Search results

1

Polityka wobec mniejszości a socjologia w Niemczech i Polsce w okresie międzywojennym

100%

Messerschmidt N.

Rocznik Lubuski

|

2013

|

vol. 39

|

issue 1

53-70

EN

This paper discusses the political conflict, which emerged in the interwar period, between two traditions of the so-called minority sociology: the German Deutschtumsforschung and Polish humanistic sociology approached empirically by Florian Znaniecki in Poznań. My main thesis is, that the two sociological traditions were rooted in different - old and new - political contexts: in the context of the old politics proclaimed by the anti-republican circles in Germany in connection with the First World War and in the context of the Pan-European movement in Poland (and other countries too). This difference - the difference between old and new contexts - generated the conflict between minority sociology in Germany and Poland. As a result it led to the conflict between two types of empirical research, and consequently to dispute on the proposed / intended policy towards minorities. One of the effects was the necessity of defending Polish empirical approach and certain changes within this trend. This paper primarily discusses the German defence against the approach of Polish researchers. The material for analysis was obtained from German archives and includes historical and political arguments. In addition to presenting the grounds of the dispute, the aim of the article is to draw attention to the need for further research of the Polish approach in the interwar period

PL

W artykule omówiony został konflikt polityczny, który wyłonił się w dwudziestoleciu międzywojennym, pomiędzy dwiema tradycjami uprawiania tzw. socjologii grup mniejszościowych: niemiecką Deutschtumsfoschung oraz polską socjologią humanistyczną i jej empirycznym podejściem uprawianym w Poznaniu przez Floriana Znanieckiego. Te dwie tradycje socjologiczne były zakorzenione w dwóch odmiennych kontekstach politycznych: w kontekście starej polityki głoszonej przez antyrepublikańskie kręgi w Niemczech w związku z I wojną światową oraz w kontekście ruchu paneuropejskiego w Polsce (i w innych krajach). Ta różnica – różnica pomiędzy starym i nowym kontekstem – wywołała konflikt pomiędzy socjologią dotyczącą mniejszości w Niemczech i w Polsce oraz jej celami. Doprowadziło to w efekcie do konfliktu pomiędzy dwoma typami badań empirycznych, a co za tym idzie, do sporu na temat planowanej polityki wobec mniejszości. W rezultacie pojawiła się konieczność obrony polskiego ujęcia empirycznego i pewne zmiany w obrębie tego nurtu. Zatem w niniejszej pracy omówiono przede wszystkim niemiecką obronę instytucjonalną wobec podejścia badaczy polskich oraz ich obecność w archiwach niemieckich. Artykuł zawiera również argumenty polityczno-historyczne, aby zwrócić uwagę na potrzebę głębszych analiz dotyczących polskiej socjologii w okresie międzywojennym.

2

Człowieczeństwo, sprawczość i troska transcendentna

88%

Wysocki k. A.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2019

|

vol. 24

|

issue 1

29-36

EN

The main purpose of the article is to consider the merits of including transcendent concern in the set of ultimate concerns in human life, as they are understood by Margaret S. Archer. First, it is discussed the understanding of this concern presented in Archer’s works, and then characterized the broader understanding proposed by its author. Its significance regarding human and social life is presented briefly by showing its influence on human agency. Finally, the relationships between concerns are discussed, with particular emphasis on the place of transcendent concern. The conclusions drawn lead to a final acknowledgment of the place of this concern amongst other fundamental human concerns of a universal nature.

PL

Celem artykułu jest rozważenie zasadności włączenia troski transcendentnej do zestawu trosk podstawowych w życiu człowieka, tak jak je rozumie Margaret S. Archer. Omówiono rozumienie tej troski w tekstach brytyjskiej socjolog, a następnie scharakteryzowano proponowane przez autora poszerzone jej rozumienie. Znaczenie troski transcendentnej dla człowieka i życia społecznego przedstawiono krótko poprzez ukazanie jej wpływu na sprawczość człowieka. Opisano także relacje między troskami ze szczególnym uwzględnieniem miejsca troski transcendentnej. Poczynione rozważania prowadzą do ostatecznego przyznania tej trosce miejsca wśród podstawowych trosk człowieka, mających charakter uniwersalny.

3

Idee katolickiej nauki społecznej w myśli socjologicznej Jana Turowskiego

63%

Fel S.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2018

|

vol. 10(46)

|

issue 4

5-15

PL

Celem artykułu jest ustalenie obecności idei katolickiej nauki społecznej w myśli socjologicznej Jana Turowskiego. Przesłanką do zbadania tej kwestii jest biografia i kontekst historyczny działalności naukowej tego profesora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Autor analizuje w artykule trzy kategorie kluczowe dla katolickiej nauki społecznej obecne w piśmiennictwie socjologicznym J. Turowskiego. Najpierw syntetycznie przedstawia koncepcję człowieka i jej związek z kształtem ładu społecznego. Następnie analizuje zagadnienie praw człowieka, które w ujęciu Turowskiego przesądzają o relacji osoby ludzkiej ze społeczeństwem. Artykuł kończy wskazanie na analogie między sposobem ujmowania subsystemów społecznych w katolickiej nauce społecznej i w socjologicznych publikacjach tego naukowca.

XX

The purpose of this article is to identify Catholic Social Teaching ideas in the sociological thought of Jan Turowski, a Professor of the Catholic University of Lublin. The premise behind this study is the biography and historical context of the academic activity of the Professor. The paper explores three categories which are crucial for Catholic Social Teaching and present in the sociological literature published by J. Turowski. Firstly, it provides a brief overview of the concept of man and its relationship to social order. Then it proceeds to analyse human rights, which, as Turowski would argue, determine the relationship between people and society. Finally, the article draws parallels between the way social subsystems are approached in Catholic Social Teaching and in sociological publications of this sociologist from Lublin.

Refine search results

1 Rocznik Lubuski

1 Roczniki Nauk Społecznych

1 Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

1 Fel S.

1 Messerschmidt N.

1 Wysocki k. A.

1 2019

1 2018

1 2013

Polityka wobec mniejszości a socjologia w Niemczech i Polsce w okresie międzywojennym

Człowieczeństwo, sprawczość i troska transcendentna

Idee katolickiej nauki społecznej w myśli socjologicznej Jana Turowskiego