Search results

1

Sacrum we współczesnej refleksji literaturoznawczej – wybrane zagadnienia

100%

Popielarz-Zajdel E.

Dydaktyka Polonistyczna

|

2024

|

issue Dydaktyka Polonistyczna

221-228

PL

Sacrum obejmuje tak różnorodne kategorie i wartości, że nie sposób przypisać mu jednego, wspólnego pojęcia – łączy je jedynie nazwa. W teoriach antropologiczno-kulturowych oraz fenomenologicznych sacrum przybiera wielorakie formy, co czyni tę kategorię bardziej pojemną znaczeniowo. Sacrum przenika nie tylko sferę religijną, ale także kształtuje ludzkie doświadczenie, nadając mu głębszy wymiar. Może być również rozumiane nominalistycznie, jako czysto nazwowa konstrukcja. Niemniej jednak w swojej uniwersalnej denotacji odnosi się do sensów religijnych, transcendentnych, wykraczających poza codzienność i dążących ku wyższym wartościom.

EN

The sacred encompasses such diverse categories and values that it is impossible to assign it a single, unified concept – only the name remains common. In anthropological-cultural and phenomenological theories, the sacred takes on multiple forms, making this category more conceptually expansive. The sacred not only permeates the religious sphere but also shapes human experience, giving it a deeper dimension. It can also be understood nominalistically, as a purely linguistic construct. Nevertheless, in its universal denotation, it refers to religious and transcendent meanings that go beyond everyday existence and aspire to higher values.

2

„Bóg stworzył świat, człowiek zbudował labirynt” – sacrum w twórczości ks. Janusza Stanisława Pasierba

100%

Popielarz-Zajdel E. M.

Dydaktyka Polonistyczna

|

2023

|

issue 9 (18)

214-225

PL

Ks. Janusz Stanisław Pasierb pisał o pięknie, miłości i dobru. Jego życie także było wypełnione tymi wartościami. Natura, sztuka i szeroko pojęta kultura stanowiły dla Pasierba możliwość nawiązywania relacji z sacrum. W swojej twórczości poetyckiej nieustannie zwraca się w stronę sacrum i opiewa piękno otaczającego go istnienia, często nawiązując przy tym do motywów biblijnych. Piękno jest bliskie doświadczaniu, przeżyciu sacrum. Bóg jest również Pięknem i w tym zawężeniu przejawia się zaangażowanie poety. Jest to poezja doświadczania sacrum, poezja, w której możemy spotkać się z drugim-bliźnim. Autor proponuje czytelnikowi refleksję, medytację i afirmację, aby móc w pełni odczytywać sens bytu. Zawierza Bogu oraz jego miłosierdziu. Docenia sztukę, która – choć będąca dziełem rąk ludzkich – jest wynikiem Bożej ingerencji.

EN

Priest Janusz Stanisław Pasierb wrote about beauty, love and goodness. His life was also filled with these values. Nature, art and broadly understood culture provided Pasierb with the opportunity to establish relationships with the sacrum. In his poetic works, he constantly turns to the sacrum and praises the beauty of the surrounding existence, often referring to biblical motifs. Beauty is close to experience, the experience of the sacrum. God is also Beauty and it is in this narrowing that the poet’s commitment is manifested. It is a poetry of experiencing the sacrum, a poetry in which we can meet our neighbour. The author offers the reader reflection, meditation and affirmation in order to fully understand the meaning of existence. He trusts in God and his mercy. He appreciates art which, although the work of human hands, is the result of God’s intervention.

3

Rozwój Czerwińska jako dalszy ciąg historii. Widoki na przyszłość

94%

Kosiacka-Beck E., Królikowski J. T., Długozima A., Rykała E. A., Sikora D.

Ochrona Zabytków

|

2021

|

issue 2

47-87

PL

Czerwińsk, nazywany duchową stolicą Mazowsza, to – przy swojej nie¬wielkiej skali– miasto wyjątkowo cenne. Jego ogromny, nie do końca obecnie wykorzystany potencjał wynika z wartości religijnych, symbolicznych, historycznych, estetycznych i przyrodniczych. Miarą aspiracji miasta są nadawane mu określenia: „drugi Kazimierz Dolny” czy „Jasna Góra Czerwińska”. Celem zaprezentowanych w artykule badań jest rozpoznanie potencjału Czerwińska i wskazanie zgodnych z nim kierunków dalszego rozwoju miasta, które po 150 latach odzyskało prawa miejskie. Rozwój ten powinien przebiegać w sposób bliski tradycyjnym wzorcom funkcjonowania małych miast i odpowiadać współczesnym tendencjom slow-city, gwarantującym zachowanie równowagi pomiędzy naturą a kulturą. Do badań fenomenu czerwińskiego krajobrazu wykorzystano metodę kategorii genius loci Norberga Schulza, która pozwala na odczytanie z krajobrazu miasta wartości wynikających z jego przeszłości i stanu aktualnego, a także umożliwia wskazanie potencjału do wykorzystania w przyszłości. Czerwińsk to miejsce, gdzie do dziś istnieje wyrazista, wielopłaszczyznowa relacja pomiędzy strefami sacrum a profanum, co sprzyja czytelności historycznej struktury przestrzennej miejscowości. Dominujące w krajobrazie wzgórze klasztorne z usytuowaną u jego podnóża osadą o średniowiecznej genezie, która malowniczo rozciąga się wzdłuż brzegu Wisły, pełnią współcześnie niezwykle ważną rolę kulturotwórczą i jednoznacznie określają tożsamość tego miejsca. Wyrazistość lokalnego krajobrazu i jego wartości powinny stymulować rozwój miasta, budować jego potencjał turystyczny i aktywować działania lokalnych społeczności. Czerwińsk stanowi też miejsce, gdzie elementy związane ze współczesnym funkcjonowaniem miasta i jego mieszkańców mają szansę współistnieć w ścisłych i zrównoważonych relacjach z nadal czytelną strukturą miasta historycznego.

EN

Czerwińsk, known as the spiritual capital of Masovia, is – despite its small scale – an exceptionally valuable town. Its enormous, not fully exploited potential stems from its religious, symbolic, historical, aesthetic and natural values. A measure of the town’s aspirations comprises the terms used to define it: “a second Kazimierz Dolny” or “Jasna Góra Czerwińska”. The aim of the research presented in this article is to identify the potential of Czerwińsk and to indicate the directions of further development of the town which has regained its municipal rights after 150 years. This development should be close to traditional patterns of small town functioning and should correspond to contemporary slow-city trends, guaranteeing a balance between nature and culture. To study the phenomenon of the Czerwińsk landscape, Norberg Schulz’s genius loci category method was used, which makes it possible to read from the town’s landscape the values stemming from its past and its current state, and makes it possible to indicate the potential for future use. Czerwińsk is a place where a very clear, multifaceted relationship between the sacred and profane zones still exists, which favours the legibility of the historical spatial structure of the town. Today, the monastery hill dominating the landscape with the medieval settlement at its foot, which stretches picturesquely along the bank of the Vistula River, play an extremely important culture-forming role and clearly define the identity of this place. The distinctiveness of the local landscape and its values should stimulate the development of the town, build its tourist potential and activate the local communities. Czerwińsk is also a place where elements related to the contemporary functioning of the town and its inhabitants have a chance to coexist in a close and balanced relationship with the still legible structure of the historical town.

Refine search results

2 Dydaktyka Polonistyczna

1 Ochrona Zabytków

1 Długozima A.

1 Kosiacka-Beck E.

1 Królikowski J. T.

1 Popielarz-Zajdel E.

1 Popielarz-Zajdel E. M.

1 Rykała E. A.

1 Sikora D.

2 2024

1 2021

Sacrum we współczesnej refleksji literaturoznawczej – wybrane zagadnienia

„Bóg stworzył świat, człowiek zbudował labirynt” – sacrum w twórczości ks. Janusza Stanisława Pasierba

Rozwój Czerwińska jako dalszy ciąg historii. Widoki na przyszłość