Search results

1

On the Origins of Polish Cultural Studies

100%

Łukasiewicz K.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2020

|

vol. 112

|

issue 5

12-22

2

Radykalna teoria praktyk. Rekonceptualizacyjny potencjał teorii

86%

Nosal P., Drozdowski R., Jęcz J.

Studia Socjologiczne

|

2023

|

issue 4(251)

17-43

PL

Teoria praktyk składa obietnicę uwolnienia socjologii od „pojęć dualnych” (mikro versus makro, struktura versus działanie, subiektywne versus obiektywne itd.). Jednocześnie obietnica ta tylko pozornie jest obietnicą nową (długowieczny koncept trzeciodrogowości socjologii), bezzałożeniową (definiowany brak założeń polega na precyzyjnej operacjonalizacji wybranych założeń) i neutralną (nakierowanie na zmianę świata, socjotechniczność). Celem tekstu jest analiza rekonceptualizującego potencjału teorii praktyk. Artykuł składa się z trzech zasadniczych części: (1) próby ulokowania oferty teorii praktyk w szerszym nurcie tzw. trzecich socjologii; (2) refleksji dotyczącej potencjału teoretycznego teorii praktyk; (3) wskazania ograniczeń i barier związanych z uwolnieniem potencjału teorii praktyk. W zakończeniu tekstu zaproponowana natomiast została wizja radykalnej ścieżki stosowania teorii praktyk, która w pełni realizuje swoje własne postulaty.

EN

Practice theory promises to liberate sociology from ‘dual concepts’ (micro vs. macro, structure vs. agency, subjective vs. objective, and the like). Yet, this promise is not new, for the concept of the third way is long-established in sociology. It is also neither free from assumptions (what is defined as the absence of assumptions is in fact the precise operationalization of selected assumptions), nor neutral (the focus on changing the world; a sociotechnical bias). The article presents an analysis of the potential for reconceptualization inherent in the theory of practice. It consists of the three main parts: (1) an attempt to locate practice theory within the broader current of the so-called ‘third sociology’; (2) a reflection on the theoretical potential of practice theory; (3) an indication of the limitations and barriers that prevent the potential of practice theory from being unlocked. In the conclusions, the authors offer a radical way of practice theory application that allows it to fulfil its own demands.

3

Screen-based reading practices – results of the Study on children’s and adolescents’ reading habits and attitudes

86%

Zasacka Z.

Edukacja

|

2017

|

issue 5(2017)

99–114

EN

This article focuses on how digital technologies are used in the reading practices of adolescents. The results presented here are drawn from a study of young people’s reading habits. One of its aims was to determine students’ online reading habits. Selected results are presented from the qualitative and quantitative stages of the study. The quantitative stage was conducted in November 2013 with 1721 students completing primary school and 1816 students from lower secondary school. The paper reviews its key findings about how students read books: offline or online, printed or on-screen, whether they look for information about books on the internet and whether they use the internet as a source of reading material.

4

Określanie pola subdyscypliny – socjologia kultury Antoniny Kłoskowskiej

72%

Kowalewicz K.

Przegląd Socjologiczny

|

2012

|

vol. 61

|

issue 3

58-65

PL

Antonina Kłoskowska publikując w 1964 roku „Kulturę masową” nie tylko zaprezentowała swój stosunek do tej postaci manifestacji kultury, ale także wypracowała podstawowe instrumentarium jej analizy. W precyzowaniu przez autorkę pojęcia kultury jako obszaru badań ważne miejsce zajęły inspiracje zaczerpnięte z semiotyki. Z czasem kwestie semiotyczne znalazły się w centrum rozważań A. Kłoskowskiej dotyczących określenia pola zainteresowań socjologii kultury. Ich podsumowaniem była „Socjologia kultury” z 1981 roku. Zawarte w niej ustalenia były później punktem odniesienia dla tekstów drukowanych w latach dziewięćdziesiątych minionego stulecia. To prawda, że wówczas już same kwestie semiotyczne nie zajmowały pierwszoplanowego miejsca w tych studiach, ale w zadziwiający sposób współbrzmią te teksty z propozycjami rozwijanymi w obszarze semiotyki, w podejściu wyodrębniającym się jako semioetyka. Nie tylko są więc one odpowiedzią autorki na wyzwania współczesności, ale mogą być źródłem inspiracji dla nowych pokoleń czytelników.

EN

Antonina Kłoskowska, publishing in “Mass Culture” in 1964, not only presented her approach to those types of cultural manifestations, but also elaborated the basic set of instruments for their analysis. In the author’s specification of the concept of culture as a specific area of scientific research, she took special inspiration from the field of semiotics. Over time, semiotic issues and questions became the focus of her considerations as she defined her own field of interest in the sociology of culture. She encapsulated her research interests in “The Sociology of Culture” in 1981. Her postulates from this article later became the focal point for her work in the 1990s. While it’s true that questions concerning semiotics per se were not the main focus of these studies, her texts resonate in a surprisingly way with propositions rooted in the field of semiotics, resulting in the development of her unique approach based on semioethics. Thus not only do the author’s postulates represent a contemporary challenge, but they also constitute a source of inspiration for a new generation of readers.

5

O pewnej krytyce kulturalizmu

72%

Łukasiewicz K.

Prace Kulturoznawcze

|

2016

|

vol. 20

63-83

EN

This article presents the ideas coined by Wolfgang Maderthaner and Lutz Musner who diagnosed a‘‘crisis in cultural studies”. According to those authors, representing historical cultural studies, it is proved by meaningful absence of social aspects of culture. It was caused by the dominance of culturalism giving preference to the world of meaning, text, and picture. Therefore Maderthaner and Musner are sceptical about cultural turn and other turns. The Austrian academic duo, inspired by Pierre’a Bourdieu, demand social, economic and political aspects to undergo more detailed scrutiny while analyzing the realm of culture. Otherwise the cultural scientists risk becoming the prisoners of an “Ivory Tower” or being subordinated to the dominant economic power. It would be equal with “selfanihilation of reason”, however, they are meant to use it in the best and most useful way.

6

O powstaniu polskiego kulturoznawstwa

72%

Łukasiewicz K.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2018

|

vol. 100

16-26

EN

The article presents the rise of Polish cultural studies into a scientific discipline and academic trend, placing it in a broader perspective of culture as such and of early-modernist intellectual approaches to it. Revealing the philosophical, social and political context behind cultural studies, the paper uses it as a background to discuss different approaches to reflection on culture which cultural studies had to confront on its path to its cultural identity. This is where culture in its general theoretical dimension meets the specific Polish historical conditions.

7

Zanim nadeszła nuda. Dynamika odbioru treści kulturalnych w czasie pandemii

72%

Głowacki A., Wiśniewski R.

Studia Socjologiczne

|

2023

|

issue 3(250)

81-107

PL

W trakcie pandemii COVID-19 funkcjonowanie instytucji kultury było znacząco ograniczone. Spowodowało to zmiany wzorów uczestnictwa w kulturze, z których najbardziej emblematycznym było przeniesienie aktywności kulturalnej do internetu. Artykuł przedstawia analizę praktyk odbiorców wydarzeń kulturalnych i ich postaw dotyczących konwersji cyfrowej (w odniesieniu do aktywności mających być w założeniu odpowiednikami wydarzeń stacjonarnych). Analiza przeprowadzona została z perspektywy teorii praktyk. Prezentowana perspektywa pozwala zrozumieć źródła atrakcyjności praktyk pandemicznych oraz logikę dynamiki odbioru treści kulturalnych obserwowaną w okresie pandemii. Bazą empiryczną analizy jest materiał z dwunastu zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI) przeprowadzonych w listopadzie 2021 roku z przedstawicielami publiczności (osobami regularnie uczestniczącymi w wydarzeniach kulturalnych przed pandemią oraz w wydarzeniach online w trakcie pandemii).

EN

During the COVID-19 pandemic, the functioning of cultural institutions was significantly limited. This resulted in changes in the patterns of participation in culture, and notably in much of cultural activity being transferred to the Internet. The article presents an analysis of the audience members’ practices and their attitudes regarding digitalization. The analysis has been conducted from the perspective of practice theory. This perspective allows to understand what made pandemic practices attractive, and to grasp the dynamics of the cultural content reception during the pandemic. The material for the empirical analysis comes from twelve focus group interviews (FGI) conducted in November 2021 with audience members (i.e. people regularly participating in cultural events before the pandemic and online events during the pandemic).

8

Socjologia wobec kultury – uwagi na marginesie koncepcji Antoniny Kłoskowskiej

58%

Czyżewski M.

Przegląd Socjologiczny

|

2012

|

vol. 61

|

issue 3

67-89

PL

Dzisiejsze spojrzenie na dzieło Antoniny Kłoskowskiej prowadzi do podjęcia dwóch kwestii ogólnych. Pierwsza z nich dotyczy istoty kultury, a także jej historii oraz obecnego stanu. Druga odnosi się do statusu socjologii kultury jako jednej z dziedzin wiedzy o kulturze. Obydwa te zagadnienia rozpatrywane są na dwóch poziomach: rzeczowym (czym jest kultura? czym jest socjologia kultury?) i dyskursowym (jak kształtowały się dzieje pojęcia kultury i pojęcia socjologii kultury?). W tych ramach omawiam następujące problemy: kultura w tzw. węższym rozumieniu a kultura duchowa; socjologia kultury a socjologia kulturowa; autoteliczność a autonomia kultury; homogenizacja a hybrydowość kultury; oraz dystancjacja a dedystantacjacja. W tych kontekstach nawiązuję w szczególności do koncepcji Alfreda Webera, Jeffreya Alexandera, Theodora Adorno i Karla Mannheima.

EN

A contemporary look at the oeuvre of Antonina Kłoskowska leads to consideration of two general issues. The first of these concerns the essence of culture as well as its history and current state of affairs. The second question involves the status of the sociology of culture as one of the domains of knowledge regarding culture itself. Each of these issues is discussed on two separate levels: culture as substance (what is culture? what is the sociology of culture?), and culture as discourse (how have the notions of culture and of the sociology of culture been formed?). It is within this framework that the following problems are addressed: culture in a narrower sense of the term vs. intellectual culture (Geisteskultur); the sociology of culture vs. cultural sociology; the autotelicity vs. autonomy of culture; the homogenization vs. hybridity of culture; and, finally, distantiation vs. de-distantiation. In these contexts I refer in particular to the concepts of Alfred Weber, Jeffrey Alexander, Theodor Adorno, and Karl Mannheim.A contemporary look at the oeuvre of Antonina Kłoskowska leads to consideration of two general issues. The first of these concerns the essence of culture as well as its history and current state of affairs. The second question involves the status of the sociology of culture as one of the domains of knowledge regarding culture itself. Each of these issues is discussed on two separate levels: culture as substance (what is culture? what is the sociology of culture?), and culture as discourse (how have the notions of culture and of the sociology of culture been formed?). It is within this framework that the following problems are addressed: culture in a narrower sense of the term vs. intellectual culture (Geisteskultur); the sociology of culture vs. cultural sociology; the autotelicity vs. autonomy of culture; the homogenization vs. hybridity of culture; and, finally, distantiation vs. de-distantiation. In these contexts I refer in particular to the concepts of Alfred Weber, Jeffrey Alexander, Theodor Adorno, and Karl Mannheim.

9

Dekonstrukcja wybranych elementów współczesnej przestrzeni kulturowej jako źródło dyskursu nad kształtem tożsamości animatorów kultury

58%

Matyjewicz M.

Forum Oświatowe

|

2019

|

vol. 31

|

issue 1(61)

11-22

EN

The article deals with selected processes taking place in contemporary cultural space. These phenomena have profound impact on the quality of social inclusion, the level of cultural participation, and the identity formation and cultural awareness of citizens, which are the fundamental determinants of the design and conduct of animation in the local environment. To the author, analysis and deconstruction of these processes the basis for the discussion of the identity of modern cultural animators.

PL

Artykuł porusza problematykę wybranych procesów zachodzących we współczesnej przestrzeni kulturowej naszego kraju. Zjawiska te mają ogromny wpływ na jakość integracji społecznej, poziom uczestnictwa w kulturze, kształtowanie się tożsamości i świadomości kulturowej naszych obywateli – czyli jedne z podstawowych wyznaczników projektowania i prowadzenia działalności animacyjnej w środowisku lokalnym. Ich analiza i dekonstrukcja są dla autora tekstu podstawą do prowadzenia rozważań nad kształtem tożsamości współczesnych animatorów kultury.

10

Kłoskowska i Williams, czyli o pewnej zbieżności w czasie

58%

Kowalewicz K.

Kultura i Społeczeństwo

|

2011

|

vol. 55

|

issue 2-3

37-51

EN

The phenomenon of publication, in the same year, of two books having identical titles, is enough to study the theory presented therein. Both books feature the notion of culture, which was broadly elaborated by both authors: Antonina Kłoskowska and Raymond Williams already in their earlier analyses. It turns out, however, that no matter the title of a book interesting to us, culture is tackled differently in both of them. Williams seems to keep using anthropological definition of culture, while Kłoskowska suggests sociological approach. A reflection on culture by the English academic has shaped the character of British cultural studies and their subsequent follow-ups around the world. A question arises, to what extent the sociological approach by Kłoskowska may give impetus to cultural research in Poland, especially when symbolic culture appears beyond the principle of autotelism.

11

Praktyki czytelnicze na ekranie – wyniki badania czytelnictwa dzieci i młodzieży

58%

Zasacka Z.

Edukacja

|

2015

|

issue 2(133)

68–84

PL

Artykuł został poświęcony sposobom użytkowania technologii cyfrowych w odniesieniu do praktyk czytelniczych nastolatków. Do analizy wykorzystano wyniki Badania czytelnictwa dzieci i młodzieży, którego jednym z celów była ocena społecznego zasięgu praktyk czytelniczych najbliższych czytaniu książek, podejmowanych na ekranie komputera (lub innych urządzeń elektronicznych) i wykorzystujących treści obecne w internecie. Przedstawiono wybrane wyniki z dwóch etapów badania: jakościowego i ogólnopolskiego badania ilościowego, przeprowadzonego w listopadzie 2013 r. wśród 1721 uczniów szóstej klasy szkoły podstawowej i 1816 uczniów trzeciej klasy gimnazjum. Omówione zostało społeczno-demograficzne zróżnicowanie uczniowskich praktyk czytelniczych: czytelników książek i innych tekstów dostępnych w wersji elektronicznej, a także sposoby wykorzystywania zasobów internetu jako źródła tekstów czytanych.

EN

The paper focused on how digital technologies were linked with teenager reading practice. The article draws from a study of young people’s reading attitudes. One goal was to observe pupils’ online reading habits. This article presents outcomes from the qualitative and quantitative stages of the study. The survey – the quantitative stage - was conducted in November 2013 on 1721 students completing primary school and 1816 from lower secondary school. The paper reviews its key findings - how students read books: offline or online, printed or on the screen, whether they looked for information about books on the Internet and whether they used it as a source for reading materials.

12

Mechanizmy kultury prosumpcji, czyli fani i ich globalne zróżnicowanie

58%

Siuda P.

Studia Socjologiczne

|

2012

|

issue 4(207)

109-123

EN

In the field of sociological studies of culture, more and more attention is being paid to the so-called prosumption. Based on the already existing general concepts related to it, the author presents its functioning in the sphere of popular culture, proposing the term: culture of prosumption. More and more frequently the enterprises within the entertainment industry seek their ways to success in a grass-root emergence of groups of acquirers working for a culture text. The use of the amateurs’ participation has become a dominant business model. The aim of the article is to organize the state-of-the-art knowledge on prosumption. Additionally, the author proposes a convenient way of diagnosing its mechanisms – it is easiest to describe the culture of prosumption through the analysis of the most engaged recipients, namely the fans, who constitute the avant-garde of the culture. The fans illustrate all the essential features of pop-culture prosumption.

PL

W socjologii kultury coraz większą uwagę poświęca się tak zwanej prosumpcji. Bazując na już istniejących ogólnych koncepcjach z nią związanych, autor przedstawia jej funkcjono- wanie w sferze popkultury i wprowadza pojęcie „kultura prosumpcji”. Dziś przedsiębiorstwa z branży rozrywkowej drogi do sukcesu upatrują w wykształceniu oddanej grupy nabywców, pracujących na rzecz danego tekstu kulturowego. Autor proponuje sposób diagnozowania me- chanizmów kultury prosumpcji – najłatwiej przez badania najbardziej zaangażowanych od- biorców, to jest fanów, stanowiących awangardę kultury prosumpcji. W przypadku wielbicieli najwyraźniej uwidaczniają się wszystkie istotne cechy prosumpcji popkulturowej. Aby zobra- zować tezę o podstawowej roli fanów, autor prezentuje, jak badanie środowisk fanowskich pomagać może w odkrywaniu prawidłowości globalnego zróżnicowania kultury prosumpcji. W artykule zaproponowane zostają kryteria, na podstawie których sądzić można o stanie owej kultury w różnych rejonach świata.

13

National Cultures and Racial Formations: Articulating the Knowledge Cultures of Kłoskowska And Du Bois

58%

Kennedy M. D.

Kultura i Społeczeństwo

|

2019

|

vol. 63

|

issue 3

7-30

EN

One of the most powerful ways in which we can globalize knowledge, and sociology, is to figure ways in which leading intellectual figures within insufficiently articulated knowledge cultures might inform readings of the other’s work. With the recent revivals of Antonina Kłoskowska and W.E.B. Du Bois in Polish and US sociology respectively, it is a propitious time to figure the ways in which their scholarship aligns, contrasts, and can mutually transform. In particular, the two are both concerned for how marginalized communities with their associated subjectivities engage dominant cultures, but Kłoskowska works within a national/regional frame and Du Bois a global and racial one. Too, Du Bois theorizes from within that marginalized community, with political pointedness, not from outside it or with any attempt to refrain from value judgements. Finally, while Du Bois blends Marxist accounts with a culturally rich account of Blackness and its others, Kłoskowska offers a more semiotic and intersubjective hermeneutic view of how various fusions of horizons might also create a more open world. Those who extend Kłoskowska’s tradition exemplify that very potential while Du Bois, in his very conditions of existence, made racism’s hardest shell manifest. Figuring exemplars of national and racial leadership might, however, invite powerful figurations of the future, but only when their cultural and political constitutions are made explicit.

14

Myśl społeczna Georga Simmla w perspektywie współczesnej teorii i socjologii kultury

51%

Brzeziński D.

Przegląd Socjologiczny

|

2019

|

vol. LXVIII (68)

|

issue 1

119-136

PL

Refleksje Georga Simmla poświęcone kulturze są dziś bardzo często przywoływane na gruncie nauk społecznych i humanistycznych. Wiele z tych sądów uważa się za wyjątkowo innowacyjne, a wręcz prorocze względem rozpoznań wypracowywanych przez intelektualistów pod koniec XX i na początku XXI wieku. Biorąc to pod uwagę, dokonuję w niniejszym artykule zestawienia analiz autora Filozofii pieniądza ze współczesnymi pracami z dziedziny teorii i socjologii kultury. W pierwszej części tekstu zwracam uwagę na to, w jaki sposób refleksje Simmla dotyczące zależności między kulturą obiektywną i subiektywną, a także transcendowania jako immanentnej cechy jednostki, wpisują się w aktualne debaty poświęcone relacji między strukturą a sprawstwem. W kolejnej części odnoszę się do rozpoznań Simmla poświęconych fragmentaryzacji i indywidualizacji kultury oraz coraz większemu znaczeniu konsumpcjonizmu w życiu społecznym, wskazując na ich przydatność w analizach kultury współczesnej. W zakończeniu artykułu zamieszczam – obok podsumowania – ogólniejsze refleksje na temat znaczenia rozwiązań przyjętych przez Simmla w radzeniu sobie z wyzwaniami stojącymi przed teorią i socjologia kultury w XXI wieku.

EN

Georg Simmel’s reflections on culture are very often invoked in the contemporary social sciences and humanities. Many of his thoughts are considered to be exceptionally innovative, and even prophetic towards analyses that have been developing since the end of the 20th century. Taking this into consideration, in this article I compare Simmel’s works with contemporary papers on the theory and sociology of culture. In the first part of the article, I draw attention to the way in which Simmel’s reflections on such topics as: the relationship between objective and subjective culture and transcendence as an immanent feature of an individual resemble current debates devoted to the relationship between structure and agency. In the second part, I refer to Simmel’s analyses of the fragmentation and individualization of culture and the growing importance of consumerism in social life. I emphasise that they may be used as an analytic frame for reflections on contemporary culture. In the closing part, I include – along with the summary – more general reflections on the importance of Simmel’s thoughts in coping with the challenges facing the theory and sociology of culture in the 21st century.

Refine search results

On the Origins of Polish Cultural Studies

Radykalna teoria praktyk. Rekonceptualizacyjny potencjał teorii

Screen-based reading practices – results of the Study on children’s and adolescents’ reading habits and attitudes

Określanie pola subdyscypliny – socjologia kultury Antoniny Kłoskowskiej

O pewnej krytyce kulturalizmu

O powstaniu polskiego kulturoznawstwa

Zanim nadeszła nuda. Dynamika odbioru treści kulturalnych w czasie pandemii

Socjologia wobec kultury – uwagi na marginesie koncepcji Antoniny Kłoskowskiej

Dekonstrukcja wybranych elementów współczesnej przestrzeni kulturowej jako źródło dyskursu nad kształtem tożsamości animatorów kultury

Kłoskowska i Williams, czyli o pewnej zbieżności w czasie

Praktyki czytelnicze na ekranie – wyniki badania czytelnictwa dzieci i młodzieży

Mechanizmy kultury prosumpcji, czyli fani i ich globalne zróżnicowanie

National Cultures and Racial Formations: Articulating the Knowledge Cultures of Kłoskowska And Du Bois

Myśl społeczna Georga Simmla w perspektywie współczesnej teorii i socjologii kultury