Search results

1

Czy potrzebna nam sprawiedliwość podatkowa? Krytyczna analiza pojęcia sprawiedliwości podatkowej na przykładzie odmowy prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT

100%

Gryziak B.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2023

|

vol. 10(326)

14-21

EN

How can reject the idea of justice? The first question, however, relates to its content: what does it mean exactly? The tax justice is understood in different ways – mainly referring either to the distribution of tax burden among the taxpayers, or to the binding effect of legally defined chargeable event upon the tax authorities. The analysis concerns the feasibility of the requirements resulting from these ideas on example of the refusal of the right of deduction in VAT. Although the conditions for such refusal derive from the notion of tax justice, in practice they result in disproportionate burden imposed on taxable persons. Taking this into account, perhaps it is advisable to forsake what is just in favour of what is feasible and, hence, accept some deviations from the fundamentally understood tax justice.

PL

Któż może odrzucić ideę sprawiedliwości? Pierwsze pytanie brzmi jednak: na czym ona polega? Sprawiedliwości podatkowej nadaje się różne znaczenia – głównie co do rozdziału ciężaru podatkowego między podmioty podatkowe oraz co do związania organów podatkowych treścią podatkowego stanu faktycznego. Przedmiotem analizy jest wykonalność tych postulatów na przykładzie przesłanek zakwestionowania prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT1. Choć wypływają one z postulatów sprawiedliwości podatkowej, to w praktyce stanowią dla podmiotów podatkowych „dowód diabelski” i nakładają na nie nieproporcjonalne obowiązki. Z tej perspektywy być może lepiej porzucić to, co słuszne, na rzecz tego, co możliwe, a w konsekwencji zaakceptować pewne odstępstwa od ortodoksyjnie pojmowanej sprawiedliwości.

2

Glosa krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. I FSK 1109/13

84%

Tim A.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2017

|

issue 7

281-296

PL

Paradoks występujący na gruncie podatku od towarów i usług w latach 2004-2009, wynikający z niewłaściwej implementacji dyrektywy 2006/112, ustanawiającej wspólny system podatku od wartości dodanej, umożliwiał dokonywanie czynności zwolnionych z VAT, przy jednoczesnym zachowaniu prawa do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania nieprawidłowo zwolnionych czynności. Na przykładzie Gminy K. w glosie przedstawiono możliwość wykorzystania paradoksu w planowaniu podatkowym, opartym na ugruntowanej linii orzeczniczej sądów krajowych, zyskującym aprobatę doktryny, a także pośrednio wynikającym z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W tak zarysowanym kontekście, Autor dokonuje analizy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, uwzględniającego orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-319/12 Akademia Biznesu, zmieniające ugruntowaną linię dotyczącą możliwości stosowania paradoksu. W efekcie, planowanie podatkowe związane z wykorzystaniem paradoksu, oparte na solidnych podstawach, zostało zrównane z uchylaniem się od opodatkowania. Zastosowanie prounijnej wykładni prawa podatkowego, przy zupełnym pominięciu zasad pewności prawa, ochrony praw nabytych i uprawnionego oczekiwania – obecnych także na gruncie prawa Unii Europejskiej – stało się de facto ustanowieniem pułapki dla podatnika, co zostało na gruncie niniejszej pracy poddane krytyce.

EN

Paradox on the grounds of the value added tax act in the years 2004-2009 was a consequence of faulty transposition of directive 2006/112 on the common system of value added tax, in the national law. It allowed for deduction of the VAT even when goods and services were used for the purposes of the exempted transactions. On the grounds of the K. Commune case, there is presented the admissibility of using the paradox as a tax planning method, which was based directly on the stable case law of the domestic courts and indirectly grounded in the judicial decisions of the European Court of Justice, together with the approval of the doctrine. In such a context, the author analyses the judgment of the Supreme Administrative Court, therein the court regarded the judgment of the Court of Justice of the European Union in the case C-319/12, Akademia Biznesu, which radically changed the attitude of judicature to the presented issue. As a result, tax planning concerning application of the paradox - based on solid grounds - was even equated with the tax evasion. Application of the pro-European interpretation of the tax law, together with rejecting the legal certainty rule, protection of acquired rights and legitimate expectation - present on the grounds of both the domestic and the European Union law - became de facto a trap for taxpayers, what has been criticized in the commentary.

3

Odsetki za zwłokę – kompensata czy sankcja? Krytyka na przykładzie art. 86 ust. 10 i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

84%

Gryziak B.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2020

|

vol. 8(288)

5-12

EN

sanction. Throughout their evolution the default interests were subordinated to one or the other function. Although the concept of default interests derives from the idea of compensation, nowadays in Poland they are used for punitive reasons – Article 86 (10i) of VAT Act 2004 provides an example. For comparison – in Italy the default interests are treated as a tool for compensation whereas there are other tools (tax penalties properly so-called) applied for punitive purposes. Assigning both these functions to the default interests results in serious interpretative doubts – e.g. questions about the conformity of Article 86 (10i) of VAT Act 2004 with VAT Directive 2006/112. Treating the default interests not only as a mere compensation tool but also as a sanction is a pathology which decreases the trust of taxpayers in the Polish tax system.

PL

W polskiej doktrynie często odsetkom za zwłokę przypisuje się zarówno funkcję kompensacyjną (odszkodowanie), jak i funkcję represyjną (sankcja). W toku rozwoju tej instytucji w Polsce dominowała raz jedna, a raz druga z tych funkcji. Chociaż idea odsetek za zwłokę zakłada funkcję kompensacyjną, obecnie instytucja ta jest traktowana przez ustawodawcę jako narzędzie represji deliktów podatkowych, czego przykładem jest art. 86 ust. 10i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług [1, dalej „ustawa z dnia 11 marca 2004 r.”]. Dla porównania w doktrynie włoskiej odsetkom za zwłokę przypisuje się funkcję kompensacyjną, represyjną zaś powierza się innym, specjalnie w tym celu wprowadzonym instytucjom – właściwym sankcjom podatkowym. Połączenie obu tych funkcji w jednej instytucji stwarza pole do licznych sporów interpretacyjnych, czego przykładem są spory dotyczące art. 86 ust. 10i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w zakresie jego zgodności z dyrektywą 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej [2, dalej „dyrektywa 2006/112/ WE”]. Traktowanie odsetek za zwłokę jako nie tylko narzędzia pokrycia strat Skarbu Państwa, ale także narzędzia represji stanowi patologię tej instytucji, osłabiającą zaufanie podmiotów regulowanych do polskiego systemu podatkowego.

4

Harmonizacja a różnorodność systemów podatkowych na przykładzie rozbieżności hybrydowych w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT

84%

Gryziak B.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2023

|

vol. 9(325)

34-39

EN

In theory the harmonisation within the common system of VAT in the European Union should eradicate any relevant discrepancies between the turnover taxes charged by the EU Member States. The analysis proves and shows that this aim is not achieved fully yet – there are some hybrid mismatches (understood as the discrepancies between domestic tax systems that allow the taxable persons to obtain undue tax advantages) in the common system of VAT. The analysis indicates that the mismatches can derive from the tax systems’ diversity, i.e. ways of thinking about tax law, in the European Union.

PL

W założeniu harmonizacja w ramach wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w Unii Europejskiej (UE) powinna usunąć niezgodności między ogólnymi podatkami obrotowymi pobieranymi w poszczególnych państwach członkowskich. Przedstawiona analiza dowodzi i obrazuje, że cel ten nie jest w pełni osiągnięty – w ramach wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w pewnym stopniu występują rozbieżności hybrydowe (tj. takie, które pozwalają na osiągnięcie nienależnych korzyści podatkowych poprzez wykorzystanie różnic w systemach prawnopodatkowych zainteresowanych jurysdykcji). Analiza wskazuje, że rozbieżności te mogą mieć źródło w różnorodności systemów prawnopodatkowych, tj. sposobów myślenia o prawie podatkowym, w UE.

Refine search results

3 Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

1 Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

3 Gryziak B.

1 Tim A.

2 2023

1 2020

1 2017

Czy potrzebna nam sprawiedliwość podatkowa? Krytyczna analiza pojęcia sprawiedliwości podatkowej na przykładzie odmowy prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT

Glosa krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. I FSK 1109/13

Odsetki za zwłokę – kompensata czy sankcja? Krytyka na przykładzie art. 86 ust. 10 i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

Harmonizacja a różnorodność systemów podatkowych na przykładzie rozbieżności hybrydowych w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w VAT