Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ruch ekumeniczny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Unity and mission. The origins of ecumenical movement

100%
Perzyński A. P.
Łódzkie Studia Teologiczne
|
2016
|
vol. 25
|
issue 4
61-69
PL
Celem artykułu jest udokumentowanie znanego w gronie ekumenistów historycznego faktu, iż początki ruchu ekumenicznego pod koniec XIX wieku zbiegają się z poszukiwaniem jedności chrześcijan na polu ich misyjnego zaangażowania. Współczesny ruch ekumeniczny został zapoczątkowany w obrębie chrześcijaństwa ewangelickiego. Próby podejmowane na rzecz zjednoczenia chrześcijan przed Konferencją w Edynburgu (Szkocja, 1910) zwykło się określać mianem „preekumenizm”. Ograniczały się one najczęściej do solidarności we wspólnym podejmowaniu akcji społeczno-charytatywnych na terenach misyjnych. Wiek XIX był okresem rozkwitu misji protestanckich. Z terenów misyjnych docierało pod adresem macierzystych Kościołów wołanie o jedność, której brak utrudniał i hamował działalność misyjną. Różnice w wierze i rywalizacja w praktycznej działalności misyjnej budziły nieufność u ludów ewangelizowanych. Wołanie o jedność Kościołów chrześcijańskich, co prawda przede wszystkim w dziedzinie praktycznej pomocy, stanowiło naturalny odruch młodych Kościołów i prowadzących w nich akcję ewangelizacyjną misjonarzy. Głosy te nie mogły pozostać bez echa w Kościołach Europy i Ameryki Północnej, które patronowały misyjnej działalności na terenach Indii, Azji i Afryki. Artykuł składa się z następujących części: 1. Instytucjonalne oblicze ekumenizmu; 2. Ekumenizm i Prawosławie; 3. Vaticanum II i ekumenizm rzymskokatolicki; 4. Zaangażowanie w dialog; 5. Ekumeniczna nadzieja; 6. Zakończenie.
EN
The objective of this article is to present a historical fact, which is known among ecumenists, that the beginnings of the ecumenical movement at the end of the 19th century overlap with the search for Christian unity within missionary involvement. Contemporary ecumenical movement started within evangelical Christians. The attempts to unify Christians before the Edinburgh Conference (Scotland, 1910) are described as “preecumenism”. They were usually limited to solidarity within social and charity activities undertaken on missionary territories. The 19th century was the period of the flourishing of Protestant missions. Missionary territories appealed to their mother churches for unity, the lack of which was the obstacle to missionary activity. Differences in faith and rivalry in practical activities caused mistrust among evangelized peoples. The call for the unity of the Church, first in the area of practical help, was a natural impulse of young churches and missionaries who were evangelizing them. Those voices could not be left unanswered in the churches in Europe and North America which sponsored missionary activity in India, Asia and Africa. The article consists of the following parts: 1. Institutional aspect of ecumenism; 2. Ecumenism and the Orthodox Church; 3. Vatican II and Roman Catholic ecumenism; 4. Involvement in dialogue; 5. Ecumenical hope; 6. End.
2
Content available remote

RUCH EKUMENICZNY WOBEC WSPÓŁCZESNYCH PRZEMIAN W SFERZE PRACY I ICH KONSEKWENCJI DLA RODZINY: DIAGNOZY I PROPOZYCJE KONFERENCJI KOŚCIOŁÓW EUROPEJSKICH

100%
Kopiec P.
Forum Teologiczne
|
2019
|
vol. 20
75-87
PL
W opinii wielu socjologów przemiany w sferze pracy, wywołane przez gwałtowny postęp technologiczny, stają się głównym czynnikiem współczesnych przemian społecznych i kulturowych. Wśród spodziewanych negatywnych zjawisk wymienia się wzrost masowego bezrobocia technologicznego, utratę kontroli nad rozwojem sztucznej inteligencji, poszerzenie zjawiska społecznego wykluczenia, narastające rozchodzenie się prekariatu i merytokracznej elity, a w ich następstwie pogłębiający się kryzys instytucji społecznych na czele z rodziną. Stąd też przemiany w pracy są przedmiotem refleksji teologicznej, prowadzonej również przez organizacje ekumeniczne. Wśród szczególnie aktywnych instytucji ekumenicznych należy wymienić Konferencję Kościołów Europejskich i jej komórkę nazwaną „Akcja Kościelna dla Pracy i Życia” i powołaną celowo dla poszukiwania rozwiązań rozważanego problemu. Artykuł w syntetyczny sposób opisuje przemiany w sferze pracy zawodowej oraz ich konsekwencje dla rodziny, społeczeństwa i kultury. Prezentuje również szczegółowe propozycje odpowiedzi na wyzwania płynące z tych przemian, formułowane przez ekumenistów reprezentujących Konferencję Kościołów Europejskich.
EN
According to many social researchers, transformations of the sphere of labour, caused by the technological progress, become a primary factor of contemporary social and cultural changes. An increasing massive technological joblessness, insufficient monitoring of the development of artificial intelligence, spread of the social exclusion, deepening gap between the precariat on the one hand and meritocratic elite on the other, and consequently, an advancing crisis of social institutions are being listed as expected detrimental effects of the technological revolution. The transformations are also commented and intepreted by various ecumenical organisations from the theological perspective, e.g. by the Conference of European Churches, and, in particular by its commission „Church Action on Labour and Life”. Article describes in a syntesizing way changes of the sphere of labour and their consequences for familiy, society and culture. Furthermore, it presents some specific proposals of answers, propounded by the ecumenists from the Conference of European Churches.
3
Publication available in full text mode
Content available

Milczenie i słowo w dialogu ekumenicznym

100%
Składanowski M.
Sympozjum
|
2019
|
issue 1(36)
99-118
PL
Analiza dokumentów dialogowych wskazuje na to, że istnieją ważne obszary tematyczne, które nie są w nich poruszane lub też, dość często, są poruszane w sposób fragmentaryczny, tak aby bardziej zaakcentować istniejące zbieżności niż skalę i konsekwencje rozbieżności. Dotyczy to zarówno pewnych kontrowersji dogmatycznych, jak też zagadnień etycznych. Milczenie w dialogu ekumenicznym jest zatem ambiwalentne: może być wyrazem oczekiwania na dalszy postęp tego dialogu i przezwyciężenie trudności, ale może również być próbą uchylenia się od kwestii najtrudniejszych i ich oceny. Tak zarysowany kontekst wyznacza cel tej krótkiej refleksji teologicznoekumenicznej, podejmującej kwestie milczenia i słowa w dialogu ekumenicznym. Najpierw warto przyjrzeć się milczeniu – temu, o czym i w jaki sposób milczy się w dialogu ekumenicznym. Następnie można przypatrzeć się charakterystyce ekumenicznego słowa.
EN
An analysis of dialogue documents indicates that there are important thematic areas that are not addressed in them or, quite often, are addressed in a fragmented way, so as to more accentuate existing convergences than the scale and consequences of discrepancies. This applies to both certain dogmatic controversies and ethical issues. Silence in the ecumenical dialogue is therefore ambivalent. It can be an expression of expectations for further progress of this dialogue and overcoming difficulties, but it can also be an attempt to evade the most difficult issues and their assessment. It is the context which sets the goal of this brief theological-ecumenical reflection. The article addresses the issues of silence and word in the ecumenical dialogue. Firstly, it proposes some ways of interpreting „ecumenical silence”. Secondly, it presents the characteristics of the „ecumenical word”.
4
Publication available in full text mode
Content available

Podstawy prawosławnego zaangażowania w ruch ekumeniczny

100%
Doroszkiewicz W.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2010
|
vol. 2
73-82
EN
The Orthodox Church from the very beginning of the Ecumenical Movement has been engaged into the healing of all sort of divisions and dissection. Many of the dissections divide Christians until today. In all the theological discussions Orthodox theologians emphasize that the Church is not simply an institution, but a mode of existence. The mystery of the Church even in its institutional dimension, is deeply bound to the being of man, to the being of the world and to the very being of God. The Church is also inseparable of its tradition and it cannot solve its present problems without constant referring to the decisive and formative centuries of the first millennium of Christianity. Therefore the contemporary involvement of the Orthodox Church into the Ecumenical Movement comes out from very nature of the ecclesial identity. Ecumenical activities of the Orthodox Church constitute the fulfillment of the wish of our Lord that all may be one.
5

Development and Challenges of Ecumenical Movement in Nigeria

100%
Eke V. C.
Roczniki Teologiczne
|
2016
|
vol. 63
|
issue 7: Teologia ekumeniczna
221-237
EN
“The attainment of union is the concern of the whole Church, faithful and shepherds alike. This concern extends to everyone, according to his talent, whether it be exercised in his daily Christian life or in his theological and historical research. This concern itself reveals already to some extent the bond of brotherhood between all Christians and it helps toward that full and perfect unity which God in His kindness wills.” This statement from the Second Vatican Council’s Decree on Ecumenism, presents journey towards unity of all Christian as imperative for all Christians irrespective of nationality and status. This makes ecumenical movement most relevant in a pluralistic society like Nigeria with diverse cultures and tradition, different ethnic and religious sentiments. The objective of the work is to present different stages of ecumenical movement in Nigeria as well as the extent of participation and contributions of various Christian denominations at each stage of its development. This work also aims at considering those attitudes of many Christians in Nigeria that pose as challenge or stumbling block to the realization of unity among Christians. Some of which are ignorance of the teaching and practical principles of ecumenism, Christian fundamentalism and fanaticism, personal-interest, religious and ethnic sentiments which ordinarily had already created a division and mutual suspicion among Nigerian people. Bearing in mind that Christians are “salt of the earth and light of the world,” the actualization of unity among Christians in Nigeria will serve as catalyst to full realization of peace, justice and unity in Nigeria. Hence, this work propose spiritual ecumenism and Christian cooperation as practical steps to the attainment of Christian unity in Nigeria.
PL
Osiągnięcie jedności jest sprawą całego Kościoła – zarówno wiernych, jak i pasterzy. Troska ta rozciąga się na wszystkich, wedle ich talentów, czy to w codziennym życiu chrześcijańskim, czy też w pracach teologów i historyków. Troska ta ujawnia też do pewnego stopnia istniejącą więź braterstwa między wszystkimi chrześcijanami i przyczynia się do osiągnięcia pełnej i doskonałej jedności, jakiej chce Bóg w swej łaskawości. To stwierdzenie zawarte w Dekrecie o ekumenizmie Unitatis redintegratio II Soboru Watykańskiego przedstawia drogę wszystkich chrześcijan w kierunku jedności jako chrześcijański imperatyw, niezależny od narodowości czy stanu. Przydaje to najwyższego znaczenia ruchowi ekumenicznemu w pluralistycznym społeczeństwie Nigerii, łączącym różne kultury i tradycje, różne sentymenty etniczne i religijne. Celem artykułu jest zaprezentowanie różnych poziomów ruchu ekumenicznego w Nigerii, jak również granic zaangażowania i wkładu różnych wyznań chrześcijańskich na każdym stopniu ich rozwoju. Opracowanie to stara się też wziąć pod uwagę postawy tych chrześcijan w Nigerii, którzy rzucają wyzwanie, a czasem i kłody, realizacji jedności między chrześcijanami. Niekiedy wynika to z nieznajomości nauczania Kościoła i praktycznych zasad ekumenizmu, z chrześcijańskiego fundamentalizmu i fanatyzmu, dbałości o własne interesy, sentymentów etnicznych i religijnych, które zwykle już spowodowały podziały i wzajemną podejrzliwość wśród ludu Nigerii. Pamiętając, że chrześcijanie są „solą ziemi i światłem świata”, osiągnięcie jedności między chrześcijanami w Nigerii stanie się katalizatorem nastania pokoju, sprawiedliwości i jedności w Nigerii. Z tego też powodu opracowanie to proponuje ekumenizm duchowy i współpracę chrześcijan jako praktyczne kroki do osiągnięcia jedności chrześcijańskiej w Nigerii.
6
Content available remote

From Jesus Christ to “green issues”. Development or degeneration of the ecumenical movement?

100%
Składanowski M.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2012
|
vol. 4(59)
163-177
EN
The article discusses the issue of the evolution of subjects in the ecumenical movement. At the beginning the ecumenical discourse was dominated by doctrinal issues, whereas today social, political and ethical themes stand at its forefront. This demonstrates the richness of the Gospel, in which a believer can find responses to questions about his or her everyday life; on the other hand, ecumenism is here in danger of forgetting its primary purpose. The article ends with a conclusion that ecumenism should be involved in the current social and ethical debates, but to preserve its identity it should focus on the Gospel of Jesus as the ultimate criterion.
PL
Artykuł omawia zagadnienie ewolucji tematów podejmowanych w ruchu ekumenicznym. W swoich początkach dyskurs ekumeniczny był zdominowany przez kwestie doktrynalne. Tymczasem obecnie na jego czoło wysuwają się problemy społeczne, polityczne i etyczne. Ukazuje to bogactwo Ewangelii, w której wierzący może odnaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące jego codziennego życia. Zarazem jednak ekumenizm znajduje się tutaj w niebezpieczeństwie zapomnienia o swoim zasadniczym celu. Artykuł zmierza do wniosku, że ekumenizm powinien wprawdzie włączać się w aktualną debatę społeczną i etyczną, jednak dla zachowania własnej tożsamości winien stale skupiać się na Ewangelii Jezusa Chrystusa jako na swoim ostatecznym kryterium.
7
Publication available in full text mode
Content available

From Jesus Christ to “green issues”. Development or degeneration of the ecumenical movement?

100%
Składanowski M.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2012
|
vol. 4
143-177
EN
The article discusses the issue of the evolution of subjects in the ecumenical movement. At the beginning the ecumenical discourse was dominated by doctrinal issues, whereas today social, political and ethical themes stand at its forefront. This demonstrates the richness of the Gospel, in which a believer can find responses to questions about his or her everyday life; on the other hand, ecumenism is here in danger of forgetting its primary purpose. The article ends with a conclusion that ecumenism should be involved in the current social and ethical debates, but to preserve its identity it should focus on the Gospel of Jesus as the ultimate criterion.
PL
Artykuł omawia zagadnienie ewolucji tematów podejmowanych w ruchu ekumenicznym. W swoich początkach dyskurs ekumeniczny był zdominowany przez kwestie doktrynalne. Tymczasem obecnie na jego czoło wysuwają się problemy społeczne, polityczne i etyczne. Ukazuje to bogactwo Ewangelii, w której wierzący może odnaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące jego codziennego życia. Zarazem jednak ekumenizm znajduje się tutaj w niebezpieczeństwie zapomnienia o swoim zasadniczym celu. Artykuł zmierza do wniosku, że ekumenizm powinien wprawdzie włączać się w aktualną debatę społeczną i etyczną, jednak dla zachowania własnej tożsamości winien stale skupiać się na Ewangelii Jezusa Chrystusa jako na swoim ostatecznym kryterium.
8
Publication available in full text mode
Content available

Aufbruch zu einem neuen Pilgerweg. Theologische Aspekte der 10. Vollversammlung des Ökumenisches Rates der Kirchen

100%
Link H.-G.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2013
|
vol. 5
5-23
EN
Article presents the short report of the 10th Assembly of the World Council of Churches held in Busan (South Korea) (30 of October – 8 of November 2013) including its theological and ecumenical interpretation. The presentation is structured into the three principal sections. Firstly, the author expounds the main theological issues discussed at the meeting. He refers to the two important documents adopted by the Assembly: God’s Gift and Call to Unity- and our Commitment and Together Towards Life: Mission and Evangelism in Changing Landscapes and describes their content through three keywords: unity, mission and evangelization. Furthermore, the article illustrates the theological conditions of the social commitment of the World Council of Churches with the theological concept of pilgrimage. The second section displays the participation of representatives of various Christian confessions as well as representatives of non-Christian religions and political institutions. The third section presents the statements submitted by the Assembly, concerning two important political crisis: that of the Korean Peninsula and that of the Middle East and includes the short interpretation of the call for the “just peace”. The conclusion of the article contains a short assessment of the Assembly from the view of its participant.
PL
Artykuł w syntetyczny sposób przedstawia przebieg i wyniki obrad 10 Zgromadzenia Ogólnego Światowej Rady Kościołów, które odbyło się w Pusan (Korea Płd.) (30.10 – 08.11.2013) oraz dokonuje krótkiej teologiczno-ekumenicznej interpretacji spotkania. Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza prezentuje teologiczne zagadnienia poruszane w Pusan. Autor opiera się na dwóch przyjętych przez Zgromadzenie dokumentach: „Boży dar i wezwanie do jedności – i nasze zobowiązanie” oraz „Wspólnie ku życiu: misja i ewangelizacja w zmieniających się kontekstach” i charakteryzuje ich treść takimi słowami kluczowymi, jak: jedność, misja i ewangelizacja. Przedstawia również teologiczne uwarunkowanie społecznego zaangażowania, które w Pusan ilustrowane było słowem „pielgrzymka”. Podstawę drugiej części artykułu stanowi sprawozdanie z uczestnictwa w Zgromadzeniu przedstawicieli różnych wyznań i ruchów ekumenicznych, a także z wkładu religii niechrześcijańskich i podmiotów politycznych. Trzecia część przedstawia uchwalone podczas zgromadzenia deklaracje, odnoszące się do dwóch ważnych kryzysów polityczno-społecznych: podzielonego Półwyspu Koreańskiego oraz sytuacji na Bliskim Wschodzie i wezwanie do działania o „sprawiedliwy pokój”. Konkluzja zawiera krótką ocenę Zgromadzenia, poczynioną z perspektywy osobistego uczestnictwa.
9
Publication available in full text mode
Content available

Rola Światowej Rady Kościołów w ruchu ekumenicznym

80%
Karski K.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2010
|
vol. 2
57-71
DE
Der 1948 im Amsterdam ins Leben gerufene Ökumenischer Rat der Kirchen mit 349 Mitgliedskirchen heute ist die beste Repräsentation des nichtrömischkatholischen Christentums. Die seit 1965 bestehende Gemeinsame Arbeitsgruppe zwischen dem ÖRK und der römisch-katholischen Kirche ist zum Symbol der einen ökumenischen Bewegung geworden. Dank der aufgenommenen Zusammenarbeit wird die alljährige Gebetswoche für die Einheit der Christen seit vierzig Jahren in allen Erdteilen nach einem gemeinsamen Rahmenprogramm gefeiert. Mit aktiver Mitarbeit der katholischen Theologen ist die Konvergenzerklärung zu Taufe, Eucharistie und Amt, die größte bisher Errungenschaft im multilateralen Dialog auf Weltebene, zustande gekommen. Auf Anregung der Gemeinsamen Arbeitsgruppe sind viele wertvolle Studiendokumente entstanden. Jedoch die Erwartungen auf katholische Mitgliedschaft im ÖRK wurden nicht erfüllt. Mit Unterstützung des ÖRK sind die regionale kirchliche Zusammenschlüsse, u.a. die Konferenz Europäischen Kirchen, entstanden, die vielen kleinen Kirchen die Teilnahme an der internationalen ökumenischen Bewegung ermöglichten. Drei von diesen Zusammenschlüssen, Rat der Kirchen im Mittleren Osten, Karaibische Konferenz der Kirchen und Pazifische Konferenz der Kirchen, haben unter ihren Mitgliedern auch die römisch-katholische Kirche. Es besteht auch eine gute Zusammenarbeit zwischen der KEK und dem Rat der Europäischen Bischofskonferenzen. Der ÖRK hat den Impuls zur bilateralen Gesprächen zwischen den doktrinär verwandten Kirchen gegeben. Unter dem Patronat der Kommission für Glauben und Kirchenverfassung haben die Lutheraner und Reformierten einen Dialog aufgenommen, der 1973 durch die Unterzeichnung der Leuenberger Konkordie zur vollen Kirchengemeinschaft zwischen den Mitgliedern beider Kirchentraditionen in Europa geführt hat. Der ÖRK hat auch einen wichtigen Beitrag zur Annäherung zwischen den orthodoxen und den vorchalkedonischen Kirchen geleistet. Trotz der Entwicklung und Dezentralisierung der ökumenischen Bewegung bleibt der ÖRK die breiteste Repräsentation der Bewegung. Mit anderen Worten: der ÖRK ist das vollkommenste Werkzeug im Dienst der Ökumene.
10
Content available remote

Aufbruch zu einem neuen Pilgerweg. Theologische Aspekte der 10. Vollversammlung des Ökumenisches Rates der Kirchen

80%
Link H.-G.
Roczniki Teologii Ekumenicznej
|
2013
|
vol. 5(60)
5-23
EN
Article presents the short report of the 10th Assembly of the World Council of Churches held in Busan (South Korea) (30 of October – 8 of November 2013) including its theological and ecumenical interpretation. The presentation is structured into the three principal sections. Firstly, the author expounds the main theological issues discussed at the meeting. He refers to the two important documents adopted by the Assembly: God’s Gift and Call to Unity- and our Commitment and Together Towards Life: Mission and Evangelism in Changing Landscapes and describes their content through three keywords: unity, mission and evangelization. Furthermore, the article illustrates the theological conditions of the social commitment of the World Council of Churches with the theological concept of pilgrimage. The second section displays the participation of representatives of various Christian confessions as well as representatives of non-Christian religions and political institutions. The third section presents the statements submitted by the Assembly, concerning two important political crisis: that of the Korean Peninsula and that of the Middle East and includes the short interpretation of the call for the “just peace”. The conclusion of the article contains a short assessment of the Assembly from the view of its participant.
PL
Artykuł w syntetyczny sposób przedstawia przebieg i wyniki obrad 10 Zgromadzenia Ogólnego Światowej Rady Kościołów, które odbyło się w Pusan (Korea Płd) (30.10 – 08.11.2013) oraz dokonuje krótkiej teologiczno-ekumenicznej interpretacji spotkania. Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza prezentuje teologiczne zagadnienia poruszane w Pusan. Autor opiera się na dwóch przyjętych przez Zgromadzenie dokumentach: „Boży dar i wezwanie do jedności – i nasze zobowiązanie” oraz „Wspólnie ku życiu: misja i ewangelizacja w zmieniających się kontekstach” i charakteryzuje ich treść takimi słowami kluczowymi, jak: jedność, misja i ewangelizacja. Przedstawia również teologiczne uwarunkowanie społecznego zaangażowania, które w Pusan ilustrowane było słowem „pielgrzymka”. Podstawę drugiej części artykułu stanowi sprawozdanie z uczestnictwa w Zgromadzeniu przedstawicieli różnych wyznań i ruchów ekumenicznych, a także z wkładu religii niechrześcijańskich i podmiotów politycznych. Trzecia część przedstawia uchwalone podczas zgromadzenia deklaracje, odnoszące się do dwóch ważnych kryzysów polityczno-społecznych: podzielonego Półwyspu Koreańskiego oraz sytuacji na Bliskim Wschodzie i wezwanie do działania o „sprawiedliwy pokój”. Konkluzja zawiera krótką ocenę Zgromadzenia, poczynioną z perspektywy osobistego uczestnictwa.
11
Publication available in full text mode
Content available

Odnowa posoborowa w Kościele katolickim w Polsce w latach 1972-1978. Zarys wybranych problemów

51%
Białkowski M.
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
|
2018
|
vol. 129
387-446
PL
Lata 1972-1978 zamykają fazę wczesną recepcji Soboru Watykańskiego II w Kościele katolickim w Polsce. Teoretyczne i praktyczne wcielanie idei soborowych odbywało się w specyficznych warunkach społeczno-politycznych państwa totalitarnego. Do najważniejszych zjawisk charakteryzujących drugą fazę należały: przemiany polskiej religijności; atomizacja środowisk laikatu; wzrost znaczenia kanałów komunikacji społecznej Kościoła instytucjonalnego z wiernymi; relacje hierarchów Kościoła katolickiego z opozycją demokratyczną; próby uregulowania stosunków dyplomatycznych PRL-Stolica Apostolska. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Do najbardziej zaangażowanych gremiów należały: Komisja Liturgiczna, Komisja do Spraw Ekumenizmu, Komisja Apostolstwa Świeckich, Komisji do Spraw Nauki Katolickiej, Komisja Duszpasterstwa Ogólnego. Skromne, ale zasadnicze cele zostały osiągnięte w zakresie aplikacji nauczania soborowego w teologii polskiej. Wśród wielu tytułów na szczególną uwagę zasługuje – opublikowana w 1972 r. – książka „U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II” pióra kardynała Karola Wojtyły. Ważne dla odnowy posoborowej prace wydali również: ks. Stanisław Olejnik (teologia moralna), ks. Wincenty Granat (teologia dogmatyczna), ks. Franciszek Blachnicki (teologia pastoralna i liturgika), o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (historia ekumenizmu), ks. Feliks Zapłata SVD (misjologia), ks. Eugeniusz Weron SAC (teologia laikatu). Reforma liturgii objęła kilka wymiarów, przy czym wskazać można co najmniej trzy zasadnicze: przygotowania i redakcji nowych ksiąg liturgicznych; praktycznego przystosowania świątyń do nowego rytu mszy św. poprzez zmianę umiejscowienia ołtarza, tabernakulum oraz inne adaptacje architektoniczne; nowej formacji służby liturgicznej. Natomiast pogłębienie studiów biblijnych najpełniej uwidoczniło się poprzez tłumaczenie Pisma św. – tzw. Biblię Poznańską, która ukazała się w 1975 r. Z kolei praktyczna realizacja idei synodalności wyrażała się w kolejnych synodach: III Synodzie Warszawskim; Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej; I Synodzie Katowickim; II Synodzie Gdańskim; II Synodzie Częstochowskim; II Synodzie Lubelskim; II Synodzie Gnieźnieńskim. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było podjęcie działalności przez Komisję Mieszaną Polskiej Rady Ekumenicznej i Komisji do spraw Ekumenizmu Episkopatu Polski. Dla wielu zgromadzeń zakonnych przystosowana odnowa życia wiązała się z powrotem do źródeł i pierwotnego ducha wspólnot. Odnowa katolickiego szkolnictwa wyższego wymagała szczególnego uporządkowania, uregulowania i ujednolicenia kwestii prawno-kanonicznej wydziałów teologicznych oraz ATK, co było przedmiotem szczególnej troski kardynała Karola Wojtyły. Wśród ruchów katolickich przykładem posoborowych przemian był dynamiczny rozwój Ruchu Żywego Kościoła/ Ruchu Światło-Życie. W omawianym okresie wyraźny nacisk położono na kształtowanie się struktur oraz dopracowanie założeń koncepcyjnych.
EN
The years 1972-1978 close the early phase of Vatican II reception in the Catholic Church in Poland. Theoretical and practical implementation of council’s ideas took place in particular socio-political conditions of a totalitarian state. The most important phenomena characteristic for the second phase were: changes in Polish piety, atomization of laity groups, growing importance of social communication channels running joining the institutional Church and laity; relationship between catholic hierarchy and democratic opposition; attempts at regulating diplomatic relations between Polish People’s Republic and the Holy See. An important role was played by commissions of Polish bishops entrusted with special tasks. They made sure that everything happened at a proper speed and controlled the tendencies of transformation. The most engaged groups were: Liturgical Commission, Ecumenical Commission, Commission for the Apostolate of Laity, Commission for Catholic Teaching and Commission of General Pastoral Care. Modest, but most important aims were achieved as far as implementing council’s teaching in Polish theology are concerned. A book by cardinal Karol Wojtyła entitled “At the roots of renewal. A study of Vaticanum II implementation” merits special attention. Works which proved crucial to the post-council renewal were published by fr. Stanisław Olejnik (moral theology), fr. Wincenty Granat (dogmatic theology), fr. Franciszek Blachnicki (pastoral theology and liturgical studies), fr. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv (history of ecumenism), fr. Feliks Zapłata SVD (mission studies), fr. Eugeniusz Weron SAC (theology of laity). The liturgical reform had several dimensions. Three major ones need to be underscored: preparation and editing of new liturgical books; practical adaptation of churches to the new rite of the Mass by relocation of the altar, tabernacle and other architectonical adaptations; new formation of altar boys. Deeper interest in biblical studies was manifest in publishing the translation of the Bible, the so called Poznań Bible in 1975. Practical implementation of the idea of synodality was expressed in following synods: III Warsaw Synod, Pastoral Synod of the Archdiocese of Cracow, I Synod in Katowice; II Synod in Gdańsk; II Synod in Częstochowa; II Synod in Lublin; II Synod in Gniezno. A major success of the ecumenical movement was the activity of Mixed Commission of Polish Ecumenical Council and Commission for Ecumenism of Polish Bishops’ Conference. For many congregations and orders this renewal had to do with returning to the sources and reawakening the founders’ spirit. The renewal of catholic university education called for exceptional ordering, regulating and unifying canon-law-related matters of theological departments and Academies of Catholic Theology. Cardinal Wojtyła paid special attention this necessity. Among catholic movements an example of the changes in question was dynamic development of the Movement of Living Church/Light-Life Movement. Emphasis was also put on creating institutional structures and perfecting concepts and assumptions.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.