Search results

1

Ludwik Mroczka Polacy i Ukraińcy między koegzystencją a konforntacją.

100%

Mroczka L.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2003

|

vol. 2

183-199

PL

The Polish-Ukrainian neighbourhood was of great significance to both nations for many reasons:1. Polish-Ukrainian border territory, which included the lands inhabited by both ethnicgroups in 10%, constituted approximately 38% of the area and 30% of the population of Poland. The proportions were comparable for the Ukrainian part;2. National Identification, eąualled with citizenship would often write off ”the culture of little homelands”, which was so characteristic of the border territory;3. There was a considerable diversity in the social and professional structure of both ethnic groups;4. The World War I (1918-1919) had serious anti-integration conseąuences although itdid not manage to eliminate the”culture of little homelands” altogether.The alliance between Piłsudski and Petlura (1920-1921) did not alter the anti-Polish views and reactions of many Ukrainians from the territory of former Galicia. The enclosed reports (Appendix 1-3) contain the data about good living conditions for Ukrainian soldiers in intemment camps that were created after the treaty in Riga, and also about the political crisis among Ukrainian emigration and Bolshevik influences.

2

Pieśń i gra obrzędowa „Zelman” u Oskara Kolberga i innych. Materiały i interpretacje

63%

Jasiewicz Z.

Lud

|

2017

|

vol. 101

EN

The folk song and ritual play known under the name of Zelman was recorded and documented in the Ukraine in more than ten varieties by Oskar Kolberg in the 19th century. It may be interpreted from two perspectives: historical and mythological. In the former, its context is the practice of Orthodox churches being leased out to Jews. In the latter, it is related to the gods of ancient mythology. Scholars, like M. Hruszewski, have long dismissed any link between the ritual “Zelman” with Zelman Wolfowicz, who lived in the 18th Century in the town of Drohobych. They believed the practice of Jews taking churches in lease to be no more than a legend. The author presents the social, religious and political background of this legend and examines its parallels both with ‘haijwka’, an Easter ritual, and the forms of the legend which exist to this day. He considers this tradition part of enduring legacy in the relations between Ukrainians, Poles and Jews, which even today is not without significance

PL

W XIX wieku Oskar Kolberg zapisał i udokumentował na Rusi ponad dziesięć wersji pieśni ludowej i gry obrzędowej znanej pod nazwą „Zelman”. Można je interpretować z dwóch perspektyw: historycznej i mitologicznej. W pierwszym przypadku ich kontekstem jestlegenda odzierżawieniucerkwi prawosławnych przez Żydów, natomiast w drugim ujęciu Zelman wiązany jest z bóstwami starożytnej mitologii. Badacze, jak M. Hruszewski, od dawnaodrzucali wszelkie powiązania między pieśnią i obrzędem „Zelman” a Zelmanem Wolfowiczem, który żył w XVIII wieku w Drohobyczu. Ich zdaniem, opowieść o przejmowaniuświątyń przez Żydów jest jedynie legendą.Autor artykułu przedstawia społeczne, religijne i polityczne tło tej legendy i analizuje jej związek z„haijówką”, obrzędem wielkanocnym, oraz omawia wersje legendy, pieśni i zabawy, które istnieją do dnia dzisiejszego.Tradycję tęuznał za część trwałej spuścizny ukraińsko-polsko-żydowskiej, którado dziś zachowała swoje znaczenie

3

Meandry dialogu. Polacy i Żydzi w dyskursie prasowym międzywojennego Białegostoku

51%

Sztop-Rutkowska K.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2007

|

vol. 3

|

issue 2

63-81

EN

This article presents how the discourse analysis can be used in the ethnic studies. The theoretical base of this study is developed with two varieties of Critical Discourse Analysis: the Vienna School (R. Wodak) and cognitive-oriented approach (T. van Dijk). The study is concerned with the press discourse of Polish-Jewish relations in the interwar Bialystok.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia próbę zastosowania pojęcia dyskursu w badaniu zjawiska etniczności. Głównymi inspiracjami teoretycznymi były prace związane z dwoma nurtami krytycznej analizy dyskursu: szkołą wiedeńską (R. Wodak) oraz kognitywną analizą dyskursu (T. van Dijk). Zbadano jeden z historycznych przejawów publicznego dyskursu etnicznego dotyczącego stosunków polsko-żydowskich prezentowanych w międzywojennej lokalnej prasie w Białymstoku.

4

Mniejszości narodowe na pograniczach państw Unii Europejskiej na przykładzie zaolziańskich Polaków

51%

Hut P.

Przegląd Europejski

|

2023

|

issue 2(68)

97-111

PL

W artykule przedstawiono uwarunkowania istnienia polskiej mniejszości narodowej na Zaolziu. Scharakteryzowano zmiany w strukturze etnicznej regionu od czasu włączenia go do Czechosłowacji. Odniesiono się do szerszych przesłanek oddziaływających na zmiany ilościowe polskiej mniejszości na Zaolziu i przedstawiono próbę przewidzenia zmian, które zgodnie z istniejącymi trendami mogą nastąpić w przyszłości. W artykule także scharakteryzowano instytucjonalizację współpracy organów Państwa Polskiego z polską mniejszością na Zaolziu.

EN

The article presents the conditions of the existence of the Polish ethnic minority in Zaolzie Region. Changes in the ethnic structure of the region since its incorporation into Czechoslovakia are characterised. Reference is made to broader factors affecting the quantitative changes of the Polish minority in Zaolzie Region, and an attempt is made to predict changes that may take place in the future in accordance with existing trends. The author also characterises the institutionalisation of cooperation between the authorities of the Polish State and the Polish minority in Zaolzie Region.

5

“Zbor imaat graǵanite”: The First Sociological Study, the Polish Sociological Expert Aid to Macedonia in the Mid-1960s and the Post-Earthquake History of Interethnic Relations in Skopje

51%

Trajanovski N.

Colloquia Humanistica

|

2021

|

issue 10

1-41

PL

Poranek w Skopje 26 lipca 1963 roku był momentem, kiedy miasto zostało dotknie katastrofalnym trzęsieniem ziemi, które przyniosło 1070 ofiar [wśród mieszkańców – JS], i zniszczyło dwie trzecie miasta. Należąca do bloku państw niezaangażowanych Jugosławia natychmiast poprosiła o pomoc dla zrujnowanego miasta, na którą odpowiedziało 80 państw z całego świata, z Organizacji Narodów Zjednoczonych i z innych organizacji międzynarodowych. Tak masowa reakcja [ze strony świata] zainspirowała miejscowe władze do wymyślenia [na nowo] Skopje po trzęsieniu ziemi jako „miasta solidarności” – symbolu współpracy ponad podziałami na bloki [polityczne] i „miasta otwartego” na migrację wewnętrzną [w ramach republiki] i w ramach Federacji [jugosłowiańskiej], wreszcie jako przykład [realizacji] ogólnojugosłowiańskiego państwowotwórczego hasła „braterstwo i jedność”. Jednakże rosnące od lat 80. XX wieku napięcia międzyetniczne, rozpad Jugosławii i konflikt z 2001 roku przyniosły dramatyczny zwrot na płaszczyźnie oficjalnej w kwestii odnowy [miasta] po trzęsieniu ziemi i w stosunku do polityki demograficznej. Ta narracja była szczególnie promowana poprzez praktyki upamiętniania w Macedonii po 2001 roku. Niniejszy artykuł zajmuje się całkiem zapomnianym epizodem z czasów przebudowy Skopje po trzęsieniu ziemi: [przedmiotem analizy będzie] pierwsze większe socjologiczne opracowanie obejmujące okres od grudnia 1964 do kwietnia 1965, które jest częścią polskiej pomocy eksperckiej dla Skopje po trzęsieniu ziemi w ramach przygotowań do tzw. planu generalnego dla miasta, finansowanego przez ONZ. Pomimo, że opublikowane studium zawiera wyjątkowe dane co do ekonomicznego i demograficznego poziomu życia miejscowych gospodarstw domowych i przegląd najważniejszych problemów międzyetnicznych w mieście, nie zyskało koniecznej uwagi ze strony władz, a do rozpadu Jugosławii nie było zauważane tak że w literaturze naukowej. Celem mojego artykułu jest zatem prezentacja głównych wyników badań tego międzynarodowego projektu, rekonstrukcja badań terenowych i pierwszych rezultatów socjologicznych [wywiadów] przy zastosowaniu metody triangulacyjnej [korzystającej z wielu technik badawczych]: analizy materiałów archiwalnych, nieustrukturyzowanych wywiadów z polskimi i macedońskimi badaczami zaangażowanymi w pracę nad projektem, opracowań dotyczących odnowy tkanki miejskiej Skopje. W konkluzji dowodzę, że opracowanie – jego realizacja, wyniki i prognozy – można czytać jako klucz do lepszego zrozumienia stosunków etnicznych i historii Skopje po trzęsieniu ziemi. archiwalnych, nieustrukturyzowanych wywiadów z polskimi i macedońskimi badaczami zaangażowanymi w pracę nad projektem, opracowań dotyczących odnowy tkanki miejskiej Skopje. W konkluzji dowodzę, że opracowanie – jego realizacja, wyniki i prognozy – można czytać jako klucz do lepszego zrozumienia stosunków etnicznych i historii Skopje po trzęsieniu ziemi.

EN

On the early morning of 26 July 1963, a calamitous earthquake struck the Macedonian capital of Skopje, taking the lives of 1,070 people and destroying more than two-thirds of the urban fabric. The politically non-aligned Yugoslav government immediately issued a call for help for the earthquake-torn city, which was picked up by more than eighty states across the globe, as well as the United Nations and other international organizations. The domestic authorities, in turn, sought to reimagine post-disaster Skopje as a “City of Solidarity,” a symbol of the trans-bloc cooperation, and an “Open City” – one open to domestic and intra-federal migrations and the epitome of the trans-Yugoslav state-building slogan of “brotherhood and unity.” However, the mounting interethnic tensions in the 1980s, the Yugoslav dissolution, and the 2001 insurgency dramatically shifted the public optics over the post-earthquake urban reconstruction and demographic politics – a narrative which found a particular stronghold in the memory politics of post-2001 Macedonia.construct their own interpretations of the social change. The present paper discusses one overlooked episode from the post-earthquake reconstruction of Skopje: from December 1964 to April 1965, the first ever large-scale sociological survey was conducted among Skopjans as part of the Polish expert aid and the preparations for the UN-sponsored Skopje Urban Project. Although the published study contained an exclusive portrayal of the economic and demographic features of the local households and revealed some of the major interethnic issues in the city, it never received proper treatment by the authorities and – up to the Yugoslav dissolution – in the scholarship. Thus, in order to present the major outcomes of this cross-national endeavor, I reconstruct the prehistory, the fieldwork and the immediate results of the survey by triangulating a set of archival materials, semi-structured interviews with its Polish and Macedonian conveners, and secondary literature on Skopje’s urban reconstruction. Finally, I argue that the survey – its realization, results and aftermath – can be read as a key to a better understanding of the post-earthquake history of Skopje and the interethnic relations in the city.

Refine search results

1 Colloquia Humanistica

1 Lud

1 Przegląd Europejski

1 Przegląd Socjologii Jakościowej

1 Res Gestae. Czasopismo Historyczne

1 Hut P.

1 Jasiewicz Z.

1 Mroczka L.

1 Sztop-Rutkowska K.

1 Trajanovski N.

1 2023

1 2021

1 2017

1 2007

1 2003

Ludwik Mroczka Polacy i Ukraińcy między koegzystencją a konforntacją.

Pieśń i gra obrzędowa „Zelman” u Oskara Kolberga i innych. Materiały i interpretacje

Meandry dialogu. Polacy i Żydzi w dyskursie prasowym międzywojennego Białegostoku

Mniejszości narodowe na pograniczach państw Unii Europejskiej na przykładzie zaolziańskich Polaków

“Zbor imaat graǵanite”: The First Sociological Study, the Polish Sociological Expert Aid to Macedonia in the Mid-1960s and the Post-Earthquake History of Interethnic Relations in Skopje