Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  rolnictwo zrównoważone
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The Paper’s goal is to assess the most important changes in the European Union’s Common Agricultural Policy (CAP) for years 2014-2020 in the context of its potential influence on environmental pressure of agriculture. The final solutions of that policy reform were discussed in relation to main groups of instruments: these supporting farmers’ incomes and rural development measures. They were analysed in the context of chances and threats for environmental sustainability. The general conclusion is the reform results are far from the initial European Commission’s plans as well as far from proposals presented by the NGO’s connected with environment protection and organic farming. The CAP financial instruments were not sufficiently directed to the support for sustainable agriculture development.
PL
Celem artykułu jest ocena najważniejszych zmian Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) Unii Europejskiej na lata 2014-2020 w kontekście jej wpływu na środowiskową presję rolnictwa. Ostateczne rozwiązania reformy tej polityki zostały omówione w stosunku do głównych grup instrumentów: wspierania dochodów rolników i działań rozwoju obszarów wiejskich. Były one analizowane w kontekście szans i zagrożeń dla zrównoważonego rozwoju w perspektywie średnio- i długoterminowej. Ogólny wniosek jest taki, że wyniki reformy są dalekie od początkowych planów Komisji Europejskiej i projektów przedstawionych przez NGO związanych z ochroną środowiska i rolnictwem ekologicznym. Instrumenty finansowe WPR nie były wystarczająco ukierunkowane na wsparcie zrównoważonego rozwoju rolnictwa.
EN
The membership in the European Union (EU) created favourable conditions for the implementation of the agri-environmental programme (AEP) in Poland. The AEP is the most important rural development measure in the UE (in terms of financial support). The goal of the paper is to assess the effectiveness related to the absorption of the funds for the AEP in Poland. That effectiveness was analysed in the context of the scope and the way in which Polish authorities took advantage of opportunities from the EU financial support which was available to be spent on that measure. The Author used descriptive and comparative analysis to show differences in absorption of financial sources in Poland and in the entire EU for three time periods chosen due to the stages of multiannual financial perspectives for the Common Agricultural Policy: 2004-2006, 2007-2013, 2014-2020. The effectiveness of absorption of the AEP is relatively low – especially in comparison to the groups of the EU member states divided due to the date of accession (after or before 2004). The share of expenditures on the AEP in Polish Rural Development Programme (in all discussed time periods) is one of the lowest in the EU. The effectiveness is also low when we take into account the relation of executed expenditures on the AEP to the allocations which were potentially available for it. It especially refers to the first period of the EU membership. In the second period the effectiveness was improved, but it was worsened again in years 2014-2020 as a result of decisions made by Polish authorities. The biggest possible part of funds for rural development was reallocated for direct payments and consequently the possibilities of further development in implementation of the AEP were strongly reduced.
PL
Członkostwo w Unii Europejskiej (UE) stworzyło korzystne warunki dla realizacji programu rolno środowiskowego (PRŚ) w Polsce. PRŚ jest najważniejszym instrumentem rozwoju obszarów wiejskich w UE (w zakresie wsparcia finansowego). Celem artykułu jest ocena skuteczności absorpcji funduszy na PRŚ w Polsce. Skuteczność tę poddano analizie w kontekście zakresu i sposobu, w którym polskie władze wykorzystały możliwości finansowego wsparcia UE. Autor zastosował metody analizy opisowej i porównawczej aby pokazać różnice w absorpcji źródeł finansowych w Polsce i w całej Unii Europejskiej w trzech okresach wybranych ze względu na etapy wieloletnich perspektyw finansowych dla Wspólnej Polityki Rolnej: 2004-2006, 2007-2013, 2014-2020. Skuteczność absorpcji PRŚ jest stosunkowo niska - zwłaszcza w porównaniu do głównych grup państw członkowskich UE. Udział wydatków na ten program w Polskim Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich (w wszystkich omawianych okresach) jest jednym z najniższych w UE. Skuteczność również jest niska, gdy weźmie się pod uwagę stosunek kwot, które zostały rzeczywiście wykorzystane na PRŚ do kwot, które były potencjalnie dostępne na jego finansowanie. Odnosi się to zwłaszcza do pierwszego okresu członkostwa w UE. W drugim okresie skuteczność poprawiła się, ale w latach 2014-2020 ponownie się pogorszyła w wyniku decyzji podjętych przez polskie władze. Całą możliwą część funduszy na rozwój obszarów wiejskich przesunięto na płatności bezpośrednie. W konsekwencji możliwości dalszego wdrażania PRŚ zostały znacznie ograniczone.
EN
The objective is to provide a systematization of concepts connected with sustainable development of agriculture (SDA) as the basis for indication of directions of changes in Polish agriculture. The author applied descriptive and comparative analyses based on a survey of the literature to indicate the differences between the described concepts. Both sustainable agricultural and rural development (SARD) and multifunctional rural development (MRD) could be connected with reduced agricultural production, which would bring positive and negative environmental consequences. The multifunctional agriculture cannot exist without production, so it is more favourable for SD, however it should be based on environmental requirements. Then it is close to sustainable agriculture. Considering these concepts, the author formulated and used his own definition of the SDA and its objectives. The sensitive rule of sustainability with secured critical natural capital is the proper one for agriculture in Poland. Currently, Polish agriculture is in dual development (industrialisation and sustainable transition). For the SDA, the support for agriculture should be conditioned by compliance with basic environmental standards and by provision of public goods. It depends on properly directed and effectively implemented environmental and economic measures of the CAP.
PL
Celem artykułu jest systematyzacja pojęć związanych ze zrównoważonym rozwojem rolnictwa jako podstawy dla wskazania kierunków zmian w polskim rolnictwie. Autor zastosował analizę opisową i porównawczą w oparciu o przegląd literatury, aby wskazać różnice między opisywanymi pojęciami. Zarówno zrównoważony rozwój rolnictwa (ZRR) i obszarów wiejskich jak i wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich mogą się wiązać ograniczaniem produkcji rolnej, co przynosi pozytywne i negatywne skutki dla środowiska. Rolnictwo wielofunkcyjne nie może istnieć bez produkcji, więc jest bardziej korzystne dla SD – pod warunkiem, że produkcja opiera się na wymogach ochrony środowiska. Wówczas jest bliskie rolnictwu zrównoważonemu. Biorąc pod uwagę te koncepcje autor sformułował własną definicję ZRR wraz z jego celami. Dla polskiego rolnictwa właściwa jest wrażliwa zasada zrównoważonego rozwoju z zapewnieniem krytycznego kapitału naturalnego. Obecnie polskie rolnictwo znajduje się w rozwoju dualnym (w stronę uprzemysłowienia i równoważenia środowiskowego). Dla ZRR wsparcie dla rolnictwa powinno być uwarunkowane przestrzeganiem podstawowych norm ochrony środowiska i zapewnianiem dóbr publicznych. W tym celu należy odpowiednio ukierunkować i skutecznie wdrażać instrumenty ekologiczne i ekonomiczne WPR.
EN
Sustainable development is widely regarded as one of the pillars of building policies, strategies and business models. This assumption also applies to creation of specific practices related to running farm business. The key issue is how to measure agriculture sustainability. The article assesses the economic area of sustainable agriculture using the economic sustainability index, constructed on the basis of sixteen financial indicators. The source of data was the FADN, from which data on the economic situation of dairy farms (type 45). As a result of the research, the relationship between the economic size and the value of the economic sustainability index were determined. The research area covered five countries that are the largest dairy producers in European Union. In this case, high discrepancies in the level of economic sustainability index between farms were noted.
PL
Zrównoważony rozwój jest powszechnie uważany za jeden z filarów budowania polityki, strategii i modeli biznesowych. Założenie to dotyczy także kreowania określonych praktyk związanych z prowadzeniem gospodarstw rolnych. Kluczową kwestią jest sposób pomiaru stopnia zrównoważenia rolnictwa. W artykule dokonano oceny aspektu ekonomicznego rolnictwa zrównoważonego z użyciem wskaźnika trwałości ekonomicznej. Został on skonstruowany na podstawie szesnastu wskaźników finansowych. Źródłem danych był FADN, z którego zaczerpnięto dane o sytuacji ekonomicznej gospodarstw mlecznych (typ 45). W wyniku przeprowadzonych badań ustalono związek między klasą wielkości ekonomicznej a wartością wskaźnika trwałości ekonomicznej. Obszar badaczy stanowiło pięć państw będących największymi producentami mleka w Unii Europejskiej. W tym wypadku zauważono wysokie rozbieżności w poziomie wskaźnika trwałości ekonomicznej między gospodarstwami.
PL
Opracowanie stanowi próbę oceny wpływy dopłat bezpośrednich na sytuacje ekonomiczną gospodarstw o rożnym stopniu zrównoważenia z regionu Wielkopolska i Śląsk w Polsce, w latach 2004-2012. Na podstawie przeprowadzonej symulacji wykazano, że po 2009 roku dopłaty stały się skutecznym instrumentem wsparcia zrównoważenia środowiskowego rolnictwa w tym regionie. Dzięki wprowadzeniu sankcji wobec gospodarstw niezrównoważonych prowadziły bowiem do wyrównywania sytuacji dochodowej gospodarstw trwale zrównoważonych i niezrównoważonych. Dowiedziono także, że gospodarstwa zrównoważone z tego regionu, w latach 2004-2008, osiągały znacznie niższe wyniki ekonomiczne niż niezrównoważone. Wystąpiło również znaczne zróżnicowanie według typów produkcyjnych pomiędzy grupą badanych gospodarstw zrównoważonych i niezrównoważonych. W pracy wykorzystano dane systemu rachunkowości rolnej FADN dotyczące sytuacji ekonomicznej gospodarstw z regionu Wielkopolska i Śląsk w latach 2004-2008. Próbę badawczą stanowiły 231 gospodarstwa trwale zrównoważone i 57 gospodarstw trwale niezrównoważonych.
EN
Article an attempt to evaluate the impact of direct payments on economic situations of farms with varying degrees of sustainability from Wielkopolska and Śląsk Region in Poland, in the years 2004-2012. On the basis of the simulation showed that after 2009 payments are effective means of supporting environmental sustainability of agriculture in this Region. Introduction of sanctions towards unsustainable farms led to compensate for the income situation of sustainable and unsustainable farms.
RU
Разработка является попыткой представить оценку влияния непосредственных доплат на экономическую ситуацию хозяйств с различной степенью уравновешивания в великопольском регионе и Силезии в 2004-2012 годах. На основании проведённой симуляции было показано, что после 2009 года доплаты стали эффективным инструментом поддержки общественного уравновешивания сельского хозяйства в этих регионах. Благодаря введению санкции для неуравновешенных хозяйств было достигнуто возмещение доходной ситуации хозяйств, стабильно уравновешенных и неуравновешенных. Было также доказано, что уравновешенные хозяйства этого региона в 2004-2008 годах достигали значительно низшие экономические результаты по сравнению с неуравновешенными хозяйствами. Появилось также значительное различие по производственным типам между группой исследуемых уравновешенных и неуравновешенных хозяйств. В работе использовались данные системы сельскохозяйственной бухгалтерии FADN, связанной с экономической ситуацией хозяйств в великопольском регионе и Силезии в 2004-2008 годах. Исследуемую группу составляли 231 стабильно уравновешенных и 57 стабильно неуравновешенных хозяйств.
PL
Koncepcja tworzenia dóbr publicznych przez czynnik ziemi jest często rozpatrywana w literaturze tematu, ale jej podstawy teoretyczne są dosyć dyskusyjne. W teoriach renty gruntowej głównego nurtu ekonomii czynnik ziemi nie tworzy samodzielnie żadnych użyteczności, czyli nie posiada tzw. „samoistnej użyteczności”. Dopiero zmiana tego założenia legitymuje w sensie teoretycznym proces dostarczania dóbr publicznych przez rolnictwo. Autorzy zastanawiają się, jakim modelem opisać wartość ziemi rolnej tak, żeby uwzględniał on jej samoistną użyteczność? Proponują adaptację neoklasycznego modelu renty wieczystej Gordona. Teoretycznym celem artykułu jest interpretacja relacji opisanych w tym modelu dla rynku ziemi rolnej. Celem empirycznym jest ocena dynamiki „długookresowej stopy wzrostu renty gruntowej” z modelu Gordona w układzie województw w Polsce i w przekroju różnej wielkości areałów. Paradoksalnie, okazuje się, że ten neoklasyczny model jest w długim okresie dobrze dopasowany do rynku ziemi rolnej w Polsce, mimo daleko idącej regulacji instytucjonalnej na tym rynku i daje podstawy do kwantyfikacji samoistnej użyteczności ziemi.
EN
The concept of creating public goods by land factor is often considered in literature, but its theoretical foundations are quite debatable. The theories of land rent in the mainstream economics stand at the position that land factor alone does not create any utility, which means that it does not have any “intrinsic utility”. Only by changing this assumption, it is possible to reconsider a theoretical model for provision of public goods by agriculture. The authors wonder which model of value can be applied to valuate agricultural land so as to make it reflect its intrinsic utility. They propose to adopt the neoclassical Gordon’s model of perpetual rent. The theoretical aim of the article is to interpret the relationships described in this model for the market of agricultural land. The empirical goal is to assess the long-term growth rate of land rent from the Gordon’s model in the 16 regions (voivodeships) of Poland and in the cross-section of different acreages. Paradoxically, it turns out that the neoclassical model is well-fitted to the market of agricultural land in the long-term, despite the far-reaching institutional regulation of this market and it provides a basis for quantification of the intrinsic land utility.
EN
The article addresses theoretical aspects of sustainable agriculture (the concept, goals) and presents spatial changes that occurred between 2004 and 2010 under the influence of CAP measures carried out in Poland. The financial instruments supporting the sustainable development of agriculture include packages of the EU agri-environmental programme: “Sustainable farming”, “Organic farming”, “Extensive permanent grasslands” and “Protection of soil and water”, as well as the measure “Support for agricultural activityin less-favoured areas” implemented under RDP 2004–2006 and RDP 2007–2013.
PL
Artykuł dotyczy teoretycznych aspektów zrównoważonego rozwoju rolnictwa (pojęcie, cele) oraz przedstawia wyniki badań zmian przestrzennych, jakie nastąpiły w latach 2004–2010 w wyniku wpływu instrumentów WPR na zrównoważony rozwój rolnictwa w Polsce. Instrumentami finansowymi wspierającymi zrównoważony rozwój rolnictwa są pakietyprogramu rolnośrodowiskowego: „Rolnictwo zrównoważone”, „Rolnictwo ekologiczne”, „Ekstensywne trwałe użytki zielone”, „Ochrona gleb i wód” oraz działanie „Wsparcie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania” realizowane w ramach PROW 2004–2006 i PROW 2007–2013.
EN
The Paper’s goal is the identification of the Common Agricultural Policy (CAP) instruments as factors influencing environmental sustainable development of Polish agriculture. These instruments were assessed in the light of the way in which agricultural and environmental policies are projected and introduced. Direct payments - on one hand - contribute to intensification of agriculture (causing negative environmental externalities). On the other hand,- they are important factors of maintenance of extensive farms in other regions (enabling environmental services delivery). The environmental impact of the CAP is strictly associated with cross-compliance. However, Polish authorities did not implement many important standards (regarding water protection, biodiversity and soil conservation). The agri-environmental programme is a factor with a strong positive impact on sustainable development. However, in Poland, its effectiveness of its financing is relatively low – especially in comparison to the main groups of the EU member states. Other CAP instruments with potential positive influence on sustainable development (supporting the development of less favourite areas, afforestation programmes) were insufficiently directed to stimulate supply of environmental services.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) jako czynników zrównoważonego rozwoju polskiego rolnictwa. Zostały one ocenione w świetle sposobu projektowania i realizacji polityk rolnej i ekologicznej. Płatności bezpośrednie z jednej strony wpływają na intensyfikację rolnictwa, a drugiej na zachowanie rolnictwa ekstensywnego w innych regionach (umożliwiając tam dostarczanie usług ekologicznych). Oddziaływanie WPR na środowisko jest ściśle związane z zasadą cross-compliance, ale w Polsce nie wdrożono w jej ramach wielu ważnych standardów (w ochronie wód, różnorodności biologicznej i gleb). Program rolnośrodowiskowy jest czynnikiem o silnie pozytywnym wpływie na zrównoważony rozwój, jakkolwiek w Polsce skuteczność jego finansowania jest relatywnie niska – zwłaszcza w porównaniu do głównych grup państw członkowskich UE. Inne instrumenty WPR o potencjalnie pozytywnym wpływie na zrównoważony rozwój (wsparcie obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, zalesienia gruntów rolnych) zostały niewystarczająco ukierunkowane na stymulowanie dostarczania usług środowiskowych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.