Search results

1

Najwcześniejsze polskie ogrody krajobrazowe w świetle materiałów źródłowych (opisów, traktatów i poematów)

100%

Jagiełło M., Brzezowski W.

Architectus

|

2018

|

issue 3(55)

41-52

PL

Artykuł przedstawia historię rozwoju ogrodów nieformalnych w Polsce. Najwcześniejsze założenia tego typu powstały w 3. tercji XVIII w. Tę pierwszą fazę zakładania ogrodów swobodnych odnotowali licznie przybywający wówczas do nas publicyści, podróżnicy, dyplomaci, naukowcy, którzy pozostawili po sobie bezcenne źródłowo „opisy podróży”. Ich osąd bywał nieraz boleśnie szczery. Wielu właścicielom tych ogrodów zarzucano bowiem chęć błyszczenia i popisu, często nieudolne i niesmaczne naśladowanie wzorców obcych, a bardzo rzadko szczere zamiłowanie. Tego ostatniego nie sposób odmówić zasłużonym polskim ogrodnikom-dyletantom: Izabeli Czartoryskiej, Aleksandrze Lubomirskiej, Aleksandrze Ogińskiej, Helenie Radziwiłłowej i Stanisławowi Kostce Potockiemu. To dzięki nim, inspirowanym wieloma europejskimi podróżami i jeszcze liczniejszymi publikacjami poświęconymi sztuce ogrodowej, powstała w ostatnich latach istnienia Rzeczpospolitej i pierwszych jej unicestwienia mozaika form ogrodowych, trudnych czasami do sklasyfikowania, które później przyjęto nazywać „angielskimi”, choć bliżej im wówczas było do wielu krajobrazowych ogrodów francuskich.

EN

The article presents a history of development of informal gardens in Poland. The earliest gardens of this kind arose in the 3rd terce of the 18th century. This first phase of establishing freestyle gardens was noted by many journalists, travelers, diplomats, scientists who came to us at that time and who left behind priceless „travel descriptions”. Their judgment was sometimes painfully honest. Many owners of these gardens were accused of glistening and showing off, often ineptly and unpalatably imitating foreign patterns, and very rarely manifesting sincere involvement. The latter cannot be denied to Polish gardeners-dilettantes: Izabela Czartoryska, Aleksandra Lubomirska, Aleksander Ogińska, Helena Radziwiłowa and Stanisław Kostka Potocki. It is thanks to them, inspired by many European journeys and even more numerous publications devoted to garden art, that in the last years of the Republic’s existence and the first few of its downfall, a mosaic of garden forms appeared, sometimes difficult to classify, later named “English”, though they were closer to many French landscape gardens at that time.

2

Październikowa odwilż 1956 roku w dokumentach pułtuskiej PZPR. Wybór źródeł

84%

Wiśniewski K.

Studia Mazowieckie

|

2021

|

vol. 16

|

issue 1

83-152

EN

The article is a source publication devoted to the still insuffi ciently recognized effects of the events of October 1956 in the Mazovia Province. After the introduction, in which the content of the published source materials and the rules of their publication are briefly discussed, the following five documents are edited, produced by the County Committee of the Polish United Workers’ Party in Pułtusk in the period between October 1956 and January 1957. Records of intra-party discussions are an excellent historical source of learning about the views of the provincial activists on the functioning of the Polish United Workers’ Party and state administration, their opinions about the “mistakes and distortions” committed during the Stalinist period, and about the paths of development in the future. They also provide a lot of interesting information about the economic condition of the poviat.

PL

Artykuł jest publikacją źródłową poświęconą – wciąż niedostatecznie rozpoznanym – skutkom wydarzeń października 1956 r. na mazowieckiej prowincji. Po części wstępnej, w której w skrócie omówiono treść publikowanych materiałów źródłowych oraz zasady ich wydania, następuje edycja pięciu dokumentów wytworzonych przez Komitet Powiatowy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Pułtusku w okresie październik 1956 r. – styczeń 1957 r. Zapisy wewnątrzpartyjnych dyskusji są doskonałym źródłem historycznym do poznania poglądów prowincjonalnego aktywu na funkcjonowanie PZPR i administracji państwowej, ich opinii o popełnionych „błędach i wypaczeniach” w okresie stalinizmu, jak i o drogach rozwoju w przyszłości. Dostarczają też wielu ciekawych informacji na temat stanu gospodarczego powiatu.

3

"O twórczości Kazimiery Iłłakowiczówny". Materiał archiwalny z zespołu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z połowy 1955 roku

84%

Kamila Budrowska K.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2017

|

vol. 23: List jako szczególny gatunek literacki

364-386

EN

The source material is taken from the Central Office of the Press, Publications and Events’ Control documents maintained in the Archives of Modern Records in Warsaw. It contains a few-page long article – a synthetic description of Kazimiera Iłłakowiczówna’s biography and her creative path – published in the July issue of the inner censorship circular from 1955, in which the new rules on how to control the oeuvre which previously was banned from printing are explained. The introduction is a description of how censorship dealt with the works of Iłłakowiczówna. The author refers to other documents from the Archives of Modern Records, the press from the epoch, the collections published in the 40s and 50s and compares them to the source materials, what allows her to come to several conclusions. She confirms the existence of the volume of collected works which was submitted for publication at Wydawnictwo Zachodnie in the summer of 1948. She also discovers that the ban on printing was not imposed on several poems published in the Christian press and on interviews in the press. The author also proves that the suspension on the ban for publication comes in 1954 and is one of the first signs of thaw in the Central Office of the Press, Publications and Events’ Control.

4

Wspomnienie o Brunonie Bielawskim. Z notatek Karola Estreichera Seniora

84%

Kurek B.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2015

|

vol. 65

113-124

EN

The manuscript materials left by Karol Estreicher, which have lasted to our times, constitute a valuable historical source not only because of the fact that their owner lived in a period rich in events important for the history of Polish bibliography, literature, or the Polish nation itself, but also because the written legacy of this director of the Jagiellonian Library can also be analysed with regard to his workshop, which consisted of materials and notes. One of the manuscripts included in Estreicher’s diaries contains his first notes and fragments of the text entitled A Memory of Bruno Bielawski. Their version published after Estreicher’s death, clearly echoes those first essays, although it is not so emotionally tinged. The manuscript, quoted as a whole, is an excellent testimony of the intimacy which existed between Estreicher and Bielawski, as well as of the history of Estreicher’s posthumous note devoted to his friend, who was also a publisher and a poet.

PL

Materiały rękopiśmienne po Karolu Estreicherze, które przetrwały do naszych czasów, to cenne źródło historyczne. Nie tylko dlatego, że był on świadkiem epoki bogatej w wydarzenia istotne dla historii bibliografii, literatury czy narodu polskiego. Spuściznę po tym dyrektorze Biblioteki Jagiellońskiej można też analizować pod kątem warsztatu, jakim były jego materiały i notatki. Jednym z rękopisów włączonych między karty dzienników Estreichera są pierwsze notatki i fragmenty tekstu do Wspomnień o Brunonie Bielawskim. Ich wersja opublikowana po śmierci Estreichera wyraźnie nawiązuje do tych pierwszych szkiców, nie jest jednak tak zabarwiona emocjonalnie. Przytoczony w całości rękopis doskonale pokazuje, w jakim stopniu zażyłości był Estreicher z Bielawskim oraz jak powstawała nota pośmiertna poświęcona przyjacielowi, poecie i wydawcy.

5

Zdjęcia lotnicze i materiał DNA w procesie identyfikacji skazanych na karę śmierci i rozstrzelanych w Polsce w latach 1944–1956 – zarys problematyki

84%

Bykowska-Witowska M.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2017

|

issue 15

PL

Artykuł przedstawia zarys problematyki procesu identyfikacji skazanych na karę śmierci i rozstrzelanych w Polsce w latach 1944–1956. Opisuje zastosowane metody badawcze: analizę materiałów źródłowych, badanie georadarowe oraz badania porównawcze materiału DNA na przykładzie największych prac w Polsce, m.in. kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego przy ul. Powązkowskiej w Warszawie i Aresztu Śledczego w Białymstoku. Aerial photographs and DNA material in the process of identifying sentenced to death and shot in Poland in 1944–1956 – An outline of the issue An individual approach to the process of identifying fallen victims of armed conflicts in the 20th century enjoys widespread popularity in Western Europe (Germany, Holland), Central and Eastern Europe (Croatia, Bosnia and Herzegovina), Anglo-Saxon countries (especially USA) and Russia. Each of them is characterized by different identity determination resulting from the circumstances surrounding the death of a murdered person. The development of technology makes it possible for us to use methods that were inaccessible ten years ago: DNA comparative studies that ultimately verify the identity of a victim. The studies have been used for over twenty years to restore the identity people who were murdered and lost in the aftermath of the armed conflict in former Yugoslavia, especially Slovenia, Croatia, Bosnia and Herzegovina. In Poland, the identification of bone remains was carried out in certain individual cases, such as the skull of Ludwik Szymański, a Polish officer murdered in Katyn. Mass comparative studies of the DNA of the wanted people and their families were first used in Poland against anti-communist soldiers of the independence underground, who were sentenced to death in 1944–1956 by military district courts and shot in the prison in Rakowiecka Street in Warsaw.The article presents the research methods used in Poland, such as the analysis of source materials, geo-radar survey and comparative research of DNA material on the example of the largest works. The aim of the paper is to present sources materials that have contributed to locating and then estimating the size of burial fields. The author also describes other methods of identifying victims, critically presenting each of them.

Refine search results

1 Architectus

1 Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

1 Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

1 Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

1 Studia Mazowieckie

1 Brzezowski W.

1 Bykowska-Witowska M.

1 Jagiełło M.

1 Kamila Budrowska K.

1 Kurek B.

1 Wiśniewski K.

1 2021

1 2018

2 2017

1 2015

Najwcześniejsze polskie ogrody krajobrazowe w świetle materiałów źródłowych (opisów, traktatów i poematów)

Październikowa odwilż 1956 roku w dokumentach pułtuskiej PZPR. Wybór źródeł

"O twórczości Kazimiery Iłłakowiczówny". Materiał archiwalny z zespołu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z połowy 1955 roku

Wspomnienie o Brunonie Bielawskim. Z notatek Karola Estreichera Seniora

Zdjęcia lotnicze i materiał DNA w procesie identyfikacji skazanych na karę śmierci i rozstrzelanych w Polsce w latach 1944–1956 – zarys problematyki