Search results

1

Dom rodzinny dziecka robotniczego w Łodzi w okresie międzywojennym w świetle materiałów etnograficznych

100%

Sosnowska J.

|

2018

|

vol. XVIII

|

issue (2/2018)

101-135

EN

Aim: I In 1918–1939, adults and children from a typical working class family were employed in a factory, often in the same one. In the everyday rhythm of a working life, work was the supreme value. It was at its core, as people “worked to live”. In Łódź, where the basis of the economy and the main city-forming factor was the textile industry, the interwar period turned out to be particularly complex. What was characteristic of the Łódź economy was distinctive phases of boom and prosperity but also stagnation, which, in the years of the economic crisis, resulted in temporary stoppages of production or, in the worst cases, in bankruptcy of factories, and for the families – in no source of income. The aim of the research was to reconstruct the conditions of living for a typical child from a working class background in Łódź in the period 1918–1939. Methods: The research was based on the ethnographic materials collected in the Łódź Archiwum Zbiorów Etnograficznych (Ethnographic Archive), gathered during the research on the culture of the working class in Łódź in the interwar period conducted since the middle of the 1970s and managed by Prof. Bronisława Kopczyńska-Jaworska. Narrative interviews (which were recorded and catalogued) given by former workers of textile factories include many references to childhoods lived between the wars. Results:By reaching to the interwar past preserved in the memories of working women and men from Łódź, the author tried to focus on the following aspects: living conditions of the family (furniture, food, clothes), housework and house chores (different for girls and boys and for the older generation), childcare (feeding, cleanliness, and hygiene), and education (games, school education, learning social rules). Conclusions: In interwar Łódź the material situation of a working class family was defined by the degree of satisfying the basic needs, i.e. conditions of accommodation, food, access to culture, or spending free time. The work of the parents (or having no work) determined the situation of children, their everyday life, relationships with their parents, brothers, and sisters, household chores, and school duties.

PL

Cel: Typowa łódzka rodzina robotnicza lat 1918–1939 to taka, w której dorośli i młodociani członkowie byli zatrudnieni w fabryce, nierzadko w jednym zakładzie. W codziennym rytmie robotniczego życia wartość nadrzędną stanowiła praca. Była (w) jego centrum, bowiem „pracowano po to, aby żyć”. W Łodzi, gdzie podstawą gospodarki i głównym czynnikiem miastotwórczym był przemysł włókienniczy, okres międzywojenny okazał się szczególnie skomplikowany. Znamienną cechą łódzkiej gospodarki były wyraźne fazy ożywienia i rozkwitu, ale także zastój, powodujący, w latach kryzysów ekonomicznych, czasowe zaprzestanie produkcji, w najgorszym przypadku, upadłość przedsiębiorstwa, a dla rodziny – brak źródeł utrzymania. Celem badań była próba rekonstrukcji warunków życia dziecka robotniczego w Łodzi lat 1918–1939. Metody: W badaniach wykorzystano materiał etnograficzny zgromadzony w łódzkim Archiwum Zbiorów Etnograficznych, pochodzący z badań nad kulturą ludności robotniczej Łodzi okresu międzywojennego, prowadzonych od połowy lat 70. XX wieku, pod kierunkiem prof. Bronisławy Kopczyńskiej-Jaworskiej. W wywiadach narracyjnych (zapisanych i skatalogowanych), których udzielali dawni robotnicy fabryk włókienniczych znajduje się wiele odniesień do dzieciństwa przeżywanego między wojnami. Wyniki: Sięgając do międzywojennej przeszłości zatrzymanej w pamięci dzieciństwa łódzkich robotnic i robotników, uwzględniono następujące aspekty: warunki bytowe rodziny (wyposażenie mieszkania, żywność, odzież), prace i obowiązki domowe (różne dla dziewcząt i chłopców oraz dla starszego rodzeństwa), opieka nad dzieckiem (karmienie, czystość i higiena), wychowanie (zabawy, edukacja szkolna, nauka norm społecznych). Wnioski: W okresie międzywojennym poziom materialny łódzkiej rodziny robotniczej wyznaczał stopień zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a więc warunków mieszkaniowych, żywieniowych, dostępu do dóbr kultury czy spędzania wolnego czasu. Aktywność zawodowa rodziców (albo jej brak) implikowała sytuację życiową dziecka, jego codzienność, relacje z rodzicami i rodzeństwem, obowiązki domowe i szkolne.

2

O robotnikach: rodzinie, bezrobociu, inteligencji, filantropii i demokracji społecznej

80%

Kautsky K.

Studia Krytyczne/ Critical Studies

|

2021

|

issue 10

75-91

EN

The text presents a consideration of workers, analysing their positioning in social, economic and political space. The author first addresses the issues of the working-class family and the prostitution that women are forced into. Then the issue of systemic unemployment under capitalism is analysed. Next, we have a consideration of the intelligentsia in the context of the significant increase in people who are obtaining higher education. Then the issue of philanthropy is addressed. The final section features theoretical inquiries about trade unions.

PL

Tekst przedstawia rozważania o robotnikach, analizując ich usytuowanie w przestrzeni społecznej, ekonomicznej i politycznej. Autor najpierw zajmuje się kwestiami rodziny robotniczej i prostytucji, do której zmusza się kobiety. Następnie analizuje się zagadnienie systemowego bezrobocia w kapitalizmie. Dalej mamy rozważania o inteligencji w kontekście znacznego przyrostu osób, które zdobywają wyższe wykształcenie. Potem podejmuje się zagadnienie filantropii. W ostatniej części pojawiają się dociekania teoretyczne o związkach zawodowych.

3

„Łódź pierwsza i zdaje się jedyna prowadzi tego rodzaju akcję poświęconą wyłącznie maleńkim dzieciom”. Wsparcie ubogich rodzin robotniczych jako zadanie Towarzystwa Kolonii Letnich dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym (1933–1939)

80%

Sosnowska J.

|

2018

|

vol. XIX

|

issue (3/2018)

93-115

EN

Society for Summer Camps for Children at Pre-School Age (Towarzystwo Kolonii Letnich dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym) was formed in Łódź in 1933 on the initiative of Janina Pawłowska, inspector of pre-school education, employed at the Department of Education and Culture, a unit of the Municipal Board in Łódź. Its mission was to organize summer camps for children at a pre-school age. Up to that date, summer camps and summer play centres were organized only for older children (7–14 years). The idea to organize a camp for the youngest Łódź residents coincided with very difficult financial conditions of workers’ families, whose members were jobless and with no income as a result of the world’s economic crisis of 1929–1933 (in Łódź even until 1935). Summer camps organized by the Society were also supposed to be a support for the poorest workers’ families in Łódź. The purpose of the research is to make an attempt at the reconstruction of operations of Towarzystwo Kolonii Letnich dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym in 1933–1939. The work focuses on the formation of that organization, its tasks and forms of activity, locations of camps for children, daily schedules, and the benefits of a month’s stay of the youngest children outside the city and their family homes. Materials and methods: The research uses source archive materials collected in the National Archive in Łódź and journals. The research was conducted using the method of historical explanation with its several variants (including descriptive, genetic, and structural explanation). Results, conclusions: Pawłowska managed to get parents in so-called parents’ care groups in kindergartens interested in the idea of summer camps. Representatives of the groups and kindergarten headmasters were members of the Society. Camps were supposed to be a relaxation and were co-educational. Before going to the countryside, children underwent medical examination. They were sent in groups (of 50) for a month’s stay in June, July, and August. Unemployed mothers were also involved in the campaign, as they worked as support staff. Pawłowska believed that Łódź was a pioneer in organizing summer camps for children at a pre-school age.

PL

Towarzystwo Kolonii Letnich dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym powstało w Łodzi w roku 1933 z inicjatywy Janiny Pawłowskiej – inspektorki wychowania przedszkolnego, zatrudnionej w Wydziale Oświaty i Kultury Zarządu Miejskiego w Łodzi. Jego misją było organizowanie wakacyjnego wypoczynku przeznaczonego dla dzieci w wieku przedszkolnym. Dotąd kolonie letnie i półkolonie urządzano wyłącznie dla dzieci starszych (7–14 lat). Pomysł zorganizowania kolonii dla najmłodszych łodzian zbiegł się z bardzo trudnymi warunkami materialnymi, w jakich funkcjonowały rodziny robotnicze, pozbawione pracy i zarobku wskutek światowego kryzysu gospodarczego lat 1929–1933 (w Łodzi – nawet do roku 1935). Letni wypoczynek organizowany przez Towarzystwo miał być jednocześnie wsparciem najuboższych łódzkich rodzin robotniczych. Cel badań: Celem badań była próba rekonstrukcji działalności Towarzystwa Kolonii Letnich dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym w latach 1933–1939. W artykule skupiono się na powołaniu tej organizacji, jej zadaniach i formach aktywności, na miejscach wypoczynku dzieci, planie dnia i korzyściach, jaki niósł miesięczny pobyt najmłodszych poza miastem i domem rodzinnym. Materiały i metody: W badaniach wykorzystano dokumenty zgromadzone w Archiwum Państwowym w Łodzi (głównie korespondencję urzędową) oraz materiał czasopiśmienniczy. Badania prowadzono metodą wyjaśniania historycznego z jej różnymi odmianami (m.in. wyjaśnianie deskrypcyjne, genetyczne i strukturalne). Rezultaty i wnioski: Ideą wypoczynku w formie kolonii letnich Pawłowska zainteresowała rodziców skupionych w kołach opieki rodzicielskiej, funkcjonujących na terenie przedszkoli. Ich reprezentanci, wspólnie z kierowniczkami przedszkoli, byli członkami Towarzystwa. Kolonie miały charakter wypoczynkowy i koedukacyjny. Przed wyjazdem na wieś dzieci poddawano badaniom lekarskim. Wysyłano je grupami (po 50 osób) na pobyt miesięczny w czerwcu, lipcu i sierpniu. W akcję kolonijną angażowano również bezrobotne matki – stanowiły one tak zwany personel pomocniczy. Pawłowska uważała, że Łódź jest miastem pionierskim w organizowaniu wypoczynku dla dzieci w wieku przedszkolnym.

Refine search results

2 Wychowanie w Rodzinie

1 Studia Krytyczne/ Critical Studies

2 Sosnowska J.

1 Kautsky K.

1 2022

2 2018

Dom rodzinny dziecka robotniczego w Łodzi w okresie międzywojennym w świetle materiałów etnograficznych

O robotnikach: rodzinie, bezrobociu, inteligencji, filantropii i demokracji społecznej

„Łódź pierwsza i zdaje się jedyna prowadzi tego rodzaju akcję poświęconą wyłącznie maleńkim dzieciom”. Wsparcie ubogich rodzin robotniczych jako zadanie Towarzystwa Kolonii Letnich dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym (1933–1939)