Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: ruch trzeźwościowy

Sort By:

Limit search:

Zaangażowanie duchowieństwa katolickiego w ruch trzeźwościowy na Pomorzu przed 1920 rokiem

100%

Głodowski B.

Studia Gdańskie

2010

issue 26

143-158

Z powodu dramatycznej plagi pijaństwa na terenach zaboru pruskiego już w latach 30. XIX w. podjęto akcję promocji trzeźwości i towarzystw trzeźwościowych. Zapoczątkowany wtedy ruch rozrastał się mimo trudności związanych z Wiosną Ludów, wojną 1870, Kulturkampfem i Hakatą. Zaangażowany był w ten ruch Kościół katolicki. Szczególny czas rozwoju tych dzieł przypadł na okres po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. W artykule zaprezentowane są źródła i rozwój ruchu trzeźwościowego na Pomorzu, ze szczególnym uwzględnieniem działalności i wpływu na życie społeczne Bractw Trzeźwościowych. Dzięki zaangażowaniu duchowieństwa katolickiego działały one w 233 parafiach (na 274) w diecezji chełmińskiej. Wielość grup i różnorodność ich członków wskazuje, jak wielki miały one wpływ na świadomość społeczną.

Due to the dramatic plague of drunkenness in the Prussian partition there had been attempts to promote sobriety and the idea of sobriety societies already in the thirties of the XIX century. The Prussian government in the days of Frederick William III partnered with the American government asking them to send sobriety promoters to the Prussian state. Just after 1842, when the circular appeared in the Poznan Archdiocese to ask priests to pay attention to the danger of drunkenness and alcoholism, brought by the overuse of „hot drinks” (high grade), the clergy engaged in work in the field of sobriety. Since that moment a significant development of sobriety societies had taken place. However that growth was tempered by political events of 1848 (Springtime of Nations), then the war of 1870 and the period of the Kulturkampf and Hakata when sobriety activities were considered subversive. It was demanded that all public meetings had to be held in German (The Muzzle Law). It should be kept in mind that after partitioning there was no native Polish government on Polish territories which is why the Catholic Church, which retained its administration, led in the anti‑alcoholic action. Whereas the time after regaining independence by the Polish Republic was connected with an explosion of new sobriety brotherhoods and organisations in the Polish Pomerania and the Diocese of Chelmno. That was the period of increased activity and a multitude of forms promoting the sobriety which affected the public consciousness of the threat of drunkenness and alcoholism. This paper is an attempt to show the development of anti‑alcoholic thought and the origins and growth of sobriety movement in Pomerania. The tradition of overuse of alcohol in Poland having the origins in the past centuries cannot be ignored though. Despite the lack of comprehensive historical studies on the fight against alcoholism, both for the whole of Poland and Pomerania in the discussed post‑partitioning and interwar period, there is a number of scientific reviews and many studies of historical source character. The aim of this paper is therefore to study in particular anti‑alcoholic activities, institutions and individuals to whom we owe the creation and operation of not only the famous Brotherhoods of Sobriety, but also the great impact of sobriety movement on the society. The basic research issues concerning the creation and functioning are reflected in pastoral letters of Chelmno bishops. Starting from 1837, throughout the whole period of the partition and the time of the Second Republic, the track of those matters can be kept in the pastoral letters. Within the Chelmno Diocese, which included 27 vicariates, there was no vicariate without Brotherhood of Sobriety. The Diocese of Chelmno, consisting of 274 parishes, was taking pride in 233 Brotherhoods of Sobriety. The multitude of sobriety organizations and the people from different social strata involved in their activities is a confirmation of the fact, that the mass movement of sobriety in XIX century and up to 1920 helped to change public consciousness of the interwar period. These changes of consciousness and collective experience gained, had on impact on the fact that in the years after 1920 the Poles turned out to be able to use the opportunity, develop and defend the regained statehood. For the coordination of sobriety activities in the Diocese in 1929 the Chelmno bishop established the General Secretariat. The new Statute of Brotherhoods and Temperance Brotherhoods Union was also arranged and approved on Nov. 5, 1931 and the bishop himself led all of the Chelmno Diocese’s Temperance Brotherhoods. It’s worth of special emphasis. Nowadays it’s hard to find such an example. It’s a great confirmation of the catholic clergy’s involvement in the fight with drunkenness and alcoholism.

Działalność społeczna ks. Franciszka Blachnickiego

80%

Derewenda R.

Roczniki Humanistyczne

2015

vol. 63

issue 2: Historia

219-235

Ksiądz Franciszek Blachnicki (1921-1987) jest zaliczany do grona osób, które w szczególny sposób wpłynęły na ukształtowanie polskiego społeczeństwa w okresie PRL. Wojnę przeżył jako więzień Auschwitz i innych obozów i więzień nazistowskich. Po wojnie wstąpił do seminarium duchownego i w roku 1950 rozpoczął działalność duszpasterską. W latach 1957-1960 rozwinął ruch trzeźwościowy – Krucjatę Wstrzemięźliwości, którego centralę zorganizował w Katowicach. Wydawała ona własne książki i czasopisma. Organizowała wiele akcji i rekolekcji. Po likwidacji Krucjaty przez władze państwowe ks. Blachnicki zaangażował się w działalność liturgiczną i katechetyczną, inicjując w roku 1969 ruch oazowy. Uczestnicy tego ruchu prezentowali styl życia odmienny od popularnego w PRL-u. Mimo utrudnień ze strony władz komunistycznych, Ruch Światło-Życie rozwijał się bardzo dynamicznie, gromadząc na rekolekcjach letnich w końcu lat osiemdziesiątych 78 tys. osób. Wobec narastającego w latach siedemdziesiątych alkoholizmu i demoralizacji społecznej, ks. Blachnicki zainicjował w roku 1979 kolejny ruch trzeźwościowy – Krucjatę Wyzwolenia Człowieka. Widząc zakłamanie systemu komunistycznego, propagandy „szerokiego poparcia społecznego”, w marcu 1980 r. wezwał oazowiczów do bojkotu „wyborów” w PRL i przemyślenia swojego uczestnictwa w partii komunistycznej i w innych marksistowskich organizacjach. W okresie Solidarności ks. Blachnicki przygotował specjalny program rekolekcji ewangelizacyjnych dla środowisk pracy. W listopadzie 1981 r. zainicjował stowarzyszenie pod nazwą Niezależna Chrześcijańska Służba Społeczna. W roku 1982, będąc na emigracji w RFN, utworzył Chrześcijańską Służbę Wyzwolenia Narodów. Stowarzyszenie działało na rzecz wyzwolenia narodów, które po II wojnie światowej utraciły swoją państwowość lub suwerenność. Dynamiczne działania ks. Blachnickiego przerwała jego nagła śmierć w lutym 1987 r.

Rev. Franciszek Blachnicki (1921-1987) is counted among the people who in a special way influenced the shaping of the Polish society in the period of the Polish People’s Republic. He spent the Second World War as a prisoner in Auschwitz and other Nazi camps and prisons. After the war he entered the Seminary and in 1950 he started his pastoral work. In the years 1957-1960 he developed a temperance movement – The Temperance Crusade whose central office was located in Katowice. It published its own books and periodicals and it organized numerous actions and retreats. After the Crusade was abolished by the State authorities Rev. Blachnicki started liturgical and catechetic work, initiating the Oasis Movement in 1969. The participants in this movement adopted a style of life that was different from the one popular in the Polish People’s Republic. Despite difficulties created by the communist authorities the Light – Life Movement developed dynamically, gathering 78 thousand people in summer retreats at the end of the 1980s. Because of alcoholism and social demoralization that grew in the 1970s Rev. Blachnicki initiated another temperance movement in 1979 – The Crusade for the Liberation of Man. Seeing the hypocrisy of the communist system and the propaganda of a “broad social support” in March 1980 he appealed to the Oasis participants to boycott the “election” in the Polish People’s Republic and to think over their membership in the communist party and in other Marxist organizations. In the “Solidarity” period Rev. Blachnicki prepared a special program of evangelization retreats for working people. In November 1981 he initiated an association called the Independent Christian Social Service. In 1982, in emigration in Germany, he established the Christian Service for the Liberation of Nations. The association worked for the liberation of nations that lost their statehood or independence. Rev. Blachnicki’s dynamic work was stopped by his sudden death in February 1987.

Refine search results

1 Roczniki Humanistyczne

1 Studia Gdańskie

1 Derewenda R.

1 Głodowski B.

1 2015

1 2010

Search results

Zaangażowanie duchowieństwa katolickiego w ruch trzeźwościowy na Pomorzu przed 1920 rokiem

Działalność społeczna ks. Franciszka Blachnickiego