Search results

1

Sprawiedliwość rozeznawana – między prawem a słusznością. Perspektywa pastoralna, duchowa i pedagogiczna.

100%

Dańkowski D.

Studia Bobolanum

|

2020

|

vol. 31

|

issue 2

113-144

EN

The pastoral documents of the Society of Jesus (the Jesuit order) do not offer any specific theory or conception of social justice. However, Ignatian spirituality and pedagogy, when combined with the principles of the Catholic Social Teaching and the practice of recognizing the signs of time, introduced by Vaticanum II, make room for the creation of a module of discerned justice. The method of the Ignatian pedagogy along with the rules of Ignatian discernment provide a quasi-procedure, by virtue of which the maxims of justice are given a special validity, while the Jesuit pastoral priorities, the principles of the Catholic Social Teaching and the recognized signs of time give them a substantial content and introduce them into the economy of gift. Consistent observation of this methodology might create a culture of justice based on the heritage of St. Ignatius Loyola. K e y w o rd s : social justice, equity, common good, Ignatian discernment

PL

Pedagogika i duchowość ignacjańska nie formułują same w sobie żadnej swoistej teorii czy koncepcji sprawiedliwości społecznej, jednak w połączeniu z aksjologią katolickiej nauki społecznej, z praktyką rozpoznawania znaków czasu, zaproponowaną przez Sobór Watykański II, dają podstawy do stworzenia modułu sprawiedliwości rozeznawanej. Metoda pedagogiki ignacjańskiej oraz rozeznawanie ignacjańskie tworzą rodzaj quasi-procedury, która nadaje prawidłom sprawiedliwości swoistą ważność, z kolei priorytety apostolskie Towarzystwa Jezusowego (zakonu jezuitów), zasady katolickiej nauki społecznej oraz rozpoznane znaki czasu nadają sprawiedliwości treść materialną i wprowadzają ją w ekonomię daru. Konsekwentne stosowanie tej metodologii może zaowocować stworzeniem kultury sprawiedliwości opartej na tradycji pochodzącej od św. Ignacego Loyoli.

2

Equity as a Value in the Work of the Notary

89%

Żaba A.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

vol. 25

|

issue 2

EN

The article shows that the value of the equity is incessantly penetrating into the constituted law. Equity is becoming involved in the prescriptive regulations, it is opening the system of civil law to preterlegal values, making him more sensitive to the needs of the social environment. Equity is also a fundamental value which is the underlying reason for legal professional ethics. It leads to the conclusion that the equity constitutes the contact point between the law and the professional ethics of legal professions. It is expressing simultaneously the fundamental imperative of ethical proceedings and the interface of the law and ethics of legal professions.

PL

Artykuł dowodzi, iż wartość słuszności nieustannie przenika do prawa stanowionego. Wkracza ona w regulacje normatywne i otwiera system prawa na wartości pozaprawne, czyniąc go bardziej wrażliwym na potrzeby otoczenia społecznego. Słuszność to również fundamentalna wartość leżąca u podstaw prawniczej etyki zawodowej. To doprowadza do wniosku, że stanowi ona punkt styczny pomiędzy prawem a etyką zawodową prawniczych profesji. Wyraża ona jednocześnie fundamentalny nakaz etycznego postępowania i wspólną płaszczyznę prawa oraz etyki.

3

Aequitas i iustitia w rzymskiej praktyce prawnej

89%

Kuryłowicz M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2019

|

vol. 66

|

issue 1

EN

Aequitas (equity) was part of the Roman conception of law (ius est ars boni et aequi), which in turn was, according to Roman jurists, grounded in justice (iustitia). The ideas of aequitas and iustitia in the broad sense are also found in various Latin legal phrases, a selection of which is cited in this article. They constitute significant arguments and topics in legal reasoning and justification even today. Some criteria of equity and justice can also be seen in how the concepts of aequitas or iustitia are applied to different situations (cases) or legal institutions (examples in the article). The most evident reference to aequitas in Rome was in the Praetor’s Edict and, consequently, it was the Praetor’s law, practically enforced in court, that turned into the main equity tendency in Roman law. Praetors were supported by the strongly deliberative activity of Roman jurisprudence. As a result, lawyers occupied the already accepted role of priests of law and justice (sacerdotes iustitiae). The discussed concepts were thus an expression of a creative approach to statutory interpretation. They stressed what was socially, morally and legally good, right and just, in the application of law. The idea of equity, conveyed by Roman law, eventually became a fundamental thesis of European legal culture.

PL

Aequitas (słuszność) była częścią rzymskiego pojęcia prawa (ius est ars boni et aequi), które w koncepcji rzymskiej wywodziło się od sprawiedliwości (iustitia). Słuszność i sprawiedliwość w szerszym znaczeniu można odnaleźć w wielu sentencjach i regułach prawa rzymskiego, przytoczonych w niniejszym artykule. Tworzyły one ważne również dzisiaj argumenty i topiki w rozumowaniach oraz uzasadnieniach prawniczych. Kryteria słuszności i sprawiedliwości stosowane były ponadto przez jurystów rzymskich przy rozstrzyganiu konkretnych przypadków prawnych (kazusów – przykłady w tekście). Najwyraźniej odwoływał się w Rzymie do aequitas edykt pretorski. W rezultacie to właśnie prawo pretorskie, stosowane praktycznie w procesie, stało się głównym nurtem słusznościowym w prawie rzymskim. Za pretorami stała silnie działalność rzymskiej jurysprudencji, zmierzającej w ogólności do realizowania sprawiedliwości oraz upowszechniania zasad dobra i słuszności. W ten sposób juryści w swej praktycznej działalności pełnili rolę kapłanów prawa i sprawiedliwości (sacerdotes iustitiae). Idea słuszności, niesiona przez prawo rzymskie, stała się z czasem fundamentalną tezą europejskiej kultury prawnej.

4

Wpływ zasad i wartości konstytucyjnych na prywatnoprawną zasadę słuszności

89%

Doliwa A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 6(76)

177-188

PL

Celem artykułu jest ustalenie odpowiedzi na pytanie czy, a jeśli tak, to w jaki sposób na system wartości prawa prywatnego, w szczególności na prywatnoprawną zasadę słuszności, wpływają wartości i zasady konstytucyjne. W podsumowaniu ustalono, że normy konstytucyjne, odzwierciedlające ustrojowy porządek aksjologiczny, należy uwzględniać przy interpretacji funkcji cywilnoprawnej zasady słuszności

EN

The purpose of this article is to establish an answer to the question whether, and if so, how, the private law value system, in particular the private law principle of equity, is influenced by constitutional values and principles. In conclusion, it is established that constitutional norms, reflecting the constitutional axiological order, should be taken into account when interpreting the function of the civil law principle of equity.

5

Kategoria słuszności w polskim orzecznictwie sądowym

89%

Smyczek-Gołębiewska S.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2021

|

vol. 83

|

issue 4

19-30

EN

The article provides a philosophical and legal analysis of the category of equity in the jurisprudence of Polish courts. The author distinguishes two main ways of invoking equity by courts: 1) indirect − by applying a provision containing a general clause indicating equity or other values, and 2) direct − by voluntarily invoking equity under the discretionary power of a judge. The author presents examples from Polish jurisprudence showing why courts rely on equity on their own initiative. An appeal to equity may confirm the results of the performed interpretation, or it may oppose them. Courts use the argument of equity also when justifying partial decisions that are crucial for making a final decision, and even with less binding decisions, such as demands for a change in the law. At the end, conclusions are formulated regarding the understanding of equity a casu ad casum and the going beyond the framework outlined by the legislator in this respect. The author concludes that in many cases the court gives meaning to equity only at the stage of applying the law, during the process of interpreting and selecting arguments for the purposes of a judgment. Moreover, it is concluded that courts often refer to equity without explaining this concept or justifying its application. Therefore, one may be tempted to conclude that it is impossible to avoid even a small dose of subjectivism when invoking equity.

PL

Przedmiotem artykułu jest filozoficzno-prawna analiza kategorii słuszności w orzecznictwie polskich sądów. Autorka wyróżnia dwa główne sposoby powoływania się na słuszność przez sądy: 1) pośredni – przez zastosowanie przepisu zawierającego klauzulę generalną wskazującą na słuszność lub na inne wartości oraz 2) bezpośredni – wskutek dobrowolnego powołania się na słuszność w ramach dyskrecjonalnej władzy sędziego. Autorka przedstawia przykłady z orzecznictwa polskiego pokazujące, w jakim celu sądy powołują się na słuszność z własnej inicjatywy. Odwołanie do słuszności może zarówno potwierdzać rezultaty przeprowadzonej wykładni, jak i się im sprzeciwiać. Sądy wykorzystują argument ze słuszności także w uzasadnieniu cząstkowych decyzji kluczowych dla podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia, a nawet przy mniej wiążących ustaleniach (jak np. postulatach za zmianą prawa). W zakończeniu sformułowane są wnioski dotyczące rozumienia słuszności a casu ad casum oraz wykraczaniu w tym względzie praktyki orzeczniczej poza ramy nakreślone przez ustawodawcę. Autorka formułuje wniosek, że w wielu przypadkach sąd nadaje znaczenie słuszności dopiero na etapie stosowania prawa, podczas procesu interpretacji i dobierania argumentów na potrzeby orzeczenia. Ponadto wyprowadza konkluzję, że sądy często odwołują się do słuszności z pominięciem wyjaśnienia tego pojęcia czy uzasadnienia jego zastosowania. W związku z tym, można pokusić się o refleksję, że niemożliwe jest uniknięcie choć niewielkiej dozy subiektywizmu przy odwołaniu się do słuszności.

6

Słuszność jako argument w dyskursie prawniczym na podstawie analizy wybranego orzecznictwa

89%

Smyczek-Gołębiewska S.

Dyskurs & Dialog

|

2020

|

vol. II

|

issue 3 (5)

137-153

EN

The aim of the article is to analyze the equity in Polish jurisprudence in the context of its use as an argumentation tool. The author seeks answers to the following questions: do courts adjudicate only on the basis of law regulations or do they also take into account other factors, e.g. equity considerations? For what purpose do the courts invoke the argument of equity? The law is supposed to be the art of what is good and right, but it becomes almost a slogan if it is not specified for what purpose and what kind of goodness or righteousness is used. The article also presents examples of case law confirming the thesis that changes in society affect the way courts adjudicate.

PL

Celem artykułu jest analiza słuszności w polskim orzecznictwie sądowym w kontekście jego stosowania jako narzędzia argumentacji. Autorka szuka odpowiedzi na następujące pytania: czy sądy orzekają tylko na podstawie przepisów czy może biorą pod uwagę również inne czynniki np. względy słuszności? W jakim celu sądy powołują się na argument ze słuszności? Prawo ma być sztuką tego, co dobre i słuszne, jednak staje się to niemal sloganem, jeśli nie zostaje dookreślone, w jakim celu i jaka dobroć bądź słuszność jest stosowana. W artykule przedstawione są również przykłady z orzecznictwa potwierdzające tezę, że zmiany zachodzące w społeczeństwie mają wpływ na sposób orzekania przez sądy.

7

Unresolved Issues and Emerging Challenges in the Law of the Sea

54%

Symonides J.

Prawo Morskie

|

2018

|

issue XXXIV

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

1 Dyskurs & Dialog

1 Prawo Morskie

1 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Studia Bobolanum

1 Studia Iuridica Lublinensia

2 Smyczek-Gołębiewska S.

1 Dańkowski D.

1 Doliwa A.

1 Kuryłowicz M.

1 Symonides J.

1 Żaba A.

1 2023

1 2021

2 2020

1 2019

1 2018