Search results

1

Wzór duszpasterza w świetle wybranych opracowań pastoralnych okresu zaborów. Zarys problematyki

100%

Lewalski K.

Studia Gdańskie

|

2012

|

issue 31

97-116

PL

Do interesujących źródeł pozwalających odtworzyć funkcjonujący w danej epoce ideał, wzór czy model kapłana-duszpasterza należą dzieła z zakresu teologii pastoralnej. Podstawę źródłową artykułu stanowią wybrane opracowania wydane w języku polskim pochodzące z lat 1809‒1914. Ich analiza umożliwia uchwycenie wielu płaszczyzn życia duszpasterza, w tym szeregu aspektów życia codziennego, działalności duszpasterskiej, aktywności społecznej, a także kwestii związanych z relacjami państwo-Kościół. Wymogi stawiane wzorowemu duszpasterzowi były odzwierciedleniem uwarunkowań i potrzeb epoki, a nadto wyrazem koncepcji pastoralnej wyznawanej przez autorów badanych prac.

EN

The works on pastoral theology are interesting sources that allow to reconstruct the model of a parish priest functioning in the era. Selected works published in Polish in the years 1809‒1914 are the basis of the source article. These include not only worksbooks, but also handbooks, guides, as well as the pastoral publications. The image that emerges from the works is not only the postulated, imaginated or created image, they are not only the theoretical work. The authors, experienced pastors, o=en wrote about what they experienced, in many passages there were reports of what and how it was. Their analysis makes it possible to capture many aspects of the priest’s life, including some aspects of everyday life pastoral activity, social activity, as well as issues related to the state-church relations. The article could not be a detailed discussion of all aspects of the issues undertaken in the title, it was to pay attention to certain features or the problems connected with the requirements that had to be met in order to move closer to the ideal pastor. These requirements were a re;ection of the conditions and needs of the age, and, moreover, an expression of the pastoral concept professed by the authors of studied works.

2

Radio Watykańskie wobec stosunków państwo–Kościół w PRL w latach 1957–1979

100%

Jakubowska N.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2017

|

issue 29

72-93

EN

Vatican Radio (RW) is tasked with providing information about the activities of the Pope and the Holy See, as well as the situations of Churches worldwide. The Polish Section of the Vatican Radio (SPRW) implemented these tasks, and among the many topics and information presented on the RW waves it also commented on issues related to State-Church relations in Poland. The aim of the article is to look in more detail, among others, on whether and how the SPRW presented the PRL state-Church relations during the period of 1957–1979. While presenting this topic, in the 60s, the SPRW usually drew from the opinions of the western press and foreign press agencies, and in the 70s primarily from the communications of the Polish Episcopacy Conferences. The SPRW informed its listeners about the most important issues affecting State-Church relations - among others, about the lack of religious freedom in PRL, persecution of the clergy, lack of permission for sacral buildings, efforts made by the Church for allowing it freedom in its actions and respecting human rights and the rights of Polish citizens by the PRL government. The SPRW defended the Polish clergy. Additionally, for the Polish people, the SPRW was the main source of uncensored information about the situation of the Church; not only worldwide, but primarily in Poland. The SPRW aired a series of educational programmes to counteract the attempts of secularisation of the society by the Communist government. The election of Karol Wojtyła as Pope contributed to the growth of the role of the Church in Poland, and made the SPRW face new challenges. It had its unparalleled contribution in accompanying the Pope during his pilgrimages and providing Polish listeners with the latest information not presented in the state media.

3

Rządca diecezji warmińskiej ks. Wojciech Zink a władze partyjno-państwowe (1951–1953). Zarys problematyki

100%

Kopiczko A.

Studia Elbląskie

|

2019

|

vol. 20

109-126

EN

In recent years, interest in priest Wojciech Zink, who in 1951 – 1953 governed in the diocese of Warmia, has increased. Much attention is devoted to his attitude towards the then Polish authorities and opposition to the arrest of the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński. He repeatedly defended the clergy and the faithful, who were met with repression by state and party officials. He protested against the arrest of priests. He strongly opposed attempts to reduce parish priesthood and to limit the liquidation of church institutions, especially the lower seminary in Frombork. He defended indigenous priests, but he also tried to preventconflicts because of attempts to restore the German language in services. He did not accept the so-called priests the patriots. Because of his steadfast attitude he was repeatedly called uponto talk to the chairman of the Provincial National Council and the head of the Department for Religious Affairs in Olsztyn. When the Primate of Poland was arrested, he did not agree to read the message of the Council of Ministers and the “summons” of the Polish Episcopate in parishes. For this reason he was arrested in the evening on October 2, 1953 and imprisoned in Warsaw, where he spent 16 months. However, he could return to the diocese only after the transformation of the Polish October in 1956. He spent the next years of his life working in the Bishop’s Curia. He was the closest associate of bishop Tomasz Wilczyński, and after his deathin 1965 – of bishop Józef Drzazga. On their behalf, he often went to provincial authorities, including denominational authorities, to defend the Warmian Church and settle particularly difficult matters, including accusations of priests, pastoral institutions, catechesis and seminary. Back in the 1960s, he defended indigenous people and organized priestly self-help. Thus hefully deserves the term “steadfast priest.” For his heroic attitude he was also commemorated with a plaque unveiled on June 18, 2018 in the Garden of the Righteous in Warsaw.

PL

W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie ks. Wojciechem Zinkiem, który w latach 1951 – 1953 sprawował rządy w diecezji warmińskiej. Dużo uwagi poświęca się jego postawie wobec ówczesnych władz polskich i sprzeciwowi wobec aresztowania prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego. Wielokrotnie występował w obronie duchownych i wiernych, których spotykały represje ze strony funkcjonariuszy państwowych i partyjnych. Protestował przeciwko aresztowaniu kapłanów. Zdecydowanie sprzeciwiał się próbom ograniczenia duszpasterstwa parafialnego i ograniczaniu likwidacji instytucji kościelnych, zwłaszcza niższego seminarium duchownego we Fromborku. Bronił księży autochtonów, ale też starał się zapobiegać konfliktom z powodu prób przywrócenia języka niemieckiego w nabożeństwach. Nie akceptował działalności tzw. księży patriotów. Z powodu niezłomnej postawy wielokrotnie był wzywany na rozmowy z przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Narodowej i kierownikiem Wydziału do Spraw Wyznań w Olsztynie. Gdy doszło do aresztowania prymasa Polski nie wyraził zgody na odczytanie w parafiach wydanych wówczas komunikatu Rady Ministrów i „wezwania” Episkopatu Polski. Z tego powodu został wieczorem 2 października 1953 r. aresztowany i osadzony w więzieniu w Warszawie, w którym spędził 16 miesięcy. Do diecezji mógł jednak powrócić dopiero po przemianach Polskiego Października w 1956 r. Kolejne lata życia poświęcił na pracę w Kurii Biskupiej. Był najbliższym współpracownikiem biskupa Tomasza Wilczyńskiego, a po jego śmierci w 1965 r. – biskupa Józefa Drzazgi. W ich imieniu bardzo często udawał się do władz wojewódzkich, także wyznaniowych, by bronić Kościoła warmińskiego i załatwiać sprawy szczególnie trudne, m.in. oskarżeń księży, placówek duszpasterskich, katechizacji, seminarium duchownego. Jeszcze w latach sześćdziesiątych występował w obronie ludności autochtonicznej i zorganizował samopomoc kapłańską. Tym samym w pełni zasłużył na określenie „kapłan niezłomny”. Za swoją heroiczną postawę został też upamiętniony tablicą odsłoniętą 18 czerwca 2018 r. w Ogrodzie Sprawiedliwych w Warszawie.

4

Православна Церква та радянска влада на Донеччині 1965–1985 рр.

88%

Nikiforow К.

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

|

2021

|

vol. 6

|

issue 16

71-82

PL

Po krótkiej kampanii antyreligijnej „szturm nieba” zainspirowanej przez Nikitę Chruszczowa okres zaostrzenia kryzysu ideologicznego w Związku Radzieckim w latach 1965–1985 stał się względnie spokojny dla związków religijnych. Ogólnie w ZSRR, szczególnie w ukraińskiej SRR, a zwłaszcza w regionie donieckim, największą liczbą wspólnot i wierzących posiadała rosyjska Cerkiew prawosławna. Sowiecka polityka religijna, która pozostała jawnie ateistyczna, zaczęła się zmieniać w czasach panowania Leonida Breżniewa przy milczącej akceptacji istnienia Cerkwi. Trend ten był widoczny na poziomie lokalnym. Uwaga autora koncentruje się na regionalnym aspekcie interakcji między władzami sowieckimi a Cerkwią Prawosławną.

UK

Після короткої антирелігійної кампанії “штурму небес”, інспірованої Микитою Хрущовим, період загострення ідеологічної кризи в Радянському Союзі (1965–1985 рр.) став відносно спокійним для релігійних організацій. В СРСР загалом, Українській РСР та Донецькій області зокрема найбільшою за кількістю громад та віруючих була Російська Православна Церква. Радянська релігійна політика, яка залишалася відверто атеїстичною, в епоху правління Леоніда Брежнєва стала змінюватися у бік мовчазного прийняття існування Церкви. Відповідна ця тенденція відображалося й на місцевому рівні. Увагу автора акцентовано на регіональному аспекті взаємодії радянської влади та Православної Церкви.

Refine search results

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Studia Elbląskie

1 Studia Gdańskie

1 TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

1 Jakubowska N.

1 Kopiczko A.

1 Lewalski K.

1 Nikiforow К.

1 2021

1 2019

1 2017

1 2012

Wzór duszpasterza w świetle wybranych opracowań pastoralnych okresu zaborów. Zarys problematyki

Radio Watykańskie wobec stosunków państwo–Kościół w PRL w latach 1957–1979

Rządca diecezji warmińskiej ks. Wojciech Zink a władze partyjno-państwowe (1951–1953). Zarys problematyki

Православна Церква та радянска влада на Донеччині 1965–1985 рр.