Search results

1

Unwanted heritage and its cultural potential. Values of modernist architecture from the times of the Polish People’s Republic

100%

Błażej C.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2017

|

issue 22

71-83

PL

Celem niniejszych rozważań jest analiza treści zawartych w polskiej powojennej modernistycznej architekturze, ich znaczenie w momencie powstania, oraz sposób w jaki jest odbierana obecnie. Zmiany recepcji dziedzictwa nowoczesnego budownictwa wzniesionego w czasach PRL-u, zostały zestawione w teoriami wartościowania zabytków, a także teorią post-pamięci. Historia polskiej architektury powojennej oraz jej politycznych znaczeń jest zjawiskiem o złożonym charakterze. Architektura utrzymana w nurcie socjalistycznego realizmu zawierała system kodowania treści zgodny z radzieckimi dyrektywami. Odgórnie narzucony akademicki klasycyzm był obowiązującym punktem odniesienia, a jego monumentalny charakter miał być symbolem potęgi komunistycznego państwa. Po 1956 roku komunistyczne władze dostrzegały propagandowy potencjał prestiżowych modernistycznych realizacji oraz konfrontacji polskiej myśli projektowej z Zachodem- zwłaszcza jeśli rodzima myśl wychodziła z owych konfrontacji zwycięsko. Realizacje z lat 1945-1989 stanowią swoiste wyzwanie – zarówno dla badaczy, jak i architektów, konserwatorów czy administracji. Ich ocena i interpretacja często bywają niejednoznaczne, a odbiór społeczny, pomimo rosnąć w tej materii powszechnej świadomości, bardzo zróżnicowany. Tym ym przynależą do obszaru, który przez badaczy bywa określany mianem niechcianego (lub niekiedy- kłopotliwego) dziedzictwa . Generacja, która w dorosłe życie wkroczyła po roku 1989, często postrzega „źle urodzone” dziedzictwo Polski Ludowej jedynie przez pryzmat modernistycznej estetyki, która jednak oceniana jest przez nią diametralnie inaczej niż przez pokolenie ich rodziców. Dowodem rosnącego zainteresowania architektonicznym dorobkiem PRL-u jest nie tylko rosnąca ilość publikacji, ale także coraz bardziej powszechne przypadki wtórnego wykorzystania poszczególnych obiektów.

2

Identyfikacja zasobów dziedzictwa kulturowego socmodernizmu w Polsce

100%

Waleski I.

Studia Miejskie

|

2022

|

vol. 44

89-103

EN

Cultural heritage makes a complex resource and can be interpreted in many different contexts.The article deals with the specific (young and burdened with history) material heritage of socialist modernism.This layer of cultural heritage, being hardly popularized among public opinion, can be considered as anexample of dissonant heritage and is currently causing a lot of controversy in the public discourse. The subjectof this article is the resource of material cultural heritage created in the times of the Polish People’s Republic,whose physiognomic and conceptual features allow it to be classified as a socialist modernist resource. Theaim of the study is to identify the size of the resources of this type of heritage in Poland, which can potentiallyshow opportunities as a determinant of development. This diagnostic analysis precedes wider research onthe conditions for enhancing the endogenous potential of cities based on the resources of socialist modernistlegacy. The structure of the article is two-element The theoretical part raises the issues of assessing the difficultsocialist modernist heritage, and dilemmas related to the ways of evaluating it as a strategic resource for individual cities. The second, empirical, part of the work concerns the identification of the size and basicproperties of the dissonant socialist modernist heritage in Polish cities.

PL

Dziedzictwo kulturowe jest zasobem złożonym i interpretowanym w różnych kontekstach.Artykuł porusza kwestie specyficznego (bo młodego i naznaczonego brzemieniem historii) dziedzictwamaterialnego socmodernizmu. Ta dość mało rozpropagowana w opinii publicznej warstwa spuścizny kulturowej,która może być uznana za tzw. dziedzictwo trudne (ang. dissonant heritage), budzi obecnie sporekontrowersje. Przedmiotem niniejszego artykułu jest zasób materialnego dziedzictwa kulturowego powstałegow czasach PRL, którego cechy fizjonomiczne i koncepcyjne pozwalają na sklasyfikowanie go jako zasóbsocmodernistyczny. Celem pracy jest identyfikacja rozmiarów zasobu tego typu dziedzictwa w Polsce, którema potencjał stać się determinantą rozwoju. Niniejsza analiza diagnostyczna poprzedza szersze badaniadotyczące warunków wzmacniania potencjału endogenicznego miast w oparciu o zasoby dziedzictwa kulturowegosocmodernizmu. Struktura artykułu ma charakter dwuelementowy. Składa się z części teoretyczneji empirycznej. Część teoretyczna porusza kwestie oceny socmodernistycznego dziedzictwa trudnego orazdylematy związane ze sposobami wartościowania go jako zasobu strategicznego dla określonych miast. Empirycznaczęść pracy dotyczy identyfikacji rozmiaru oraz podstawowych właściwości socmodernistycznegodziedzictwa trudnego w polskich miastach.

3

Harmonia czy dysonans – rozwój architektury uzdrowiskowej w Karpatach i Sudetach w latach 60. i 70. XX wieku

100%

Ciarkowski B.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2017

|

issue 20

13-24

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza założeń projektowych wybranych przykładów architektury uzdrowiskowej, powstałej w Karpatach i Sudetach w latach 60. i 70. XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem relacji budynek-krajobraz. Analiza obejmuje zarówno poszczególne rozwiązania architektoniczne i urbanistyczne, jak i będące ich tłem aspekty społeczno-polityczne oraz ideowe. Nakreślenie modernistycznych poglądów na relację natury i kultury oraz specyfiki wypoczynku w Polsce Ludowej stanowi wprowadzenie do właściwego problemu badawczego. Analizie poddano zarówno zasady kształtowania zespołów zabudowy (w tym – związków z istniejącymi ośrodkami), jak i kształtowanie form pojedynczych budynków. Studia przypadków obrazują ogólnie panujące wówczas tendencje w budownictwie uzdrowiskowym. Zestawienie obiektów oraz opisów archiwalnych im towarzyszących unaocznia, iż obiekty, które dziś często postrzegane bywają jako „niechciane dziedzictwo komunizmu”, stanowiły efekt panującej wówczas filozofii i przekonań dotyczących architektury. Zrozumienie tych związków może stanowić asumpt dla dalszych badań, których celem byłaby waloryzacja powojennej architektury polskich uzdrowisk.

EN

This paper is a case study of design assumptions of the chosen examples of architecture in health resorts in Karpaty and Sudety built during the 60s and 70s. The issue of particular concern is the relation between building and landscapce. The analysis includes both architectural and urban issues and their social, political and ideological background as well. The man scientific issue is preceded with a brief portrait of modernist theories concerning common relations among culture and nature, and the specific circumstances of leisure in Peoples Republic of Poland. The subject of the analysis are both complexes (and their connections with existing structures) and particular buildings as well. The case studies portrait the general tendencies in creating architecture in health resorts. The compilation of objects and archival descriptions which followed them emphasizes that those building were a result of current philosophy and beliefs concerning architecture. Although, nowadays they are frequently concerned as “undesired heritage of communism”. The consciousness of those relations can become a boost for further analysis aiming for the valorization of the post-war architecture in Polish health resorts.

4

Modernistyczne sąsiedztwo wielkomiejskie na tle innych form zamieszkania. Wybrane przykłady

100%

Nowak M., Siatkowski A.

Konwersatorium Wiedzy o Mieście

|

2021

|

vol. 34

|

issue 6

27-40

EN

The article is an attempt to look at post-socialist tower blocks and modernist housing from a contemporary perspective. It takes the context of post-communist Europe as the basis for analysis, citing Sofia as an example. On the basis of the literature and references to the messages of mass culture, it shows the specificity of a metropolitan neighborhood, and leads the reader to a proposal for a conceptualization of ‘neighborhood’ using the notion of a neighborhood circle. The empirical part presents the results of a questionnaire carried out by means of a nationwide online survey and by means of interviews carried out in three Polish locations: Poznań, Warsaw and Wronki. The collected empirical data are described from the point of view of selected themes related to the concept of ‘neighborhood circles’, and analyzed statistically. The recommendations indicate the need to ask further detailed questions and invite discussion, and not only among urban sociologists, on the condition of modernist mass housing from the point of view of building neighborly relations.

PL

Wybrany przykład międzynarodowy i wyniki badania w Polsce stanowią próbę przyjrzenia się blokowiskom postsocjalistycznym ze współczesnej perspektywy. Za podstawę analiz wzięto kontekst Europy postkomunistycznej, przywołując jako przykład Sofię. Opierając się na literaturze oraz nawiązując do przekazu kultury masowej, wskazano na specyfikę sąsiedztwa wielkomiejskiego, prowadząc czytelnika do propozycji konceptualizacji sąsiedztwa wykorzystującej pojęcie kręgu sąsiedzkiego. W części empirycznej zaprezentowano wyniki badania kwestionariuszowego, zrealizowanego za pomocą ankiety internetowej na terenie całego kraju oraz przy użyciu wywiadów kwestionariuszowych przeprowadzonych w trzech polskich miastach: Poznaniu, Warszawie i Wronkach. Zgromadzone dane empiryczne zostały opisane w odniesieniu do wybranych wątków nawiązujących do koncepcji kręgów sąsiedzkich, a także poddane analizie statystycznej. Postawiono dwa pytania: o sposób badania relacji sąsiedzkich w przestrzeniach postsocjalistycznych blokowisk, odwołując się tym samym do studiów prowadzonych w latach 80. oraz 90. XX w.; o charakter relacji sąsiedzkich, konstruowanych na podstawie architektonicznych inspiracji Le Corbusierem, tym razem w warunkach neoliberalnej deregulacji. Rekomendacje analizy wskazują na potrzebę zadawania kolejnych szczegółowych pytań i zapraszają do dyskusji na temat kondycji formuły modernistycznego, masowego zamieszkania z uwzględnieniem specyfiki budowania relacji sąsiedzkich.

Refine search results

2 MAZOWSZE Studia Regionalne

1 Konwersatorium Wiedzy o Mieście

1 Studia Miejskie

1 Błażej C.

1 Ciarkowski B.

1 Nowak M.

1 Siatkowski A.

1 Waleski I.

1 2022

1 2021

2 2017

Unwanted heritage and its cultural potential. Values of modernist architecture from the times of the Polish People’s Republic

Identyfikacja zasobów dziedzictwa kulturowego socmodernizmu w Polsce

Harmonia czy dysonans – rozwój architektury uzdrowiskowej w Karpatach i Sudetach w latach 60. i 70. XX wieku

Modernistyczne sąsiedztwo wielkomiejskie na tle innych form zamieszkania. Wybrane przykłady