Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  rzepak
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Celem pracy było scharakteryzowanie oleju rzepakowego jako najpopularniejszego oleju roślinnego stosowanego w Polsce. W pracy scharakteryzowano skład oleju rzepakowego, a przede wszystkim odpowiedziano na pytanie, czy olej rzepakowy może być źródłem cennych kwasów omega 3-6-9. Drugim celem pracy było zbadanie opinii oraz wiedzy Polaków na temat oleju rzepakowego i ogólnie kwasów omega. Badanie ankietowe nosiło nazwę ,,Olej rzepakowy jako źródło kwasów omega 3-6-9”. Na podstawie ankiety badawczej stwierdzono, że olej rzepakowy jest najczęściej stosowanym olejem roślinnym w Polsce, ponieważ jest on stosunkowo tani i łatwo dostępny. Zwykle stosowany jest do smażenia, ale także w mniejszym stopniu jako dodatek do dań na zimno. Badania pokazały, że respondenci nie uważają go, jak inne oleje roślinne, za główne źródło kwasów omega.
PL
Ryzyko stanowi nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej, a w przypadku rolnictwa odgrywa kluczową rolę. Identyfikacja, pomiar oraz określenie wpływu ryzyka na produktywność i cenę rzepaku wymaga zrozumienia jego istoty. Kwantyfikacja oraz ujmowanie ryzyka stanowi jeden z najczęściej podejmowanych tematów badań w zakresie nauk ekonomicznych. Celem artykułu jest określenie wpływu ryzyka związanego z warunkami klimatycznymi na produktywność i cenę rzepaku w województwie wielkopolskim. Okres badania obejmował lata 2005-2014. Przeprowadzone badania empiryczne dowiodły, iż warunki klimatyczne są istotnym czynnikiem wpływającym na produktywność rzepaku. Ponadto badania dotyczące zależności pomiędzy produktywnością a ceną rzepaku wykazały umiarkowaną ujemną zależność pomiędzy zmiennymi. Oznacza to, że wraz ze wzrostem produktywności rzepaku spada jego cena.
PL
W artykule przedstawiono znaczenie pszczelarstwa dla rolnictwa na przykładzie województwa mazowieckiego, zwracając szczególną uwagę na zmiany dotyczące zapotrzebowania głównych uprawnych roślin entomofilnych na zapylanie. Dokonano obliczeń liczby pni pszczelich potrzebnych do zapylenia upraw w latach 2000-2007.
EN
The significance of beekeeping for agriculture was presented on example of Mazovia province. Changes in the needs of pollination of the main plants cultivated in 2000-2007 were analysed.
4
58%
EN
The aim of the study was to show the changes in the place and role of rape in the agriculture and economy of Poland, with particular emphasis on the years 2000-2020, i.e., the beginning of the 21st century, but also the period of Poland's pre-accession and post-accession to the European Union. So presented: – the level and structure of fat consumption in Poland in the years 1965-2020, – changes in the cultivation area, harvests and total yields of oilseeds and winter and spring rape from the period before World War II to 2020, – the share of rape in the structure of crops in the above-mentioned period and the harvest of rape seeds in this period in the total harvest of oilseeds, – balance of rape seeds and self-sufficiency of Poland in the years 2000 / 2001-2019 / 2020, – balance of foreign trade in raw materials and oilseed products in 2007-2020, – raw material base in terms of: changes in the number of growers, rapeseed cultivation area in 2002 and 2020. The study uses sources of data such as: compact and continuous scientific publications, statistical materials of the Central Statistical Office (GUS) – yearbooks, market analyzes of the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute (IERiGŻ – PIB). To assess the self-sufficiency in the field of rape seeds, the Cabbage method was used, distinguishing technical and economic self-sufficiency. The production of oilseeds, especially rapeseed, is increasing, and they serve the development of the oil industry. The consumption of fats, especially vegetable fats, increases dynamically. In Poland, a small amount of oilseeds are cultivated, and rapeseed accounts for over 97% of the harvest of their seeds. The cultivation area of oilseeds is increasing, and their crops and yields also increase. Poland exports and imports seeds and oilseed.
PL
Celem opracowania było ukazanie zmian miejsca i roli rzepaku w rolnictwie i gospodarce Polski ze szczególnym uwzględnieniem lat 2000-2020, tj. początku XXI wieku, ale również okresu preakcesyjnego i poakcesyjnego Polski do Unii Europejskiej. Przedstawiono: – poziom i strukturę spożycia tłuszczów w Polsce w latach 1965-2020, – zmiany powierzchni uprawy, zbiorów i plonów roślin oleistych ogółem, w tym rzepaku ozimego i jarego od okresu przed II wojną światową do 2020 r., – udziału rzepaku w strukturze zasiewów w wyżej wymienionym okresie oraz zbiorów nasion rzepaku w ogólnych zbiorach nasion roślin oleistych, – bilans nasion rzepaku i samowystarczalność Polski w latach 2000/2001-2019/2020, – bilans handlu zagranicznego surowcami i produktami roślin oleistych w latach 2007-2020, – bazy surowcowej w zakresie: zmiany liczby plantatorów, powierzchni uprawy rzepaku w latach 2002 i 2020. W opracowaniu wykorzystano takie źródła wiedzy jak: publikacje naukowe zwarte i ciągłe, materiały statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) – roczniki oraz analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ – PIB). Do oceny samowystarczalności w zakresie nasion rzepaku wykorzystano metodę Kapusty wyodrębniając samowystarczalność techniczną i ekonomiczną. Wzrastająca produkcja nasion roślin oleistych, a szczególnie rzepaku, służy rozwojowi przemysłu olejarskiego. W ujęciu bilansowym wzrasta poziom spożycia tłuszczów, tym głównie roślinnych. W Polsce uprawia się małą ilość roślin oleistych, a rzepak stanowi ponad 97% ich całkowitych zbiorów. Wzrasta powierzchnia uprawy roślin oleistych, wzrastają również ich zbiory i plony. Polska eksportuje i importuje nasiona oleiste oraz produkty ich przerobu, ale bilans obrotów handlowych w euro jest dla kraju ujemny i wciąż powiększający się. Saldo obrotów rzepakiem, olejem i śrutą rzepakową jest dodatnie, chociaż w ostatnich latach Polska stała się importerem netto rzepaku i oleju rzepakowego.
EN
The aim of this study was to analyze long-term environmental and production effects of the frequency of straw incorporation into the soil in the rotation of winter crops: rape-wheat-triticale. After 21 years of crop rotation with straw removal the SOM level in the soil decreased to 14.4 g∙kg-1 soil DM, compared to that in 1997 (14.6 g∙kg-1). However, when straw of one crop (rape) per rotation was incorporated the content of SOM increased to 15.0 g∙kg-1 soil DM, and to 15.6 and 16.0 g∙kg-1 when straw of two and three crops, respectively, was ploughed in. Straw retention had also a beneficial effect on the content of labile fractions of SOM (hot water extractable C and N). In this study no soil liming was applied which resulted in soil pH decrease from the initial pH 6.2 to pH 5.0-5.1 at the end of the experiment. In comparison to the initial values, the soil contained more available K2O and lower amounts of P2O5 and Mg, probably due to soil acidification. Grain yields and yield components of wheat and triticale were not significantly affected by straw incorporation, but in the case of rape seed yields increased with more frequent straw incorporation. The presented results indicate, that farmers practicing non-livestock farming or simplified cereal rotations in the care of soil quality should retain on the field and plough in straw of at least one crop, or preferably two crops per rotation, as it results in the accumulation soil organic matter and thus in the improvement of biological, chemical and physical soil properties.
PL
Celem badań przedstawionych w niniejszym opracowaniu było poznanie długofalowych skutków środowiskowych i produkcyjnych różnej częstotliwości przyorywania słomy w zmianowaniu ozimin: rzepak-pszenica-pszenżyto. W wyniku wieloletniego (21 lat) nieprzyorywania słomy żadnej z roślin uprawianych w wymienionym zmianowaniu, zawartość w glebie próchnicy spadła z początkowej wartości 14,6 g∙kg-1 s.m. do 14,4 g∙kg1s.m. gleby, natomiast przyorywanie słomy jednej rośliny w zmianowaniu, czyli rzepaku, spowodowało zwiększenie zawartości próchnicy w badanej glebie do 15,0 g∙kg-1 s.m. gleby. Pozostawianie i przyorywanie słomy dwóch roślin w zmianowaniu, tj. rzepaku i pszenicy, przyczyniło się do jeszcze większego wzbogacenia gleby w próchnicę, a przyorywanie słomy wszystkich 3 gatunków roślin skutkowało największym przyrostem zawartości (do 16,2 g∙kg-1 s.m.) tego składnika w glebie. W przeprowadzonych badaniach nie stosowano wapnowania gleby i w efekcie jej odczyn we wszystkich obiektach doświadczalnych obniżył się z początkowej wartości pH 6,2 do pH 5,0 - 5,1, najprawdopodobniej na skutek wieloletniego stosowania nawozów mineralnych, a zwłaszcza stosunkowo wysokich dawek N pod rzepak. W porównaniu do wartości wyjściowych, zawartość przyswajalnego potasu (K2O) w glebie zwiększyła się, natomiast zmniejszyła się zawartość przyswajalnego fosforu (P2O5) i magnezu (Mg), zapewne w wyniku obniżenia się odczynu gleby. W omawianym doświadczeniu stosowanie słomy nie dało wyraźnych efektów nawozowych w postaci istotnych przyrostów plonów (w stosunku do obiektu bez słomy) ziarna badanych zbóż, tylko w przypadku rzepaku stwierdzono lepsze plonowanie tej rośliny wraz ze wzrostem częstotliwości przyorywania słomy w zmianowaniu. Uzyskane wyniki wskazują, że w trosce o dobry stan gleb, rolnicy prowadzący gospodarstwa bezinwentarzowe i stosujący uproszczone płodozmiany zbożowe, powinni przyorywać słomę co najmniej jednej rośliny, a najlepiej dwóch, bowiem prowadzi to do nagromadzania się w glebie próchnicy, która ma duży wpływ na biologiczne, chemiczne i fizyczne właściwości gleb.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.