Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  rynek energii elektrycznej
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W artykule przedstawiono dane ilościowe obrazujące produkcję energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w Polsce. Zaprezentowano elektrownie wodne, wiatrowe, wytwarzanie energii z biomasy stałej oraz biogazu. Omówiono mechanizmy promocji odnawialnych źródeł energii oraz uregulowania prawne dotyczące wytwarzania i obrotu energią elektryczną w Polsce.
EN
The article shows the quantity data depicting the production of electricity achieved from renewable resources in Poland. Hydroelectric power stations, wind power stations, producing energy from solid biomass and biogas. The promotion mechanism of renewable energy have been discussed here along with the laws regulating the production and sales of electricity in Poland.
PL
Nowoczesny system elektroenergetyczny może być postrzegany jako kręgosłup społeczeństwa dwudziestego pierwszego wieku. W coraz bardziej „ucyfrowionym" społeczeństwie człowiek w coraz większym stopniu zależy od energii elektrycznej. Dlatego istotne jest zapewnienie takiej jakości jej dostaw, która zapewni niezakłóconą pracę centrów informatycznych, sieci telefonii komórkowych, wyposażenia szpitali czy komputerów i innych urządzeń w gospodarstwach domowych. Ponadto, nowe podmioty, bazujące głównie na świadczeniu usług IT, będą wpływać na zmiany funkcjonowania sieci elektroenergetycznych. Korzyści z rozwoju inteligentnych sieci społeczeństwo odczuje jednak tylko wtedy, gdy administracja państwowa czy wspólnotowa, dokona ich rozdziału wspólnie z inwestującymi przedsiębiorstwami elektroenergetycznymi w sposób, który zminimalizuje niepewność inwestorów. Chociaż zmiany te odczują głównie sieci dystrybucyjne, inteligentne sieci stają się kolejnym krokiem w kierunku zwiększania bezpieczeństwa energetycznego, wspierania wzrostu gospodarczego, w zwalczaniu niekorzystnych skutków zmian klimatu, redukowaniu popytu w godzinach szczytowych czy zwiększaniu efektywności energetycznej. Inteligentne sieci są odpowiedzią na prognozowany wzrost popytu na energię elektryczną w godzinach szczytowych i wymóg wzrostu efektywności energetycznej. Obecnie wdrażane projekty inteligentnych sieci są realizowane na ograniczoną skalę i wynikają zazwyczaj z konkretnych potrzeb przedsiębiorstw dystrybucyjnych. Komisja Europejska dąży do zwiększenia skali tych przedsięwzięć, aby można było zastosować różne technologie, osiągając pozytywny efekt skali. Korzystne zmiany w funkcjonowaniu rynku energii elektrycznej może przynieść rozwój nowoczesnego pomiaru zużycia energii elektrycznej przez konsumentów.
EN
Modern power system shall be perceived as backbone for the twenty first century community. Energy dependency of society is increasing, but its supply is executed in the more and more digital and green environment. Hence power supply should secure both security of supply of electricity to IT centres, mobile phones networks, hospitals, domestic devices and electricity receipt from renewable power producers - mainly wind and solar farms. Additionally, new IT and telecommunications solutions allow to offer products customized to needs and behaviour of customers. It shall support the changes in the distribution power grids. Hence, it is the next step in the changing the European power sector, securing achievement the goals related to energy security, economic development and climate change mitigation, reduction of peak demand and the electricity system stabilisation. It shall be the answer for projected increased demand response and requirement of development of energy efficiency. However the "smartening" of power grids can be observed even today, but it is mostly based on the market needs or pilot projects, done on the limited scale. The European Commission expects the solution that can be deployed at full scale, integrating the set of smart grid technologies with existing electricity infrastructure. . Beneficial changes in the functioning of the electricity market are expected from the development of smart metering. The most important condition is the achievement of the positive economic effect of such investments. Lack of this prerequisite stops the roll out of smartening of the grid in some EU countries.
EN
In this paper the main attention was focused on the analysis of the effectiveness of economic regulation of prices on the electricity market in Poland. As an efficiency criterion the Kaldor-Hicks approach was adopted. It analyzed the scale of the reduction of price expectations of incumbents trading enterprises and were compared with changes in prices of regulated market and competitive market. Research period was 2008–2013. In order to make the necessary calculations, Energy Regulatory Office data and the Energy Market Agency data were used. In the paper a descriptive method, a comparative method, and basic statistical methods, (i.e. methods of index) were used. The analysis showed that the regulation of the electricity market was economically inefficient resulting in prices on the regulated market increasing faster than on the competitive market.
PL
Warunki funkcjonowania elektroenergetyki będą determinowane w przyszłości przez wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (OZE), zdecentralizowane struktury jej produkcji i dostaw, wysoką ela-styczność elektrowni oraz magazynowanie energii elektrycznej w ilościach mają-cych znaczenia dla rynku hurtowego. W konsekwencji nie tylko na polską elek-troenergetykę, ale wręcz całą europejską energetykę, będzie wpływać ogranicza-nie produkcji energii elektrycznej w elektrowniach opalanych węglem. Konieczne będzie dostosowanie strategii elektroenergetyki do nowej sytuacji na rynku wy-twórczym oraz wprowadzenie mechanizmów kompensujących koszty utrzymy-wania mocy produkcyjnych zapewniających bezpieczeństwo energetyczne pań-stwa. Sytuacja ta sprawia, że przedsiębiorstwa elektroenergetyczne muszą opty-malizować portfel inwestycyjny pod kątem rentowności wykorzystanych techno-logii. Postęp technologiczny także wpływa na sposób dostępu do rynku energii elektrycznej dla klientów. Nie tylko ułatwia dostęp do hurtowego i detalicznego rynku za pomocą domów maklerskich, ale także w rezultacie obniżki kosztów zastosowania technologii miniprodukcyjnych i rozwoju tzw. prosumentów, czyli klientów detalicznych (głównie gospodarstwa domowe), którzy mogą produko-wać energię elektryczną na własne potrzeby. Istotne jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, co będzie w przyszłości podstawą dla generowania zysków przez polską elektroenergetykę oraz jaka struktura wytwarzania pozwoli na zapewnie-nie bezpieczeństwa energetycznego kraju przy jednoczesnym wypełnieniu wy-mogów pakietu klimatycznego oraz dostosowaniu się do zmieniającego się oto-czenia.
EN
The conditions of future power industry activity will be defined by develop-ment of renewable energy sources (RES), decentralized power production, high flexibility of power stations and power storage. It shall have a negative impact on the power production in fossil power plants in the whole Europe – especially spectacular in Poland. It creates hence the necessity to adjust the strategy of power sector to new conditions, including the support mechanism created by the EU members states, called power markets – supporting the power capacities se-curing the energy safety of the national power systems. Such mechanism is ques-tioned by the European Commission arguing that energy safety can by kept by deliveries done among the member states using cross border capacities. The Pol-ish power sector needs to find the way, how to create the value added in the dy-namic changing environment and adjust to changes, which are often negative for the outlook of Polish power producers.
PL
W artykule omówiono nową regulację dotyczącą praw konsumenta z perspektywy przedsiębiorstw energetycznych, zajmujących się sprzedażą bądź dystrybucją energii elektrycznej. Analizie poddano zakres zastosowania przepisów nowej ustawy, obowiązki informacyjne, szczególny tryb zawierania umów przez telefon oraz konsumenckie prawo do odstąpienia. Szczególną uwagę poświęcono tym przepisom ustawy o prawach konsumenta, które wywołują istotne wątpliwości z perspektywy relacji pomiędzy prawem energetycznym a prawem konsumenckim bądź z uwagi na uwarunkowania panujące na rynku energii elektrycznej.
EN
This article discusses new Polish provisions on consumer rights from the perspective of energy enterprises involved in the sale or distribution of electricity. The analysis includes such issues as: the scope of the application of the Act on Consumer Rights; information duties; specific rules on concluding contracts by phone; and consumers’ right to withdrawal. Particular attention is paid to those provisions of the Act on Consumer Rights which cause particular doubts in the context of the relationship between energy law and consumer law or due to the conditions prevailing in the Polish electricity market.
PL
Sytuację na europejskim rynku energii elektrycznej można już określić słowem rewolucja. Strategie przygotowane całkiem niedawno przez koncerny elektroenergetyczne bardzo szybko się zdezaktualizowały, co niestety oznacza zamrożenie znacznej wartości kapitału w inwestycjach, które już dziś przynoszą straty. Chociaż wcześniejsze prognozy przewidywały zastąpienie węgla przez gaz w roli głównego paliwa w elektrowniach, to jednak niskie ceny praw do emisji dwutlenku węgla (EUA) oraz gwałtowny wzrost mocy produkcyjnych w elektrowniach wiatrowych i słonecznych całkowicie je podważyły. Stąd wyzwanie, przed którym stoją koncerny elektroenergetyczne: przeorientowanie strategii w sposób zapewniający rentowne funkcjonowanie w nowych warunkach i zabezpieczenie wyników przed gwałtownie wzrastającym ryzykiem. Autor przedstawia hipotezy odnośnie do rozwoju rynku energii elektrycznej oraz wyzwania stojące przed jego uczestnikami.
EN
The situation in the European power market can already be described as revolution. The strategies prepared by European power companies just few years ago have become invalid. It may be linked with a significant value of capital frozen in the investments with negative return. Gas-fired power plants can serve as an example. Investors were sure of positive NPV, but the radical change of market conditions, especially the development of some kind of renewable production - wind farms and solar power plants, made this assumption not valid any more. The fall in prices of rights to emission CO2 (European Union Allowances - EUA) made out-of-date other prerequisite: the coal-fired power plants shall be unprofitable and replaced by gas-fired plants. The low price of EUA made this kind of production very competitive in comparison to other traditional techniques of production. The paper is devoted to the long-term development of the power market in the European Union and challenges faced by power companies.
EN
A compensation-based pricing scheme is a market clearing mechanism that may be applied when a uniform, linear pricing scheme cannot support equilibrium allocations in the auction markets. We analyze extensions of our previously proposed pricing scheme [14] to include various possible representations of bids that reflect some non-convex costs and constraints. We conclude with a discussion on directions for future research.
PL
Rozważany w pracy model rozliczania obrotu oparty na rekompensatach jest odpowiednim narzędziem wyceny na rynkach giełdowych w sytuacji, gdy nie można wyznaczyć jednolitych cen równowagi. Sytuacja taka ma miejsce np. na bilansującym rynku energii elektrycznej, gdy w procesie bilansowania rynku są uwzględniane indywidualne ograniczenia i nieliniowe koszty jednostek wytwórczych. W pracy rozważono model wyceny opracowany przez autorów w [14], analizując jego właściwości istotne z perspektywy projektowania mechanizmów rynkowych (indywidualna racjonalność, neutralność finansowa, efektywność). W głównej części pracy przedstawiono szersze zastosowania modelu do różnych typów ofert (schodkowe, przedziałami liniowe) oraz wprowadzanych ograniczeń (czasy rozruchu i odstawienia, koszty rozruchu i odstawienia, koszty stałe). Ważnym obszarem zastosowań mechanizmu mogą być również giełdy energii dopuszczające składanie ofert blokowych. Pokazano schematy modelowania zadania rozliczania obrotu w postaci zadania MILP dla różnych typów rynków. Poszczególne mozliwośći zastosowania zilustrowano na przykładach. W podsumowaniu zaprezentowano dalsze kierunki rozwoju badań nad modelami wyceny na rynkach z ograniczeniami.
PL
W Europie rośnie ostatnio ryzyko wystąpienia deficytu mocy, koniecznych do zaspokojenia w każdym czasie popytu na energię elektryczną. Brak mocy może powodować przerwy w dostawach energii elektrycznej lub ograniczać poziom zasilania. Przyczyną tego ryzyka jest głównie niedopasowanie elastyczności bloków produkcyjnych w elektrowniach konwencjonal-nych do nowych wymogów, które pojawiły się w rezultacie gwałtownego wzrostu wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych (OZE), w szczególności w elektrowniach wiatrowych i słonecznych, których produkcja zależy od warunków pogodowych. Analiza polskiego sektora wytwórczego zarówno pod kątem wieku, stanu technicznego urządzeń, jak i funkcjonującego „energy mix” wykazała, że segment ten jest szczególnie zagrożony i wymaga utworzenia oraz wdrożenia instrumentów interwencyjnych i pomocowych. Jednym z proponowanych rozwiązań jest utworzenie w miejsce obecnego rynku jednotowarowego, właściwego wyłącznie dla energii elektrycznej, rynku dwutowarowego, uzupełnionego o komponent mocy. Rozwiązanie takie może być także odpowiedzią na kolejne wyzwanie, jakim jest konieczność zastąpienia niektórych kon-wencjonalnych źródeł wytwórczych nowymi, spełniającymi zaostrzone wymogi środowiskowe. Prawidłowo zaprojektowany rynek mocy może być odpowiedzią na powyższą potrzebę. Należy jednak brać pod uwagę powiązania rynku polskiego liniami transgranicznymi z ościennymi ryn-kami energii elektrycznej. Ponadto, rynek mocy jest swoistą formą protekcjonizmu rynkowego, gdyż potencjalnie może wpływać na przepływy transgraniczne. Z tego powodu Unia Europejska traktuje rynek mocy jako rozwiązanie tymczasowe. Pojawia się także ryzyko regulacyjne, w przypadku jeżeli konieczne będzie dopasowanie regulacji rynku energii elektrycznej do nowe-go systemu wsparcia. Regulacje takie będą miały skutki długoterminowe. Poprzedzi je z pewnością rozciągnięty w czasie proces oceny tych skutków zarówno dla rynku lokalnego, jak i handlu energią w Europie.
EN
The threat of the deficit of necessary power capacity starts to be a visible risk for European power industry. The shortage of power capacity can result in blackout. The development of re-newable energy sources (RES) contributes to the decrease of the power prices in the European Union, which may adversely affect the overall profitability of power production and the outlook for new investments. That is why power companies have started to limit the replacement of con-ventional power plants, based on fossil fuels, with new ones and develop RES as new power capacities. The analysis of Polish power sector allows arriving at a conclusion that the new im-pulse for developing new, stable power sources is crucial. The introduction of the capacity market might be a solution to the problem and a way to meet the present challenges. Another important issue is to consider the European perspective of the fun-ctioning of power market: commercial power flows within the region and the potential form of the state aid in the capacity market mechanism. Hence, European Commission considers the capacity market as a temporary solution. The regulatory risk could create next challenges, and the establishment of new support instrument may prove to be necessary. Such a solution will have a long-term impact, which, in turn, creates the need to assess its consequences for both regional and European power trade.
EN
The aim of this article is to present the changes that have taken place in Ukraine’s role as an exporter of electricity to the European Union and the Commonwealth of Independent States and to outline the prospects for a new function of Ukraine in the European electricity market. The authors provide an analysis of the state of the electric power industry in Ukraine and its technical parameters. There has been considered the indicators of export and import of electricity. In addition, the problems of association with the EU and further possible cooperation have been defined. The study was conducted by analyzing the statistics of European countries, summarizing the academic literature and internal documentation of energy-generating and transmitting companies of Ukraine. The study has revealed that Ukraine is turning from an exporter into an importer of electricity due to the partial loss of access to cheap local raw materials and the need for significant investment into the modernization of power-generating and transmitting capacities. At the same time prices for electricity in the European electricity market are continuously cutting. However, the integration of Ukraine into the European electricity market will not only increase the range of consumers for European electricity producers, but it will also contribute to more stable work of the electrical power system in Europe. If necessary, the electric power system of Ukraine is able to supplement the European electricity market with it capacities, meanwhile offering attractive electricity transit tariffs.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie zmian, jakie zaszły w roli Ukrainy jako eksportera energii elektrycznej do Unii Europejskiej i Wspólnoty Niepodległych Państw oraz zarysować perspektywy dla nowej funkcji Ukrainy na europejskim rynku energii elektrycznej. Autorzy przedstawiają analizę stanu przemysłu energetycznego na Ukrainie jego parametry techniczne. Rozpatrzono wskaźniki eksportu i importu energii elektrycznej. Ponadto określono problemy stowarzyszenia z UE i dalszej możliwej współpracy. Badanie przeprowadzono analizując statystyki krajów europejskich, rekapitulując literaturę naukową i wewnętrzną dokumentację firm wytwarzających i przesyłających energię na Ukrainie. Badanie wykazało, że Ukraina z eksportera przeistacza się w importera energii elektrycznej w związku z częściową utratą dostępu do tanich surowców lokalnych oraz potrzebą znacznych inwestycji w modernizację mocy wytwórczych i przesyłowych energii. Równocześnie stale spadają ceny elektryczności na europejskim rynku energii elektrycznej. Z drugiej strony, integracja Ukrainy z europejskim rynkiem energii elektrycznej nie tylko zwiększy krąg konsumentów dla europejskich producentów elektryczności, ale również przyczyni się do bardziej stabilnej pracy systemu energii elektrycznej w Europie. W razie potrzeby system energii elektrycznej Ukrainy jest w stanie uzupełnić europejski rynek energii elektrycznej o własne moce, równocześnie oferując atrakcyjne taryfy za przesyłanie energii.
RU
Цель статьи – представить изменения, которые произошли в роли Украины как экспортера электроэнергии в Европейский Союз и в Сообщество Независимых Государств, а также зарисовать перспективы для новой функции Украины на европейском рынке элекроэнергии. Авторы представляют анализ состояниы индустрии электроэнергии в Украине и ее технических параметров. Рассмотрены показатели экспорта и импорта электроэнергии. Дополнительно определили вопросы ассоциации с ЕС и дальнейшего возможного сотрудничества. Изучение провели по методу анализа статистики европейских стран, представляя сводку научной литературы и внутренней документации украинских компаний по производству и передаче энергии. Изучение выявило, что Украина из экспортера электроэнергии преобразовывается в ее импортера из-за частичной утраты доступа к дешевому местному сырью и потребности в существенных инвестициях в модернизацию мощностей по производствуи передаче электроэнергии. Одновременно на европейском рынке электроэнергии поятоянно урезываются цены электричества. С другой стороны, интеграция Украины с европейским рынком электроэнергии не только увеличит круг потребителей для европейских производителей электроэнергии, но и лна тоже будет способстовать более стабильной работе системы электроэнергии в Европе. Если понадобится, система электроэнергии Украины тоже в состоянии дополнить европейский рынок электроэнергии своими мощностями, предланая заодно привлекательные тарифы по транзиту электричества.
EN
The subject of this paper is an analysis of the electricity market in Poland. The period of 2008–2015 came under close scrutiny, whereby emphasis was laid on the trends in electricity generation and demand, while taking into account the country’s economic development. In addition, the text mentions the forecasted demand for electricity in 2030, and electricity prices. As regards electricity prices, both qualitative and quantitative forecasts have been presented. In the latter case, the results of the author’s own forecast have been presented; these were obtained with the aid of selected methods applied for the analysis of the dynamics of economic phenomena (the exponential and linear trend models). In order to make the research problem more specific, the text addresses the following research questions: (1) Is it possible to point out any special characteristics of the structure and operation of the electricity market in Poland? (2) Is it possible to point out a characteristic trend in the changes in demand for electricity in Poland? (3) Is it possible to point out a characteristic trend inthe changes in electricity prices in Poland?
PL
Przedmiotem analizy w tekście jest charakterystyka funkcjonowania rynku energii elektrycznej w Polsce. Bardziej szczegółowej analizie poddano lata 2008–2015; położono w niej nacisk na trendy w produkcji i zapotrzebowaniu na energię elektryczną, przy uwzględnieniu rozwoju gospodarczego kraju. Ponadto w tekście uwzględniono prognozy w zakresie zapotrzebowania na energię elektryczną na 2030 r. i prognozy cen na energię elektryczną. W przypadku prognoz cen na energię elektryczną zaprezentowano zarówno prognozę jakościową, jak i ilościową. W ostatnim przypadku zaprezentowano wyniki z własnej prognozy, które uzyskano za pomocą zastosowanych wybranych metod analizy dynamiki zjawisk ekonomicznych (model wykładniczy i model liniowy trendu). W związku z koniecznością uszczegółowienia problemu badawczego w tekścieprzedstawiono następujące pytania badawcze: (1)Czy można wykazać specyficzne cechy, które charakteryzowałyby strukturę i funkcjonowanie rynku energii elektrycznej w Polsce? (2) Czy można wskazać charakterystyczny trend w zakresie zmian zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce? (3) Czy można wskazać charakterystyczny trend w zakresie zmian cen energii elektrycznej w Polsce?
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.