Search results

1

Wsparcie dzieci współczesnych polskich repatriantów w adaptacji szkolnej

100%

Gancarz A.

Edukacja Międzykulturowa

|

2019

|

vol. 11

|

issue 2

255-265

EN

The aim of the article is to show support in the situation of social change on the example of supporting children of repatriates in school adaptation. It presents the results of surveys and in-depth interviews conducted among the children of repatriates, their teachers and parents. For interpreting the research results, Stanisław Kawula’s concept of social support is used. In the opinion of the respondents, additional classes organized at the beginning of education at the Polish school have a very positive effect on the school adaptation of repatriates children. Unfortunately, the low awareness of teachers about working with a culturally different student and teaching Polish as a foreign language significantly reduces the effectiveness of these activities. Information support is also insufficient. Although the school as an institution introducing subsequent generations to the world of culture should react to the ongoing social changes, the conducted research indicates insufficient preparation of teachers to work with students with migration experience. This is the result of negligence both at the stage of higher education and professional development, as well as informing teachers about the situation of the student who reaches the given institution. In the school environments covered by the research, the teachers showed a great commitment to support the children of repatriates in school adaptation, but their good will was insufficient to compensate for the lack of professionalism, efficient communication or even knowledge of educational law.

PL

Celem artykułu jest ukazanie wsparcia w sytuacji zmiany społecznej na przykładzie wsparcia dzieci repatriantów w adaptacji szkolnej. Przedstawiono w nim wyniki badań ankietowych i wywiadów pogłębionych przeprowadzonych wśród dzieci repatriantów, ich nauczycieli i rodziców. W interpretacji wyników badań wykorzystano koncepcję wsparcia społecznego Stanisława Kawuli. W opinii badanych bardzo pozytywny wpływ na adaptację szkolną dzieci repatriantów mają dodatkowe zajęcia organizowane na początku nauki w polskiej szkole. Niestety, niewielka świadomość nauczycieli na temat pracy z uczniem odmiennym kulturowo i nauczania języka polskiego jako obcego znacznie ogranicza efektywność tych zajęć. Niewystarczające jest też wsparcie informacyjne. Choć szkoła jako instytucja wprowadzająca kolejne pokolenia w świat kultury powinna reagować na zachodzące zmiany społeczne, przeprowadzone badania wskazują na niedostateczne przygotowanie nauczycieli do pracy z uczniem z doświadczeniem migracyjnym. Jest to efekt zaniedbań zarówno na etapie kształcenia wyższego, doskonalenia zawodowego, jak i informowania nauczycieli o sytuacji ucznia trafiającego do danej placówki. W środowiskach szkolnych objętych badaniami nauczyciele wykazywali się ogromnym zaangażowaniem we wsparcie dzieci repatriantów w adaptacji szkolnej, lecz ich dobra wola była niewystarczająca, aby kompensować brak profesjonalizmu działań, sprawnej komunikacji czy nawet znajomości prawa oświatowego.

2

Charakter prawny oraz natura uprawnienia do rekompensaty oraz wcześniejszych form rozliczeń za mienie zabużańskie

100%

Szadkowska M.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 66

371-382

PL

This article treats about legal nature of compensation right to which people evacuated from former territory of Poland after 2nd World War are entitled. By citing regulations defining forms of fulfilling repatriates claims, author indicates multiplicity of views and discrepancies in assessments of compensation right law nature, which in effect leads to lack of unified position on this matter by both representatives of doctrine and judicature.

3

Charakter prawny oraz natura uprawnienia do rekompensaty oraz wcześniejszych form rozliczeń za mienie zabużańskie

100%

Szadkowska M.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 66

371-382

PL

This article treats about legal nature of compensation right to which people evacuated from former territory of Poland after 2nd World War are entitled. By citing regulations defining forms of fulfilling repatriates claims, author indicates multiplicity of views and discrepancies in assessments of compensation right law nature, which in effect leads to lack of unified position on this matter by both representatives of doctrine and judicature.

4

Garść danych o Karaimach z Łucka

94%

Dubińska A.

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

|

1999

|

issue 2 (3)

9-11

PL

Gmina łucka, choć mniejsza od gmin w Trokach czy Haliczu, może się pochwalić nie mniej chlubnym rodowodem. Według tradycji jej początki sięgają czasów Księcia Witolda, który miał sprowadzić Karaimów na Wołyń. Z Łucka wywodziło się wielu uczonych Karaimów, jak na przykład Mordechaj Sułtański czy najsłynniejszy karaimski uczony Abraham Firkowicz. Łucka gmina karaimska dzieliła losy miasta – nie omijały jej różne nieszczęścia, najazdy wroga, pożary, epidemie. I choć niewielka liczebnie, przetrwała jednak do XX wieku jako jedna z pięciu gmin karaimskich na terenach Polski i Litwy. Karaimi z Łucka, ok. 1938 W 1939 roku gmina liczyła 60 osób. Miała swój cmentarz i położoną na brzegu Styru drewnianą kienesę. Wojna i zmiany, jakie po niej nastąpiły, nie oszczędziły łuckich Karaimów. Czterech mężczyzn zginęło: Leon Pilecki poległ na froncie karelo-fińskim, Selim Rudkowski i Józef Gołub zostali zamordowani przez bandy ukraińskie, Mojsiej Nowicki zginął w czasie bombardowania w Essen (Niemcy). Osiem osób emigrowało z Łucka, jedna rodzina została deportowana do Kazachstanu. 2 lutego 1944 r. Niemcy opuszczają miasto, wkraczają wojska radzieckie, a wraz z nimi wojsko polskie. W lipcu odwiedza nas ku naszej wielkiej radości Mieczek – Józef Sulimowicz, Karaim z Halicza, który w 1941 roku był wzięty do Armii Czerwonej. Teraz jest już w polskim mundurze. W Łucku następuje mobilizacja mężczyzn do wojska. Dostają powołanie i zostają wcieleni do wojska polskiego Daniel Gołub (kawaleria) oraz Józef Nowicki (lotnictwo). 5 kwietnia 1944 r. w Łucku smutna wiadomość – umiera Aleksander Mardkowicz, wybitny karaimski działacz, pisarz, poeta, założyciel “Karaj Awazy”, pisma w języku karaimskim, autor słownika “Karaj sez – bitigi. Słownik karaimski. Karaimisches wöterbuch”. Za pogrzebem na chłopskim wozie, pod gradem kul odprowadzamy zasłużonego członka naszej społeczności na cmentarz. Wkrótce miejscowa ludność zostaje poinformowana, że na mocy porozumień między Polską a ZSRR odbędzie się ewakuacja ludności polskiej i żydowskiej za Bug. O Karaimach umowa repatriacyjna nie wspomina. Pewnego dnia na Karaimszczyźnie zjawiają się dwaj panowie z PUR-u (Państwowego Urzędu Repatria-cyjnego), aby porozmawiać o dalszych losach Karaimów, lojalnych obywateli państwa polskiego. Proponują pomoc w repatriacji. Długie rozmowy, rozważania. Decyzja nie była łatwa. Nie wszyscy zdecydowali się na wyjazd. Pociągał za sobą opuszczenie domowych ognisk, rozstanie z kienesą i cmentarzem, których już nigdzie nie mieliśmy znaleźć. W końcu kilka rodzin zdecydowało się na wyjazd. Byli to Michał i Aleksandra Gołub, Maria Gołub, Marek Gołub, Stella Gołub, Sabina Gołub, Józef Kaliski, Rozalia Mardkowicz, Tamara Mardkowicz, Emanuel Nowicki, Sabina Nowicka, Dorota Nowicka, Anna Nowicka, Amalia Nowicka, Nazim Rudkowski, Tamara Rudkowska. Przed wyjazdem wszyscy razem odwiedziliśmy cmentarz, by pożegnać bliskich. Po raz ostatni zgromadziliśmy się na nabożeństwie w kienesie. 15 lipca 1945 roku jednym transportem wyjechaliśmy z Łucka i osiedliliśmy się w Opolu. Orucz na cmentarzu w Łucku, ok. 1938 Dziś w Łucku nie ma już kienesy – spłonęła w pożarze w 1972 roku, a na miejscu, gdzie był cmentarz, wyrosła nowa dzielnica miasta. Zatarte zostały w Łucku ślady Karaimów, przez kilka wieków zaznaczających swą obecność na kresach Rzeczpospolitej. Dziś* w Łucku mieszka już tylko jedna rodzina karaimska, rodzina Szymona Eszwowicza. Pan Szymon, ostatni łucki Karaim, pomimo swego sędziwego wieku, przybył latem 1989 roku do Trok, by wziąć udział w zjeździe Karaimów. Wielu Karaimów, przybyłych z Łucka w czasie tej repatriacji, a także wcześniej, już nie żyje. Spoczywają w Warszawie na jedynym w Polsce karaimskim cmentarzu. Część wyjechała z Opola tam, gdzie były większe skupiska rodaków: do Warszawy, Wrocławia, na Wybrzeże. Obecnie mieszka w Polsce trzynaścioro Karaimów z Łucka. Gmina karaimska w Łucku – 1939 rok Rebeka Bezikowicz z d. Kaliska Stefania Bezikowicz Sabina Bezikowicz Anna Bezikowicz Mikołaj Bezikowicz Jakub Eszwowicz Estera Eszwowicz z d. Turczyn Szymon Eszwowicz Maria Eszwowicz z d. Pilecka Romuald Eszwowicz Józef Eszwowicz Aleksander Firkowicz ojciec Rozalia Firkowicz z d. Pilecka Aleksander Firkowicz Eliasz Firkowicz Michał Gołub Aleksandra Gołub z d. Abrahamowicz Aleksander Gołub Daniel Gołub Józef Gołub Aleksander Gołub Maria Gołub z d. Eszwowicz Marek Gołub Stella Gołub Sabina Gołub Aleksander Greczny Józef Kaliski Sabina Kapłanowska Józef Łobanos – hazzan Helena Łobanos z d. Ławrecka Mikołaj Łokszynski Aleksander Mardkowicz Rozalia Mardkowicz z d. Sandomirska Tamara Mardkowicz Anatol Mardkowicz Marek Mardkowicz Aleksandra Mardkowicz Dorota Nowicka z d. Sułtańska Emanuel Nowicki Sabina Nowicka z d. Abrahamowicz Anna Nowicka Józef Nowicki Amalia Nowicka Mojsiej Nowicki Szymon Nowicki Michał Nowicki Sabina Nowicka z d. Eszwowicz Halina Nowicka Alina Robaczewska z d. Szpakowska Eugeniusz Robaczewski Julia Robaczewska Romuald Robaczewski Ananiasz Rojecki Beniamin Rojecki Leon Pilecki Sara Pilecka z d. Leonowicz Sergiusz Rudkowski Tamara Rudkowska z d. Majewska Selim Rudkowski Nazim Rudkowski Zachariasz Szpakowski * Niniejszy tekst był pisany w 1989 roku z zamiarem zamieszczenia go w numerze drugim pierwszej serii Awazymyz, numerze, który nigdy się nie ukazał.

5

Transnationality among repatriates from Kazakhstan— problems in realising potential

84%

Książek J.

Kultura i Społeczeństwo

|

2021

|

vol. 65

|

issue 4

6

Closely watched soldiers. Repatriation of soldiers of the Polish 2nd Corps via Czechoslovakia in 1945

84%

Friedl J.

Historia Slavorum Occidentis

|

2020

|

issue 4 (27)

80-100

EN

The article deals with the repatriation of Polish soldiers from Italy to Poland and is based on Czech archival documents which have not been researched before. It reveals the Czechoslovak authorities’ attitude towards the repatriation of the soldiers.

7

Stanisław Tadeusz Wołowski (1845–1903). Płocczanin, uczestnik Powstania Styczniowego i emigrant

84%

Utkin J.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2021

|

issue 1(266)

25-32

EN

Stanisław Tadeusz Wołowski came from a Polish-English family from Płock. He got involved in the conspiracy between 1860 and 1863, emigrated, came back to the country at the end of his life. He was associated with the Warsaw painters community.

PL

Stanisław Tadeusz Wołowski pochodził z płockiej polsko-angielskiej rodziny. Angażował się w konspirację między 1860 i 1863 r., wyemigrował, pod koniec życia wrócił do kraju. Był związany z warszawskim środowiskiem malarskim.

8

Karta Polaka jako instrument polityki łączności z zagranicznymi rodakami w latach 2008–2020

84%

Hut P.

Przegląd Europejski

|

2021

|

vol. 1

203-215

PL

Celem niniejszego artykułu jest ocena procesu budowania więzi łączącej zagranicznych Polaków z historyczną ojczyzną oraz wskazanie ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach, które ograniczają efektywność Karty Polaka. Autor analizuje przesłanki i okoliczności wprowadzenia do krajowego systemu prawnego Karty Polaka. W pierwszej części przedstawiono czynniki, których skutkiem były masowe przesiedlenia po II wojnie światowej i po 1990r. Dalej zrekonstruowano debatę nad założeniami ustawy o Karcie Polaka, argumenty krytyczne oraz dane statystyczne. W kolejnej części przedstawiono zmiany prawne wprowadzone po 10 latach od uchwalenia ustawy o Karcie Polaka. W podsumowaniu zawarto ocenę i prognozy dotyczące Karty Polaka.

EN

The aim of this article is to assess of the process of creating the communication of Poland with foreign compatriots and to identify the possible changes in Polish law, which is limiting the efficiency of the Polish Card now. The author presents the analysis of premisses and circumstances of the introduction the Polish Card to the domestic legal system. In the first part of the article we will find the analysis of the factors resulted mass-resettlements after the World War II and after 1990. The discussion on assumptions of the Polish Card Act, critical arguments and statistical data will be presented in the next part of the article. In the further part the legal changes introduced after 10 years since passed the Polish Card Act will be analysed. Conclusions include assessment and forecasts of the Polish Card.

9

Ukrainian Diplomacy in the Process of Repatriating Ukrainian Prisoners of War from the Territories of Germany and Austro-Hungary (1918-1919)

84%

Sribniak M.

Facta Simonidis

|

2021

|

vol. 14

|

issue 1

239-250

PL

Podpisanie traktatu pokojowego w Brześciu umożliwiło szybkie rozpoczęcie procesu powrotu ukraińskich jeńców wojennych z ukraińskich i wielonarodowych obozów jenieckich w Austro-Węgrzech i Niemczech. W celu zintensyfikowania repatriacji schwytanych Ukraińców rząd państwa ukraińskiego wysłał do tych państw komisje wojskowo-sanitarne. Masową repatriację jeńców – Ukraińców w 1918 r. znacznie utrudnił fakt, że znaczna ich część pracowała w przedsiębiorstwach przemysłowych w Niemczech i Austro-Węgrzech i nie było nikogo, kto mógłby ich zastąpić. Jednocześnie w 1919 r. ukraińscy dyplomaci byli poważnie ograniczeni w możliwości skutecznego udzielania pomocy jeńcom ze względu na niekorzystne czynniki polityki zagranicznej. Mimo wysiłków misji wojskowo-sanitarnych, wysłanych do Niemiec i Austro-Węgier przez Dyrekcję Ukraińskiej Republiki Ludowej, pomoc dla jeńców – Ukraińców była sporadyczna i nie spełniała postawionych przed nią zadań. Masową repatriację więźniów komplikowała niezadowalająca kondycja finansowa Ukraińskiej Republiki Ludowej, która doprowadziła do likwidacji w 1920 r. wszystkich misji wojskowo-sanitarnych.

EN

Signing the Treaty of Brest-Litovsk by the Ukrainian People’s Republic (URP) triggered the process of repatriating Ukrainian prisoners of war from Ukrainian and multinational camps in Austro-Hungary and Germany. In order to facilitate the process, the Ukrainian government sent military and sanitary missions to those countries. Unfortunately, the Ukrainian prisoners’ mass repatriation in 1918 was seriously impeded by the fact that a considerable number of them worked at industrial plants in Germany and Austro-Hungary, and there was no one to replace them. In 1919, Ukrainian diplomats did not have much opportunity to effectively help the Ukrainian prisoners of war due to unfavorable international political conditions. Despite all the efforts of the military and sanitary missions sent to Germany and Austro-Hungary by the Directorate of the Ukrainian People’s Republic, the assistance given to the Ukrainian prisoners of war was limited and did not meet the government’s expectations. The mass repatriation of the Ukrainian POWs was further complicated by the UPR’s insufficient financial resources, which forced the government to withdraw all of its military and sanitary missions in 1920.

10

Tajna notatka Wydziału Zagranicznego KC PPR o problemach repatriacyjnych Polaków z ZSRR z 5 grudnia 1947 roku

84%

Marciniak W.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2017

|

vol. 18

187-196

EN

In December of 1947 in Foreign Department of Central Committee of Polish Workers’ Party appeared a note concerning difficulties with repatriation of Poles from the USSR. They concerned mainly relatives of members of the ruling party. The note contains descriptions of many formal problems concerning arrival of Polish citizens from the USSR. The document was created when the question of repatriation in Polish-Soviet relations was in fact frozen. Nonetheless, the problems described in the document prove that repatriation remained important issue for communist party in Poland.

11

Uwagi o kontekstach znaczeniowych pojęcia „repatriacja” z ZSRR oraz o nabywaniu z jej tytułu obywatelstwa polskiego

84%

Marciniak W.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2017

|

vol. 18

79-93

EN

The article shows the questions of repatriation and citizenship in Polish-Soviet relations. Not all of Polish migrations from the USSR in 20th century could be recognized as repatriation. That is why author categorizes different migrations as „repatriation” or „resettlement” according to legal and historical issues. The article explains the relation between the terms „repatriation” and „Polish citizen” in different periods of contemporary Polish history.

12

Karta Polaka jako instrument polityki łączności z zagranicznymi rodakami w latach 2008–2020

84%

Hut P.

Przegląd Europejski

|

2021

|

issue 1(59)

203-215

PL

Celem niniejszego artykułu jest ocena procesu budowania więzi łączącej zagranicznych Polaków z historyczną ojczyzną oraz wskazanie ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach, które ograniczają efektywność Karty Polaka. Autor analizuje przesłanki i okoliczności wprowadzenia do krajowego systemu prawnego Karty Polaka. W pierwszej części przedstawiono czynniki, których skutkiem były masowe przesiedlenia po II wojnie światowej i po 1990r. Dalej zrekonstruowano debatę nad założeniami ustawy o Karcie Polaka, argumenty krytyczne oraz dane statystyczne. W kolejnej części przedstawiono zmiany prawne wprowadzone po 10 latach od uchwalenia ustawy o Karcie Polaka. W podsumowaniu zawarto ocenę i prognozy dotyczące Karty Polaka.

EN

The aim of this article is to assess the process of creating the communication of Poland with foreign compatriots and to identify the possible changes in Polish law, which is limiting the efficiency of the Polish Card now. The author presents the analysis of premisses and circumstances of the introduction of the Polish Card to the domestic legal system. In the first part of the article we will find the analysis of the factors resulted mass-resettlements after the World War II and after 1990. The discussion on assumptions of the Polish Card Act, critical arguments and statistical data will be presented in the next part of the article. In the further part the legal changes introduced after 10 years since passed the Polish Card Act will be analysed. Conclusions include assessment and forecasts of the Polish Card.

13

Droga do obywatelstwa polskiego poprzez repatriację – analiza przepisów z uwzględnieniem kluczowych aktów prawnych

84%

Doroszczak J.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. 3

|

issue XXI

43-56

EN

Repatriation after the collapse of the USSR quickly became an important element of public debate. The necessity to reward Polish citizens for the fate brought about by the political trials and the Stalinist regime was emphasized. The aim of the presented article is to analyze the concept of repatriation and to discuss the phenomenon of this process as well as to analyze the currently applicable regulations enabling the acquisition of Polish citizenship through repatriation. Indirectly, the comparative analysis will also refer to other legal acts related to the issue of Polish citizenship. The legislator, despite his sincere intentions (expressed in the preamble to the Repatriation Act), the statutory provisions remain full of unclear structures and, above all, are devoid of specific information that allows interested persons to obtain the necessary data and directions of action. Additionally, some of the provisions contradict or do not implement the basic principles of administrative law.

PL

Repatriacja po upadku ZSRR dość szybko stała się ważnym elementem debaty publicznej. Podkreślano konieczność wynagrodzenia polskim obywatelom losu, który przyniosły im procesy polityczne i reżim stalinowski. Celem prezentowanego artykułu jest dokonanie analizy pojęcia „repatriacja” i omówienie zjawiska, jakim jest ten proces oraz analiza aktualnie obowiązujących przepisów umożliwiających nabycie obywatelstwa polskiego w drodze repatriacji. Pośrednio przeprowadzona analiza porównawcza odnosi się również do innych aktów prawnych związanych z kwestią obywatelstwa polskiego. Mimo szczerych chęci ustawodawcy (wyrażonych w preambule ustawy o repatriacji), przepisy ustawowe pozostają pełne niejasnych konstrukcji, a przede wszystkim pozbawione są konkretnych informacji, które umożliwiają osobom zainteresowanym powzięcie koniecznych kierunków działania. Dodatkowo niektóre z przepisów stoją ze sobą w sprzeczności, albo nie realizują podstawowych zasad prawa administracyjnego.

14

ПОЛЯКИ В ПРИЕНИСЕЙСКОЙ СИБИРИ В ПЕРВЫЕ ГОДЫ ПОСЛЕ РЕВОЛЮЦИИ 1917 Г.

71%

Дацышен В. Г.

Porównania

|

2018

|

vol. 22

|

issue 1

327-341

EN

The article is devoted to the history of Poles in Central Siberia. At the beginning of the 20th century there were exiles and their descendants, as well as migrants and civil servants in the Yenisey province. During the First World War thousands of refugees and Polish prisoners of war were housed in this region. They took part in the events of the civil war on both sides. Krasnoyarsk was at the center of the „Polish question” in Siberia in 1920 as the 5th Polish division capitulated there. The Bolsheviks tried to rely on foreigners, but most Poles linked their future with their national state. The repatriation events have become a complex and tragic page of the history of the Polish diaspora as more than 10 thousand Poles lived in the Yenisei Siberia Region.

RU

Artykuł poświęcony został historii Polaków w Syberii Środkowej w trudnym i burzliwym okresie pierwszych lat po Rewolucji w Rosji w 1917 roku. Już na początku XX wieku Gubernię Jenisejską zamieszkiwało dużo Polaków – zesłańcy i ich potomkowie, przesiedleńcy, urzędnicy państwowi. Podczas I wojny światowej w tym regionie osiedlono tysiące uciekinierów i polskich jeńców wojennych, którzy aktywnie uczestniczyli w wojnie domowej po obu zwalczających się stronach. Legion polski, jak też rosyjscy Polacy, w dużej mierze określili miejsce i rolę Krasnojarska w wydarzeniach związanych z kapitulacją Armii Kołczakowskiej. Syberia Nadjenisejska znalazła się w centrum „polskiej kwestii” w Syberii w 1920 roku, kiedy właśnie tam nie tylko skapitulował, ale i na długi czas był rozmieszczony skład piątej polskiej dywizji. Bolszewicy w Krasnojarsku próbowali polegać na Polakach w osiąganiu swych celów politycznych. Jednak większość Polaków w Syberii wiązała swoją przyszłość z narodowym państwem polskim i wydarzenia wiązane z repatriacją stały się trudną i tragiczną stroną historii polskiej diaspory. W końcu zaledwie jednej trzeciej mieszkających na Syberii Środkowej Polaków udało się wyjechać do Polski w latach 1921-1922, podczas gdy ponad 10 000 osób zostało w tym regionie.

15

The Repatriation of Polish Orphanages from USSR to Poland in 1946

67%

Światek L.

International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal

|

2021

|

vol. 27

|

issue 1

73-93

PL

Komitet do spraw Dzieci Polskich w ZSRR funkcjonował w latach 1943–1946 r. Został powołany 30 czerwca 1943 r. w Moskwie z inicjatywy środowisk lewicowych. Komitet był opiekuńczą instytucją radziecką. Wszelkie jego działania były wzorowane na rosyjskim systemie oświatowym. Jedną z najważniejszych i najbardziej istotnych spraw w działalności Komitetu do spraw Dzieci Polskich w ZSRR była repatriacja najmłodszych obywateli polskich do ojczyzny. Zagadnienie to było przedmiotem wielu niezwykle żmudnych spotkań, zabiegów i wielogodzinnych rozmów z władzami radzieckimi. Kwestia ta należała do najtrudniejszych zadań realizowanych przez pracowników Kompoldietu. Repatriacja domów dziecka do Polski rozpoczęła się w styczniu 1946 r.

EN

The Committee for Polish Children in the USSR operated in the years 1943–1946. It was established on June 30, 1943 in Moscow following a political left-wing initiative. The Committee was a care-giving institution, fully in line with the Soviet system ideals. One of the most important matters tackled by the Committee was the repatriation of the youngest Polish citizens to their homeland. It was the subject of meetings, discussions and many hours of talks with the Soviet authorities. This issue was one of the most difficult tasks carried out by the Committee employees. The repatriation of orphanages to Poland lasted from January to August 1946.

16

Tragedia losów obywateli polskich na podstawie dokumentów Państwowego Archiwum Obwodu Pawłodarskiego

67%

Kubik N.

Biuletyn Historii Pogranicza

|

2023

|

issue 23

46-61

EN

The State Archive of the Pavlodar Oblast contains a lot of materials concerning the fate of Polish citizens deported to Kazakhstan (more precisely - to the Pavlodar Oblast) in 1940–1941. On their basis, the author discusses the general situation of this group of people, starting from the moment of deportation until repatriation to Poland in 1946. The documents clearly show the difficult situation of the deported Poles: lack of decent housing, insufficient food or clothing, illnesses, arrests for bitter comments on address of the Soviet authorities, etc. The situation improved when a delegation of the Polish embassy was established in Pavlodar, but unfortunately, only for a short time.

PL

W Państwowym Archiwum Obwodu Pawłodarskiego znajduje się sporo materiałów dotyczących losów obywateli polskich deportowanych do Kazachstanu (ściślej – do obwodu pawłodarskiego) w latach 1940–1941. Na ich podstawie autorka omawia ogólnie sytuację tej grupy ludności, poczynając od momentu deportacji aż do repatriacji do Polski w 1946 r. Dokumenty wyraźnie ukazują trudne położenie deportowanych Polaków: brak godnych warunków mieszkaniowych, wystarczającej ilości pożywienia czy odzieży, choroby, aresztowania za gorzkie komentarze pod adresem sowieckich władz itp. Sytuacja uległa poprawie w momencie utworzenia w Pawłodarze delegatury polskiej ambasady, ale niestety, na krótko.

17

Powojenna sytuacja Kościoła katolickiego na terenach byłego województwa lwowskiego na przykładzie losów kolegiaty żółkiewskiej

67%

Joniec Ł.

Studia Gdańskie

|

2014

|

issue 35

207-224

PL

Kolegiata żółkiewska podzieliła los setek innych parafii, które po zakończeniu II wojny światowej znalazły się na terytorium państwa sowieckiego. Władze komunistyczne, dążąc do zatarcia wszelkich śladów świadczących o polskości Kresów Wschodnich, nie mogły tolerować swobodnej działalności wspólnot rzymskokatolickich, stanowiących ostoję polskości. Dlatego też w 1946 roku jej działalność została przerwana. Z chwilą przejęcia świątyni pod zarząd państwa rozpoczął się proces jej stopniowej dewastacji. Po odpowiedniej adaptacji budynek kościelny zamieniono na magazyn. W latach 80-tych pojawił się pomysł, aby wewnątrz zniszczonej już świątyni zlokalizować mające powstać w Żółkwi muzeum ateizmu. Jednakże dojście do władzy Gorbaczowa i zapoczątkowane przez niego reformy umożliwiły stopniową odbudowę struktury parafii katolickich w państwie sowieckim. Na fali odroczenia religijnego w 1989 roku polska mniejszość narodowa w Żółkwi zdołała formalnie odzyskać budynek kościelny. Lata następne to czas wytężonej pracy mającej na celu odrestaurowanie doprowadzonego niemal do ruiny zabytku. Na dzień dzisiejszy niemal wszystkie prace zostały ukończone, a kolegiata znów pełni funkcję powierzoną jej przed wiekami przez samego hetmana Żółkiewskiego.

EN

The Collegiate Church in Zhovkva shared the fate of other parishes which, when the Second World War was over, were at the territory of the Soviet state. The communist authorities, aiming at covering up all traces proving Polishness of the Eastern Frontier, could not tolerate free activity of Roman - Catholic communions constituting the anchorage of Polishness. That is why, in 1946, its activity was stopped. When the collegiate church went under the state governance, its gradual devastation process started. After suitable adaptation, the church building was changed into a storage house. In the 80’s there was an idea to locate a museum of atheism - planned in Zhovkva - inside the destroyed church. However, when Gorbatschov rose to power and started his reforms, this made gradual reconstruction of catholic parishes in the Soviet state impossible. In the wake of religious reprieve in 1989 the Polish national minority in Zhovkva formally managed to get the church building back. Consecutive years were a period of hard work meant to restore the almost totally ruined monument. Currently almost all works have been completed and the collegiate church perform its intended function given centuries ago by Zhovkva Great Crown Hetman.

18

Wojenny życiorys Zbigniewa Brauna ps. „Grot”

67%

Gorzelańczyk P.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

|

2023

|

vol. 21

143-187

EN

In November 1947, after returning to communist Poland, 2nd Lt. Zbigniew Braun, a soldier of the Home Army, a Warsaw insurgent and a prisoner of German stalags, was summoned to the District Reinforcement Command of the “People’s” Polish Army in Biała Podlaska, where he submitted his own biography covering the years of World War II. The article is a detailed, critical analysis of this document.

PL

W listopadzie 1947 r., po powrocie do komunistycznej Polski, ppor. Zbigniew Braun, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski i więzień niemieckich stalagów, został wezwany do Rejonowej Komendy Uzupełnień „ludowego” Wojska Polskiego w Białej Podlaskiej, gdzie złożył własnoręczny życiorys obejmujący lata II wojny światowej. Artykuł jest szczegółową, krytyczną analizą tego dokumentu.

19

Żydzi w Białymstoku po II wojnie światowej jako przykład społeczności zanikającej

67%

Sadowska J.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2018

|

vol. 40

273-300

PL

Przeprowadzone badania służyły przede wszystkim określeniu zmieniającej się liczebności populacji białostockich Żydów po II wojnie światowej. Wykorzystano w tym celu dane zbierane przez żydowskie instytucje społeczne i – w mniejszym stopniu – instytucje państwowe. Wykazano, że pomimo dużego przyrostu naturalnego liczebność ta się zmniejszała na skutek ruchów wędrówkowych (głównie kilku fal emigracji do Izraela) oraz akulturacji i integracji. Z końcem XX w. społeczność ta przestała istnieć. Przeanalizowano także strukturę demograficzną i zawodową tej populacji w latach powojennych. Struktura ta okazała się nietypowa – na skutek zróżnicowanych szans za przetrwanie Zagłady istniała znacząca przewaga liczebna mężczyzn, bardzo mało było dzieci i ludzi starszych. Z kolei struktura zawodowa była odmienna nie tylko od charakterystycznej dla ogółu społeczeństwa polskiego badanego okresu, ale i żydowskiej społeczności przedwojennej. Charakteryzowały ją niski odsetek zatrudnionych, zwłaszcza w przemyśle, i relatywnie często podejmowana praca w spółdzielniach i warsztatach rzemieślniczych. Procesy przebiegające w społeczności białostockiej były charakterystyczne dla ogółu polskich Żydów w okresie powojennym.

EN

The main purpose of the research was to determine the changing population size of the Białystok Jewish community after the Second World War. To this end, data from Jewish social institutions and, to a lesser extent, state institutions were used. The research showed that despite a high birth rate, the population decreased, as a result of migratory movements (principally, several waves of emigration to Israel) and assimilation. At the end of the 20th century, the community ceased to exist. Another subject of the analysis was the demographic and professional structure of this population in the post-war years. It was unusual – due to different chances of survival in the Holocaust, there was a significant numerical predominance of men, while there were very few children or older people. The occupational structure differed not only from that typical in Polish society in general during this period, but also from the pre-war Jewish community. It was characterized by a low rate of regular employment, especially in industry, and a relatively high rate of work in cooperatives and craft workshops. The processes in the Białystok community were characteristic of all Polish Jews in the post-war period.

20

Implementation of The Maritime Labour Convention during the Covid-19 pandemic

67%

Walczak F.

Prawo Morskie

|

2022

|

issue XLII

Refine search results

Wsparcie dzieci współczesnych polskich repatriantów w adaptacji szkolnej

Charakter prawny oraz natura uprawnienia do rekompensaty oraz wcześniejszych form rozliczeń za mienie zabużańskie

Charakter prawny oraz natura uprawnienia do rekompensaty oraz wcześniejszych form rozliczeń za mienie zabużańskie

Garść danych o Karaimach z Łucka

Transnationality among repatriates from Kazakhstan— problems in realising potential

Closely watched soldiers. Repatriation of soldiers of the Polish 2nd Corps via Czechoslovakia in 1945

Stanisław Tadeusz Wołowski (1845–1903). Płocczanin, uczestnik Powstania Styczniowego i emigrant

Karta Polaka jako instrument polityki łączności z zagranicznymi rodakami w latach 2008–2020

Ukrainian Diplomacy in the Process of Repatriating Ukrainian Prisoners of War from the Territories of Germany and Austro-Hungary (1918-1919)

Tajna notatka Wydziału Zagranicznego KC PPR o problemach repatriacyjnych Polaków z ZSRR z 5 grudnia 1947 roku

Uwagi o kontekstach znaczeniowych pojęcia „repatriacja” z ZSRR oraz o nabywaniu z jej tytułu obywatelstwa polskiego

Karta Polaka jako instrument polityki łączności z zagranicznymi rodakami w latach 2008–2020

Droga do obywatelstwa polskiego poprzez repatriację – analiza przepisów z uwzględnieniem kluczowych aktów prawnych

ПОЛЯКИ В ПРИЕНИСЕЙСКОЙ СИБИРИ В ПЕРВЫЕ ГОДЫ ПОСЛЕ РЕВОЛЮЦИИ 1917 Г.

The Repatriation of Polish Orphanages from USSR to Poland in 1946

Tragedia losów obywateli polskich na podstawie dokumentów Państwowego Archiwum Obwodu Pawłodarskiego

Powojenna sytuacja Kościoła katolickiego na terenach byłego województwa lwowskiego na przykładzie losów kolegiaty żółkiewskiej

Wojenny życiorys Zbigniewa Brauna ps. „Grot”

Żydzi w Białymstoku po II wojnie światowej jako przykład społeczności zanikającej

Implementation of The Maritime Labour Convention during the Covid-19 pandemic