Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  spis powszechny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Rosyjskojęzyczni mieszkańcy Płocka w świetle Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności Imperium Rosyjskiego z 1897 roku

100%
Gralicki B.
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
|
2015
|
vol. 60
|
issue 4(245)
10-15
EN
The first Population and Housing Census based on modern assumptions was carried out in the Russian Empire in 1897. Its results were used by the author to analyze the demographic structure of Orthodox minority of Płock and its place in town community.
PL
Pierwszy spis powszechny oparty na nowoczesnych założeniach przeprowadzono w Imperium Rosyjskim w 1897 roku. Jego rezultaty posłużyły autorowi do analizy struktury demograficznej płockiej mniejszości prawosławnej i jej miejsca w społeczności miasta.
2
Content available remote

Osoby niepełnosprawne w świetle Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r. – wybrane aspekty

100%
Slany K.
Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania
|
2014
|
issue 2(11)
44-62
PL
Spisy traktowane są jako jedno z najważniejszych źródeł informacji statystycznej, bowiem należą do podstawowych, tzw. pełnych przekaźników wiedzy o społeczeństwie i jego cechach zespołowych, demograficznych oraz społeczno-ekonomicznych. Celem artykułu jest zatem krytyczne przedstawienie najważniejszych informacji pozyskanych na temat osób niepełnoprawnych w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań z 2011 r., odnoszących się nie tylko do liczby, rodzajów niepełnosprawności, ale i głównych charakterystyk społeczno-demograficznych. Na wyniki spisu z 2011 r. trzeba było bardzo długo czekać (nadal czeka się – brak m.in. informacji o rodzinach) i okazało się, że te publikowane są niepełne oraz ciągle jeszcze przetwarzane i, co znamienne, nie dotyczą ogółu osób niepełnosprawnych. Długi czas oczekiwania na dane wynika z prowadzenia badań tzw. metodą mieszaną i związanych z tym trudności w scaleniu różnych zbiorów danych. Ponadto, zgodnie z ustawą z dnia 4 marca 2010 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r., udzielanie odpowiedzi na pytania dotyczące niepełnosprawności odbywało się na zasadzie dobrowolności – ze względu na specyfikę i wrażliwość tematu. Tak więc, według informacji GUS, prawie 1,5 mln osób odmówiło udzielenia odpowiedzi. Wystąpiły poważne braki w odpowiedziach (ok. 1 940,2 tys.). GUS zapowiedział, iż nadal będą prowadzone pogłębione analizy, których celem będzie zmniejszenie liczby brakujących odpowiedzi, jednak liczba odmów nie ulegnie zmianie. Spis pokazuje wobec tego zaniżone odsetki osób niepełnosprawnych w relacji do ogólnej liczby ludności. Słowa kluczowe: spis powszechny, niepełnosprawność, rodzaje niepełnosprawności, cechy demograficzno-społeczne niepełnosprawnych
EN
Censuses are treated as one of the major sources of statistical information, as part of the core, so-called full relays of the knowledge about the society and its common, demographic and socio-economic features. The purpose of this article is therefore critical presentation of the most important information gained about persons with disabilities in the National Census of Population and Housing, 2011, relating not only to the number, types of disabilities, but the main socio-demographic characteristics as well. We had to wait for a long time for the results of the 2011 census (and we are still waiting – there are some missing data including information about families) and we found that ones that are published are incomplete and still being processed and, what significantly, they do not concern all persons with disabilities. Long waiting time for data results from the research condacted by so-called mixed method, and the related difficulties in merging the different data sets. Furthermore, in accordance with the Law of M arch, 4, 2010 on the national census of population and housing in 2011, responsing to the questions on disability was carried out on a voluntary basis – due to the specificity and sensitivity of the subject. Thus, according to Central Statistical Office (GUS), nearly 1.5 million people refused to give the answer. There were serious deficiencies in the responses (approximately 1 940,2 thous.). GUS announced that in-depth analysis which will aim to reduce the number of missing responses, will be continued, but the number of denials will not change. Therefore, the census shows underestimated percentages of persons with disabilities in relation to the total population.
3
Publication available in full text mode
Content available

Ukraińcy na Podlasiu – geneza, kontrowersje, współczesność

88%
Barwiński M., UŁ W. N. G.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
|
2011
|
issue 11
EN
Ukrainian population is connected with Polish history from the earliest times. Most of its presence is associated with such a historical and geographical regions as Podolia, Volyn, Outer Carpathian or – during the partitions – Galicia. Much less it is said about the Ukrainians in the context of Podlasie, despite the fact that their history in this region reaches Middle Ages. It is caused by many factors, mainly smaller number of people and the total difference of otherness of the Ukrainian population in Podlasie compare to "Galician Ukrainians”, especially during the partitions of Poland and in the 20 th century. In the series of historical studies concerning the history of settlement in Podlasie region, commonly emphasized is the fact that the North-Ukrainian ethnic population settled in the southeastern part of Podlasie in the Middle Ages. Based on the Russian census from 1897, the number of Ukrainian population in the Bialystok district was estimated for more than 60 thousand, mainly in the Bielsko region. Completely different were the results of censuses which took place 20–30 years later, in the independent Poland. According to them, between 1897 and 1931, Podlasie experienced a very rapid increase in the number of Belarusians and even more rapid decline in the number of Ukrainians. Between rivers, Narew and Bug in a very short time, there has been a complete reversal of the Ukrainian-Belarusian ethnic structure. In autumn of 1939 Podlasie was incorporated into the USSR. The Soviet government considered the whole population of Orthodox Church as Belarusians. In the postwar period, adopted the principle of automatic classification of population by religious criteria, considering all the Orthodox in Podlasie as Belarusians. In this simple schematic division of religious and ethnic structure, there was no room for Ukrainians. Only after a few decades later, at the turn of the 80s and 90s, began the process of rebirth of the Ukrainian national identity among the Orthodox community of Podlasie. This process took place mainly on the ground of a distinct ethnicity and language. It also took place in the institutional and organizational level, and in the awareness of the population, what confirm the results of sociological studies and censuses. It is hard to predict now how to continue the process of rerutenization specific parts of the population living between Narew and Bug rivers. One can only hope that in a democratic society it will be determined only by the individual sense of national identity, rather than arbitrary political and administrative guidelines.
4
Publication available in full text mode
Content available

Spisy powszechne w Polsce w latach 1921–2011 – określanie czy kreowanie struktury narodowościowej?

75%
Barwiński M., Katedra Geografii Politycznej i Studiów Regionalnych W. N. G.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
|
2015
|
issue 21
PL
W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytania, na ile metody przeprowadzenia spisów powszechnych, sformułowania tzw. pytań etnicznych oraz bieżące uwarunkowania polityczne i społeczne mogą kształtować ich wyniki w odniesieniu do struktury narodowościowej. Omówiono spisy ludności przeprowadzone w Polsce w ciągu ostatnich 90 lat, zwracając szczególną uwagę na czynniki, które mogły spowodować wypaczenie ich rezultatów. Skupiono się nie tyle na kolejnym przedstawieniu – powszechnie znanych – wyników w ujęciu ilościowym i przestrzennym, ale na „mechanizmie” przeprowadzenia spisu w kontekście ówczesnych realiów politycznych i społecznych.
EN
This article attempts to answer question on how much the methods of conducting censuses, the formulation of the so-called ”ethnic question” and current political and social conditions can shape their results. The census carried out in Poland over the last 90 years were discussed, paying particular attention to factors that could cause distortion of their results. Censuses in 1921 and 1946 were carried out immediately after the end of armed conflict – in a very dynamic socio-political situation during the post-war migration, not on the entire territory of the country, before the final demarcation of borders, in conditions of very strong nationalist atmosphere and marked reluctance of Polish majority to at least part of national minorities. From the point of view of the state administration the rapid pace of their conduction had justified reasons of political and demographic character, however it did not worked in the case of a reliable determination of the national structure, due to underestimating of the size of national minorities. The census in 1931 was carried out in the realities of a multinational state, strongly conflicted ethnically. On its results influenced both, the change in the method of determining the national structure, direct manipulation and forgery of authorities seeking to underestimation of the number of non-Polish population, as well as the emerging national identity of some residents, especially of eastern regions of the Poland. In 2002, after several years of recess in the studies on ethnic statistics, in the realities of practically mono-ethnic state, the clearly method of question of nationality and direct method of obtaining statistical data were adopted. However the social conditions, and particularly the negative experience of part of the minority against declaring non-Polish nationality, has contributed to an underestimation of its results, what combined with excessive estimates of the then Polish ethnic structure, caused numerous complaints concerning the accuracy of the census. In turn, in 2011, the census was carried out by a very diverse and completely different from all previous ones method. The introduced changes were mainly influenced by the suggestions and requests of national organizations, under what is known as ”political correctness” in the country in which minorities did not play a significant role in demographic or political aspect. The formulation of a questions about nationality, and especially the computation or rather estimation of the ethnic structure – for the first time – clearly overrated, not underrated its results and reduced their credibility. In terms of questions about nationality, none of these censuses were fully reliable, and for quantifying the Polish ethnic structure, the greater importance had rather different statistical methods applied during censuses, and the current state policy against non-Polish population, rather than the subjective feeling of national identity of individual citizens.
5
Publication available in full text mode
Content available

Mniejszość białoruska w Narodowym Spisie Powszechnym z 2002 roku

63%
Czapko T.
Facta Simonidis
|
2009
|
vol. 2
|
issue 1
75-89
EN
The 2002 Polish National Census has shown that Belarusian minority in Poland consists of nearly 50,000 members. Although, the exact determination of number of Belarusians in Poland is diffi cult, because of various historical, social and economical reasons, which cause that open declarations of Belarusian identity are not common among the Belarusians. Traditional identifying Belarusian nationality with Orthodox Christianity should be considered with caution, because relatively small amount of Orthodox population in the eastern part of Bialystok region decided to declare other than Polish nationality.
PL
Narodowy Spis Powszechny z 2002 roku wykazał, iż mniejszość białoruska w Polsce liczy niespełna 50 tysięcy przedstawicieli. Na przeszkodzie dokładnemu ustaleniu liczebności Białorusinów w Polsce stoją jednak różnego rodzaju przyczyny historyczne oraz społeczno-ekonomiczne, które sprawiają, iż otwarte deklarowanie narodowości nie jest wśród Białorusinów rozpowszechnione. Ostrożnie podchodzić należy również do potocznego utożsamiania prawosławia z białoruskością, gdyż na obszarze wschodniej Białostocczyzny stosunkowo niewielka część ludności wyznania prawosławnego zdecydowała się na zadeklarowanie narodowości innej niż polska.
6
Publication available in full text mode
Content available

Spis powszechny jako źródło informacji o ludności

63%
Krywult-Albańska M.
Studia Socjologiczne
|
2012
|
issue 4(207)
87-107
EN
The article discusses major features of censuses, focusing particularly on the recent census of the population of Poland (National Census of Population and Housing 2011, NSP 2011). Description of the census is preceded by a general historical background and by a presentation of the context created by recommendations concerning population censuses provided by international bodies, as well as experiences and practices implemented by various countries. Usefulness of census data on population is analyzed, as well as their advantages and disadvantages and prospects for the future. While the first part of the article discussing the characteristics of the NSP 2011 focuses on the official assumptions underlying the census, adopted methodology, etc., the second part attempts at a critical assessment of these assumptions and of the quality of census data.
PL
Artykuł ukazuje podstawowe cechy spisów ludności, ze szczególnym uwzględnieniem spisu ludności Polski w 2011 roku (NSP 2011). Charakterystyka badania spisowego poprzedzona została krótkim rysem historycznym oraz przedstawieniem kontekstu, jaki stanowią zalecenia międzynarodowych organizacji, dotyczące przeprowadzania spisów ludności, a tak- że doświadczenia i praktyka różnych państw w tym zakresie. Dokonano analizy użyteczności informacji uzyskiwanych o ludności w spisach, wad i zalet badania oraz zarysowano perspektywy na przyszłość. W pierwszej części, stanowiącej omówienie NSP 2011, artykuł koncentruje się głównie na oficjalnych założeniach badania spisowego, przyjętych zasadach metodologicznych itd., w drugiej części podjęto próbę krytycznej oceny tych założeń i jakości pozyskanych w spisie informacji.
7
Publication available in full text mode
Content available

Współczesna sytuacja mniejszości polskiej na Łotwie - ujęcie geograficzno-polityczne

51%
Leśniewska K., Łódzki U.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
|
2014
|
issue 17
PL
W artykule omówiono liczebność i rozmieszczenie skupisk mniejszości polskiej w Republice Łotewskiej w świetle wyników spisu powszechnego z 2011 roku. W opracowaniu ukazano także działalność głównych organizacji społecznych oraz szkół mniejszości polskiej na Łotwie. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich2 . Celem wywiadów było poznanie opinii najaktywniejszej, a jednocześnie najbardziej kompetentnej grupy działaczy.
EN
Many political changes during the last centuries caused that East Europe is inhabited by many minorities. Early 90s brought many geopolitical changes in Europe, especially as a result of the collapse of Soviet Union independence were achieved Baltic Republics. These little countries with a small population have very high ethnic diversity. Nowadays the national minorities are quite important part of different societies but they have also different functional possibilities. In different countries they have different legal status which influence on their situations. In the article, the author presents number and distribution of main centers of the Polish minority in the Republic of Latvia in the light of the results of 2011census. The study also shows the main activities of social organizations and the Polish minority schools in Latvia. In the research used the sociological method of in-depth interviews with the leaders of Polish organizations, which main aim was to find out the opinion of the most active and the most competent group of activists.
8
Publication available in full text mode
Content available

Greater Poland Crafts in the Light of the 1810 Census and in the Context of Multidimensional Grouping

51%
Błażejczyk-Majka L.
Przeszłość Demograficzna Polski
|
2019
|
vol. 41
123-156
PL
Przygotowany artykuł jest uzupełnieniem rozważań Czesława Łuczaka i Jerzego Topolskiego nad rzemiosłem wielkopolskim w okresie zaborów oraz uogólnieniem badań Henryka Grossmana i Mieczysława Kędelskiego nad strukturą społeczno-gospodarczą Księstwa Warszawskiego. W artykule zaprezentowano sposób zastosowania wybranych metod ilościowych w badaniach historycznych nad rzemiosłem departamentu poznańskiego na początku XIX wieku. Głównym źródłem danych ilościowych, stanowiących podstawę prezentowanych analiz, były wyniki jednego ze spisów ludności, jakie zostały przeprowadzone w okresie Księstwa Warszawskiego. Opanowanie znaczącej liczby danych wymagało w pierwszym kroku agregacji zmiennych. Dopiero na jej podstawie przeprowadzono regionalizację departamentu poznańskiego ze względu na strukturę rzemiosła. Badania potwierdziły kluczowe znaczenie przemysłu włókienniczego w gospodarce Wielkopolski w okresie przedindustrialnym. Zastosowanie metod ilościowych dowiodło jednak, że rozwojowi branży sukienniczej i płóciennictwu towarzyszył rozwój gospodarczy całego powiatu. Co więcej, przeprowadzone badania dowiodły, że powiaty otaczające główny ośrodek gospodarczy regionu skupione były na zaspokojeniu potrzeb podstawowych ludności. Większa odległość, wspomagana decyzjami politycznymi, warunkami naturalnymi i usytuowaniem przygranicznym, determinowała większą specjalizację poszczególnych terenów. Porównanie wyników dwóch podejść do agregacji zmiennych pozwoliło pośrednio na sformułowanie konkluzji o charakterze metodologicznym. Zastosowanie metod wielowymiarowych, w tym tych dotyczących grupowania, można traktować jako narzędzie wspomagające pracę współczesnego historyka gospodarczego. Niezbędne jest jednak świadome dostosowanie kolejnych etapów badania do specyfiki danych historycznych. Relatywnie ważniejszym niż w innych dziedzinach jest etap weryfikacji statystycznej i dyskusji merytorycznej uzyskanych wyników.
EN
The article complements the reflections of Czesław Łuczak and Jerzy Topolski on the Greater Poland crafts during the Partitions and generalizes the research of Henryk Grossman and Mieczysław Kędelski on the socio-economic structure of the Duchy of Warsaw. The article presents the method of applying selected quantitative methods in historical research on Poznań crafts at the beginning of the 19th century. The results of one of the censuses that were carried out in the period of the Duchy of Warsaw were the main source of quantitative data, constituting the basis for the presented analyses. Mastering a significant number of data required the aggregation of variables in the first step. Only on its basis, the regionalization of the Poznań department took place due to the structure of craftsmanship. The research confirmed the key importance of the textile industry in Greater Poland’s economy in the pre-industrial period. However, the use of quantitative methods led to more far-reaching conclusions that the development of the textile industry and the canvas industry was accompanied by the economic development of the whole county. Moreover, the research carried out showed that the counties surrounding the main economic center of the region were focused on satisfying the basic needs of the population. The longer distance, supported by political decisions, natural conditions and border location determined the greater specialization of individual areas. The comparison of results from the two approaches to the aggregation of variables indirectly allowed the formulation of methodological conclusions. The use of multidimensional methods, including those concerning grouping, can be treated as a tool supporting the work of contemporary economic historians. However, it is necessary to consciously adjust the successive stages of the research to the specificity of the historical data. Relatively more important than in other fields is the stage of statistical verification and substantive discussion of the results.
9
Publication available in full text mode
Content available

Mniejszość narodowa aktywna na poziomie lokalnym – przykład Polaków w Solecznikach na Litwie

51%
Leśniewska K., Uniwersytet Łódzki W. N. G.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
|
2016
|
issue 24
PL
W artykule omówiono liczebność i rozmieszczenie skupisk mniejszości polskiej w Republice Litewskiej ze szczególnym uwzględnieniem Polaków w Solecznikach, w świetle wyników spisu powszechnego z 2011 roku. W opracowaniu ukazano również działalność głównych organizacji politycznych i społecznych oraz szkół mniejszości polskiej w rejonie solecznickim. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich.
EN
Poles are the largest national minority in Lithuania. In contemporary Šalčininkai municipality Polish national minority has a very strong position. According to 2011 data census, more than 77% of population inhabited Šalčininkai municipality that are Poles. The main aim of the paper is to show how national minority can affect on the situation in the municipality. Poles, who are very active in this region, have got many Polish organizations which support development of Polish culture and traditions. Moreover, in 2013 in the district worked 19 schools organizing education for children and youth who belong to the Polish national minority. Also Polish political party – Electoral Action of Poles in Lithuania (AWPL) is very active in Šalčininkai municipality. The party permanently governs in the municipality since many years. It is worth mentioning that Poles are the most conflicted national minority in Lithuania. Many problems of Polish minority in Lithuania are exaggerated by the media or Electoral Action of Poles in Lithuania and used for political propaganda, but some problems exist objectively. All generals problems affect on the situation of Poles in Šalčininkai municipality.
10
Publication available in full text mode
Content available

Polacy we współczesnej Republice Łotewskiej. Społeczno-kulturalna aktywność mniejszości polskiej

51%
Rymajdo W.
Studia Podlaskie
|
2018
|
vol. 26
169-190
EN
This article presents the demographic, political and social situation of Poles in the contemporary Republic of Latvia. Based on the results of the Latvian census of 2011 the demographic perspective of the Polish minority has been discussed. After the year 1991 as a result of a favourable attitude of the Latvian authorities the Polish community regained the possibility of organisational activity. This study shows the process of reconstructing organizational structures of the Polish community. Also, the process of creating the Polish school system from the ground up has been shown as well as the current challenges faced by Polish schools connected both with their internal problems and a long-term policy of the Latvian authorities. This work also presents the major problems of Poles in Latvia and outlines possible perspectives for solving them with the help of Polish authorities and organisations.
PL
Niniejszy artykuł przedstawia sytuację demograficzną, polityczną i społeczną Polaków we współczesnej Republice Łotewskiej. Na podstawie badania wyników łotewskiego spisu powszechnego z 2011 r. omówiona została perspektywa demograficzna mniejszości polskiej. Po 1991 r. w wyniku przychylności władz łotewskich społeczność polska odzyskała możliwość działalności organizacyjnej. Opracowanie pokazuje proces odbudowy struktur organizacyjnych polskiej społeczności. Ukazany został również proces tworzenia od podstaw szkolnictwa polskiego, a także obecne wyzwania szkół polskich związane zarówno z ich wewnętrznymi problemami, jak i z długofalową polityką władz łotewskich. Praca przedstawia również największe problemy Polaków na Łotwie, oraz rysuje możliwe perspektywy ich rozwiązania przy pomocy władz i organizacji polskich.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.