Search results

1

Święci Zachodniej Europy z pierwszego tysiąclecia

100%

Karczewski P.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2017

|

vol. Cerkiew a asymilacja- swój i obcy

|

issue 8

85-95

RU

Присутствие православия в Западной Европе является часто инъекцией духовности для искаженного атеизмом и секуляризацией общества. Восток также обогащается встречей с другой культурой и реальностью. Тем, чем Восток восхитился найболее в последнее годы и десятилетия, являются западные святые. Их почитание начинает увеличиваться и возрождаться в последнее время. Интерес к этой теме имеет свое начало в половине 20-го века. Большим популяризатором почитания западных святых стал недавно прославленный св. Иоанн Шанхайский. Говоря о рецепции почитания западных святых в Православной Церкви, следует отметить причины, проблемы и проявления. Среди причин, которые обосновывают это почитание: причина духовно-молитвенная; вопрос созидания местной идентичности; вопрос убогащения „восточного” православия; вопрос новых имен, которые могут быть использованы в таинстве крещения. Среди проблем, возникающих в почитании западных святых, самым важным является вопрос признания их святости. Почитание многих святых совсем новое для Православия и не проходило процесса рецепции. Среди проявлений почитания в первую очередь можно говорить о помещении имен западных святых в календарях и богослужебных книгах издаванных епархиями и приходами – имена святых упоминаются во время литии и в отпустах. Отдельной проблемой являются богослужебные тексты и акафисты святым. С почитанием святых связано почитание мощей. Приходы получают иногда частицы мощей от приходов римокатолических или посещают римокатолические храмы для молитвы у мощей. Одновременно бывает, что почитание святаго развивается несмотря на отсутствие его мощей.

2

John of Damascus: rewriting the division of heresy and schism

86%

Keith Z. M.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 68

501-512

PL

Pisma św. Jana Damasceńskiego dotyczące herezji, a konkretnie teksty przeciwko nestorianom i monofizytom, wykazują staranne przemyślenia, jak cienka jest linia między schizmą i herezją. W tekstach o herezjach, Damasceńczyk stara się odczytać na nowo oddzielenie się niektórych Kościołów jako problem eklezjalny, a nie tylko teologiczny. Jego pisma zamazują granicę między herezją – normalnie pojęciem teologicznym, a schizmą – kościelnym terminem zarezerwowanym powszechnie do faktu oddzielenia się od Kościołów chrześcijańskich. Nauczanie Jana Damasceńskiego przeciw herezjom odpowiada dobrze kulturze florilegiów i kompilacji. Wydaje się, że celem Jana, zwłaszcza w traktacie De haeresibus, jest przyczynić się naukowo w rosnącym świecie antyheretyckich tekstów. Jego pisma dodają do szerokiej listy znanych już herezji, także te, które powstały po Soborze Chalcedońskim. Jednak teksty Jana przeciw herezjom nie są przeznaczone jedynie do zwalczania fałszywych nauk. W niektórych przypadkach, zwłaszcza monofizytyzmu, Damasceńczyk twierdzi, że terminy używane przez ortodoksyjnych (pro-chalcedońskich) i monofizyckich chrześcijan oznaczają to samo. Trzeba czytać Liber de haeresibus w kontekście innych jego pism (np. Contra Jacobitas lub Contra Nestorianos), by określić jego prawdziwy cel. Terminy te mają na celu nie dzielić chrześcijan, bazując tylko na nauczaniu, ale pokazać wzajemne rozumienie obecne w chrystologii, mimo różnego słownictwa. Z właściwym rozumieniem herezji, Jan z Damaszku, jest w stanie zapewnić pełniejszy opis schizm w Kościele swej epoki.

EN

St. John Damascene’s writings on heresies – specifically those texts against Nestorianism and Monophysitism – demonstrate a careful consideration of how thin the line is between schism and heresy. In the texts on heresies, Damascenus endeavors to reread the separation of certain Churches as an ecclesial problem and not only a theological problem. His writings blur the lines between heresy, normally a theological concern, and schism, an ecclesiastical term normally reserved for the separation of Christian Churches. St. John Damascene’s teachings against heresies fit well within the culture of florilegia and compilations. John’s goal, particularly in the De haeresibus, seems to have been to contribute scholarly to the growing world of anti-heretical texts. His texts add to the already large list of known heresies, registering heresies that arose after the council of Chalcedon. Yet John’s texts against heresies are not meant simply to combat false teachings. In some cases, particularly Monophysitism, Damascenus contends that the terms used by orthodox (pro-Chalcedonian) Christians and Monophysite Christians mean the same thing. We must read the Liber de haeresibus in the context of his other writings (e.g. Contra Jacobitas or Contra Nestorianos) in order to determine his true purpose. These definitions aim not to divide Christians based only on teachings, but to show the common understanding present in Christology in spite of different vocabulary. With a proper understanding of heresy, John of Damascus is able to provide a more complete description of the schisms in the Church of his time.

3

“Varii errores qui ab origine mundi emerserunt”. The semantic scope of the term “heresy” in Philastrius’ of Brescia Diversarum hereseon liber

72%

Szram M.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 68

315-325

PL

Biskup Brescii Filastriusz, autor pierwszego łacińskiego katalogu herezji, napisanego między rokiem 380 a 388, przedstawił wyjątkowo dużą ilość ruchów heterodoksyjnych: 28 w łonie judaizmu i 128 we wczesnym chrześcijaństwie. Był to efekt przypisywania terminowi „herezja” (heresis) szerokiego zakresu semantycznego. Dla Filastriusza termin ten pokrywał się znaczeniowo z terminem „błąd” (error), rozumianym jako jakiekolwiek odejście od uniwersalnej prawdy w dziejach świata, inspirowane przez szatana jako „ojca kłamstwa”, pojawiające się przede wszystkim w judaizmie i w chrześcijaństwie. Wśród poglądów wczesnochrześcijańskich, określonych przez biskupa Brescii terminem „herezja”, można wyróżnić pięć grup. Pierwsza najliczniejsza grupa obejmuje błędne poglądy dotyczące zasadniczych kwestii teologicznych zawartych w regule wiary, takich jak: koncepcja Boga stwórcy i Jezusa Chrystusa zbawiciela. Grupa druga to błędne doktryny antropologiczne, np. kwestionujące zmartwychwstanie ludzkiego ciała lub głoszące pogląd o materialności ludzkiej duszy. Trzecią grupę stanowią poglądy związane z błędną, przesadnie dosłowną interpretacją Pisma Świętego, zwłaszcza ksiąg Starego Testamentu, a także idee kosmologiczne, które nie zgadzają się z opisami zawartymi w Biblii. Czwarta grupa obejmuje postawy moralne, związane ze sposobem życia, opartym na laksyzmie lub rygoryzmie, a także z nieprzestrzeganiem praw kościelnych, ale nie zagrażające podstawowym prawdom wiary chrześcijańskiej. Grupę piątą tworzą ruchy określane przez autorów okresu późnopatrystycznego terminem „schizma” (schisma), którego biskup Brescii w swoim dziele w ogóle nie używa. W traktacie Filastriusza znaczenie terminu „herezja” wykracza poza niezgodność z chrześcijańską regula fidei. Według niego każde wykroczenie – czy to w zakresie nauczania doktrynalnego czy praktyki życiowej, a także odnośnie do rozumienia tekstu Pisma Świętego – zasługuje na miano herezji, ponieważ obraża Boga i Kościół. Nie należy więc różnicować błędów na większe i mniejsze, ale w równym stopniu potępiać je jako postawy skierowane przeciw Bogu jako Ojcu Prawdy.

EN

The bishop of Brescia, Philastrius, author of the first Latin catalogue of heresies, written between 380 and 388, presented in his treaty an extremely large number of heterodox movements: 28 within Judaism and 128 in early Christianity. This comes as a result of a wide understanding of the term heresis. For Philastrius this term was synonymous with the term error, recognized as any deviation from the universal truth in the history of the world, inspired by Satan as “the father of lies”, ocurring primarily in Judaism and Christianity. Among the early Christian views defined by the bishop of Brescia as heresy five groups can be distinguished. The first group includes mainly the erroneous views on fundamental theological questions contained in the rule of faith, such as the concept of a creator God and saviour Jesus Christ. The second set of heresies, closely related with the previous one, contains the erroneous doctrines of anthropology, such as questioning the resurrection of the human body or the view of the materiality of the human soul. The third group includes the views related to the misinterpretation of Scripture, especially exaggerated literal interpretations of the texts of the Old Testament, as well as the cosmological views which do not agree with descriptions contained within the Bible. The fourth group contains the moral issues related to the based on laxism or rigorism way of life, as well as to the attitude of lack of deference to the laws of the Church, but non-threatening the primary truths of the Christian faith. The fifth group of heresies includes the movements defined by the authors of the late patristic period as a schizm, while the term schisma is not at all used by the bishop of Brescia in his work. The semantic scope of the term heresis in Philastrius’ treaty went beyond the noncompliance with the regula fidei. According to the bishop of Brescia each offense – whether in doctrinal teaching or practice of life, as well as with regard to the understanding of the text of Scripture – is a heresy because it offends God and the Church. Therefore, in Philastrius opinion one should not differentiate between superior and minor error, but equally condemn them as attitudes directed against God as the Father of Truth.

4

Herezje wczesnochrześcijańskie – zagadnienia wprowadzające

72%

Czyżewski B.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 68

7-20

EN

In the times of the Church Fathers the notion of heresy was related to the false doctrine what became the cause of derogations from the unity of the Church. It was a false tenet about God, hence the Fathers of the Church tried to define not only mistakes created within the Church, but also to develop orthodox doctrine. Due to the vastness of the this subject authors and texts defining heresies were selected. Firstly, attention was drawn on the Greek term a†resij contained in pagan literature and the writings of the New Testament, which allowed to see what was the impact, especially the biblical definition of heresy, on the understanding of the early Christian writers, especially before the first Council of Nice in 325. It was also necessary to ask about the origin of heresy and its characteristics. Fathers affirmed unequivocally that their creation were associated mainly with making the wrong choices. The result of this were incorrect relations of heretics to the truth and to the Church, wrong image of God and abiding in stubbornness. Fathers also attempted to define more precisely the scope of meaning of schism and heresy, which are concepts often used as synonyms.

5

Doctrinaire Schism and the Politics of Religious Sectarianism in Islam: Understanding the Root Cause of Sectarian and Religious Terrorism in the Middle-East and North Africa

58%

Agara T., Usamotu B. O., Akinrinde O. O.

De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności

|

2022

|

issue 1(8)

179-201

EN

The current difficulties and insurgency in Islamic states in the Middle East and North Africa (MENA) led this study to examine why this region has seen more volatility than any other region today. Furthermore, the unusual nature of the insurgency and turmoil in this region, particularly where Muslims oppose Muslims and Muslim regimes, makes one ask what is the cause. As a result, this study has attempted to analyze today’s Muslim divisions through the lens of schisms in doctrines and beliefs, which always lead to sectarian divisions. This paper takes a historical journey into the past to explore the origins of the schisms and their consequences. The emergence of many ulama (or Ayatollahs and Sheikhs) shortly after the Prophet’s death and over the centuries of Islamic religion, each with own claim to piety, teachings, and illuminations, has led to the emergence of many sects, each claiming to be more pious than the others and adhering to the precepts, teachings, and examples laid down in the Qur’an and set by Muhammad. The fundamental differences in ideas and interpretations are what have fueled and generated today’s sectarian and religious difficulties and instability in MENA. As a result, this instability may continue for many years to come, especially when one group sees the others not only as apostates, but also as an infidels who are divinely intended to be exterminated.

PL

Obecne trudności i rebelie w państwach islamskich na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej (MENA) skłoniły autorów do zbadania, dlaczego ten region odnotowuje większą zmienność niż jakikolwiek inny region na świecie. Co więcej, niezwykły charakter powstań i zamieszek w tym regionie, szczególnie tam, gdzie muzułmanie sprzeciwiają się innym muzułmanom i muzułmańskim reżimom, każe zadać pytanie, co jest tego przyczyną. W rezultacie w niniejszym opracowaniu podjęto próbę przeanalizowania dzisiejszych muzułmańskich podziałów przez pryzmat schizm w doktrynach i wierzeniach, które zawsze prowadzą do podziałów sekciarskich. Artykuł ten jest podróżą w przeszłość, która ma na celu zbadanie początków schizm i ich konsekwencji. Pojawienie się wielu ulemów (albo ajatollahów i szejków) wkrótce po śmierci Proroka i na przestrzeni wieków, z których każdy miał własne roszczenia, doprowadziło do powstania wielu sekt, z których każda twierdzi, że jest bardziej pobożna niż inne i trzyma się przykazań, nauk i przykładów zawartych w Koranie i ustanowionych przez Mahometa. Fundamentalne różnice w ideach i interpretacjach podsycały i generowały dzisiejsze sekciarskie i religijne konflikty oraz niestabilność na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. W rezultacie ta niestabilność może trwać jeszcze przez wiele lat, szczególnie gdy jedna grupa postrzega drugą nie tylko jako odstępców, ale także jako niewiernych, których spotka boska eksterminacja.

6

Wyłączenie wiernych ze wspólnoty z Kościołem. Aspekty prawne i teologiczne

58%

Nykiel K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2014

|

vol. 24

|

issue 2

137-157

EN

The paper describes the types of crimes against the faith and unity of the Church. The following crimes were analysed in detail: heresy, schism, and apostasy, the perpetration of which causes one to be removed from the communion with the Church. The Author explains the difference between sin and crime, emphasising that ecclesiastical criminal law punishes a crime, not sin, mentioning relevant penalties, namely excommunication and interdict. The consequences of such penalties, incurred by the active subject of crime, i.e. the perpetrator, are enumerated. The Author recalls the disposition of can. 1357 of CIC/83 and provides an interpretation thereof, suggesting that the mission of the Church is not to punish people since punishments in the Church have a healing nature that fosters moral conversion.

PL

W artykule scharakteryzowane zostały typy przestępstw przeciwko wierze i jedności Kościoła. Szczegółowo analizie poddano przestępstwa: herezji, schizmy i apostazji, których popełnienie przez wiernych powoduje wyłączenie ze wspólnoty z Kościołem. Autor wyjaśnił różnicę między grze-chem i przestępstwem oraz zaznaczył, że w kościelnym prawie karnym karalne jest popełnienie przestępstwa, a nie sam grzech. Opisał także związane z tymi przestępstwami kary – ekskomuniki i interdyktu. Wymienił skutki odnoszące się do zaciągnięcia wskazanych kar przez podmiot czynny przestępstwa, czyli sprawcę. Autor przypomniał również dyspozycję kan. 1357 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. oraz dokonał jego interpretacji. Zauważył przy tym, że celem misji Kościoła nie jest karanie ludzi, ponieważ system kar w Kościele ma charakter leczniczy, który prowadzi do nawrócenia.

7

Jan Hus – prekursor reformacji XVI wieku

58%

Jaskóła P.

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

|

2017

|

vol. 37

|

issue 2

11-27

EN

The problem being discussed in the article has been developed from two points. The first point contains the description of the historical background of Hus’s life and activity: biographical data, aptitude of Hus to the schism in the Church, to the political and social situation in Bohemia as well as the Council of Constance. In the second point the main reformist postulates over Hus’s theology which is presented as: the understanding of the authority of sources of faith – especially the authority of the Scripture, teachings about the Church and predestination, finally teachings about papacy.

PL

Problem artykułu został rozwinięty w dwóch punktach. W punkcie pierwszym ukazano tło historyczne życia i działalności Jana Husa: dane biograficzne, stosunek Husa do schizmy w Kościele, do sytuacji politycznej i społecznej w Czechach oraz sobór w Konstancji. W punkcie drugim przedstawiono główne reformatorskie postulaty teologii Jana Husa: rozumienie autorytetu źródeł wiary – zwłaszcza autorytetu Pisma Świętego, naukę o Kościele i predestynacji oraz nauczanie o papiestwie.

8

Pierwsza wyprawa krzyżowa i jej następstwa

51%

Doroszkiewicz W.

ELPIS

|

2016

|

vol. 18

121-126

PL

Wyprawy krzyżowe były pierwszą okolicznością dla pokazania różnic kulturowo religijnych które dzieliły zgermanizowany Zachód od wschodniorzymskiego Wschodu. Cesarzowi Aleksemu przypadła w udziale sposobność zapoznania się z mentalnością i prowadzeniem się ludzi o pochodzeniu germańskim spod znaku krzyża. Co prawda wschodniorzymskie Imperium potrzebowało militarnej pomocy ale nie w formie gwałtów morderstw i okradania bezbronnych ludzi. Wyprawy krzyżowe doprowadziły do powstania antagonizmów pomiędzy chrześcijaństwem a Islamem, które trwają do dnia dzisiejszego.

EN

The Crusades were the first circumstance to demonstrate the cultural religious differences that divided the Germanized West from the Byzantine East. The barbarization of the West had ushered in a feudal military society which sought to justify its habitual pasttime. The Germanic code of civalry gave preeminence to the military hero; in this regard, the papacy itself was barbarized; there was nothing more disconcerning to the Christian of the Byzantine empire than the papal warfere and the idea of Crusade. The Byzantines, in contrast, did not consider death in battle glorious; nor did they they believe that being killed in the field by the infidel was martyrdom. The canons of the Orthodox Church stated that any one guilty of kiling in war must refrain for three years from taking Holy Communion as a necessary sign of true repentance.

Refine search results

3 Vox Patrum

1 De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności

1 ELPIS

1 Latopisy Akademii Supraskiej

1 Roczniki Nauk Prawnych

1 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

1 Agara T.

1 Akinrinde O. O.

1 Czyżewski B.

1 Doroszkiewicz W.

1 Jaskóła P.

1 Karczewski P.

1 Keith Z. M.

1 Nykiel K.

1 Szram M.

1 Usamotu B. O.

1 2022

5 2017

1 2016

1 2014

Święci Zachodniej Europy z pierwszego tysiąclecia

John of Damascus: rewriting the division of heresy and schism

“Varii errores qui ab origine mundi emerserunt”. The semantic scope of the term “heresy” in Philastrius’ of Brescia Diversarum hereseon liber

Herezje wczesnochrześcijańskie – zagadnienia wprowadzające

Doctrinaire Schism and the Politics of Religious Sectarianism in Islam: Understanding the Root Cause of Sectarian and Religious Terrorism in the Middle-East and North Africa

Wyłączenie wiernych ze wspólnoty z Kościołem. Aspekty prawne i teologiczne

Jan Hus – prekursor reformacji XVI wieku

Pierwsza wyprawa krzyżowa i jej następstwa