Search results

1

Ikonografia w słowniku gwarowym

100%

Kąś J.

Gwary Dziś

|

2021

|

vol. 14

265-276

EN

The rapid disappearance of rural material culture renders linguistic description of artifacts increasingly difficult. In this situation, iconography has become an important element complementing these descriptions. In a dialect dictionary, iconography1) complements the description;2) offers an opportunity to verify the definition;3) helps to correctly orient ethnographic exposition;4) acts as a vehicle for the presentation of the ethnographic specificity in a region;5) supplements the ethnological description;6) is a means of presenting the relations between the constituent parts of a structurally complex artifact.

PL

W związku z szybkim zanikaniem wiejskiej kultury materialnej opisy językowe artefaktów stają się coraz trudniejsze. Istotnym elementem dopełniającym takie opisy staje się w tej sytuacji ikonografia. Ikonografia jest więc w słowniku gwarowym:1) dopełnieniem definicji;2) szansą weryfikacji definicji;3) pomocą w poprawnym ustawieniu ekspozycji etnograficznych;4) środkiem przedstawienia specyfiki etnograficznej w danym regionie;5) uzupełnieniem opisu etnologicznego;6) środkiem przedstawienia relacji między elementami składowymi artefaktu złożonego konstrukcyjnie.

2

Dawna leksyka Ciechanowca i okolicznych wsi

84%

Maryniakowa I.

Acta Baltico-Slavica

|

2012

|

vol. 36

147-215

EN

Introduction includes: a) the synthetic approach to the history of micro‑regions – geographic location, ethnic and confessional composition, Krzysztof Kluk Museum of Agriculture, Krzysztof Kluk – a priest, an eighteenth‑century naturalist who was born and settled here; b) a description of the microtoponimy of Ciechanowiec; c) a description of the local dialect; d) a list of place names; e) a dialect dictionary in alphabetical order; f) a list of proverbs and phraseological saings. In the dictionary part there is lexical material no longer used today, or so we hear rarely, usually at home, in the family. Using it is subject to certain factors: age of the caller, the themes of conversation, particular emotional situation or the other. The entries record not only the meaning of the word, but also the diversity of phonetic, inflectional, peculiar grammatical forms. The usual entry articles are examples of the use of the word in context, and often phrases and proverbs.

RU

Вступительная часть исследования состоит из: а) синтетического подхода к истории микрорайона – географическое положение, этнический и религиозный состав, краткий очерк истории Сельскохозяйственного музея имени священника и биолога Кшиштофа Kлюка, родившегося и работавшего в Цехановце в XVIII столетии; б) описания микротопонимии города Цехановец; в) описания местного говора; г) списка географических названий; д) словаря местного диалекта; е) списка пословиц и фразеологических оборотов. В словарь включены лексемы сегодня уже не употребляемые или употребляемые редко, как правило, дома, в семейном кругу. Примнение этой лексики обусловлено некоторыми факторами: возраст собеседника, тема разговора, особое эмоциональное состояние и др. Словарная статья отражает значение лексемы, разнообразие фонетических и морфологических форм, примеры использования слов в контексте.

3

Hasło w słowniku gwarowym – problem metodologiczny współczesnej dialektologii

67%

Pelcowa H.

Gwary Dziś

|

2021

|

vol. 14

277-288

EN

The issue under discussion concerns the methodological issues pertaining to the cognitive and scientific values of an entry in a dialect dictionary, viewed from the point of view of practical usefulness of dialectal, regional and local dictionaries and their practicality in a dialogue between generations and in the region’s promotion. The essence of the dictionary entry is the number and arrangement of its components, their representativeness and ability to exert influence; the dictionary contains also maps and illustrations, until recently reserved for other kinds of publications. In general, maps and illustrations should be part of an entry, providing geographic information, allowing at the same time to locate a lexeme in a region’s dialect structure and to arrive at its multifaceted visualisations. Keeping in mind its practicality, an entry should be provided with contextual information, using standardised and uniform spelling; it should also include the phonetic, morphological and syntactic peculiarities of a regional dialect. The qualifiers should point to the socially-determined status of a lexeme and form the basis for an entry’s interpretation in its chronological, social, cultural and civilisation-related dimensions.

PL

Przedmiotem rozważań są problemy metodologiczne związane z wartością naukową i poznawczą hasła słownikowego, rozpatrywane w aspekcie praktycznej użyteczności słowników gwarowych regionalnych i lokalnych oraz ich przydatności w dialogu pokoleń i promocji regionu. Istotą hasła słownikowego jest zarówno liczba i układ poszczególnych jego segmentów składowych, ich reprezentatywność i możliwość oddziaływania, jak i włączenie do słownika mapy i ilustracji, zarezerwowanych jeszcze do niedawna dla innych publikacji. Mapa i ilustracja powinny zostać wkomponowane w hasło, zgodnie z założeniem pozwalającym na pełne wykorzystanie informacji geograficznych, a jednocześnie na uchwycenie miejsca danego leksemu w strukturze gwarowej regionu z wszechstronną wizualizacją desygnatu.

4

Od rozmowy do słownika. Słownik gwarowy jako efekt współpracy szkoły i uniwersytetu

67%

Osowski B.

Polonistyka. Innowacje

|

2019

|

issue 9

171-180

EN

The article describes the possibility of a project activity – creating a school dialect dictionary. Attention was drawn to the importance of regional education and dialect as a component of regional culture. Also described are the students’ preparations for the project, specific solutions adopted in the dictionary (the way of writing, entry structure), the use of work effects (dictionary) in the school didactics.

PL

W artykule opisano możliwość działania projektowego – stworzenia szkolnego słownika gwarowego. Zwrócono uwagę na znaczenie edukacji regionalnej oraz gwar jako składnika kultury regionalnej. Opisano także przygotowanie uczniów do projektu, konkretne rozstrzygnięcia przyjęte w słowniku (sposób zapisu, budowa hasła), wykorzystanie efektów pracy (słownika) w dydaktyce szkolnej.

Refine search results

2 Gwary Dziś

1 Acta Baltico-Slavica

1 Polonistyka. Innowacje

1 Kąś J.

1 Maryniakowa I.

1 Osowski B.

1 Pelcowa H.

2 2021

1 2019

1 2012

Ikonografia w słowniku gwarowym

Dawna leksyka Ciechanowca i okolicznych wsi

Hasło w słowniku gwarowym – problem metodologiczny współczesnej dialektologii

Od rozmowy do słownika. Słownik gwarowy jako efekt współpracy szkoły i uniwersytetu