Search results

1

Szlacheckie sentymenty i resentymenty we współczesnej kulturze polskiej

100%

Świderska-Włodarczyk U.

Res Historica

|

2022

|

issue 54

627-643

EN

This article describes the reception of noble culture in contemporary Poland. This occurs on three levels: the material, the behavioral and the symbolic. The reception results not so much from historical knowledge as from cultural memory of long duration. The memory involves interpretations, overinterpretations and omissions, therefore, it always remains secondary to its archetype. Hence, it is expressed through individual and collective sentiments and resentments, conscious and unconscious.

PL

Artykuł dotyczy recepcji kultury szlacheckiej we współczesnej Polsce. Dokonuje się ona na trzech płaszczyznach: materialnej, behawioralnej i symbolicznej. Recepcja wynika nie tyle z wiedzy historycznej, ile z pamięci kulturowej opartej na długim trwaniu. Na tę pamięć składają się interpretacje, nadinterpretacje i przemilczenia, przez co zawsze pozostaje ona wtórna do pierwowzoru. Stąd też wyraża się poprzez jednostkowe i zbiorowe sentymenty i resentymenty, uświadamiane i nieuświadamiane.

2

(Post)totalitarni młodzi buntownicy w powieści "Depeche Mode" Serhija Żadana

84%

Świetlicki M.

Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia

|

2013

|

vol. 1: Między pamięcią a zapomnieniem. Trauma postkomunistyczna

211-223

EN

Serhiy Zhadan’s young adult prose presents images of young people growing up in the posttotalitarian reality in the late 1980s and early 1990s. Zhadan’s Depeche Mode shows the complicated process of developing individual and collective identities in the difficult period of breakthrough. The young protagonists of the novel are surrounded not only by the Soviet ethics, but also by the globalizing Western culture, which increasingly affects the creation of their identity. While almost exclusively being in their own company, boys create strong generational ties. The teenage protagonists regularly drink alcohol, take illegal drugs, and even sleep with the same girl. Wanting to fit into the new reality, the teen protagonists try to rebel against the system and the disappointing passive institutions. They do not understand the failing political system, or the one which came after the collapse of the Soviet Union. Youth rebellion seems to be ill and superficial, because a true rebellion entails the desire of real social and cultural changes.

3

1956, 1968, 1981: The Faces of Central-European Memory: A Postcolonial Perspective

60%

Bakuła B.

Porównania

|

2020

|

vol. 27

|

issue 2

25-46

PL

Artykuł dotyczy dwóch zagadnień. Pierwsze to problem zbiorowej pamięci przeszłości, w której obrębie autor wyodrębnia pamięć wspólną, pamięć odrębną i nie-pamięć. Pamięć wspólna odgrywa w Europie Środkowej mniejszą rolę niż pamięć odrębna, stanowiąca rdzeń tożsamości narodowej i społecznej. Pamięć wspólna jest raczej nieosiągalnym ideałem zgłaszanym przez niektórych polityków i badaczy kultury. Ważną funkcję pełni nie-pamięć, czyli przestrzeń czasowego unicestwiania trudnych spraw związanych z przeszłością. Historia i zbiorowa pamięć są w Europie Środkowej konkurencyjnymi drogami utrwalania przeszłości. Wynika to z faktu wielowiekowych konfliktów, zmieniających się form ustrojowych, zmiany granic i przede wszystkim odebrania wielu narodom suwerenności. Ta sytuacja spowodowała, że problem dominacji i podległości stał się zasadniczym problemem historii i pamięci zbiorowej. Druga część artykułu jest poświęcona postkolonialnym aspektom zbiorowej pamięci, w jej ramach zwłaszcza podejściu do wydarzeń i dat 1956, 1968, 1981, związanych z militarną reakcją komunistycznego systemu na próby jego zreformowania. Wydarzenia te, przy wszystkich różnicach, są spowodowane przez przemoc zewnętrzną (1956, 1968) lub przemoc wewnętrzną wywołaną naciskiem z zewnątrz (1981). Poprzez stosunek do wybranych elementów przeszłości społeczeństwa Europy Środkowej kształtują też wzajemne relacje. Autor ukazuje problem nieoczywistości wspólnej pamięci wewnętrznej i międzynarodowej przez analizę czterech aspektów: resentymentu, odpamiętywania, polityki historycznej i estetyzacji. Prezentacja wydarzeń lat 1956, 1968, 1981 w perspektywie wskazanych czterech aspektów postkolonialnej pamięci pokazuje słabe istnienie wspólnych obszarów, nad którymi przeważają pamięć odrębna, deformująca realia historyczne, oraz nie-pamięć. Dowodzi to, że wyjście poza hasła i ogólne deklaracje jest dla społeczeństw Europy Środkowej trudne. Prawdziwa wspólna pamięć to zadanie przyszłości.

EN

This article deals with two issues. The first concerns the problem of collective memory of the past, which is divided here into shared memory, separate memory and non-memory. Shared memory plays a lesser role in Central Europe than separate memory, the latter being the core of national and social identity. Shared memory is an unattainable ideal proposed by some politicians and cultural researchers. A significant role is played by non-memory, which temporarily annihilates difficult matters related to the past. History vies with collective memory in Central Europe as a means of preserving the past. This is the result of centuries-old conflicts, changing political systems, shifting borders and, above all, many nations losing their sovereignty. This situation made the problem of domination and subordination a fundamental problem of history and collective memory. For this reason, the second part of the article focuses on the postcolonial aspects of collective memory, and in particular on its relation to the events of 1956, 1968, and 1981 connected with the military reaction of the communist system to attempts at reform. These events, with all their historical differences, are caused by external violence (1956, 1968) or by internal violence caused by external pressure (1981). Central European societies also shape mutual relations through their attitudes to selected elements of the past. The author of the article depicts the inconspicuous aspects of shared internal and international memory by means of an analysis of four aspects: ressentiment, unremembering, historical politics and aesthetisation.An analysis of the events that took place in 1956, 1968, and 1981 in the context of these four aspects of postcolonial memory reveals the fragile (moderately strong) existence of common areas. These areas are dominated by non-memory and separate memory, which deform historical realities. This proves that it is difficult for Central European societies to move beyond slogans and general declarations. True shared memory is the task for the future.

Refine search results

1 Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia

1 Porównania

1 Res Historica

1 Bakuła B.

1 Świderska-Włodarczyk U.

1 Świetlicki M.

1 2022

1 2020

1 2013

Szlacheckie sentymenty i resentymenty we współczesnej kulturze polskiej

(Post)totalitarni młodzi buntownicy w powieści "Depeche Mode" Serhija Żadana

1956, 1968, 1981: The Faces of Central-European Memory: A Postcolonial Perspective