Search results

1

The influence of urban design standards on services accessibility shown as a case study comparison of Nowa Huta and Ruczaj neighbourhoods

100%

Klus K.

Architectus

|

2021

|

issue 3 (67)

113-125

PL

Ważnym elementem każdego zespołu mieszkaniowego jest dostępność do różnorodnych usług. Ograniczenie tej dostępności wpływa na jakość życia mieszkańców. Niesie za sobą negatywne skutki takie jak chociażby zintensyfikowany ruch samochodowy. Niestety w wyniku przemian ustrojowych zrezygnowano z odgórnie określonych normatywów urbanistycznych określających tego typu parametry. Pozostawiono w tej dziedzinie dużą autonomię samorządom i prywatnym inwestorom. Aktualnie jedynym narzędziem pozwalającym wpływać władzom lokalnym na strukturę funkcjonalną poszczególnych zespołów są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, które w dalszym ciągu nie pokrywają sporych obszarów. Autor artykułu postanowił porównać skutki odgórnego, holistycznego planowania przestrzennego z niemal całkowitą swobodą inwestycyjną prywatnych podmiotów. W tym celu zdecydował się na porównanie dwóch zespołów mieszkaniowych powstałych w odmiennych uwarunkowaniach polityczno-ekonomicznych. Pierwszym jest Nowa Huta zbudowana w okresie komunizmu jako wzorcowe miasto socjalistyczne. Cały zespół został starannie zaprojektowany przez architektów i urbanistów czerpiących wzorce nie tylko z bloku państw socjalistycznych, ale także z Zachodu. Drugim badanym przypadkiem był krakowski Ruczaj, wznoszony przez prywatnych inwestorów jedynie na podstawie decyzji o warunkach zabudowy. Nie posiada on odgórnie narzuconego programu czy planu. W badaniu tym porównano dostępność do placówek edukacyjno-oświatowych (żłobków, przedszkoli i szkół podstawowych) jako tych najbardziej podstawowych. Najpierw porównano ich liczbę, co ukazało znaczące dysproporcje między badanymi zespołami. Na Ruczaju stwierdzono znaczące niedobory tego typu obiektów. W dalszym etapie porównano obszary dostępności pieszej do tych placówek. W tym celu wyznaczono obszary dostępności pieszej o rzeczywistej długości dojścia nieprzekraczającej 500 m dla szkół i przedszkoli oraz 1000 m dla żłobków. Badanie to dodatkowo uwypukliło dysproporcje między analizowanymi zespołami. Oczywiście analizy i porównania były prowadzone z uwzględnieniem aktualnych uwarunkowań przestrzennych i demograficznych tych obszarów. Na podstawie przeprowadzonych badań autor wskazuje pozytywny wpływ odgórnej, dobrze prowadzonej polityki przestrzennej miasta na dostępność do usług. Dlatego też na podstawie prezentowanych badań przychyla się do postulatów domagających się wyznaczenia nowych, ogólnokrajowych standardów urbanistycznych.

EN

An important element of any residential complex is accessibility to various services. Restriction of this accessibility affects the quality of residents’ life. Furthermore, it causes negative side effects i.e. traffic intensification. Unfortunately, as an outcome of the Polish systemic change of 1989, centrally-driven urban design standards that controlled appropriate rules were abolished. Those rules were instead left to local authorities and private development. Currently, the only tool allowing local authorities to control specific residential complexes' functional structure is the local zoning plans. Since their beginnings, they have not yet been introduced to vast areas in the country. In this paper, the author compares the results of a central, holistic urban design to almost unrestricted freedom of a private sector. For this purpose, two residential complexes developed during different political and economical conditions were chosen. The first one is Nowa Huta, built as a model socialist city. The whole complex was carefully designed by a team of urbanists and architects, inspired not only by Eastern but also Western Block's examples. On the contrary, the second one, a Cracovian neighbourhood named Ruczaj was brought to life only by a private sector, only restricted by decisions on land development and management conditions. Neither a central programme nor plan was created for this area. The study compares the accessibility of basic educational facilities (nurseries, kindergartens, primary schools) considering them essential. Firstly their numbers were compared, showing significant disproportions between two neighbourhoods. For Ruczaj a significant deficiency of such facilities was observed. The next step taken was a comparison of pedestrian accessibility. To achieve that, areas of walking distance were determined. 500 m for schools and kindergartens and 1000 m for nurseries. That even more highlighted the previously observed difference. Of course for all of the analyses, current spatial and demographic conditions were taken into consideration. Based on the research done in the paper, the author shows the positive influence of a well run centrally driven, spatial policy of a city on the services accessibility. As a consequence, the author is willing to support postulates demanding new centrally driven urban design standards.

2

„Polski Ład” – reforma planowania i zagospodarowania przestrzennego

80%

Wieczorek A.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2021

|

issue 39

105-118

EN

The article refers to the document presented by the Government in May 2021 entitled "Polish Deal" and the documents entitled "Assumptions of the reform of the spatial planning and development system", which propose changes to the spatial planning and spatial management system, such as the introduction of master plans, development plans, integrated investment projects and a catalogue of urban planning standards. The comparison of the current system with the above-mentioned documents raises doubts whether the proposed changes are indeed a qualitative revolution in Polish law and whether they will improve the quality of space. Changing a municipality's study of conditions and directions of spatial development into a general plan, and a local plan into a development plan, seems to concern primarily their designations. In order to maintain the precision of the statement, quotations from the discussed documents and legal acts have been used.

PL

Artykuł dotyczy zaprezentowanego przez Rząd w maju 2021 r. dokumentu pt. „Polski Ład” oraz dokumentów pt. „Założenia reformy systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego”, w których zaproponowano zmiany w systemie planowania i gospodarowania przestrzenią, takie jak wprowadzenie planów ogólnych, planów zabudowy, zintegrowanych projektów inwestycyjnych oraz katalogu standardów urbanistycznych. Porównanie obecnego systemu z powyższymi dokumentami budzi wątpliwości, czy proponowane zmiany to rzeczywiście jakościowa rewolucja w polskim prawie oraz czy przyczynią się do poprawy jakości przestrzeni. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy na plan ogólny, a planu miejscowego na plan zabudowy, wydaje się dotyczyć przede wszystkim ich nazw. Dla zachowania precyzji wypowiedzi posłużono się cytatami z omawianych dokumentów oraz aktów prawa.

3

Prawne aspekty planowania terenów zieleni w miastach

80%

Oględzka E.

Studia Miejskie

|

2010

|

vol. 2

267-283

EN

Urban green areas has important and various functions what is known for a long time. In a post-war period a lot of publications came out in this field and presented in the literaturę theoretical aspects remained actual to a large extent till now. Before transformation there existed rules regulating designing of green areas in housing parts of cities. During last few years, especially after Polands accession to the EU, issues of environmental protection became much morę significant what was reflected in legislative changes. However, overview of current regulations shows, that problems of creating urban green areas is often treated as not so important, though it is strictly connected with environmental protection. There are still no regulations referring to the adaptation of environmental protection idea into spatial planning, including regulations being a legal foundation for creating urban green areas. Planning of these areas is based mainly on local authorities’ will as well as on designers’ knowledge. However, in current conditions this support is too poor, therefore regulations are needed which would normalise the process of urban green areas designing and which would be in force while preparing documents in the field of spatial planning.

PL

Tereny zielone w mieście pełnią ważne i różnorodne funkcje. W okresie powojennym powstała bogata literatura na ten temat, a przedstawione tam podstawy teoretyczne planowania terenów zielonych na obszarach miast pozostały w dużej części aktualne do dziś. Do czasu transformacji ustrojowej istniały przepisy normujące projektowanie zieleni na terenach mieszkaniowych. W ostatnich latach, zwłaszcza po wejściu Polski do Unii Europejskiej, problematyka ochrony środowiska nabrała o wiele większego znaczenia, co znalazło odzwierciedlenie w zmianach legislacyjnych. Przegląd obecnych przepisów pokazuje jednak, że problematyka kształtowania terenów zielonych w miastach, pomimo że związana jest ściśle z ochroną środowiska, nie doczekała się należytej uwagi. Wciąż brakuje przepisów instrumentalizujących hasła ochrony środowiska w planowaniu przestrzennym, w tym przepisów, które stanowiłyby podstawę prawną kształtowania terenów zielonych na obszarach zurbanizowanych i obszarach urbanizacji. Planowanie tych terenów opiera się głównie na woli gmin i wiedzy projektantów, jednak w obecnych warunkach oparcie to jest za słabe, dlatego konieczne są przepisy normujące projektowanie terenów zielonych, które to przepisy obowiązywałyby przy sporządzaniu aktów z zakresu planowania przestrzennego.

Refine search results

1 Architectus

1 MAZOWSZE Studia Regionalne

1 Studia Miejskie

1 Klus K.

1 Oględzka E.

1 Wieczorek A.

2 2021

1 2010

The influence of urban design standards on services accessibility shown as a case study comparison of Nowa Huta and Ruczaj neighbourhoods

„Polski Ład” – reforma planowania i zagospodarowania przestrzennego

Prawne aspekty planowania terenów zieleni w miastach