Search results

1

Krótkookresowe efekty zmian cen energii w polskiej gospodarce

100%

Boratyński J., Plich M., Przybyliński M.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2010

|

vol. LXXXII (82)

217-239

EN

The study aims at estimating the short-run impact of rises in energy prices on the domestic commodity prices, level and composition of GDP, and the competitiveness of the Polish economy. It also analyzes how these changes influence real incomes of various types of households, as well as unemployment. Computations are based on Impec – a multisectoral model of the Polish economy. Its most important advantage, compared to typical aggregate macroeconomic models, is that it enables detailed investigations of the structures of production and consumption. Impec is an Inforum-type model operating at the level of 54 sectors and 43 categories of household consumption. It was used to simulate the response of the Polish economy to energy price shocks: rise in domestic prices of electricity and coal as well as world price of oil, natural gas and coal.

2

Uwarunkowania i konsekwencje regionalizacji rynków energii

94%

Niedziółka D.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2012

|

vol. 22

|

issue 1

33-42

PL

Dzięki postępowi technologicznemu, a szczególnie zwiększeniu możliwości przesyłania na coraz większe odległości, rynki energii elektrycznej wykraczają swoim działaniem poza terytorium państw. W artykule zostały omówione uwarunkowania sprzyjające tworzeniu regionalnych porozumień na rzecz współpracy energetycznej i jej skutków. Zdaniem autorki, regionalizacja rynków energii stanowi formę współpracy, odpowiadającą tak potrzebom rynków wewnętrznych państw, jak i globalnej gospodarce światowej.

3

Prognozowanie ceny energii na TGE SA – analiza empiryczna

94%

Góra A., Strzała K.

Zarządzanie i Finanse

|

2013

|

vol. 3

|

issue 2

17-32

PL

Rozwój konkurencyjnego rynku energii przyczynił się do utworzenia giełd energii, a także do poszukiwania efektywnych metod analizy, modelowania i prognozowania obrotu oraz cen energii elektrycznej. Celem autorek jest ocena przydatności modeli typu ARMA/ARIMA do prognozowania cen energii na Rynku Dnia Następnego. Wyniki badań wskazują na to, że szeregi czasowe cen energii są kowariancyjnie stacjonarne, a prognozy zbudowane z wykorzystaniem modeli ARMA nie charakteryzują się większą dokładnością niż prognozy naiwne. Oznacza to konieczność poszukiwania rozwiązań w grupie metod bardziej zaawansowanych, w tym modeli nieliniowych.

4

Koncepcja usprawnienia zarządzania popytem na energię elektryczną w Polsce

94%

Leszek P.

Zarządzanie i Finanse

|

2015

|

vol. 3

|

issue 1

303-316

PL

Powrót w Polsce, po dwudziestu latach, administracyjnego ograniczenia poziomu zużycia energii elektrycznej (tzw. stopni zasilania) i wynikających z tej sytuacji konsekwencji ekonomicznych dla całego kraju jest m.in. rezultatem zaniedbań w zakresie wykorzystania alternatywnych, wobec działań koncentrujących się na podaży, metod bilansowania zapotrzebowania na energię elektryczną. Zarządzanie popytem na energię polega na dobrowolnej redukcji pobieranej z sieci energii (z reguły w godzinach szczytu) przez klientów w zamian za stosowne wynagrodzenie. Klienci ci decydują się na przesunięcie swojego popytu na energię poza godziny szczytu. W artykule zaproponowano również wprowadzenie rynkowych mechanizmów usprawniających zarządzanie popytem na energię elektryczną w Polsce.

5

Wybrane metody wykrywania skoków cen na rynku energii elektrycznej

83%

Kostrzewska J., Kostrzewski M.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 508

96-104

PL

Ważną cechą rynków energii jest występowanie gwałtownych zmian cen. Skoki cen są zwyczajnym zjawiskiem na rynkach energii, przy tym ich występowanie jest częstsze, a zmiany wartości są gwałtowniejsze niż na innych rynkach towarowych czy finansowych. W artykule w celu identyfikacji skoków wykorzystano metody oparte na: analizie kwantylowej, kryterium Tukeya, rekurencyjnym filtrze cen oraz nieparametrycznej technice Barndorffa-Nielsena i Shepharda. Przeprowadzono analizę sezonowości skoków cen energii elektrycznej w okresie zimowym/letnim, dniach tygodnia oraz godzinach doby. Za pomocą procesu Hawkesa wskazano na występowanie grupowania skoków cen. Analizę przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z rynku dnia następnego giełdy Nord Pool. Wyniki pracy pozwalają lepiej zrozumieć mechanizm powstawania skoków cen oraz dostarczają cennych wskazówek pomocnych w konstrukcji zaawansowanych struktur stochastycznych wykorzystywanych w prognozowaniu skoków oraz cen energii elektrycznej

6

Cyfryzacja sieci elektroenergetycznych – rola edukacji w procesie angażowania odbiorców w rozwój rynku energii

71%

Pamuła A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2015

|

vol. 44 cz. 2

79-89

PL

Cyfryzacja sieci elektroenergetycznej jest procesem, który powoli staje się rzeczywistością, zwłaszcza w krajach Europy Zachodniej, czy Ameryki Północnej. Inteligentna Sieć Elektroenergetyczna (ISE) oznacza zmianę sposobu zarządzania popytem na energię i szerokie zaangażowanie odbiorców w aktywny udział w rynku energii. Określenie inteligentna odnosi się do faktu, iż poprzez sieć przesyłana jest nie tylko energia, ale również dane, które stają się podstawą jej funkcjonowania i podejmowania decyzji na rynku energii, co wymaga znacznych inwestycji w nowe rozwiązania ICT. Projekty instalacji inteligentnych liczników, nowe systemy taryf oraz nowe programy efektywności energetycznej wprowadzane są przez dostawców energii, początkowo jako projekty pilotażowe na wybranych obszarach. Na zaangażowanie odbiorców w proponowane projekty ma wpływ wiele czynników, z czego podstawowymi są działania informacyjno-edukacyjne prowadzone przez jednostki je wprowadzające. Podstawowe znaczenie dla rozwoju ISE ma zmiana relacji dostawca – odbiorca energii, szeroki system dwustronnej komunikacji i rozwiązania ICT niezbędne dla codziennego sterowania zużyciem energii. W artykule wskazano znaczenie prowadzenia działań edukacyjno-informacyjnych na podstawie analizy danych z badań własnych, przeprowadzonych w regionie łódzkim w 2013 roku oraz na podstawie studiów literaturowych i praktyk stosowanych przez dostawców energii w procesie budowania zaangażowania odbiorców w nowe programy rynku energii.

EN

The Smart Grid (SG) – a new idea of energy management is the unarguable direction of the 21st.century electricity grid. Thishowever requires huge capital investments in new technology, infrastructure and ICT solutions. The wide-ranging deployment process of new energy market ideas depends on a number of factors such as: the legal framework, adopted market mechanisms, accessible infrastructure and new ways of distributor-client communication. One of the most important tasks is to change the role of passive energy customers into active prosumers. The customers’ acceptance of new offers and energy market possibilities is a key element for the widespread SG deployment and demands a lot of effort to prepare the proper educational process. The purpose of this article is to present the importance of a coordinated education system based on literature overview, best practices used by utilities advanced in SG solution implementations and the results of a survey done in Lodz Region in 2013.

7

Uwarunkowania regulacyjne handlu algorytmicznego z perspektywy rynku energii w Polsce

71%

Hawranek P., Michalski D., Borkowski D.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2021

|

vol. 10

|

issue 2

73-86

PL

Postępująca integracja rynku energii w Europie oraz rozwój OZE przyczyniają się do wzrostu kompleksowości handlu, zmienności cen oraz szybkości zawierania transakcji. Stwarza to oczywiście zarówno ryzyko, jak i szanse dla przedsiębiorstw handlujących na tym rynku. Szczególnie istotna jest kompleksowość rynku z perspektywy zarówno integracji regionalnych rynków w Europie, jak i przesunięcia się zmienności i płynności na rynek spot i dnia bieżącego. Wymaga to nowego podejścia do handlu, gdzie szybkość składania zleceń oraz analizy powstających opcji handlu, przy zapewnieniu zabezpieczenia się przed ryzykiem staje się kluczowa dla sukcesu działalności tradingowej. HA wspiera wykorzystanie powstających szans, pozwalając handlować praktycznie stale w godzinach funkcjonowania rynków, rozpatrując wiele różnych wariantów decyzyjnych w tym samym czasie, znacznie szybciej niż są w stanie traderzy. Ponadto, HA umożliwia także zarządzanie wysoką liczbą transakcji równocześnie i efektywniejsze zarządzanie pozycjami, ponieważ komputery mogą szybko analizować wszystkie dostępne dane w czasie rzeczywistym, biorąc pod uwagę sytuację na wszystkich dostępnych dla HA rynkach, rozpatrując możliwości, trendy i potencjalne ryzyko na rynkach energii na całym świecie w ciągu kilku sekund. Komputer może natychmiast generować transakcje w oparciu o te analizy, generując zyski z prędkością i częstotliwością niemożliwą do osiągnięcia przez traderów. Jednak techniki handlu algorytmicznego (HA) i handlu algorytmicznego wysokiej częstotliwości (HFT) wprowadzają szereg dodatkowych uwarunkowań regulacyjnych nie tylko ex ante – wymagających zbadania warunków prawnych prowadzenia handlu HA i HFT, lecz także ex post – obowiązków regulacyjnych związanych z zawieranymi transakcjami w ramach HA i HFT, które ramowo zostały przedstawione w artykule.

8

Finansowanie zielonej rewolucji za pomocą umów power purchase agreement

71%

Michalski D., Hawranek P.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2021

|

vol. 10

|

issue 2

8-23

PL

W artykule poruszono istotne zagadnienia związane z finansowaniem inwestycji w OZE za pomocą umów PPA. Należy przewidywać dalszy rozwój zielonej energetyki, który będzie ściśle związany z rozwojem zielonych finansów. Atrakcyjność energii z OZE wynika z prognoz dotyczących wzrostu konkurencyjności OZE w stosunku do energii elektrycznej z elektrowni konwencjonalnych. Autorzy wskazali także w artykule na wzrastającą istotność ryzyka klimatycznego, które staje się impulsem dla rozwoju zielonych finansów, kreujących instrumenty reakcji na to ryzyko, kreując jednocześnie zapotrzebowanie na finansowanie inwestycji w OZE. W rezultacie obniżenia kosztów inwestycji OZE stają się najtańszymi sposobem rozwoju mocy wytwórczych w elektroenergetyce na świecie. Sprawia to, że na wielu rynkach zakup energii z OZE na potrzeby dużych zakładów przemysłowych jest konkurencyjny w stosunku do tradycyjnej elektroenergetyki. Zakup energii elektrycznej z OZE pozwala także zabezpieczyć się przed wahaniami cen wywołanymi nie tylko zmianami cen paliw kopalnych, lecz także praw do emisji gazów cieplarnianych czy wpływu na ceny energii polityki ochrony zmian klimatu. Ponieważ wytwarzanie energii elektrycznej nie jest działalnością podstawową zakładów przemysłowych, trudno jest uzyskać zgodę właścicieli na realizację inwestycji w OZE. Stąd coraz popularniejsze staje się wykorzystanie instrumentów PPA, które nie są związane z inwestycjami kapitałowymi i budową aktywów trwałych. Istotne jest, że umowy PPA zapewniają płynność rynku zabezpieczenia ryzyka rynkowego w długim okresie, znacznie dłuższym niż płynność rynku terminowego. Stąd w artykule omówiono także specyfikę różnych rodzajów kontraktów PPA oraz ryzyka, jakie są z nimi związane.

9

Wykorzystanie reguł aukcyjnych do handlu energią w Polsce

71%

Drabik E.

Przegląd Statystyczny

|

2010

|

vol. 57

|

issue 4

70-87

EN

The Polish energy market gained its competitive character in late 1990s. At that time in majority of European countries a new law was enacted (in Poland – in 1987), which enabled the creation of internal energy markets. The Polish Power Exchange has been functioning since the end of 1999. However, from the very onset it has constituted a vital component of under grounding liberalization of electricity market. Since it was created the Polish Power Exchange has served as a market mechanism for setting objective energy market price. Support and control of the Polish Financial Supervision Authority guarantee the security of concluded transactions. The spot energy market was created as the first one and has functioned according to the rule of the double auction. Double auction are a form of money and goods exchange, during which the bids are made by purchases as well as by sellers. Besides the price, each bid discloses the amount of ware which is to be purchased by contracting parties. The rules of the double auctions, as well as of other auction types, are comparable to the rules of a game. The double auction is one of the most common exchange institution, used extensively in stock markets, commodity markets an in markets for financial instruments, including options and futures. Searches and simulation experiments pertaining to the functioning of the double auctions have been conducted on a wide scale. They were initiated in 60s in twenties centuries by the Vernon L. Smith. Many authors such as: Wilson (1987), Friedman (1991), Gode and Sunder (1993), Gjerstad and Dickhaut (1998), Sadrieh (1998), Xia, Stallaert, Whinston (2004) attempted to construe models of behavior of double auction participants. Although these models have furthered understanding of the interaction of individual behavior and institution in the double auction. The model of Sadrieh will be used for description of the auction rules applied to the spot energy trade on the Polish Power Exchange. Furthermore, an algorithm on the basis of which it is possible to forecast transaction prices is presented. The effectiveness of this algorithm will be compared with other traditional methods of forecasting transaction prices.

PL

Rynek energii w Polsce nabrał charakteru konkurencyjnego w końcu lat 90. XX wieku. Wówczas to w większości krajów europejskich uchwalono nowe prawo (w Polsce w 1997 r.), które umożliwiło tworzenie wewnętrznych rynków energii elektrycznej. Pod koniec 1999 r. powstała w Polsce Towarowa Giełda Energii Elektrycznej (TGE), która niemalże od początku swego istnienia spełniała m.in. rolę mechanizmu rynkowego służącego do wyznaczania obiektywnej ceny energii. Jako pierwszy na TGE uruchomiony został rynek „spot” (kasowy) energii elektrycznej, na którym ceny ustalane są na zasadzie reguł aukcji dwustronnej. Aukcja dwustronna jest taką formą wymiany towarów i pieniędzy, podczas której oferty składane są zarówno przez kupujących, jak i sprzedających. W każdej ofercie oprócz ceny podawana jest ilość towaru, którą kontrahenci zamierzają nabyć lub sprzedać. Badania oraz eksperymenty symulacyjne dotyczące funkcjonowania aukcji dwustronnych prowadzone są na szeroka skalę. Zapoczątkował je w latach 60. XX wieku, późniejszy laureat Nagrody Nobla, Vernon L. Smith. Próby modelowania mechanizmów aukcji dwustronnej oraz zachowań jej uczestników podejmowało wielu autorów, takich jak: Wilson (1987), Friedman (1991), Easley i Ledyard (1993), Gjestad i Dichaut (1998), Sadierih (1998) oraz Xia, Stallaert, Whinston (2004). Celem pracy jest dopasowanie jednego z istniejących modeli aukcji dwustronnej do opisu funkcjonowania TGE. Do tego celu zostanie wykorzystany model Sadieriha, który dobrze oddaje reguły aukcyjne. Zostanie również zaprezentowany algorytm wyznaczania ceny transakcji dla aukcji dwustronnych (Drabik 1999), przy czym wyniki działania tego algorytmu zostaną porównane z rzeczywistymi cenami transakcji, które zostały odnotowane na TGE.

10

Energetyka jądrowa a modernizacja sektora energii w Polsce

71%

Frączek P.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2014

|

issue 37

344-354

PL

Celem opracowania jest omówienie uwarunkowań budowy pierwszej polskiej elektrowni atomowej, co może przyczynić się do modernizacji krajowego sektora energii, wypełnienia zobo-wiązań międzynarodowych kraju, poprawy konkurencyjności gospodarki, a w konsekwencji do poprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dla realizacji tego celu przedstawiono współcze-sne rozumienie istoty bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz omówiono uwarunkowania roz-woju energii atomowej na świecie. Szczególny nacisk położono na omówienie nastawienia społe-czeństwa do tego źródła energii po katastrofie w japońskiej elektrowni w Fukushimie. Podkreślo-no, że po katastrofie, mimo obaw związanych z ryzykiem ewentualnej katastrofy, w wielu krajach rozbudowuje się potencjał elektrowni atomowych, co przyczynia się do zwiększenia konkurencyjności ich gospodarek. Wskazano, że duży wpływ na poparcie społeczne dla energetyki jądrowej w poszcze-gólnych krajach ma kwestia odległości kraju od miejsca katastrofy, zależność mediów od instytucji państwowych oraz istniejący udział energetyki jądrowej w bilansie energetycznym kraju. Rozważania te były podstawą do analizy perspektyw budowy pierwszej elektrowni atomowej w Polsce. Zgodnie z aktualnymi prognozami pierwsza elektrownia atomowa zostanie uruchomiona w 2024 r., co oznacza czteroletnie opóźnienie w porównaniu do założeń obowiązującej polityki energetycznej państwa. Opóźnienie to utrudni modernizację krajowego sektora energii oraz ogra-niczy możliwość poprawy konkurencyjności krajowej gospodarki. Przewiduje się, że realizacja tej inwestycji będzie wspierana ze środków budżetu państwa, co ułatwi jej sfinansowanie. Należy podkreślić, że budowa pierwszej elektrowni atomowej w Polsce jest zgodna z oczekiwaniami społecznymi dotyczącymi zmiany struktury źródeł energii pierwotnej.

EN

The aim of this paper is to discuss the conditions for the construction of Poland’s first nuclear power plant, which can help modernize the country’s energy sector, fulfil Poland’s international obliga-tions, boost the competitive edge of its economy and subsequently improve the country’s energy securi-ty. To this end, the paper presents current understanding of the issue of a country’s energy security as well as public attitudes towards this source of energy after the Fukushima power plant disaster. It has been emphasized that after the disaster, despite fears connected with a potential risk, many countries are developing their nuclear power, which makes them more competitive in eco-nomic terms. It has also been demonstrated that public support for nuclear energy is dependent on the country’s distance from the place of catastrophe, media dependence on state institutions and existing share of nuclear energy in the energy mix of a given country. The above considerations served as the basis for an analysis of the prospects for the first nu-clear power plant to be built in Poland. According to current forecasts, the first Polish nuclear power plant will operate in 2024, which means a 4-year delay to the current assumptions of the energy policy. This delay will hamper the modernization of the national energy sector and might limit the country’s economic competitiveness. It is expected that the investment will be partly financed by the state budget, which will help its construction. It needs to be emphasized that the construction of Poland’s first nuclear power plant is in agreement with public expectations regarding changes to the structure of primary energy sources.

11

Uwarunkowania bezpieczeństwa energetycznego Niemiec

71%

Frączek P.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2015

|

issue 41

492-501

PL

Celem artykułu jest analiza uwarunkowań bezpieczeństwa energetycznego Niemiec. Dla realizacji tego celu omówiono współczesną strukturę źródeł energii w Niemczech oraz założenia niemieckiej polityki energetycznej. Rozważania te były podstawą do oceny wpływu dokonujących się zmian polityki energetycznej Niemiec na kwestię poprawy bezpieczeństwa energetycznego tego kraju. Podkreślono, że realizowane zmiany niemieckiej polityki przyczyniają się do zwiększenia udziału własnych źródeł energii w bilansie energetycznym kraju. Jednocześnie jednak prowadzą do gwałtownego wzrostu cen energii elektrycznej, co ogranicza konkurencyjność niemieckiej gospodarki. Upowszechnianie OZE jest również źródłem trudności z zapewnieniem ciągłości dostaw energii w porach dnia, gdy nie mogą pracować elektrownie wiatrowe oraz elektrownie słoneczne. Oznacza to, że konieczne jest stworzenie tzw. podstawy opartej na paliwach konwen-cjonalnych, które zagwarantują ciągłość dostaw energii w czasie wspomnianych przerw. Ważnym czynnikiem jest także brak stabilności dostaw gazu ziemnego z Rosji, co zmusza do poszukiwania źródeł energii będących tanią i pewną alternatywą dla gazu ziemnego. Nieoczekiwaną konsekwencją upowszechniania OZE oraz braku pewności dostaw gazu ziemnego jest wzrost zużycia węgla będącego konkurencyjnym cenowo źródłem energii. W tym zakresie niemieckie przedsiębiorstwa energetyczne korzystają na spadku cen węgla kamiennego na światowych rynkach wynikającym z tzw. rewolucji łupkowej w USA. Zwiększenie zużycia węgla prowadzi do wzrostu emisji zanieczyszczeń atmosfery, co stoi w sprzeczności z celami niemieckiej polityki energetycznej.

EN

The article aims to analyse the conditions for energy security of Germany. In order to do so, the paper discusses the current structure of the country’s energy sources and the premises of German energy policy. These considerations form the basis of evaluation of the transition in German energy policy and its role in improving the country’s energy security. It has been emphasised that the undergoing policy changes contribute to an increased share of the country’s own energy sources in its energy balance. Simultaneously, however, they result in a sudden hike in energy prices, which lowers Germany’s economic competitiveness. The more common use of renewables results in an interrupted supply of electricity at times of day when wind farms or solar power plants cannot generate power. This means that conventional fuels still have to form the so-called basis which will guarantee the reliability of energy supply during the mentioned dark phases. The lack of secure supplies of natural gas from Russia plays an important role, too. Hence, the need to search for cheap and reliable alternatives to natural gas. Surprisingly, one consequence of RES increased use and uncertain supplies of gas is the use of coal, which is an attractive source of energy in terms of price. In this respect German energy companies take advantage from the low prices of coal in markets worldwide, due to the shale gas revolution in the US. An increased use of coal, however, leads to higher pollution, which seems to contradict the aims of the German energy policy.

12

Wykorzystanie ekonomii behawioralnej do wyjaśnienia zachowań konsumentów na rynku energii elektrycznej

71%

Aziewicz A.

Studia i Materiały

|

2021

|

issue 1(34)

18-27

EN

The aim of the paper is to (1) verify the validity of choosing behavioural economics to analyse irrational consumer behaviour in the electricity market and (2) considering the occurrence of cognitive biases, proposing actions influencing consumer behavior to achieve the desired effects. The reason for taking up this subject is the conviction that the neoclassical economic models cannot fully explain the phenomena observed in the electricity market. Those models assume that the process of making individual decisions in the market is fully rational. Meanwhile, observations and analyses of literature and research point to deviations from rationality in consumer behaviour in the electricity market. The paper will describe consumer behaviour in the electricity market and, if possible, characterise the observed deviations from rationality from the point of view of behavioural economics.

PL

Autorka porusza kwestie odchyleń od racjonalności wśród konsumentów na rynku energii elektrycznej. Neoklasyczne modele ekonomiczne w niewystarczającym stopniu tłumaczą zjawiska zachodzące na tym rynku. Na potrzeby niniejszej publikacji określono dwa cele badawcze. Pierwszym jest wskazanie błędów poznawczych, możliwych do zaobserwowania wśród konsumentów energii w różnych państwach świata. Drugim celem artykułu jest określenie działań, które na podstawie zdobytych informacji dotyczących zniekształceń poznawczych mogą przyczynić się do bardziej ekonomicznego oraz ekologicznego konsumowania energii przez odbiorców końcowych energii elektrycznej. Tym samym można stwierdzić, że realizacja drugiego celu jest zależna od osiągnięcia pierwszego. We wprowadzeniu czytelnik zapozna się z nowymi wyzwaniami związanymi z funkcjonowaniem systemów elektroenergetycznych w świecie dążącym do poprawy efektywności energetycznej przy jednoczesnej ochronie środowiska. Ze względu na fakt, że istotną rolę w procesie zmian odegrają odbiorcy końcowi energii elektrycznej, ważne jest wskazanie teorii ekonomii, która najlepiej objaśni zachowania człowieka w procesie podejmowania decyzji. W kolejnej części artykułu autorka przedstawi podstawowe informacje związane z teorią ekonomii behawioralnej. Omówione zostaną błędy poznawcze oraz występowanie ograniczonej racjonalności. Następnie zaprezentowany zostanie przegląd przeprowadzonych na rynku energii elektrycznej badań, zrealizowanych w różnych krajach świata w nurcie behawioralnym. W ostatniej części artykułu zawarto zestawienie zaobserwowanych błędów poznawczych oraz przedstawiono propozycje działań w przypadku wystąpienia zjawisk odbiegających od racjonalnych zachowań.

13

Kultura energetyczna krajów nordyckich

71%

Frączek P.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2014

|

issue 39

443-451

PL

Celem opracowania jest analiza czynników, które zadecydowały o ukształtowaniu się kultury energetycznej krajów nordyckich. Dla realizacji celu opracowania przedstawiono istotę kultury energetycznej oraz klasyfikację czynników, które decydują o jej kształcie. Szczególny nacisk położono na omówienie kultur energetycznych, jakie ukształtowały się w poszczególnych krajach nordyckich. Podkreślono, że zasadniczymi czynnikami, które w minionych czterdziestu latach zadecydowały o zmianie bilansu energetycznego krajów nordyckich, był kryzys naftowy lat 70. XX wieku oraz oczekiwania społeczne, aby polityka energetyczna była oparta na koncepcji rozwo-ju zrównoważonego i trwałego. Czynniki te wymusiły podjęcie działań na rzecz ograniczenia uzależnienia od importu ropy naftowej, co wiązało się z dywersyfikacją struktury źródeł energii w krajach nordyckich oraz z upowszechnieniem energii atomowej i OZE (głównie hydroenergia, biomasa i energia z wiatru). Wskazano na znaczne różnice między bilansami energetycznymi krajów nordyckich. Podkre-ślono, że mimo tych różnic występują wspólne cechy pozwalające na zdefiniowanie nordyckiej kultury energetycznej. Jest to związane z dążeniem do dywersyfikacji struktury źródeł energii, dużą dbałością o stan środowiska naturalnego, istnieniem rozwiniętego nordyckiego rynku energii elektrycznej, posiadaniem infrastruktury elektroenergetycznej umożliwiającej przesył energii elektrycznej między krajami nordyckimi oraz ścisłą współpracą tych krajów w prowadzonej poli-tyce energetycznej. Istotną cechą nordyckiego sektora energii jest znaczące przeciętne zużycie energii elektrycznej w przeliczeniu na mieszkańca, co wiąże się z jej stosowaniem do ogrzewania oraz z konkurencyjnym poziomem cen energii elektrycznej w tych krajach.

EN

The aim of this study is to analyze the factors which determined the shape of the energy culture of the Nordic countries. In order to complete this objective, the project presents the essence of the energy culture and the classification of factors which determine its form. The particular emphasis has been put on the overview of energy cultures adopted by the individual Nordic countries. The project also high-lights the fact that the main reasons, which determined the transition in the energy balance of the Nordic countries over the past forty years, were the oil crisis of the 1970s as well as the social expectations for the Nordic energy policy to be pursued in accordance with the idea of a balanced and sustainable devel-opment. These factors forced the countries to take actions to reduce their reliance on oil imports, which involved the diversification of the structure of energy sources as well as the popularization of nuclear energy and renewables (mainly hydropower, biomass and wind energy). The study indicates large disparities between energy balances of the Nordic countries. How-ever, despite those differences there are common features which allow defining the Nordic energy culture. It is associated with the inclination to diversify the structure of energy sources, meticulous care for the natural environment, the existence of the evolved Nordic electrical energy market with such electric power infrastructure which allows transmitting electricity between the Nordic coun-tries, as well as the close cooperation of said countries in the pursued energy policy. The key characteristic of the Nordic energy sector is its considerable electricity consumption on average per capita, which is related to the utilization of this type of energy in home heating and the com-petitive level of electrical energy prices.

14

Taryfy i ceny jako narzędzia zarządzania popytem odbiorców energii

60%

Pamuła A., Uniwersytet Łódzki W. Z.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2013

|

vol. 287

EN

In the new energy market the role of typical energy customer evaluates from a passive one to more active. The new types of DSM programs are offered by energy suppliers in order to change customer behavior. The first part of the paper describe presents several types of energy tariffs dedicated to new energy market. Second part of the paper presents the results of preliminary studies of Polish residential energy customers' preferences of DSM programs, based on preliminary survey done in Central Poland in September 2012.

15

Ocena czynników kształtujacych konkurencyjność przedsiębiorstwa energetycznego - wyniki badań

60%

Łaskawiec K.

Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy

|

2012

|

vol. nr 4

51--63

PL

Artykuł zawiera wybrane analizy i wyniki badań nad konkurencyjnością przedsiębiorstw energetycznych w Polsce. Jest obrazem badań terenowych prowadzonych w dużych grupach energetycznych. Zaprezentowane wyniki badań i analizy statystyczne powstały dzięki życzliwości praktyków uczestniczących w badaniu.

EN

The article contains the chosen analyses and the results of investigations over competitiveness of energetistic enterprises in Poland. It is the painting of field investigations led in large energetistic groups. The presented results of investigations and the statistical analyses came into being thanks to the practician's participating in investigation kindnesses.

16

Międzynarodowe aspekty jakościowych zmian transportu samochodowego związane z elektromobilnością

60%

Brdulak J., Pawlak P.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2022

|

vol. 66

|

issue 4

5-16

EN

The phenomenon of electrification of motor transport is more and more common and seems to be irreversible due to the pressure related to the implementation of sustainable socio-economic development. The scale of qualitative changes in motor transport in this area is so significant that it becomes the domain of the entire European Union, not individual countries. The aim of the article is to present the current difficulties related to the electrification of motor transport. It was justified that this branch of transport plays an important role in the research on qualitative changes in the energy market. Changes related to sustainable development are taking place systematically, which is expected by the society and EU regulatory authorities, but the difficult economic period of recent years is slowing down the changes related to the dissemination of electromobility. In the process of implementing electromobility, the infrastructural conditions for the development of motor transport are also important, which affects the direction, strength and scale of qualitative changes in the field of electromobility.

PL

Zjawisko elektryfikacji transportu samochodowego jest coraz powszechniejsze i wydaje się nieodwracalne ze względu na nacisk związany z wdrażaniem zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Skala zmian jakościowych transportu samochodowego w tym zakresie jest na tyle duża, że staje się domeną całej Unii Europejskiej, a nie poszczególnych państw. Celem artykułu jest przedstawienie trudności związanych z elektryfikacją transportu samochodowego. Uzasadniono, że ta gałąź transportu odgrywa także rolę w zmianach na rynku energii. Przemiany związane ze zrównoważonym rozwojem następują systematycznie, czego oczekuje społeczeństwo i organy regulacyjne UE, jednak trudny okres gospodarczy ostatnich lat spowalnia przemiany związane z rozpowszechnianiem elektromobilności. W procesie wdrażania elektromobilności znaczenie mają również infrastrukturalne uwarunkowania rozwoju transportu samochodowego, co wpływa na kierunek, siłę i skalę zmian jakościowych.

17

Metoda określania wielkości kontraktów na energię elektryczną

60%

GŁADYSZ B.

Operations Research and Decisions

|

2009

|

vol. 19

|

issue 3

19-26

PL

W artykule zaproponowano metodę określania wielkości kontraktów na rynku energii. Do wyznaczania wielkości kontraktów zaproponowano model binarnego programowania liniowego. Jako funkcję kryterium przyjęto minimalizację kosztów zakupu/sprzedaży energii, związanych z błędnym oszacowaniem zapotrzebowania na energię. W podanym przykładzie porównano koszty zakupu/sprzedaży energii w sytuacji, gdy prognoza jest oparta na modelu ekonometrycznym, wyznaczonym klasyczną metodą najmniejszych kwadratów oraz modelu wyznaczonym przedstawioną w artykule techniką. W obu modelach przyjęto ten sam zbiór zmiennych endogenicznych.

EN

The distributors of electrical energy have to manage supplies efficiently, in order to minimize the costs of its purchase/sale. In practice, the cost depends on the difference between the current energy demand and the contract value. In the literature, methods for forecasting demand and valuing energy contracts are thus developed in parallel. This paper presents a two-step method for calculating the value of an energy contract. In the first step independent factors, on which the demand for energy depends, are identified; for example: energy load in past periods, meteorological data and the type of day according to the calendar. In the second step binary linear programming is used to determine the value of the energy contract. The criterion used is the minimization of the cost of energy purchase/sale. An example is presented comparing the cost of an energy contract based on the proposed method to the cost based on regression forecasts.

18

Kultura energetyczna krajów Unii Europejskiej

60%

Frączek P., Majka A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2015

|

issue 43

215-225

PL

Celem opracowania była analiza odrębności kultury energetycznej krajów UE oraz czynników, które decydują o ukształtowaniu się różnic. W tym celu dokonano identyfikacji kultury energetycznej krajów UE na podstawie zastosowanych metod analizy statystycznej. Analizę tę oparto na 17 cechach diagnostycznych opisujących kulturę energetyczną poszczególnych krajów unijnych. W opracowaniu do wyznaczenia grup krajów o zbliżonej kulturze energetycznej użyto: wskaźnika energochłonności gospodarki wyrażonego w jednostkach energii na jednostkę PKB, wskaźnika intensywności emisji gazów cieplarnianych wyrażonego ilością emisji CO2 przypadającą na jednego mieszkańca, struktury zużycia źródeł energii pierwotnej (6 zmiennych), struktury zużycia źródeł energii finalnej (7 zmiennych), wskaźnika sprawności przetwarzania energii pierwotnej w energię finalną oraz wskaźnika przetwarzania energii finalnej w usługi. Grupowania krajów o zbliżonej kulturze energetycznej dokonano opierając się na dwóch wy-branych metodach analizy skupień: hierarchicznej metodzie aglomeracji Warda oraz grupowaniu metodą k-średnich. Podstawą grupowania były szczegółowe dane statystyczne charakteryzujące odrębność polityki energetycznej poszczególnych krajów unijnych. W wyniku przeprowadzonej analizy wyodrębniono dziewięć grup (skupień) krajów UE o zbliżonej kulturze energetycznej. Analiza odrębności kultury energetycznej krajów UE-28 umożliwiła ich pogrupowanie. Dla przeprowadzenia analizy odrębności poszczególnych kultur energetycznych wskazano na zasadnicze cechy polityki energetycznej prowadzonej w poszczególnych grupach krajów unijnych oraz na wybrane czynniki decydujące o ukształtowaniu się tam określonej kultury energetycznej. W opracowaniu wskazano także na znaczne różnice bilansów energetycznych poszczególnych krajów unijnych.

EN

The aim of the paper was to analyze the distinctiveness of energy culture of the EU countries and the factors that shape these differences. For this purpose an identification of energy culture of EU countries was made based upon the methods of statistical analysis. This analysis was based on 17 diagnostic features that describe the culture of energy in particular EU countries. In order to determine the groups of countries with similar culture of energy the following indices were applied: energy intensity index expressed in energy units per GDP unit, the rate of greenhouse gas emissions intensity expressed by the amount of CO2 emissions per one inhabitant, the structure of consumption of primary energy sources (6 variables), the consumption structure of final energy resources (7 variables), the efficiency ratio of primary energy conversion into the final energy and the ratio of final energy conversion into services. Grouping of countries with similar culture of energy was based on two selected methods of cluster analysis: the Ward’s hierarchical agglomeration method and clustering by k-means. The basis for grouping were detailed statistical data characterizing distinct national energy policy of the EU countries. The analysis distinguished nine groups (clusters) of EU countries with similar culture of energy. The analysis of the cultural energy distinctiveness of EU-28 countries allowed to group them. For the analysis of the energy distinctiveness of the different energy cultures there were indicated the essential characteristics of energy policy implemented in the individual EU countries and groups on some factors for shaping the energy of a particular culture there. The study also identified significant differences of energy balances of individual EU countries.

19

Akceptacja wybranych usług Smart City przez osoby starsze

60%

Gontar B., Pamuła A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2015

|

vol. 44 cz. 1

130-140

PL

Wykorzystanie technologii komunikacyjno-informacyjnych (ICT) odgrywa ważną rolę we wzroście przychodów z gospodarki w każdym kraju, jak i w ujęciu globalnym na świecie. Dobrym przykładem są usługi turystyczne, oferowane tą drogą jako jedne z pierwszych. Innym przykładem e-usług, które są dopiero w fazie początkowej rozwoju są usługi oferowane przez nowy rynek energii. Te stosunkowo nowe usługi, niezwykle istotne z punktu widzenia naszych domowych budżetów, mają szanse stać się jednymi z tych, z których będziemy korzystać najczęściej, np. planując zakupy sprzętu elektrycznego czy korzystając z urządzeń w najtańszych okresach doby. Celem badań była weryfikacja stopnia wykorzystywania wybranych e-usług przez osoby starsze w zakresie usług związanych z turystyką i usługami oferowanymi przez dostawców energii elektrycznej. Podstawą badań była przygotowana ankieta, która kierowana była do osób w wieku 50+ potrafiących korzystać z Internetu. Analiza wyników przeprowadzonych badań stała się podstawą do wyprowadzenia wniosków dotyczących badanej grupy.

EN

The use of information and communication technologies (ICT) plays an important role in the growth of revenue out of the economy in each country, as well as globally. Some e-services are at the mature level and are well known to the customers. A good example is the tourist market, which was one of the first to offer its services in this way . On the other hand some e-services are in the initial stage of development, like those offered by the new energy market. These relatively new solutions, important for sustainable growth, ecology and for household budgets, are expected to be widely used, but now seem to be unknown to most energy customers. The aim of the study was to find out if the older generation (50+) currently use existing digital services and to research their attitude towards new e-services. Two types of e-services were briefly examined: e-tourism and new energy market offers. The study was based on a questionnaire which targeted people over 50, who currently use Internet services. The analysis of the obtained results were the basis for drawing conclusions about the group under examination.

20

Wykorzystanie wielosektorowych modeli makroekonomicznych w modelowaniu krajowych systemów energetycznych

60%

Plich M., Skrzypek J.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

vol. 105

311-339

PL

Modele energetyczne są ważnym narzędziem badań rozwoju społeczno-ekonomicznego, zwłaszcza w kontekście bezpieczeństwa energetycznego, wyczerpywania zasobów naturalnych czy polityki klimatycznej. Celem tego opracowania jest identyfikacja pożądanych cech tych modeli i wskazanie na tym tle własności wielosektorowych modeli makroekonomicznych, decydujących o ich przydatności do budowy modeli energetycznych. W artykule przedstawiamy system energetyczny jako wydzieloną część procesów gospodarczych, co w modelach energetycznych znajduje odzwierciedlenie w postaci wydzielenia bloku energetycznego i ekonomicznego. Analiza znanych z literatury klasyfikacji modeli energetycznych prowadzi do wniosku, że rola bloków ekonomicznych jest w nich zwykle – niesłusznie – marginalizowana. Wysoki stopień szczegółowości, jakim charakteryzują się bloki energetyczne, powinien skłaniać do konstrukcji bloku ekonomicznego z zastosowaniem ujęcia wielosektorowego o jak najwyższym poziomie dezagregacji, bo wpływa to korzystnie na jakość integracji obu bloków. W tym kontekście podkreślamy rolę wielosektorowych modeli makroekonomicznych, analizując ich podstawowe własności i prezentując przykładową postać równań popytu na energię, których wyniki mogą bezpośrednio zasilać blok energetyczny.

EN

Energy models are an important research tool for socio-economic development, especially in the context of the energy security, natural resources depletion and the climate policy. The purpose of this paper is to identify desirable features of these models and, on this background, to point the properties of multisectoral energy models, which determinate their suitability of energy models construction. In the article we are presenting the energy system as a separated part of economic processes, what is mirrored in the energy models, in the form of an energy and economic block separation. The analysis of the classifications, known from the literature, leads to a conclusion, that the role of the economic blocks is usually – but wrongly – marginalized. High degree of detail, which characterizes the energy models, should encourage to construct the economic block with an application of multisectoral approach, with the highest level of disaggregation – this has a positive effect on the quality of blocks integration. We emphasize the role of multisectoral macroeconomic models in that context by analyzing their basic properties and presenting the example form of energy demand equations, whose results can directly power the energy block.

Refine search results

Krótkookresowe efekty zmian cen energii w polskiej gospodarce

Uwarunkowania i konsekwencje regionalizacji rynków energii

Prognozowanie ceny energii na TGE SA – analiza empiryczna

Koncepcja usprawnienia zarządzania popytem na energię elektryczną w Polsce

Wybrane metody wykrywania skoków cen na rynku energii elektrycznej

Cyfryzacja sieci elektroenergetycznych – rola edukacji w procesie angażowania odbiorców w rozwój rynku energii

Uwarunkowania regulacyjne handlu algorytmicznego z perspektywy rynku energii w Polsce

Finansowanie zielonej rewolucji za pomocą umów power purchase agreement

Wykorzystanie reguł aukcyjnych do handlu energią w Polsce

Energetyka jądrowa a modernizacja sektora energii w Polsce

Uwarunkowania bezpieczeństwa energetycznego Niemiec

Wykorzystanie ekonomii behawioralnej do wyjaśnienia zachowań konsumentów na rynku energii elektrycznej

Kultura energetyczna krajów nordyckich

Taryfy i ceny jako narzędzia zarządzania popytem odbiorców energii

Ocena czynników kształtujacych konkurencyjność przedsiębiorstwa energetycznego - wyniki badań

Międzynarodowe aspekty jakościowych zmian transportu samochodowego związane z elektromobilnością

Metoda określania wielkości kontraktów na energię elektryczną

Kultura energetyczna krajów Unii Europejskiej

Akceptacja wybranych usług Smart City przez osoby starsze

Wykorzystanie wielosektorowych modeli makroekonomicznych w modelowaniu krajowych systemów energetycznych