Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  stan nadzwyczajny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Hierarchizacja praw i wolności jednostki w świetle konstytucyjnej regulacji stanu nadzwyczajnego

100%
Eckhardt K.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2014
|
issue 2 (18)
87-100
PL
Analiza regulacji Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. prowadzi do wniosku, iż przepisy jej XI rozdziału przewidują hierarchizację praw i wolności jednostki na czas stanu nadzwyczajnego. Polski ustrojodowca zastosował, obce klauzulom derogacyjnym w dokumentach międzynarodowych, powiązanie typu stanu nadzwyczajnego z dopuszczalnością ograniczeń praw człowieka. W ten sposób ustalił hierarchię praw człowieka na czas stanu nadzwyczajnego w postaci trzech poziomów ochrony. Hierarchizacja praw i wolności jednostki w przepisach konstytucyjnych dotyczących stanu nadzwyczajnego ma nie tyle wyznaczać hierarchiczną nadrzędność jednych praw wobec innych, ile szczególny stopień ochrony niektórych z nich przed ingerencją państwa w czasie trwania stanu nadzwyczajnego.
EN
Analysis of the regulation of the Constitution of the Republic of Poland of April 2nd, 1997 leads to the conclusion that the provisions of its XIth chapter provide for a hierarchy of the rights and freedoms of a person during a period of introduction of the extraordinary measures. The Polish legislator linked the type of the applied extraordinary measure with the possibility of limitation of certain human rights – a solution not known in international documents. Hence, it established a hierarchy of the human rights during the period of introduction of the extraordinary measures with three levels of protection. The hierarchization of the rights and freedoms of a person in the constitutional provisions regarding the extraordinary measures is not crafted to determine the hierarchic supremacy of some rights above the others, but just a particular level of protection of some of them from the intervention of the state.
2
Publication available in full text mode
Content available

Czy Konstytucja R P jest przystosowana do czasów kryzysu? Wybrane problemy i postulaty de lege ferenda

75%
Roszkiewicz J.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2021
|
issue 2 (60)
141-153
PL
Przedmiotem niniejszego artykułu jest kwestia, czy Konstytucja RP z 1997 r. w wystarcza-jącym stopniu gwarantuje ciągłość i współdziałanie organów władzy publicznej na wypadek nagłych zagrożeń takich jak wojna, rebelia, kataklizm naturalny czy zamach terrorysty-czny. Z przeprowadzonej analizy wynika, że Konstytucja RP jest przygotowana na stan-dardowe sytuacje nadzwyczajne, natomiast nie zawiera procedur na wypadek trudnych, ale możliwych do przewidzenia scenariuszy: konieczności wprowadzenia stanu nadzwy-czajnego w okresie kampanii wyborczej; niemożności zebrania się minimalnego kwo-rum w liczbie 230 posłów na potrzeby Sejmu z powodu spektakularnej klęski żywiołowej albo wojny; śmierci najważniejszych osób w państwie.
EN
The subject of this article is the question whether the Constitution of the Republic of Po-land of 1997 provides sufficient guarantees for the continuity of government and cooper-ation of public authorities in the event of sudden threats such as war, rebellion, natural disaster or terrorist attack. The analysis shows that the Constitution of the Republic of Poland is prepared for standard emergency situations, but does not contain procedures in the event of the worst-case scenarios: necessity of state of emergency during electoral campaign; failure to gather a minimum quorum of 230 deputies for the needs of a ses-sion of the parliament; the death of top politicians in the state.
3
Publication available in full text mode
Content available

Stan klęski żywiołowej jako przedmiot aktywności poselskiej w latach 2005–2019

63%
Piękoś K.
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
|
2021
|
vol. 70
62-76
EN
The Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 created the possibility to introduce three different states of emergency in situations of special threat. Special provisions for states of emergency were set out in three separate laws, which were adopted in 2002. Between 2005 and 2019, Poland experienced numerous incidents that the media described as natural disasters. Although the statutory regulations have been in force since 2002 (JoL 2002 No. 62 item 558), a State of Emergency was never introduced in the Third Polish Republic. Within the framework of their parliamentary activity, Deputies during the 5th, 6th, 7th and 8th parliamentary terms submitted enquiries and interpellations on this issue. An analysis of parliamentary activities related to the State of Natural Disaster may be helpful in trying to identify the way this State of Emergency is perceived by politicians, which in turn will make it possible to determine the reasons why this legal instrument is not used by those in power.
PL
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. stworzyła możliwość wprowadzenia trzech odmiennych stanów nadzwyczajnych w sytuacji szczególnych zagrożeń. Specjalne przepisy dotyczące stanów nadzwyczajnych zostały określone w trzech odrębnych ustawach, które zostały przyjęte w 2002 r. W latach 2005–2019 w Polsce wystąpiły liczne zdarzenia, które media określały jako klęski żywiołowe. Pomimo że regulacje ustawowe obowiązują od 2002 r. (Dz.U. 2002 nr 62 poz. 558), w Trzeciej Rzeczypospolitej nigdy nie wprowadzono stanu nadzwyczajnego. Posłowie w ramach swojej aktywności parlamentarnej kierowali na przestrzeni V, VI, VII i VIII kadencji zapytania i interpelacje w tej sprawie. Analiza aktywności poselskich związanych ze stanem klęski żywiołowej może być pomocna przy próbie identyfikacji sposobu postrzegania tego stanu nadzwyczajnego przez polityków, a to z kolei pozwoli ustalić przyczyny nieposługiwania się tym instrumentem prawnym przez rządzących.
4
Publication available in full text mode
Content available

Constitutional Grounds for Introducing the State of Emergency. Comments in the Light of Threats Caused by the War in Ukraine, the Polish-Belarusian Border Crisis and the Covid-19 Pandemic

63%
Eckhardt K.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2022
|
issue 4(68)
251-361
PL
Autor analizuje zagrożenia bezpieczeństwa państwa i obywateli jakie wstąpiły w ostatnich latach w Polsce z punktu widzenia regulacji przesłanek stanu nadzwyczajnego starając się odpowiedzieć na pytanie czy uzasadniają one potrzebę zmiany obowiązujących rozwiązań konstytucyjnych. Generalny wniosek jaki wynika z jego rozważań to konstatacja, iż konstytucja w tym obszarze nie wymaga pilnej nowelizacji, pożądane są natomiast zmiany ustawodawstwa.
EN
The author analyzes the threats to state security and citizens that have arisen in recent years in Poland from the point of view of regulating the prerequisites for a state of emergency, trying to answer the question whether they justify the need to change the existing constitutional solutions. The general conclusion, which arises from these considerations, is that the constitution in this area does not require urgent amendment, while changes to the legislation are desirable.
5
Publication available in full text mode
Content available

New Challenges for the Right to Privacy During the COVID-19 Pandemic - The Outline of the Problem

63%
Hałub-Kowalczyk O.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2020
|
issue 5 (57)
421-430
EN
At the beginning 2020, the vast majority of countries worldwide were forced to confront and face the SARS-CoV-2 pandemic. The rapid spread of this new disease resulted in radical changes in the basic principles of the functioning and organization of states and entire societies. The novel circumstances which both nation states and the international community are facing induce reflection on the need of redefining the right to privacy. This paper aims to answer, whether the current situation will lead to lasting changes in the way privacy is now perceived in Europe and what threats may be associated with the possible changes.
PL
Początek 2020 r. zmusił zdecydowaną większość państw świata do skonfrontowania się z pandemią wirusa SARS-CoV-2. Tempo rozprzestrzeniania się nowej choroby wymusiło szybkie i radykalne zmiany w zasadach funkcjonowania i organizacji państw oraz całych społeczeństw. Nowe okoliczności skłaniają ku refleksji nad redefinicją prawa do prywatności zarówno na gruncie rozwiązań krajowych, jak i w ramach prawa międzynarodowego. Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy obecna sytuacja doprowadzi do trwałych zmian w dotychczasowym postrzeganiu prawa do prywatności w Europie oraz jakie zagrożenia mogą zaistnieć w efekcie ich wystąpienia.
6

Prawa pracownicze w stanach nadzwyczajnych

63%
Mędrala M.
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
|
2015
|
issue 6(942)
125-141
PL
Przedmiotem artykułu są zagadnienia związane z prawami pracowniczymi w trakcie stanów nadzwyczajnych, tj. stanu wojennego, stanu wyjątkowego oraz stanu klęski żywiołowej. W wymienionych okresach ustawodawca zezwala na ograniczenie niektórych podstawowych praw pracowniczych, jak: prawo do strajku, prawo zrzeszania się, wolność pracy, prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy czy prawo do wypoczynku. Celem artykułu jest ocena, czy i w jakim zakresie wskazane regulacje ograniczające prawa pracownicze spełniają kryteria funkcjonalne z perspektywy potrzeb sytuacyjnych państwa oraz ograniczeń praw człowieka i obywatela.
EN
The subject of this study is issues related to employee rights during states requiring extraordinary measures, such as martial law, a state of emergency or a state of natural disaster. The legislature permits a situation in which some fundamental employee rights are limited, such as the right to strike, freedom to work, the right to safe and hygienic conditions of work, and the right to rest. The Author estimates if and to what extent regulations that limit some employee rights fulfill functional needs from the perspective of the State’s needs and limits on human and citizen rights.
7

Prawnofinansowe konsekwencje wprowadzenia stanu nadzwyczajnego

51%
Fill W.
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
|
2014
|
issue 2(926)
55-70
PL
Ustawy regulujące zasady funkcjonowania państwa w czasie obowiązywania stanów nadzwyczajnych nie zawierają norm prawnofinansowych. Konstytucyjna zasada wyjątkowości stanów nadzwyczajnych pozwala natomiast sądzić, że nadzwyczajność sytuacji, w jakiej znalazło się państwo i jego obywatele podczas stanu nadzwyczajnego, uzasadnia podejmowanie decyzji finansowych prawnie niedopuszczalnych w innych okolicznościach. Tezę tę zdaje się potwierdzać również ustawa o finansach publicznych, przewidująca wyłączenie na czas trwania stanu nadzwyczajnego obowiązywania niektórych regulacji dotyczących m.in. rygorów związanych z tzw. wydatkową regułą dyscyplinującą, podziałem rezerw celowych i rezerwy ogólnej oraz dokonywaniem przeniesień wydatków budżetowych, a nade wszystko – ograniczeń związanych z wprowadzeniem procedur ostrożnościowych i sanacyjnych. Pojawia się zatem pytanie, jak daleko w sferze regulacji prawa finansowego może posunąć się obdarzona szczególnymi kompetencjami w okresie stanu nadzwyczajnego władza wykonawcza, aby nie doprowadzić do utraty statusu demokratycznego państwa prawnego.
EN
Acts regulating principles of operation of the state do not contain legal-financial norms during a state of emergency. The constitutional principle of the uniqueness of states of emergency leads one to believe, however, that the unusual nature of the situation in which a state and its citizens are in during a state of emergency justifies the taking of financial decisions legally that would in other circumstances be unacceptable. This thesis seems to be confirmed by the Public Finance Act, which provides for the exemption, at the time a state of emergency is introduced, of certain regulations concerning, among other things, the rigours associated with so-called disciplinary rule expenditure, the division of specific provisions and general provision and effecting transfers of budget expenditures, but above all of restrictions associated with implementing prudent and sanative procedures. The question therefore arises as to how far, in the purview of financial law, an executive branch, endowed with special powers during the state of emergency, can actually go without sacrificing its status as a legal democracy.
8
Publication available in full text mode
Content available

The Governance of Covid-19 Pandemic Health Emergency in Italy: A Constitutional Perspective

51%
Cossiri A.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2021
|
vol. 97
101-109
PL
Tekst koncentruje się na środkach, jakie zostały podjęte we Włoszech w celu ograniczenia zarażenia koronawirusem w pierwszej fazie zagrożenia zdrowia w 2020 r. Rząd włoski jako pierwszy zmierzył się z kryzysem epidemiologicznym w demokracji konstytucyjnej. Lockdown był jednym z najbardziej drastycznych w Europie. Z jednej strony ograniczono podstawowe wolności jednostki; z drugiej – udało się ograniczyć rozprzestrzenianie wirusa we wczesnej fazie ekspansji pandemicznej, prawdopodobnie ratując wszystkie kraje europejskie przed niemożliwym do opanowania kryzysem zdrowotnym, przy minimalnym przygotowaniu. Nawet jeśli niektóre aspekty procesu decyzyjnego można by podkreślić w perspektywie prawa konstytucyjnego, to zdaniem Autorki środki tymczasowe, choć drastyczne, nie przekroczyły granic dozwolonych przez włoską konstytucję, ani nie wpłynęły poważnie na równowagę między władzami przynajmniej w pierwszej/drugiej fazie. Większość parlamentarna zatwierdziła ex post dekrety uchwalone przez Radę Ministrów wykazując, że podziela stanowisko polityczne rządu. Ponadto w bardzo krótkim czasie naród włoski w zdecydowanej większości spontanicznie dostosował się do nałożonych zakazów, wykazując poczucie odpowiedzialności i solidarności wobec najbardziej narażonych na skutki wirusa grup (na przykład osoby starsze i chore). Względy ekonomiczne, przemawiające za niewstrzymywaniem działalności gospodarczej, były czasowo recesyjne wobec ochrony zdrowia społecznego. Wydaje się, że decyzja ta znajduje ostateczną podstawę w art. 2 włoskiej konstytucji, który zobowiązuje wszystkich do poszanowania obowiązku solidarności społecznej.
EN
The essay focuses on the measures that have been taken in Italy to limit the contagion with Coronavirus in the first phase of the health emergency in 2020. The Italian Government was the first to face the epidemiological crisis in a constitutional democracy. The lockdown was one of the most drastic in Europe. On the one hand, fundamental freedoms of individuals have been compressed; on the other, the objective of limiting the expansion of the contagion in the early stage of pandemic expansion has been achieved, probably saving all European countries from an ungovernable health crisis before a minimal preparation. Even some critical aspects in the decision making process could be highlighted from a constitutional law perspective, the Author believes that the temporary measures, although drastic, not exceeded the limits allowed by the Italian Constitution, nor they seriously affected the balance between the powers at least in the first/second phase. The majority of Parliament approved ex post the law-decrees adopted by the Council of Ministers, demonstrating that it share the Government’s political position. Furthermore, in a very short time, the Italian people, in their vast majority, spontaneously adapted to the imposed prohibitions, demonstrating a sense of responsibility and solidarity towards the most vulnerable categories with respect to the effects of the virus (elderly and sick people, for example). The reasons of the economy, which would have required not to stop business activities, have been temporarily recessive with respect to the protection of the health of the community. This decision seems to find its ultimate foundation in the Article 2 of the Italian Constitution which requires everyone to respect the duty of social solidarity.
9
Publication available in full text mode
Content available

Treść, charakter prawny oraz kontrola legalności rozporządzeń dotyczących stanów nadzwyczajnych w świetle Konstytucji RP

51%
Radajewski M.
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
|
2018
|
vol. 80
|
issue 4
133-146
EN
The objective of the article is to: identify all kinds of regulations related to extraordinary measures (that is legal acts that affect the validity and content of particular extraordinary measures); to reconstruct the elements of their content and define their legal nature, along with the means of supervising their lawfulness. In the article four types of such regulations will be distinguished: regulations introducing extraordinary measures, regulations which extend and terminate them, as well as regulations that amend the regulation introducing extraordinary measures. Their content and legal character are varied. The most complex is the regulation introducing extraordinary measures, since it is both an individual and normative act. The author concludes that the analysed regulations are subject to the review of the Constitutional Tribunal. In the remaining scope, the possibility of their supervision by the judiciary is limited; however, it is possible to question them incidentally before the courts and the State Tribunal. The reflections lead to the formulation of a positive assessment of the constitutional provisions related to the issue under analysis.
PL
Celem artykułu jest zidentyfikowanie wszystkich rodzajów rozporządzeń dotyczących stanów nadzwyczajnych (tj. aktów prawnych wpływających na obowiązywanie konkretnego stanu nadzwyczajnego oraz jego treść), zrekonstruowanie ich elementów treściowych oraz określenie ich charakteru prawnego wraz z wynikającymi z tego skutkami dla możliwości kontroli ich legalności. W artykule wyróżniono cztery rodzaje takich rozporządzeń: wprowadzające stan nadzwyczajny; przedłużające go oraz znoszące go, a także nowelizujące akt wprowadzający stan nadzwyczajny. Ich treść, jak i charakter prawny są zróżnicowane. Najbardziej złożone jest rozporządzenie wprowadzające stan nadzwyczajny, gdyż posiada ono zarówno cechy aktu indywidualnego, jak i normatywnego. Autor stwierdza, że analizowane rozporządzenia, w zakresie, w jakim są aktami normatywnymi, podlegają kontroli Trybunału Konstytucyjnego. W pozostałym zakresie możliwość ich kontroli przez władzę sądowniczą jest ograniczona, aczkolwiek jest możliwe ich incydentalne kwestionowanie przed sądami i Trybunałem Stanu. Poczynione refleksje prowadzą także do sformułowania pozytywnej oceny regulacji konstytucyjnych odnoszących się do badanego zagadnienia.
10
Publication available in full text mode
Content available

Ograniczenia praw i wolności obywatelskich w dobie pandemii Covid-19 w świetle charakterystyki prawa jako systemu

51%
Wentkowska A., Tkacz S.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2021
|
vol. 1
|
issue XXI
117-133
EN
The time of COVID- 19 pandemia presents a number of challenges for policymakers and enforcement of law. On the one hand, they are related to the need to quickly respond to threats concerning the spread of the epidemic, on the other hand, the need to maintain standards related to the obligation to implement the values of law. The measures taken to protect the life and health of citizens, in particular the restrictions introduced by executive acts, undoubtedly undermine the assumption that the law creates a system. The first part of the article present philosophical and legal reference to the issues of law-making in the time of pandemia. The second part contains a study of cases of the Ombudsman. The text ends with short reflections presented as a summary.
PL
W niniejszym opracowaniu zajmiemy się rozwiązaniami przyjętymi przez prawodawcę w Polsce w dobie pandemii w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy sprostał on wyzwaniom związanym z realizacją w tych czasach zasady państwa prawnego. W pierwszej części artykułu przedstawione zostanie filozoficzno-prawne i konstytucyjno-prawne odniesienie do problematyki stanowienia prawa w dobie pandemii COVID-19. Druga zawiera studium przypadków, które stanowiły przedmiot wystąpień Rzecznika Praw Obywatelskich. Tekst zamykają krótkie przemyślenia przedstawione tytułem podsumowania.
11
Publication available in full text mode
Content available

Konstytucyjna wolność przemieszczania się w dobie pandemii

45%
Orzeszak K.
Studia Prawnicze KUL
|
2023
|
issue 1
159-175
UK
Пандемія коронавірусу внесла невизначеність у багато аспектів життя в усьому світі. Зростаюча стурбованість громадським здоров’ям і функціонуванням глобальної економіки призвела до того, що багато країн суттєво обмежують особисті права та свободи. Як наслідок, виникли сумніви щодо законності таких рішень та загрози правопорядку. У Польщі вирішили ввести низку розпоряджень і заборон, зокрема заборону на пересування. У статті вказано причини, з яких заборону на пересування, запроваджену у зв’язку з пандемією, слід визнати неконституційною.
RU
Пандемия коронавируса внесла неопределенность во многие аспекты жизни во всем мире. Растущая озабоченность состоянием здоровья населения, функционированием мировой экономики привела к тому, что многие страны решили существенно ограничить личные права и свободы. Это привело к сомнениям в законности таких мер и к угрозе правовому порядку. В Польше правителями было принято решение ввести ряд приказов и запретов, в том числе запрет на передвижение. В статье указаны причины, по которым запрет на передвижение, введенный в связи с пандемией, должен быть признан неконституционным.
EN
The coronavirus pandemic has introduced uncertainty into many aspects of life around the world. Growing concerns about public health and the functioning of global economies have forced many countries to significantly restrict personal rights and freedoms. This has resulted in doubts about the legality of such measures and a threat to the legal order. In Poland, the government has decided to introduce a number of orders and bans, including a ban on movement. The article presents the reasons why the ban on movement introduced in connection with the pandemic should be considered unconstitutional.  
PL
Pandemia koronawirusa wprowadziła na całym świecie niepewność w wielu aspektach życia. Rosnące obawy o zdrowie publiczne, funkcjonowanie gospodarek światowych sprawiły, że wiele państw zdecydowało się na znaczące ograniczenie praw i wolności osobistych. W konsekwencji pojawiły się wątpliwości co do legalności tego typu rozwiązań oraz zagrożenie dla ładu prawnego. W Polsce rządzący zdecydowali się na wprowadzenie szeregu nakazów i zakazów, w tym zakazu przemieszczania się. W artykule wskazano powody, dla których wprowadzony w związku z pandemią zakaz przemieszczania się należy uznać za niekonstytucyjny.
12
Publication available in full text mode
Content available

Poszukiwanie podstaw prawnych roszczeń odszkodowawczych przedsiębiorców za szkody spowodowane ograniczeniami działalności gospodarczej w celu zwalczania Covid-19 – część I

38%
Papis W.
Roczniki Administracji i Prawa
|
2020
|
vol. 4
|
issue XX
71-89
EN
In the first part of the article, the author performs a synthetic comparison of the solutions of the acts concerning compensation and financial aid for entrepreneurs as a result of natural disasters: flood in 1997; flood in 2010; the COVID-19 epidemic in 2020. The author also analyzes the constitutionality of the legal solutions introduced in connection with the epidemic, without however deciding whether the above solutions are consistent or inconsistent with the constitution. Finally, it indicates specific solutions to normative acts, trying to define their nature according to the key; compensation nature, assistance for entrepreneurs.
PL
W pierwszej części artykułu autor dokonuje syntetycznego porównania rozwiązań ustaw dotyczących odszkodowań i pomocy finansowej dla przedsiębiorców w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych: powodzi w 1997 roku, powodzi w 2010 roku, epidemii COVID-19 w 2020 roku. Autor dokonuje również analizy konstytucyjności rozwiązań prawnych wprowadzonych w związku z epidemią, nie orzekając jednak, czy rozwiązania powyższe są zgodne, czy też niezgodne z konstytucją. Wskazuje także konkretne rozwiązania aktów normatywnych, próbując określić ich charakter według klucza: charakter odszkodowawczy, pomoc dla przedsiębiorców.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.