Search results - CEJSH

1

Trzy wymiary prywatności. Sfera prywatna i publiczna we współczesnym prawie i teorii społecznej

100%

Młynarska-Sobaczewska A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2013

|

issue 1 (13)

33-52

EN

Three spheres of privacy. Public and private in contemporary legal system and social theory

2

Polityki publiczne jako zorganizowane działania w sferze publicznej

100%

Rymsza M., Gadowska K., Karwacki A., Kwiatkowski M.

Zoon Politikon

|

2016

|

issue 7

225-228

XX

Omówienie artkykułów dotyczących sfery publicznej życia codziennego z numeru 7 czasopisma "Zoon Politikon".

3

Sektor publiczny a nowa sfera publiczna

100%

Brol M.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2016

|

vol. 1(79)

PL

Celem artykułu jest próba określenia cech i zakresu nowej sfery publicznej, wskazania jej uczestników, a także implikacji wynikających z jej funkcjonowania. Główna teza opracowania zawiera się w następującym stwierdzeniu: nowa sfera publiczna umożliwia łatwiejsze zaangażowanie społeczne w kwestie publiczne i daje lepsze możliwości agregacji preferencji, co powinno skutkować większą efektywnością działania sektora publicznego. Pojęcie nowej sfery publicznej zostało zaproponowane w opozycji do tradycyjnej – mieszczańskiej, zdefiniowanej przez J. Habermasa. Jej najistotniejszą cechą jest wykorzystanie sieci Internetu, a w szczególności jego asynchronicznych cech do budowania więzi, grup zainteresowań i grup nacisku, wpływających na zakres przedmiotowy sektora publicznego.

EN

The aim of this paper is to define the characteristics and scope of the new public sphere, indicate its participants, as well as the implications of its operation. The main thesis can be summarized in the following statement: the new public sphere facilitates involvement in public issues and provides better opportunities for preference aggregation, which should result in greater efficiency of the public sector. The concept of the "new public sphere" has been proposed in opposition to the traditional, bourgeois public sphere, defined by J. Habermas. Its most important attribute is that it uses the Internet, in particular its asynchronous features, to build relationships, interest groups, and pressure groups, influencing the scope of the public sector.

4

Życie społeczno-polityczne w ujęciu przedstawicieli Ośrodka Myśli Politycznej - wybrane aspekty

100%

Pabich M.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2015

|

vol. 7(43)

|

issue 4

251-269

EN

This paper is devoted to selected aspects of the concept of socio-political life, as emerging from the texts by authors affiliated with the Centre for Political Thought. It addresses some issues related to how these authors understand the State, and also discusses suggested reforms of the State, the limits of liberal democracy, and the relation between the State and civil society. Next, the paper goes on to discuss the views of the Centre for Political Thought authors on certain participants in public life: political parties and the media. Authors affiliated with the Centre are highlighting the need for strong State institutions that will be capable of pursuing specific policies. They are also stressing how important it is to develop such a governance model that could capture the essence of and define how to organise the Polish political community in such a way as to make it a value in itself for the citizens.

PL

Artykuł jest poświęcony wybranym elementom koncepcji życia społeczno-politycznego, wyłaniającej się z tekstów autorów publikujących w Ośrodku Myśli Politycznej. Autor omawia wybrane zagadnienia dotyczące sposobu rozumienia państwa przez omawianych autorów, propozycji jego reform, granic liberalnej demokracji oraz stosunku państwa do społeczeństwa obywatelskiego. Następnie prezentuje poglądy autorów związanych z OMP na temat wybranych uczestników życia publicznego: partii politycznych oraz mediów. Autorzy związani z Ośrodkiem akcentują potrzebę istnienia silnych instytucji państwowych zdolnych do realizacji ustalonej polityki. Wskazują na potrzebuje wypracowania modelu zarządzania, który określałby istotę polskiej wspólnoty politycznej i sposoby jej urządzenia, aby dla obywateli stanowiła wartość sama w sobie.

5

Politicising islam in Europe: case of the Muslim Council of Britain.

88%

Pędziwiatr K.

Kultura i Polityka

|

2008

|

issue 2-3

154-169

EN

While the majority of British Muslim organisations established by the first generation of immigrants tend to work within the “ethnic colonies” and rarely take part in public debates, the organisations made up by an increasing number of the second generation critically and creatively engage in them. One of such organisations is the Muslim Council of Britain (MCB) that strives to represent interests of all British Muslims vis-ŕ-vis the government. The article analyses the efforts of the MCB to create Muslim public sphere and to influence the policies of the State. It proposes to think about the public sphere not as singular but as multiple public spheres in which members of different social groups or those with specialist interests discuss issues with one another and then compete to get their views on the political agenda. Thus, it sheds light on the diversity of the Muslim population in the country and the conflicts within it.

PL

Większość brytyjskich organizacji muzułmańskich założonych przez pierwsze pokolenie imigrantów działa głównie w obrębie „kolonii etnicznych” i rzadko bierze udział w debatach publicznych. Organizacje, w skład których wchodzi coraz większa liczba przedstawicieli drugiego pokolenia, kreatywnie i dynamicznie angażują się w tego typu debaty. Jedną z nich jest Muzułmańska Rada Wielkiej Brytanii (MCB), która dąży do tego by reprezentować interesy wszystkich brytyjskich muzułmanów w kontaktach z rządem. Niniejszy artykuł analizuje próby stworzenia przez MCB muzułmańskiej sfery publicznej i wywarcia wpływu na politykę państwa. Proponuje myślenie o sferze publicznej nie w liczbie pojedynczej, lecz w liczbie mnogiej, jak o rozmaitych sferach publicznych, w obrębie których członkowie różnych grup społecznych i specjaliści rozmawiają ze sobą, a następnie konkurują między sobą żeby ich opinie znalazły odzwierciedlenie w polityce państwa. W ten sposób rzuca światło na zróżnicowanie oraz konflikty wewnątrz populacji muzułmańskiej w kraju.

6

Ile Europy w europejskich mediach informacyjnych? Rola mediów w kształtowaniu europejskiej sfery publicznej

88%

Stępińska A.

Rocznik Integracji Europejskiej

|

2014

|

issue 8

171-184

PL

Świadomość istnienia deficytu komunikacyjnego w procesie integracji europejskiej zaowocowała szeregiem inicjatyw podejmowanych przez instytucje unijne i państwowe. Wykorzystywane są w nich zarówno narzędzia komunikacji bezpośredniej, jak i media, w tym media społecznościowe. Niemniej, tradycyjne media, takie jak prasa i telewizja wciąż stanowią jedno z najważniejszych źródeł wiedzy o bieżących wydarzeniach krajowych i zagranicznych. W praktyce bowiem wymiar wertykalny europeizacji sfery publicznej przejawia się w częstym prezentowaniu w materiałach dziennikarskich (i szerzej, debacie publicznej) instytucji Unii Europejskiej lub kierunków polityki UE w różnych obszarach. Z kolei wymiar horyzontalny wyraża się w międzynarodowej wymianie informacji, argumentów i poglądów, w tym w prezentowaniu w mediach w różnych państwach wypowiedzi przedstawicieli innych państw oraz opisywaniu wydarzeń mających miejsce w innych państwach europejskich.

7

Radykalizm, podmiotowość i sfera publiczna w refleksji Helmutha Plessnera

88%

Rakusa-Suszczewski M., Warszawskiego C. E. U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2013

|

vol. 47

PL

W przedstawionym niżej artykule po pierwsze, argumentujemy za teoretyczną koniecznością uwzględnienia w refleksji dotyczącej ruchów społecznych antropologicznego zagadnienia podmiotowości oraz filozoficzno-politycznej kwestii eidos sfery publicznej. Czynimy to w odniesieniu do stosunkowo słabo znanego teoretykom ruchów społecznych niemieckiego myśliciela Helmutha Plessnera. Po drugie, w ślad za Plessnerem, podejmujemy refleksję na temat radykalizmu społecznego i radykalizmu „jako takiego”. Poszukujemy w nim znaczeń i wartości, które zaginęły w potocznym i strywializowanym jego rozumieniu bądź też są mu przypisywane „na wyrost”. Nie zgadzamy się na stosowanie pojęcia „radykalizm” w odniesieniu do przejawów zwykłego wandalizmu, głupoty lub ksenofobii. Po trzecie, usiłujemy sformułować – wymagające dalszej weryfikacji – zasady „socjologii radykalizmu”. Na przekór utartym poglądom upatrujemy w nim otwartości wypełnionej uczuciem deficytu, niespełnienia, żalem i nadzieją. Dostrzegamy w uczciwym radykalizmie postawę dopuszczającą „obcość”, a więc zasadniczo różną od ekstremizmu lub fundamentalizmu. Na koniec widzimy w nim zjawisko typowe dla małych grup społecznych, które znajdują się w stanie przejściowego „granicznego” wyczekiwania.

8

Być kobietą w Polsce...

88%

Sroczyńska M.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2015

|

issue 11

34-48

PL

Przenikanie się sfery prywatnej (rodzina, gospodarstwo domowe) i publicznej (edukacja, praca zawodowa, polityka) w życiu nowoczesnych społeczeństw rodzi wyzwania dla relacji kobiet i mężczyzn oraz tradycyjnego sposobu pełnienia ról społecznych. Wzory polskiej kultury dominującej nadal są pod silnym wpływem autorytetu religijnego, orientacji materialistycznej i potrzeby bezpieczeństwa, jednak coraz częściej występuje brak sztywnego schematu w pełnieniu ról męskich i kobiecych oraz zwiększenie możliwości wyboru wzorów, norm i stylów życia. Choć obiektywne (makrostrukturalne) i subiektywne (np. zjawisko "szkalnego sufitu") wskaźniki pokazują trwałą nierówność w statusie obu płci, coraz bardziej istotne staje się doświadczenie "demokracji uczuć", oparcia relacji kobiet i mężczyzn na wzajemnym szacunku i tolerancji. Choć w społeczeństwie polskim mężczyzna nadal jest postrzegany jako specjalista od dostarczania zasobów, a kobieta jako specjalistka od związków i relacji, pojawia się przestrzeń dla negocjowania ról rodzinnych oraz docenienia komunikacyjnego wymiaru kobiecej i męskiej tożsamości. Model partnerski staje się ważny przede wszystkim dla kobiet, młodszych grup wiekowych, osób lepiej wykształconych, mieszkańców dużych miast.

9

Innowacyjność publiczna jako nowa perspektywa analityczna w naukach o polityce

88%

Laska A.

Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"

|

2015

|

issue 13

7-32

PL

Autor niniejszego artykułu przenosi perspektywę innowacyjności na sferę pu-bliczną i polityczną. Innowacyjność publiczna lub innowacyjność w sferze pu-blicznej to pojęcia, których nie znajdziemy w rodzimych naukach społecznych. Takie przeniesienie może zatem stanowić nie tylko ważny wkład do badań nad demokracją, ale przede wszystkim otworzyć nową perspektywę analityczną, która funkcjonując w ramach badań podstawowych, będzie spełniać funkcje prognostyczne i instrumentalne oraz wskazywać możliwości postępu. Celem artykułu jest wyodrębnienie tych wymiarów sfery publicznej, które mogą sta-nowić swoisty punkt zaczepienia dla wysiłku badawczego politologa. Autor zakłada, że to właśnie optyka tej dyscypliny naukowej niesie ze sobą szansę całościowego uwzględniania złożonych uwarunkowań innowacyjności sprzężo-nych z polityką.

EN

The author of this article transfers perspective of innovation on the public and political sphere. Public innovation or innovation in the public sphere are con-cepts that we do not find in the native social sciences. Such a transfer may therefore constitute not only an important contribution to the study of de-mocracy, but above all it can open a new analytical perspective, which, func-tioning within basic research, will fulfill prognostic and instrumental functions – indicating the possibility of progress. The aim of this article is to extract these dimensions of the public sphere, which can be a point of attachment to the political scientist's research effort. The author assumes that the optics of this scientific discipline involves the chance for comprehensive consideration of the complex determinants of innovation, engaged with the politics.

10

Strukturalne przeobrażenia mas ludowych. Zmiana kulturowa jako ślepe pole teorii modernizacji

88%

Skórzyńska A.

Władza sądzenia

|

2020

|

issue 19

55-73

PL

Tekst stanowi próbę reinterpretacji Habermasowskiej koncepcji sfery publicznej w dwóch kontekstach: a. w kontekście innych wariantów filozofii praxistowskich (Gramsciego i Bourdieu) oraz współczesnych teorii praktycznych na gruncie badań kulturoznawczych; b. w kontekście współczesnego kryzysu demokracji liberalnych, kariery populizmów polityczno-kulturowych oraz elitarystycznych reakcji na nie. Sięgając – krytycznie – do pracy Andreasa Reckwitza, staram się pokazać, że przeracjonalizowane teorie modernizacji – jak Habermasa – nie dostrzegły ważnego czynnika zmiany społecznej: kulturowego wymiaru nowoczesności, który z narzędzia emancypacji w fazie nowoczesności przemysłowej przekształcił się w źródło populistycznej hegemonii w warunkach neoliberalno-konserwatywnego konsensu tzw. drugiej nowoczesności.

11

Mariola Gańko-Karwowska, Działania społeczności akademickiej w wirtualnej uniwersyteckiej sferze publicznej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2013, ss. 273

75%

Kućko M. A.

Pedagogika Szkoły Wyższej

|

2013

|

issue 2

171-178

PL

Tekst jest prezentacją książki, której tematyka skoncentrowana jest wokół społeczności akademickiej i jej udziału w kształtowaniu się sfery publicznej. Rozważania teoretyczne zostały oparte na koncepcji świata życia codziennego Jűrgena Habermasa. Autorka postawiła sobie za cel dokonanie rekonstrukcji zachowań komunikacyjnych podejmowanych przez wirtualną społeczność w uniwersyteckiej sferze publicznej (portale uniwersyteckie, biuletyny informacji publicznej, fora dyskusyjne).

EN

The text presents the book on academic community and its role in creating public sphere. Theoretical analysing is based on Jűrgen Habermas conception of the world of everyday life. The author of the book set herself a goal to reconstruct communication behavior demonstrated by the university community in the created virtual public sphere (university portals, public information bulletins, discussion platforms).

12

„Epistemologia” społeczeństwa wiedzy w kontekście rozważań nad problematyką edukacji

75%

Męczkowska-Christiansen A.

Podstawy Edukacji

|

2014

|

vol. 7

21-38

EN

Currently we can observe a growing impact of the idea of knowledge society on social and educational policy of European Union countries. Particularly, this involves an economical perspective on social, civil, and educational issues. The paper presents considerations on the epistemological bases of knowledge society as well as their consequences for conceptualising the idea of „education for knowledge society”. It is argued, that the essential meaning of knowledge, which forms the basis for educational policy emerging form the idea of knowledge society, comes down to a dehumanized concept of knowledge without its subject.

PL

Współcześnie obserwujemy rosnące znaczenie idei społeczeństwa wiedzy na politykę społeczną (w tym edukacyjną) państw Unii Europejskiej. W sposób szczególny zaznacza się w tym obszarze nacisk na przyjęcie ekonomicznej perspektywy dla analizowania, przewidywania i projektowania zjawisk społecznych i edukacyjnych, a także sfery aktywności obywatelskiej. Artykuł przedstawia rozważania nad epistemologicznym kontekstem koncepcji społeczeństwa wiedzy, a także jego konsekwencjami dla konceptualizacji idei edukacji dla społeczeństwa wiedzy. Przeprowadzona analiza głosi tezę, że podstawowe znaczenie pojęcia wiedzy, które wyłania się z idei społeczeństwa wiedzy, odnosi się do jej redukcjonistycznego pojmowania jako wiedzy bez podmiotu.

13

Przestrzeń publiczna w krajobrazie śląskich miast

75%

Nawrocki T.

Przegląd Socjologiczny

|

2011

|

vol. 60

|

issue 2-3

229-254

PL

Autor od kilku lat, samodzielnie lub w zespołach badawczych prowadzi badania nad funkcjonowaniem przestrzeni publicznych miast Górnego Śląska. Poniższy tekst jest próbą przedstawienia refleksji, które zrodziły się podczas ich trwania. Autor skoncentrował się na problemie funkcji pełnionych przez przestrzenie publiczne w krajobrazie miast śląskich. W początkowej części tekstu podjęta została próba skonstruowania typu idealnego przestrzeni publicznej i wskazania na jej zasadnicze właściwości. Omówione zostały też funkcje przestrzeni publicznych, które nie ograniczają się tylko do funkcji związanych z istnieniem wspólnoty politycznej. Przedstawienie typu idealnego oraz typologii funkcji (za Lyn Lofland) przestrzeni publicznej posłużyło autorowi do analizy funkcjonowania przestrzeni publicznych dwóch śląskich miast – Katowic i Rybnika. Autor podjął próbę oceny stopnia wypełniania poszczególnych funkcji przez przestrzenie centralne obu miast oraz tamtejsze malle. Dzięki temu możliwe okazało się określenie roli, którą spełniają wybrane przestrzenie publiczne w badanych miastach.

EN

The author, individually or in work teams, for a few years now, has been conducting research into functioning of public space in Upper Silesia towns. The text is an attempt to present reflections which arose as a result of these studies. The author concentrates on the problem of functions fulfilled by public space in a scenery of Silesian towns. Firstly, he attempts to reconstruct an ideal type of public space and indicate its basic qualities. Secondly, functions of public space, not limited to these connected with political community, are discussed. The author presents an ideal type and a typology of public space functions (following Lyn Lofland) to analyse the functioning of public space in two Silesian locations – Katowice and Rybnik. He evaluates a degree of functions fulfilled by central spaces in both locations and shopping centres located there. In the light of these evaluations, it is possible to define/determine the role played by the chosen public spaces in the investigated locations.

14

Aksjologiczne konteksty słabości sfery publicznej

75%

Czerwiński K.

Przegląd Pedagogiczny

|

2016

|

issue 2

48-66

PL

W artykule postawiono tezę, że wielu uwarunkowań słabości sfery publicznej należy poszukiwać w obszarze aksjologii. Słabość sfery publicznej przejawia się m.in. obecnością populizmu, manipulacji i indoktrynacji. Negatywne efekty tych zjawisk to różne stereotypy społeczne oraz tak zwane społeczeństwo zakłamane (Wojciech Chudy) czy społeczeństwo dezinformacyjne (Marian Golka). To zaś świadczy o niskim poziomie kultury politycznej wielu obywateli (Edmund Wnuk-Lipiński), co jest warunkowane przede wszystkim niedostatkiem kompetencji obywatelskich. Te negatywne dla demokracji zjawiska są analizowane w kontekście aksjologicznym; za podstawę analiz zostało przyjęte zestawienie wartości dokonane przez Leona Dyczewskiego.

15

Między naturalizmem a religią. O idei społeczeństwa postsekularnego w myśli Jürgena Habermasa

75%

Wonicki R.

Stan Rzeczy

|

2013

|

issue 2(5)

127-136

PL

Niniejszy tekst pomyślany jest jako wprowadzenie do poglądów Habermasa w kwestii wzajemnych relacji rozumu i wiary oraz idei społeczeństwa postsekularnego. Ma on na celu przedstawienie najważniejszych argumentów autora Teorii działania komunikacyjnego oraz uchwycenie ewentualnych trudności w proponowanym przez Habermasa podejściu. Zdaniem niemieckiego myśliciela sekularyzacja nie prowadzi do osłabienia religii, a wzrost ważności religii nie zagraża procesowi sekularyzacji. Autor zatem, uwzględniając fakt istnienia religii i wiedzy naukowej, światopoglądu religijnego i światopoglądu laickiego, próbuje znaleźć, w ramach swojej teorii deliberatywnego państwa prawa, wspólną płaszczyznę do dialogu między nimi. Jest nią zdrowy rozsądek (common sense), który pełni w jego teorii społeczeństwa postsekulanego rolę mediatora między nauką a religią.

EN

"The article is written as the introduction to Habermas’ views on mutual relation between reason and faith and to his idea of post-secular society. Its main aim is to reconstruct the main thesis of the author of “Theory of Communicative Action” and to grasp potential difficulties in his approach. According to Habermas secularization does not lead to the weakening of the religion and increase of the validity of religion does not threaten the process of secularization. Thus, including the fact that region and secular outlooks co-exist he tries to find the common background which enable the dialog between them. In order to do it he refers to the theory of deliberative constitutional state claiming that the common sense can play in the postsecular societies the role of the mediator between the science and religions’ point of view."

16

XXVII Letnia Szkoła Młodych Pedagogów: Między sferą publiczną a sferą prywatną, Wrocław – Wojanów, 23 – 28.09.2013

75%

Szorc K.

Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN

|

2014

|

vol. 1

PL

Sprawozdanie z XXVII Letniej Szkoły Młodych Pedagogów działającej pod auspicjami Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, której współgospodarzem była w 2013 roku Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu. Debaty koncentrowały się wokół następujących obszarów: Wokół kategorii „Prywatne” vs „Publiczne”? Humanistyka wobec napięć między sferami publiczną a prywatną oraz wewnątrz nich. Co i jak mówi się o szkole i edukacji w sferze publicznej i prywatnej?

EN

The text constitutes the report of the 27th Summer School for Young Pedagogues operating under the auspices of the Committee of Pedagogical Sciences of the Polish Academy of Sciences, whose co-organizer in 2013 was the University of Lower Silesia in Wroclaw. Debates focused on the following areas: Around the categories ‚Private’ vs. ‚Public’?; The humanities towards the tensions between public and private spheres, and within them; What and how is said about school and education in public and private sphere?

17

Populizm a medialne struktury możliwości. Przypadek nowych mediów

75%

Lipiński A.

Władza sądzenia

|

2020

|

issue 19

75-94

PL

Mimo że wielu autorów od dawna podkreśla znaczenie mediów jako ważnej zmiennej wyjaśniającej różne aspekty zjawiska populizmu, badania dotyczące relacji pomiędzy populizmem a mediami zintensyfikowano dopiero w ciągu ostatnich kilku lat, a ich liczba jest stosunkowo niewielka. Co zrozumiałe, jeszcze mniej jest badań, które odnosiłyby się do wykorzystania mediów społecznościowych przez aktorów populistycznych. Celem niniejszego artykułu jest analiza wzajemnych związków pomiędzy populizmem a serwisami społecznościowymi traktowanymi jako struktury medialnych możliwości. Drugim z zadań jest krytyczna analiza obecnego w wielu tekstach założenia o prostej, funkcjonalnej relacji pomiędzy mediami społecznościowymi a populizmem. Służyć temu będzie rekonstrukcja pola badań nad wykorzystaniem nowych mediów przez aktorów populistycznych, prezentacja głównych nurtów oraz rezultatów tych badań. Podkreślić należy, że artykuł koncentruje się na aktorach politycznych, a nie posługujących się strategiami populistycznymi społecznych użytkownikach nowych mediów.

18

Jak istnieje sfera publiczna? Uwagi do agonistycznej krytyki teorii Habermasa

75%

Rejniak-Majewska A.

Władza sądzenia

|

2020

|

issue 19

37-53

PL

Artykuł stanowi polemikę ze stanowiskiem Chantal Mouffe, dotyczącym koncepcji sfery publicznej Jürgena Habermasa. W swojej krytyce postpolitycznego neoliberalnego porządku Mouffe przedstawia Habermasa jako naczelnego teoretyka i rzecznika racjonalnego konsensu, zakładającego swoistą „aprioryczną racjonalność społeczną”, wpisaną w reguły bezstronnego dyskursu. Staram się pokazać, że krytyka Mouffe jest oparta na częściowo błędnym odczytaniu Habermasa – na pominięciu zakładanych przez niego powiązań między formalnymi i nieformalnymi obiegami komunikacji oraz jednostronnym wyakcentowaniu normatywnych założeń co do warunków „idealnego dyskursu”. By to uzasadnić, zwracam uwagę na ewolucję stanowiska autora Strukturwandel der Öffentlichkeit, związaną z przyswojeniem przezeń argumentów jego krytyków, w tym uznaniem zróżnicowania i wielości sfer publicznych. Wskazuję na osadzenie proceduralizmu w szerszym kontekście problematyki demokratycznego uprawomocnienia, a więc na komplementarność procedur i otwartego, nieprzewidywalnego momentu działania komunikacyjnego, związanego z performatywnym sposobem istnienia sfery publicznej. W dalszej części artykułu, odwołując się do proponowanej przez Mouffe idei „konfliktowego konsensusu”, argumentuję, że niezależnie od ontologizacji konfliktu, leżącej u podstaw jej teorii polityczności, ona sama nie jest w stanie zrezygnować z instytucjonalno-proceduralnych ram demokracji. Na poziomie głębszych uzasadnień teoria agonistycznej demokracji jest więc niekonsekwentna. Stawiany w niej postulat transformacji antagonizmu w agonizm – choć często w realiach politycznej praktyki wątpliwy – odwołuje się bowiem właśnie do mediacyjnej roli wspólnie uznawanych instytucji i procedur.

19

Autonomia współczesnej sfery publicznej w ujęciu Jürgena Habermasa, Roberta Dahla i Davida Helda

75%

Marczak Ł.

Studia Paradyskie

|

2014

|

issue 24

193-208

PL

Autonomia jest ważnym przymiotem współczesnej sfery publicznej oraz niezbędnym warunkiem, który zapewnia obywatelom nieskrępowaną artykulację i obronę ich podstawowych praw i interesów. Celem artykułu jest przedstawienie autonomii jako istotnej wartości demokratycznej sfery publicznej, w której zachodzą procesy deliberacyjne włączające obywateli w dyskurs publiczny. Artykuł rozpoczyna się od wyjaśnienia charakteru sfery publicznej oraz jej autonomii, rozumianej w kontekście wolności pozytywnej i negatywnej. Następnie prezentuje się współczesną cywilną sferę publiczną w ujęciu Jürgena Habermasa, w której dokonują się procesy deliberacyjne w kontekście komunikacyjnego systemu sieciowego i krytycznej opinii publicznej. Na zakończenie artykułu przedstawia się zasadę autonomii demokratycznej w ujęciu Roberta Dahla i Davida Helda, którzy zakładają, że demokracja deliberacyjna jest najbardziej korzystnym klimatem urzeczywistniania się niezależnej przestrzeni publicznej.

EN

Autonomy is an important attribute of the modern public sphere and an essential condition, which provides citizens with unfettered articulation and defense of their fundamental rights and interests. The purpose of this article is to present autonomy as an essential value of the democratic public sphere, in which the deliberative processes occur including citizens in the public discourse. The article begins by clarifying the nature of the public sphere and its autonomy, understood in the context of positive and negative freedom. Then the contemporary civil public sphere in terms of Jürgen Habermas is presented, in which deliberative processes are taking place in the context of a communication network system and critical public opinion. The end of the article presents the principle of democratic autonomy in terms of Robert Dahl and David Held, who assume that deliberative

20

Sfera publiczna i edukacja w świetle teorii reprezentacji społecznych

75%

Krasuska-Betiuk M.

Forum Oświatowe

|

2015

|

vol. 27

|

issue 1(53)

11-27

EN

The text is an attempt to show the relationship between the public sphere and education through the prism of the main assumptions of Serge Moscovici’s social representation theory (SRT). With this end in view, the beginning briefly presents Habermas’s understanding of the public sphere and then invokes by S. Jovchelovitch’s thesis about the existence of a dialectical relationship between the public sphere and social representations. The end raises questions about the social representations of empirical research in the field of education, with several examples and conclusions of international studies, for which the theory of social representations was the main theoretical and methodological perspective.

PL

W tekście podjęto próbę pokazania związków, zachodzących między sferą publiczną a edukacją przez pryzmat głównych założeń teorii reprezentacji społecznych (SRT – Social Representations Theory) Serge’a Moscoviciego. W tym celu na początku przedstawione zostało pokrótce Habermasowskie rozumienie sfery publicznej, a następnie przywołano, za Jovchelovitch, tezę o istnieniu dialektycznej relacji między sferą publiczną a reprezentacjami społecznymi. Na koniec, podniesiono kwestię funkcjonalności podejścia, związanego z reprezentacjami społecznymi w badaniach empirycznych, prowadzonych w polu edukacji, zamieszczono także kilka przykładów i wniosków z międzynarodowych badań, dla których teoria społecznych reprezentacji stanowiła główną perspektywę teoretyczną i metodologiczną.

Refine search results