Search results

1

Roboty w terapii osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

100%

Kossewska J.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2016

|

vol. 9

176-194

PL

Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) przejawiają się poprzez trudności behawioralne, poznawcze i społeczne, których występowanie jest mocno zróżnicowane pod względem na-tężenia i częstotliwości. Nieustający wzrost wiedzy na temat uwarunkowań zaburzeń autystycznych oraz odkrycia patomechanizmów leżących u podłoża obserwowanych objawów ujawniających się w trakcie postnatalnego rozwoju skłania równocześnie do poszukiwania nowych propozycji terapeutycznych. Współczesne propozycje wspierania rozwoju i terapii osób z ASD coraz częściej korzystają ze zdobyczy zaawansowanej techniki, wykorzystując różne formy tak zwanej technologii wspierającej (assistive technology). Najbardziej zaawansowaną z nich jest zastosowanie wielofunkcyjnych robotów. W artykule dokonano przeglądu współczesnych wyników badań poświęconych efektywności stosowania robotów w terapii zaburzeń ze spektrum autyzmu pod kątem odpowiedzi na następujące pytania: 1. Jakie aspekty rozwoju osób z ASD mogą być stymulowane poprzez wykorzystanie robotów? 2. Jakie cechy robotów są istotne dla poprawy funkcjonowania osób z ASD?

EN

Autism Spectrum Disorder (ASD) symptoms manifest as behavioural, cognitive, and social difficulties, the occurrence of which is very differentiated depending on their intensity and frequency. The constant increasein knowledge about the determinants of autism and the discovery of pathomechanisms, underlying symptoms present during postnatal development, leads to the search for new therapeutic proposals. Current suggestions for aiding the development and therapy of individuals with ASD increasingly benefit from achievements in advanced techniques, using various forms of assistive technology. The most advanced approach is the use of multifunctional robots. The article reviews the results of current studies on the effectiveness of the use of robotic therapy in autism spectrum disorders in light of the following questions: 1. What developmental aspects of individuals with ASD can be stimulated by the use of robots? 2. What robotic characteristics are important for the functional improvement of individuals with ASD?

2

Kompetencje komunikacyjne dziecka ze spektrum autyzmu

100%

Buława-Halasz J.

Konteksty Pedagogiczne

|

2023

|

vol. 1

|

issue 20

61-72

EN

Autism spectrum disorder is typically characterized by deficits in the ability to initiate and maintain reciprocal social interaction and social communication. The development of communication skills of a child with autism is crucial because it prevents or reduces the intensity and frequency of disruptive or aggressive behavior. In addition, the lack of opportunities to develop communication in early childhood may inflict a serious risk of other problems in adulthood. The text is devoted to the selected methods of diagnosis and therapy, based on scientific evidence, and currently used in Poland. The most used instru-ments for diagnosing autism spectrum disorder are the ADOS-2 (standardized “Autism Diagnostic Observation Schedule – Second Edition”) and ADI-R (comprehensive, standardized, and semi-structured “Autism Diagnostic Interview – Revised”). In Poland, the Psychoeducational Profile PEP-3-PL is used to carry out a functional diagnosis. The most scientifically researched and effective methods of therapy in the field of communication of an autistic child include PECS (Picture Exchange Communication System) and ESDM (The Early Start Denver Model). It is important to be aware of the different quality of diagnostic and therapeutic approaches and the activities of professionals. The most important thing, however, is to properly diagnose the abilities and needs of an autistic child and to introduce educational and therapeutic communication interactions as early as possible.

PL

Spektrum autyzmu charakteryzuje się między innymi deficytami zdolności do inicjowania i podtrzymywania wzajemnych interakcji społecznych i komunikacji społecznej. Rozwój kompetencji komunikacyjnych dziecka ze spektrum autyzmu jest kluczowy, ponieważ przeciwdziała pojawieniu się lub zmniejsza intensywność i częstość zachowań uciążliwych czy agresywnych. Ponadto brak możliwości rozwoju komunikacji we wczesnym dzieciństwie niesie poważne ryzyko zaburzeń w dorosłości. Artykuł jest poświęcony kilku wybranym, opartym na dowodach naukowych, aktualnie stosowanych w Polsce, metodom diagnozy i terapii. Najpowszechniej używanymi instrumentami do postawienia diagnozy zaburzenia ze spektrum autyzmu stanowią narzędzia ADOS-2 (wystandaryzowany „Protokół obserwacji do diagnozowania zaburzeń ze spektrum autyzmu – druga edycja”) i ADI-R (kompleksowy, wystandaryzowany i częściowo ustrukturyzowany „Wywiad do Diagnozy Autyzmu – Wersja zrewidowana”). W Polsce do postawienia diagnozy funkcjonalnej wykorzystywany jest Profil Psychoedukacyjny PEP-3-PL. Do najlepiej przebadanych naukowo i skutecznych metod terapii w zakresie komunikacji dziecka autystycznego należą m.in. PECS (Picture Exchange Communication System) oraz ESDM (The Early Start Denver Model). Ważna jest świadomość różnej jakości podejść diagnostyczno-terapeutycznych oraz samych działań profesjonalistów. Najistotniejsze jednak jest to, aby odpowiednio zdiagnozować możliwości i potrzeby dziecka autystycznego i możliwie jak najwcześniej wprowadzać oddziaływania edukacyjno-terapeutyczne w zakresie komunikacji.

3

Edukacja seksualna osób ze spektrum autyzmu i osób z niepełnosprawnością intelektualną

75%

Fornalik I.

Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka

|

2020

|

vol. 19

|

issue 2

80-107

PL

Ze względu na sytuację polityczną i społeczną ostatnie lata to czas niepewności wokół zagadnienia edukacji seksualnej dzieci oraz młodzieży. Unikanie jej realizacji uwidacznia się w pracy z młodzieżą pełnosprawną, jednak w jeszcze większym stopniu jest obserwowane w terapii i edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, niepełnosprawnością sprzężoną i zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Takie działania są szkodliwe, bowiem osoby te są w większym stopniu narażone na wykorzystanie seksualne, a pozbawione edukacji seksualnej mogą wchodzić w rolę sprawców przemocy seksualnej lub podejmować ryzykowne i problemowe zachowania o charakterze seksualnym. Artykuł prezentuje czynniki związane z określoną niepełnosprawnością lub neuroróżnorodnością, które powinny zostać uwzględnione w planowaniu edukacji seksualnej. Omawia także prawne i organizacyjne aspekty realizacji edukacji seksualnej w polskich placówkach, z uwzględnieniem roli osób ją realizujących.

EN

Due to the political and social situation, recent years have been a time of uncertainty around the issue of sex education of children and adolescents. Avoiding its implementation is evident when working with non-disabled youth, however, it is even more observed in the therapy and education of people with intellectual disabilities, conjugated disabilities and autism spectrum disorders. Such actions are harmful, because these people are more exposed to sexual abuse, and without sex education they can enter the role of perpetrators of sexual violence or take risky and problematic sexual behavior. The article presents factors related to a specific disability or neurodiversity that should be included in the planning of sex education. He also discusses the legal and organizational aspects of the implementation of sex education in Polish institutions, including the role of those implementing it.

4

Opóźniony rozwój mowy a adaptacja do środowiska przedszkolnego

75%

Tarkowski Z., Wójcik M.

Przegląd Pedagogiczny

|

2021

|

issue 2

84-98

EN

The purpose of the research is to determine the impact of the level of speech development on the process of adaptation to the preschool environment. 93 children aged 2;8 – 7;11 with a delayed speech disorder participated. They were tested by means of four tools: the Lee Northwestern Syntax Screening Test, the Boehm Basic Concepts Test, Tarkowski’s Speech Therapy Screening Test and Brzezińska, Czub and Ożadowicz Adaptation Strategy Questionnaire. On this basis, it was established that the level of language development in children with delayed speech disorder is significantly lower than average and they have great difficulties of simple sentences comprehension. Their strategy of adaptation to the preschool environment was varied. Children with delayed speech disorder had the highest scores on the Creative Adaptation Scale, slightly lower on the Anxiety and Submission Scale, and the lowest scores on the Scale of Rebellion and Regret. A statistically significant relationship between the level of comprehension of the statement and creative adaptation to preschool was established in the study group. It also correlates positively with the level of language development. However, a negative correlation was found between the language development and behaviour indicating anxiety and submission. It is also worrying that the tested children with delayed speech disorder represented 37% of a private preschool with total of 253 children.

PL

Celem przeprowadzonych badań jest określenie wpływu poziomu rozwoju mowy na proces adaptacji do środowiska przedszkolnego. Uczestniczyło w nich 93 dzieci w wieku 2;8 – 7;11 lat z rozpoznaniem opóźnionego rozwoju mowy. Zostały one zbadane Testem rozumienia zdań Laury L. Lee, Testem pojęć podstawowych Ann E. Boehm, Przesiewowym testem logopedycznym Zbigniewa Tarkowskiego oraz Kwestionariuszem strategii adaptacji Anny I. Brzezińskiej, Magdaleny Czub i Natalii Ożadowicz. Na podstawie uzyskanych wyników ustalono, że poziom rozwoju języka u dzieci opóźnionych w rozwoju mowy jest istotnie niższy od przeciętnego oraz że badani mają duże trudności w rozumieniu zdań prostych. Ich profil strategii adaptacji do środowiska przedszkolnego był zróżnicowany. Dzieci opóźnione w rozwoju mowy najwyższe wyniki uzyskały w skali twórczej adaptacji, nieco niższe w skali lęku i uległości, a najniższe w skali buntu i rozżalenia. W badanej grupie ustalono statystycznie istotną zależność między poziomem rozumienia wypowiedzi a twórczą adaptacją do środowiska przedszkolnego. Koreluje ona także dodatnio z poziomem rozwoju językowego. Natomiast stwierdzono ujemną korelację między tym rozwojem a zachowaniem świadczącym o lęku i uległości. Niepokojące jest także to, że badane dzieci opóźnione w rozwoju mowy stanowiły 37% niepublicznej placówki przedszkolnej liczącej 253 dzieci.

5

Ujęzykowienie myśli poprzez pismo – analiza komunikacji pisemnej wybranej grupy dzieci ze spektrum autyzmu

75%

Sedivy-Mączka K.

Logopaedica Lodziensia

|

2023

|

issue 7

187-199

EN

The ability to communicate affects the quality and comfort of life. An important problem is how non‑speaking autistic people communicate and how to choose the right tools to convey thoughts. The result of the pilot study presented in the article indicates the need to explore the analysis of communication by means of writing of non‑speaking children who have not yet started school. The respondents showed significant limitations in the way they wrote, but the potential of the tool used for speaking was also evident. A disturbed movement plan limits the ability to speak and manual dexterity, which translates into hand movements when writing down. With writing, the children were given the chance to express themselves freely, albeit without the use of their voice.

PL

Możliwości porozumiewania się wpływają na jakość i komfort życia. Ważnym problemem jest sposób komunikacji niemówiących osób z autyzmem i dobór odpowiednich narzędzi do przekazywania myśli. Przedstawione w artykule badanie pilotażowe wskazuje na konieczność zgłębienia analizy porozumiewania się – za pomocą pisma – dzieci niemówiących, które nie rozpoczęły jeszcze nauki w szkole. Badani wykazywali znaczne ograniczenia w sposobie zapisywania, ale też widoczny był potencjał zastosowanego narzędzia w zakresie wypowiadania się. Zaburzony plan ruchu ogranicza możliwość mówienia oraz sprawność manualną, co przekłada się na ruchy ręki przy zapisywaniu. Dzięki pismu dzieci otrzymały szansę wypowiadania się w sposób swobodny, chociaż bez użycia głosu.

6

The Experiences of the Families of Individuals on the Autism Spectrum During the Pandemic: A Study of Neurodiverse Individuals and Their Caregivers in the Context of Anomie Caused by the Global Health Crisis

75%

Prokop-Dorner A., Ożegalska-Łukasik N., Świątkiewicz-Mośny M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2023

|

vol. 19

|

issue 3

96-115

PL

Kryzys zdrowotny wywołany przez pandemię COVID-19 spowodował czasowe zawieszenie wielu obowiązujących zasad i reguł porządku społecznego. Kryzys ten można określić mianem anomii społecznej, czyli stanu zachwiania ładu społecznego oraz systemu wartości i norm, a także erozji więzi społecznych. W artykule opisano doświadczenia osób z niepełnosprawnościami w sytuacji anomii na przykładzie rodzin osób rozwijających się w spektrum autyzmu. Neurozróżnicowanie osób w spektrum autyzmu jest związane z trudnościami adaptacyjnymi i niską tolerancją na zmiany, a wybuch pandemii wprowadził nagłą zmianę w funkcjonowaniu instytucji, zaburzył dotychczasowe trajektorie życia codziennego oraz uniemożliwił utrzymanie dotychczasowej rutyny. Analiza wywiadów pogłębionych przeprowadzonych wśród opiekunów dzieci w spektrum autyzmu pokazała, jak wobec diametralnych zmian warunków funkcjonowania opiekunowie dostosowali dostępne sposoby działania do potrzeb rozwojowych dzieci i pozostałych członków rodziny. Wobec anomijnego porządku społecznego dominującą strategią radzenia sobie okazała się innowacja.

EN

The health crisis triggered by the COVID-19 pandemic temporarily suspended many of the existing rules and principles of the social order. This crisis can be described as social anomie. In this article, we explore the coping strategies of persons with disabilities in this state using the example of the families of individuals on the autism spectrum. While the neurodiversity of people on the spectrum is associated with adaptation difficulties and a low tolerance of change, the outbreak of the pandemic introduced abrupt changes in the functioning of institutions, the trajectories of daily life, and existing routines. The analysis of in-depth interviews conducted among parents of children on the autism spectrum shows how, in the face of radical changes in their external conditions, caregivers adapted the available measures to the developmental needs of their children and other family members. In the face of an anomic social order, innovation turned out to be the dominant coping strategy.

7

Kooperatywne aspekty komunikacji osób podejrzanych o spektrum autyzmu

75%

Boksa E.

Logopedia

|

2020

|

vol. 49

|

issue 2

39-53

PL

W niniejszym artykule przedstawiam poglądy na temat społecznych, a zarazem kooperatywnych podstaw rozumienia języka i posługiwania się nim w sposób intencjonalny. Sięgnięcie do badań antropolingwistycznych pozwala odkryć istotę procesu porozumiewania się, poprzez który człowiek może realizować życiowe cele. Mam tu na myśli kompetencję komunikacyjną1 . Kooperacja natomiast jest umiejętnością, która wykształciła się w toku ewolucji, aby zapewnić ludziom przetrwanie w świecie niebezpiecznym i różnorodnym. Celem badań była analiza wybranych sytuacji komunikacyjnych dzieci (trzyletnich) podejrzanych o spektrum autyzmu, w których powinien ujawnić się aspekt kooperacji. Badania potwierdziły, że u dzieci ze spektrum autyzmu rozwój mowy został zablokowany na etapie regulacji interakcji z otoczeniem. Przejawia się to między innymi w niezdolności do współpracy. To właśnie umiejętność współpracy doprowadziła ludzi do stworzenia społeczeństw wysoko zorganizowanych, w których relacje międzyludzkie są kodyfikowane językowo i społecznie poprzez komunikowanie się. Myśl ta powinna stanowić implikację w diagnozie i terapii osób ze spektrum autyzmu. Rozwijając bowiem u autyków umiejętność współdziałania w różnych sytuacjach społecznych, możemy wpływać na poziom ich sprawności językowej, kognitywnej oraz wykonawczej.

EN

In this article I present views on the social foundations of understanding a language and using it in an intentional way in the context of its emergence, that is, emergence in the human race. Reaching for anthropolinguistic research allows to discover the essence of the communication process by which a person can achieve life goals. I mean communication competence. Cooperation is a skill that has evolved over the course of evolution to ensure that people survive in a dangerous and diverse world. The aim of the study was to analyze selected communication situations of children (three years old) suspected of having an autism spectrum in which the aspect of cooperation should be revealed. However, it turned out that in children with autism spectrum, speech development was blocked at the stage of regulation of interaction with the environment. The ability to cooperate led people to create highly organized societies whose relations are regulated through communication. This thesis should be an implication in the diagnosis and therapy of people with language communication disorders and delays in language acquisition, in order to develop in those patients the ability to interact, participate in different social situations, thus affecting their level of language, cognitive and executive skills.

8

Rozwijanie komunikacji dziecka ze spektrum autyzmu

75%

Wołosiuk B.

Roczniki Pedagogiczne

|

2017

|

vol. 9(45)

|

issue 3

97-109

PL

W artykule przedstawiono zagadnienie dotyczące komunikacji językowej osób ze spektrum autyzmu i proces kształtowania mowy dziecka autystycznego. Omówiono również zaburzenia porozumiewania werbalnego i niewerbalnego dziecka z ASD, a także propozycje programów pozwalających na rozwój komunikacji, który przebiega różnorodnie, zwracając uwagę na konieczność dobrania indywidualnych metod terapii logopedycznej, dostosowanej do możliwości dziecka. Zaprezentowano czynniki, które wpływają na efekty terapii logopedycznej. Ciekawą propozycją okazała się metoda krakowska. Podkreślono, że w procesie terapii dziecka ze spektrum autyzmu rodzina odgrywa szczególną rolę.

EN

This article presents the issue concerning the development of communications skills in persons with Autism Spectrum Disorder. The author describes the process of speech development of child with autism disorder. It was pointed out that the development of communication skills may have different course. Moreover, the article discusses the problem of verbal and non-verbal communication disorder of child with ASD. Furthermore, the author presents varied proposals of programs, which allow the communication development and underlines the necessity to select personalized methods of speech therapy, adapted for child’s abilities. The article presents also the factors, which have an impact on the results of speech therapy. The particular attention was paid at the Cracovian method. The author underlines the important role of a family in the process of therapy of child with Autism Spectrum Disorder.

9

Wiedza ekspercka i eksperckość przez doświadczenie w dziedzinie autyzmu: kontekst pozainstytucjonalny

75%

Wodziński M., Hetmański M.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2021

|

vol. 9/1

225-250

PL

W artykule przedstawione są koncepcje i teorie wiedzy eksperckiej, a także dyskusje nad epistemologicznym statusem wiedzy eksperckiej, kompetencji poznawczych wchodzących w zakres eksperckości oraz autorytetu eksperta. Są one traktowane jako rodzaj wiedzy pozainstytucjonalnej, tylko w niewielkim stopniu nawiązującej do wiedzy naukowej i akademickich środowisk. Zreferowane zostają stanowiska A. Goldmana, H. Collinsa i R. Evansa, Z. Majdika i W. Keitha, T. Burge’a oraz J. Shanteau w kwestii prawomocności wiedzy eksperckiej oraz sposobów jej uzasadniania. Wskazuje się na problematyczność i pewne ograniczenia tradycyjnych stanowisk w sprawie wiarygodności wiedzy eksperckiej i autorytetu eksperta. Na przykładzie zjawiska spektrum autyzmu i tradycyjnych sądów na jego temat – w szczególności ekspertyz wydawanych o osobach nim objętych oraz potocznych opinii i stereotypów – przedstawiona zostaje dyskusja nad zmianami zachodzącymi w tej dziedzinie wiedzy i społecznej praktyki. Omawiane są koncepcje eksperckości przez doświadczenie w temacie autyzmu, w tym również tzw. samorzecznictwa i samorzecznictwa-naukowców. Te nowe postawy poznawcze i społeczne funkcje ekspertów ds. spektrum autyzmu analizowane są również od strony epistemologicznej wiarygodności tego rodzaju wiedzy i kompetencji.

10

Otrzymywane i oczekiwane wsparcie w doświadczeniu matki samotnie wychowującej dziecko ze spektrum autyzmu - studium przypadku

63%

Rachwał A., Gosztyła T.

Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne

|

2019

|

vol. 13-14

|

issue 1-2

7-17

EN

The aim of the study was the qualitative analysis of mother's of child with ASD experience with received and expected support. A structured interview was used in the study. The obtained results give a picture of a woman, alone and overwhelmed with duties, feeling lacking sufficient parental competences. This calls for the development of differentiated forms of support for parents of children with ASD, e. g. support groups, individual consultations with specialists, workshops to develop parental competences. It is also important to provide information support to wider family and to create social campaigns that bring this issue closer to society.

PL

Celem studium była jakościowa analiza doświadczenia matki dziecka ze spektrum autyzmu (ASD) w zakresie otrzymywanego i oczekiwanego wsparcia. W procesie badawczym zastosowano wywiad ustrukturyzowany. Uzyskane wyniki dają obraz osamotnionej i przytłoczonej obowiązkami kobiety, o poczuciu braku wystarczających kompetencji wychowawczych. Pociąga to za sobą postulat rozwoju zróżnicowanych formy pomocy dla rodziców dzieci z ASD, np. grup wsparcia, indywidualnych konsultacji ze specjalistami, warsztatów rozwijających kompetencje wychowawcze. Istotne jest także objęcie wsparciem informacyjnym szerszych kręgów rodzinnych oraz tworzenie kampanii społecznych przybliżające tę problematykę społeczeństwu.

11

Theory of Mind, linguistic recursion and autism spectrum disorder

63%

Polyanskaya I., Blackburn P., Braüner T.

Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching

|

2017

|

issue 14/1

69-95

EN

In this paper we give the motivation for and discuss the design of an experiment investigating whether the acquisition of linguistic recursion helps children with Autism Spectrum Disorder (ASD) develop second-order false belief skills. We first present the relevant psychological concepts (in particular, what Theory of Mind is, and what it has to do with false beliefs) and then go on to discuss the role of language in our investigation. We explain why compositional semantics seems of particular relevance to second-order false beliefs, and why training children with ASD in the comprehension and production of (recursive) possessive noun-phrases and sentential complements might be beneficial. After our discussion of these fundamental ideas motivating the study, we outline our experimental program in more detail.

PL

W niniejszym artykule przedstawimy motywacje dla przeprowadzenia i omówimy projekt eksperymentu mającego na celu zbadanie, czy nabycie rekurencji językowej pomaga dzieciom ze spektrum autyzmu (ASD) rozwinąć zdolności rozumienia fałszywych przekonań drugiego rzędu. Na początek przedstawimy istotne pojęcia z dziedziny psychologii (zwłaszcza objaśnimy, czym jest teoria umysłu i co ma ona wspólnego z fałszywymi przekonaniami), a następnie przejdziemy do omówienia roli języka w naszych badaniach. Wyjaśnimy, dlaczego semantyka kompozycjna wydaje się szczególnie ważna w odniesieniu do fał-szywych przekonań drugiego rzędu, i dlaczego ćwiczenie dzieci z ASD w rozumieniu i tworzeniu (rekurencyjnych) dzierżawczych fraz rzeczownikowych oraz dopełnień zdaniowych może być korzystne. Po przedyskutowaniu tych fundamentalnych pojęć odnoszących się do prowadzonych badań, przedstawimy nasz eksperymentalny program w szczegółach.

12

Zachowania językowe i komunikacyjne osób ze spektrum autyzmu w wybranych filmach fabularnych

63%

Ejsmunt‑Wieczorek I.

Logopaedica Lodziensia

|

2022

|

issue 6

37-49

EN

Language and speech are essential in every human being’s life. People acquire linguistic competences from the early years that help them build grammatically correct phrases and linguistic skills thanks to which, they can adjust the message to its receiver and situation. All this helps build important for us relations. Unfortunately, people with disabilities, apart from physical and mental dysfunctions, are characterized by a different level of linguistic and communicative skills. In this article, I am going to present the language skills of fictional film heroes with autism spectrum disorders. I will also make an attempt to assess the accuracy of the correct presentation of language disorders among people with disabilities by film directors and heroes in relation to the professional literature devoted to the described autism spectrum.

PL

Język i mowa są niezbędne w życiu każdego człowieka. Od najmłodszych lat ludzie nabywają kompetencje językowe pomagające im tworzyć poprawne gramatycznie frazy oraz umiejętności językowe, dzięki którym potrafią dopasować przekaz do odbiorcy i sytuacji. Wszystko to pomaga budować ważne dla nas relacje. Niestety, osoby niepełnosprawne, poza dysfunkcjami fizycznymi i psychicznymi, charakteryzują się różnym poziomem sprawności językowej i komunikacyjnej. W artykule przedstawiono umiejętności językowe fikcyjnych bohaterów filmowych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Podjęto również próbę oceny trafności prawidłowego przedstawiania zaburzeń językowych u osób z dysfunkcjami przez reżyserów i bohaterów filmowych w odniesieniu do literatury fachowej, poświęconej opisywanemu spektrum autyzmu.

13

Spektrum autyzmu a afazja rozwojowa. Porównanie rozwoju języka

63%

Tarkowski Z., Wójcik M., Lech M.

Logopaedica Lodziensia

|

2022

|

issue 6

267-278

EN

The study involved 37 children with an autism spectrum disorder and 12 children with developmental aphasia, aged 2,6 to 8,1. They were assessed using the Sentence Comprehension Test, the Speech Therapy Screening Test and the Stanford‑Binet Intelligence Scale. It turned out that the autistic children and aphasic children have a borderline intellectual disability and are delayed in speech development. There were no statistically significant differences between them in terms of language understanding. Children with an autism spectrum disorder obtained significantly higher results than children with childhood aphasia in the tests assessing the dictionary, grammar and pronunciation. A high correlation was also found between the results in the Sentence Comprehension Test and the Speech Therapy Screening Test. However, the correlation between language understanding and non‑verbal intelligence turned out to be statistically insignificant.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań, w których uczestniczyło 37 dzieci ze spektrum autyzmu oraz 12 dzieci z afazją rozwojową wieku od 2,6 do 8,1 lat. Zostały one ocenione za pomocą Testu Rozumienia Zdań, Przesiewowego Testu Logopedycznego oraz Skali Inteligencji Stanford‑Binet. Okazało się, że badane dzieci autystyczne oraz dzieci afatyczne mają inteligencję na pograniczu niepełnosprawności intelektualnej oraz są opóźnione w rozwoju mowy. Nie stwierdzono między nimi istotnych statystycznie różnic w zakresie rozumienia języka. Dzieci autystyczne uzyskały znacznie wyższe wyniki niż dzieci afatyczne w próbach oceniających słownik, gramatykę i wymowę. Stwierdzono także wysoką zależność między wynikami w Teście Rozumienia Zdań oraz Przesiewowym Teście Logopedycznym. Natomiast korelacja między rozumieniem języka a inteligencją niewerbalną okazała się nieistotna statystycznie.

14

Oddziaływania psychoedukacyjne a wiedza o sobie dorosłych osób ze spektrum autyzmu

63%

Kanar M.

Rocznik Lubuski

|

2022

|

vol. 48

|

issue 2

173-184

EN

The aim of the study was to determine the relevance of psychoeducational interventions to the self-knowledge of adults on the autism spectrum. This study assumes that the interpretative paradigm is crucial in order to seek answers to the researcher’s research questions. Autistic individuals tend to have difficulties in the communication sphere as well as in the social sphere. Therefore, an individual approach to each participant proved to be particularly important. The analysis and interpretation of the empirical material involved a phenomenographic perspective. The research showed that educational and therapeutic activities can positively or negatively influence the self-knowledge of individuals on the autism spectrum. Autistic people who experienced properly conducted educational interventions, which took into account their neurotype, developed self-knowledge, as well as skills related to self-regulation and self-determination. Some of the statements made by the respondents indicate a negative impact of educational and therapeutic interventions.

PL

Celem badań było określenie znaczenia oddziaływań psychoedukacyjnych dla samowiedzy dorosłych osób ze spektrum autyzmu. W opracowaniu przyjęto, że paradygmat interpretatywny jest kluczowy, aby móc odnaleźć odpowiedzi na nurtujące badacza problemy naukowe. Osoby autystyczne charakteryzują się trudnościami w sferze komunikacyjnej, a także społecznej. W związku z tym szczególnie istotne okazało się indywidualne podejście do każdego badanego. Analiza i interpretacja materiału empirycznego uwzględniała perspektywę fenomenograficzną. Badania wykazały, że działania o charakterze edukacyjno-terapeutycznym mogą pozytywnie lub negatywnie wpływać na samowiedzę ludzi ze spektrum autyzmu. Osoby autystyczne, które doświadczyły prawidłowo przeprowadzonych oddziaływań edukacyjnych, uwzględniających ich neurotyp rozwinęły wiedzę o sobie, a także umiejętności związane ze samoregulacją i samostanowieniem. Wśród wypowiedzi badanych można wskazać takie, które świadczą o negatywnym oddziaływaniu interwencji edukacyjno-terapeutycznych.

15

„Dziewczyna w spektrum”. O Cukrach Doroty Kotas

63%

Gralewicz-Wolny I.

Świat i Słowo

|

2023

|

vol. 41

|

issue 2

421-432

EN

The article proposes a reading of Sugars by Dorota Kotas – a story about a girl on the autism spectrum who, as a non-neurotypical and non-heteronormative person, incurs the high emotional costs of double exclusion (mainly in the field of family relationships), and yet saves a whole set of features that allow her to fulfill herself in a creative and personal dimension. From the perspective of girl studies, the narrative of Sugars presents girlhood not so much as a stage of a woman’s life, situated between childhood and adulthood, but as the state of independence she achieves from social norms, the pleasure of being simply herself without concern for the requirements and expectations of the environment.

16

Expert Knowledge and Expertise by Experience in the Domain of Autism

51%

Wodziński M., Hetmański M.

Filozofia i Nauka

|

2021

|

vol. 9

17

Wspieranie dorosłych osób ze spektrum autyzmu w Polsce – od rozważań teoretycznych do praktycznej egzemplifikacji

51%

Kanar M.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2019

|

issue 9

240-249

PL

Teza. W opracowaniu podjęto tematykę dotyczącą wspierania dorosłych osób ze spektrum autyzmu. Przez wzgląd na instytucjonalne podejście do wsparcia osób niepełnosprawnych zauważa się niepowodzenia w niwelowaniu trudności w funkcjonowaniu osób z niepełnosprawnością. Niniejszy artykuł przedstawi przykłady dobrej praktyki we wspieraniu osób z autyzmem. Omówione koncepcje. W tekście przedstawione zostało zaplecze teoretyczne systemu opieki i wsparcia osób z niepełnosprawnością w Polsce. Ponadto artykuł ukazuje program usamodzielniania na płaszczyźnie zawodowej oraz w aspekcie życiowym (program mieszkań treningowych oraz Domu dla Dorosłych Osób z Autyzmem). Opracowanie zawiera egzemplifikację przykładów dobrej praktyki wspierania dorosłych osób z autyzmem. Omówione zostały najważniejsze założenia Fundacji Dom Autysty, Stowarzyszenia Pomocy Osobom Autystycznym Dalej Razem oraz Fundacji Generado. Wyniki i wnioski. Zakończenie ukazuje możliwości wsparcia dorosłych osób z autyzmem, które stwarzają wymienione wyżej organizacje pożytku publicznego. Podsumowaniem niniejszego opracowania jest ukazanie deficytów i możliwości ich niwelowania w systemie wsparcia osób niepełnosprawnych w oparciu o zalecenia dla Polski odnośnie realizacji Konwencji o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami oraz przedstawienie idei systemu samorzecznictwa.

EN

Thesis. The study addresses the subject of supporting adults from the autism spectrum. Through insight into the institutional approach to supporting people with disabilities, failures in eliminating difficulties in the functioning of people with disabilities are noted. This article will present examples of good practice in supporting people with autism. Concepts dicsussed. The text presents a theoretical background of care and support systems for people with disabilities in Poland. Additionally, the article shows the programme for becoming independent on a professional level as well as in life generally (programme of training flats, and the ‘Home for Adults with Autism’). The study contains an exemplification of good practice to support adult people with autism. The most important assumptions of the Foundation "Dom Autysty", Association for the Assistance of Autistic People "Dalej Razem" and the Generado Foundation were discussed. Results and conclusions. The conclusion indicates the possibilities for supporting adults with autism which are created by the above mentioned Public Benefit Organizations. To summarise, the study shows the deficits in the support system for disabled people and the possibilities of overcoming them, based on recommendations for Poland regarding the implementation of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities.

18

Komunikacja przez ruch – Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne jako metoda pracy dla osób z trudnościami ze spektrum autyzmu

51%

Strzałkowska-Nowak I.

Rozprawy Społeczne

|

2018

|

vol. 12

|

issue 4

65-74

PL

Zarówno ruch, jak i komunikację możemy zaliczyć do grupy podstawowych potrzeb każdego człowieka. Artykuł podejmuje tematykę komunikacji poprzez ruch, wykorzystywanej w pracy za pomocą Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Treść odnosi się do pracy z uszczegółowioną grupą odbiorców-osoby ze spektrum autyzmu. W pracy przedstawiono teoretyczne ujęcie komunikacji, z uwzględnieniem sposobów komunikowania się osób z ASD. Ponadto ukazano genezę Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne jak również praktyczne jej zastosowanie w pracy z osobami ze spektrum autyzmu w celu komunikacji z otoczeniem za pomocą ruchu własnego ciała jak i obserwacji ruchu ciała innych osób. Metoda Ruchu Rozwijającego zakłada posługiwanie się ruchem jako narzędziem wspomagania rozwoju psychoruchowego. Jest to efektem rozwijania poprzez ruch świadomości własnego ciała, przestrzeni, usprawnienia ruchowego oraz dzielenia przestrzeni z innymi osobami i nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu za pomocą ruchu.

EN

Movement and communication can be classified as a group of basic needs of each person. The article deals with the subject of communication through movement, used in the developing Sherborne Developmental Movement Method. The content refers to the work conducted with a specific group of learners with the autism spectrum. Theoretical approaches to communication as well as ways of communicating with ASD are presented. In addition, the genesis of the Veronica Sherborne Developmental Movement Method is also shown, as well as its practical use in the work with people with Autism Spectrum to communicate with the environment through the movement of one’s own body and the observation of other people’s body movements. The Developmental Movement Method considers the use of motion to be a significant tool to support psychomotor development. It results from the development of consciousness of one’s body, of space, of movement, of space and of other persons, and of communication with others by means of a close contact.

19

Teaching the skill of speaking to an autistic learner: A case study

51%

Polok K., Sadlik M.

Językoznawstwo

|

2022

|

vol. 16

|

issue 1

167-178

PL

Praca przedstawia dokładną analizę teoretyczną oraz badania mające na celu zweryfikowanie możliwości rozwoju umiejętności komunikacyjnych w języku angielskim u uczniów posiadających zaburzenia w spektrum autyzmu. W pierwszej części autorzy prezentują informacje dotyczące opisywanego zaburzenia, a także związek między dogłębnym zrozumieniem autyzmu, zastosowaniem odpowiedniej terapii, włączeniem konkretnych metod nauczania a efektywnym nauczaniem umiejętności komunikacji. Jak pokazuje literatura, rozwijanie kompetencji językowych może mieć również walory terapeutyczne, co więcej, zastosowanie odpowiednich technik nauczania powoduje znaczną poprawę zdolności komunikacji w języku angielskim u dzieci autystycznych. Dlatego też w kolejnej części pracy przedstawiono wyniki pracy autorów z uczennicą cierpiącą na zespół Aspergera, a na koniec ukazano wnioski z badania.

EN

This paper reports the findings of research that the author conducted in order to investigate the development of English communication skills in learners with autistic spectrum disorders. Information and background about the issue is followed by a brief analysis of theory as presented in the literature. In the first part of the paper, the authors examine the relationship between appropriate therapy, understanding the disorder, using specific teaching methods, and the effective learning of communication skills in English. As shown in the literature, learning a language can bring therapeutic benefits and the use of particular teaching techniques has great effects on the development of English communication skills in autistic children. Furthermore, the subsequent part of the paper presents the results of the author’s work with a student suffering from Asperger’s syndrome. The paper ends with conclusions drawn as a result of the case study.

Refine search results

Roboty w terapii osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

Kompetencje komunikacyjne dziecka ze spektrum autyzmu

Edukacja seksualna osób ze spektrum autyzmu i osób z niepełnosprawnością intelektualną

Opóźniony rozwój mowy a adaptacja do środowiska przedszkolnego

Ujęzykowienie myśli poprzez pismo – analiza komunikacji pisemnej wybranej grupy dzieci ze spektrum autyzmu

The Experiences of the Families of Individuals on the Autism Spectrum During the Pandemic: A Study of Neurodiverse Individuals and Their Caregivers in the Context of Anomie Caused by the Global Health Crisis

Kooperatywne aspekty komunikacji osób podejrzanych o spektrum autyzmu

Rozwijanie komunikacji dziecka ze spektrum autyzmu

Wiedza ekspercka i eksperckość przez doświadczenie w dziedzinie autyzmu: kontekst pozainstytucjonalny

Otrzymywane i oczekiwane wsparcie w doświadczeniu matki samotnie wychowującej dziecko ze spektrum autyzmu - studium przypadku

Theory of Mind, linguistic recursion and autism spectrum disorder

Zachowania językowe i komunikacyjne osób ze spektrum autyzmu w wybranych filmach fabularnych

Spektrum autyzmu a afazja rozwojowa. Porównanie rozwoju języka

Oddziaływania psychoedukacyjne a wiedza o sobie dorosłych osób ze spektrum autyzmu

„Dziewczyna w spektrum”. O Cukrach Doroty Kotas

Expert Knowledge and Expertise by Experience in the Domain of Autism

Wspieranie dorosłych osób ze spektrum autyzmu w Polsce – od rozważań teoretycznych do praktycznej egzemplifikacji

Komunikacja przez ruch – Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne jako metoda pracy dla osób z trudnościami ze spektrum autyzmu

Teaching the skill of speaking to an autistic learner: A case study