Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 24

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  strajk
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
Wieki Stare i Nowe
|
2019
|
vol. 14
|
issue 19
303-310
PL
Zbiór 46 relacji uczestników strajku w KWK „Wujek”, a także osób które były świadkami strajku i jego pacyfikacji (pielęgniarka, mieszkańcy pobliskiego osiedla), stanowi istotne źródło dla badaczy stanu wojennego. Ukazuje istotne wydarzenie pacyfikacji z 16 XII 1981 r. z perspektywy jednostki, co czyni publikację ważną w kontekście dziejów społecznych Polski oraz kształtowania pamięci historycznej.
PL
Celem artykułu jest analiza tego, na ile kwestia ochrony danych osobowych jest istotna w procedurze prowadzenia sporu zbiorowego. Dla poczynienia ustaleń w tej materii zastosowano przede wszystkim metodę dogmatycznoprawną, a analizie poddano w pierwszym rzędzie przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych oraz RODO. Poczynione ustalenia prowadzą do wniosku, że pomimo iż sam spór ma charakter zbiorowy, to w trakcie jego prowadzenia obie strony (zarówno związkowa, jak i pracodawcza) dokonują przetwarzania szeregu danych osobowych. Ze względu na specyfikę tej procedury, a także fakt, że ustawa zasadniczo tworzona była przed wejściem w życie RODO i nie była nowelizowana pod kątem uwzględnienia szeroko pojętych wymogów warunkujących prawidłowość przetwarzania danych, konieczne jest opieranie się na generalnych zasadach wynikających z RODO, a pewnym wyznacznikiem mogą być opinie wydawane przez UODO. Doniosłość praktyczna poruszanej tematyki i jej znaczenie dla partnerów społecznych realizujących swoje konstytucyjne prawo do prowadzenia sporów zbiorowych w pełni uzasadniają prowadzenie dalszych badań w tym kierunku i docierania z poczynionymi ustaleniami do różnych grup odbiorców (poza wskazanymi partnerami społecznymi także przedstawicieli judykatury oraz nauki).
3
Publication available in full text mode
Content available

Strajk nauczycieli w 2019 r.

75%
EN
The purpose of this text is to present the situation in Polish education after the changes introduced on September 1, 2017, with particular emphasis on the status of the teacher as an employee. The new regulations became the essence of the conflict between education workers and the government, leading to a nationwide strike of education staff, which took place in April and May 2019. The article discusses the changes and problems that the directors of educational institutions and teachers had to face in the context of new regulations in the education system, principles of employing and remunerating teachers and operating trade unions representing teachers’ employee interests. The article presents the causes of the conflict that led to the strike action, discusses its course, presents the stages of the negotiations and attempts to assess the consequences of the strike. The collected and structured information can be especially valuable for people who are not professionally related to education. They will allow anyone interested to get to know the inside out problem and will be helpful in objectively assessing teachers’ requests. The study mainly used press publications on the teachers’ strike, normative acts, commentaries on acts, and also made use of own research.
PL
Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie sytuacji w polskiej oświacie po zmianach wprowadzonych 1 września 2017 roku, ze szczególnym uwzględnieniem statusu nauczyciela jako pracownika. Nowe regulacje stały się istotą konfliktu między pracownikami oświaty i rządem, doprowadzając do ogólnopolskiego strajku kadr oświaty, który miał miejsce w kwietniu i maju 2019 roku. W artykule omówiono zmiany i problemy, z którymi zmuszeni byli zmierzyć się dyrektorzy placówek oświatowych oraz nauczyciele w kontekście nowych regulacji w systemie edukacji, zasad zatrudniania i wynagradzania nauczycieli oraz działających organizacji związkowych reprezentujących interesy pracownicze nauczycieli. W artykule przedstawiono przyczyny konfliktu, który doprowadził do akcji strajkowej, omówiono jej przebieg, przedstawiono etapy negocjacji oraz podjęto próbę oceny skutków strajku.Zebrane i uporządkowane informacje mogą być szczególnie cenne dla osób, które nie są związane zawodowo z oświatą. Pozwolą każdemu zainteresowanemu poznać problem „od podszewki” i będą pomocne w obiektywnej ocenie żądań nauczycieli. W pracy wykorzystano przede wszystkim publikacje prasowe dotyczące strajku nauczycieli, akty normatywne, komentarze do ustaw, posiłkowano się także własnymi badaniami.
EN
The purpose of this article is to show the chaplain’s activity in the fight against sanitation. Opposition to the hero of this article against the government after the May coup was reflected mainly in his articles published in the interwar press. It should also be noted that the chaplain was a strong opponent of the 1926 May coup and the event was strongly condemned. In addition, the chaplain was an ardent and uncompromising patriot. The overriding goal for the chaplain was the good of the state based on democratic and sovereign principles. He was also an advocate of the emancipation of the Polish village and its inhabitants. Many valuable articles written by this chaplain were an impulse a clue to the then opposition. This opposition adopted an unwavering attitude to the ruling country. This article is characterized by an ideological and programmatic contribution to the development of the popular movement in the Second Polish Republic. In summary, the chaplain expressed his views on many political, social and national issues. However, over the years the chaplain’s attitude has evolved and his views have become more pragmatic at the time. This attitude was then mainly due threat of an outbreak of world armed conflict.
PL
Celem artykułu jest ukazanie aktywności księdza kapelana Józefa Panasia w walce z obozem sanacji. Stosunek kapelana do rządów pomajowych znajdował odzwierciedlenie przede wszystkim w jego artykułach publikowanych na łamach prasy ludowej okresu międzywojennego. Ksiądz kapelan był żarliwym i bezkompromisowym patriotą oraz zdecydowanym przeciwnikiem zamachu majowego z 1926 r. Wydarzenie to w sposób zdecydowany i jednoznaczny potępił. Nadrzędnym celem działalności ks. J. Panasia było dobro państwa, opartego na zasadach demokratycznych i suwerennych. Był też orędownikiem emancypacji wsi polskiej i jej mieszkańców. Wiele cennych i wartościowych tekstów pióra kapelana było także impulsem i wskazówką do niezłomnej postawy niektórych członków ówczesnej opozycji z rządzącymi. W artykule scharakteryzowano ideowo-programowy wkład J. Panasia w rozwój ruchu ludowego w okresie II Rzeczypospolitej. Ksiądz kapelan dawał wyraz swoim poglądom na wiele zagadnień politycznych, ustrojowych i narodowościowych. Jednakże z biegiem lat jego postawa wobec sanacji ewoluowała i jego ocena ówczesnej rzeczywistości stawała się bardziej liberalna i pragmatyczna. Wynikało to w dużej mierze ze zbliżającego się niebezpieczeństwa i realnej groźby wybuchu światowego konfliktu zbrojnego.
EN
While the United States Constitution has attracted considerable attention at an international level, less focus has been made upon the constitutions of the individual states that comprise the United States. This article examines the capacity of such state constitutions to provide collective bargaining rights to public sector employees, who are not given such rights under either the federal constitution or by federal legislation. Existing state constitutional provisions that address the bargaining rights of public employees, as well as interpretive case law, are examined in detail. The aim of the article is to ultimately aid states with similar dormant constitutional provisions, or states contemplating the adopting of such clauses to their own constitutions, by providing a model to follow and drafting mistakes to avoid.
PL
Wprawdzie konstytucja Stanów Zjednoczonych znajduje się w centrum uwagi na płaszczyźnie międzynarodowej, mniej uwagi poświęca się konstytucjom indywidualnych stanów, które składają się na Stany Zjednoczone. Niniejszy artykuł zajmuje się zbadaniem, czy takie konstytucje stanowe udzielają sektorowi pracowników publicznych praw do zbiorowych negocjacji. Pracownicy ci nie mają takich praw na mocy konstytucji federalnej czy też według ustawodawstwa federalnego. W tekście badane są szczegółowo istniejące zabezpieczenia stanowych konstytucji, jak też interpretacyjne prawo precedensowe. Celem artykułu jest ostatecznie pomóc stanom, w których takie zabezpieczenia nie funkcjonują lub stanom, które rozważają przyjęcie takich zapisów do ich własnych konstytucji, dostarczając modelu lub opisując błędy, jakich należy uniknąć.
EN
The right to strike action is one of the fundamental human rights and trade union freedoms. Strike, as a form of protest against broadly understood injustice is one of the most important measures of trade union protection of workers’ interests. However, the right to strike is not absolute and its legal use must often take into account the interests of the employer and third parties. The aim of the article is to assess – basing on a review of the literature and the case-law – the doctors’ right to strike from a legal, ethical and moral perspective. The issue of medical practitioners’ right to participate in a strike is ambiguous in view of the legislation currently in force, and two opposing positions have developed in the collective labour law literature. The problem of the legality of this form of protest of medical practitioners is nowadays left to the assessment of the parties to a collective bargaining dispute, carried out based on the general clause of a possible “threat to human life and health or national security”, with the lack of appropriate judicial review in this regard. It is, therefore, undoubtedly necessary for the legislature to take appropriate pro futuro legislative action.
PL
Prawo do strajku należy do podstawowych praw człowieka oraz wolności związkowych. Strajk, jako jedna z form protestu przeciwko szeroko rozumianej niesprawiedliwości, należy do najistotniejszych środków związkowej ochrony interesów pracowniczych. Prawo do strajku jednak nie ma charakteru bezwzględnego, a korzystanie z niego w sposób legalny musi niejednokrotnie uwzględniać interes pracodawcy i osób trzecich. Celem artykułu jest ocena legalności strajku lekarzy z punktu widzenia regulacji ustawowych oraz zasad etycznych i moralnych, przy uwzględnieniu poglądów literatury i orzecznictwa. Kwestia prawa lekarzy do udziału w strajku jest na gruncie aktualnego stanu prawnego niejednoznaczna, a w literaturze zbiorowego prawa pracy wykształciły się dwa przeciwstawne stanowiska w tym zakresie. Problem legalności tej formy protestu lekarzy pozostawiony jest obecnie w zasadzie jedynie ocenie stron sporu zbiorowego, dokonywanej przez pryzmat ogólnej klauzuli ewentualnego „zagrożenia życia i zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa państwa”, przy jednoczesnym braku odpowiedniej kontroli sądowej w tym zakresie. Niewątpliwie zatem wymagane jest podjęcie przez ustawodawcę odpowiednich działań legislacyjnych pro futuro.
PL
Własność pracodawcy jest dobrem chronionym przez Konstytucję. Podlega ona także ochronie w sporze zbiorowym. Prawo własności nie jest jednak chronione w sposób bezwzględny. Ograniczenie tego prawa uwarunkowane jest spełnieniem ściśle określonych przesłanek. W sporze zbiorowym bezwzględna ochrona własności pracodawcy obejmuje sytuację, gdy dojdzie do nielegalnej akcji strajkowej. W przypadku strajku legalnego ochrona własności pracodawcy jest ograniczona, gdyż w jej wyniku może powstać po stronie pracodawcy szkoda. Szkoda ta musi mieć jednak ograniczony charakter, to znaczy skala jej winna pozostawać w adekwatnej proporcji do stawianych żądań. Naruszenie adekwatności stawianych żądań w stosunku do wysokości wyrządzonej szkody może skutkować odpowiedzialnością cywilną organizatorów strajku. W trakcie strajku legalnego ochrona własności oznacza także, że pracodawca nie może zostać przez strajkujących ograniczony w pełnieniu obowiązków i wykonywaniu uprawnień w stosunku do pracowników nie biorących udziału w tym proteście.
EN
Employer’s ownership is protected by the Constitution and is subject to protection during a collective dispute. The ownership, however, is not protected absolutely. The limitation of the ownership is contingent upon the precise prerequisites to be satisfied. The absolute protection of employer’s ownership in the collective dispute refers to a situation where an illegal strike takes place. In case of a legal strike the protection of employer’s ownership is limited since, as a result, the employer may su`er damage which must be limited in the sense that its amount should be adequately proportional to the demands made. The breach of the adequacy of the demands made in relation to the amount of damage injured may result in civil liability of the strike organisers. In the course of strike the ownership protection also means that the employer may not be limited by the strikers in performing its obligations and exercising its rights in relation to the employees not taking part in the protest.
PL
Artykuł podejmuje problematykę charakteru i specyfiki porozumień postrajkowych jako opartego na ustawie sposobu zakończenia sporu zbiorowego na etapie strajku. Poszczególne zagadnienia są prezentowane w sposób problemowy i z odwołaniem do obowiązujących w tym zakresie poglądów doktryny prawa pracy. Autorka stara się kompleksowo przybliżyć czytelnikowi cechy i istotę porozumień ze względu na takie czynniki jak strony uprawnione do ich zawarcia, treść, formę, obowiązywanie porozumień oraz ich relacje z innymi źródłami prawa pracy, indywidualnym stosunkiem pracy oraz umowami.
EN
The article describes the nature and specifics of the after-strike collective agreements which are based on legislation as a way of ending labor dispute at the stage of the strike. The issues are presented as unsolved problems and with reference to the various views which occur in the labor law doctrine. The author tries to give the reader a comprehensive view about features and the essence of the agreements due to such factors as: the entitled parties, content, form, validity of agreements and relations with other sources of labor law, contracts of employment and civil law contracts.
EN
The author analyses 9 issues of the bulletin published during 24 days of the students’ strike in 1981. He presents the causes of the strike, its action, the involvement of the students in Siedlce and the situation at other universities across the country. The text also reveals manners and forms concerning provision of information during the strike, the position of Strike Committees, state authorities, Independent Students’ Association, the Conference of Rectors, Socialist Union of the Polish Students, Independent Self-govering Trade Union Solidarity, the Senate of the institution and other organizations
EN
Regulation (EC) No 261/2004 states that air carrier shall not be obliged to pay compensation for cancelled flights, if it can prove that the cancellation is caused by extraordinary circumstances which could not have been avoided even if all reasonable measures had been taken. Although that regulation does not expressly define the concept of 'extraordinary circumstances', the EU legislature indicated that it may occur in the event of events such as those mentioned in recital 14 of that regulation. This recital mentions, inter alia, 'strikes that affect the operation of an operating air carrier'. However, the CJEU takes the position that a strike by the air carier`s own employees can not be deemed as an extraordinary circumstance, except when the implementation of employees' requests is beyond its competence and requires legislative action. The article presents the rulings of the CJEU and arguments supporting the thesis that the reasoning adopted by the Court leads to the violation of the freedom to conduct a business (established in Article 16 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union) and the employer's right of negotiation (enshrined in Article 28 of the Charter).
PL
Rozporządzenie WE nr 261/2004 wyłącza odpowiedzialność przewoźnika lotniczego z obowiązku wypłaty odszkodowania pasażerom za odwołane loty w przypadku wystąpienia „nadzwyczajnych okoliczności”, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Chociaż rozporządzenie to nie definiuje wyraźnie pojęcia „nadzwyczajnej okoliczności”, prawodawca Unii wskazał, że może ona zachodzić w przypadku zdarzeń takich jak wymienione w motywie 14 tego rozporządzenia. Motyw ten wymienia między innymi „strajki mające wpływ na działalność przewoźnika”. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) prezentuje jednak stanowisko, zgodnie z którym strajk personelu przewoźnika lotniczego zasadniczo nie stanowi nadzwyczajnej okoliczności, z wyjątkiem sytuacji gdy realizacja żądań pracowników wykracza poza jego kompetencje i wymaga działań ustawodawczych. W artykule przedstawiono rozstrzygnięcia TSUE oraz argumenty na poparcie tezy, że przyjęty przez Trybunał tok rozumowania prowadzi do naruszenia wolności prowadzenia działalności gospodarczej (ustanowionej w art. 16 Karty praw podstawowych UE) oraz prawa pracodawcy do rokowań (zagwarantowanego w art. 28 Karty praw podstawowych UE).
PL
Przedmiotem rozważań są spory zbiorowe pomiędzy pracodawcami a pracobiorcami (ich reprezentantami), które mogą występować w przedsiębiorstwie. Są one rozpatrywane w ramach kształtowania zbiorowych stosunków pracy jako jednego z typowych procesów personalnych, tj. spory takie są rozstrzygane w dziedzinie zarządzania zasobami ludzkimi. Artykuł ma charakter teoretyczno-metodologiczny, jego zasadniczym celem jest bowiem usystematyzowanie najważniejszych zasad realizacji procesu rozstrzygania sporów zbiorowych w przedsiębiorstwie. Z jednej strony, przy prezentacji tego rodzaju zasad wzięto pod uwagę stosowne uregulowania prawne, precyzujące ogólny tryb postępowania w ramach rozważanego procesu. Z drugiej strony, wykorzystano zalecenia określające sposób realizacji najważniejszych działań w tym procesie, zorientowanych na poszukiwanie obopólnie korzystnych rozwiązań, tj. negocjacji i mediacji, zawarte w literaturze przedmiotu (w tym przemyślenia własne autora artykułu).
EN
1935 brought unrest to usually peaceful municipalities in the northern Suwałki county when local peasants gathered to protest, demanding lower szarwark – a tax paid in kind, usually through service in construction and maintenance of county roads. The protesters clashed with the police, which led to the arrests of several participants. The protests ceased once the county and municipality officials agreed to protesters’ demands and pardoned the arrested.
PL
W 1935 r. spokojne zazwyczaj gminy północnej części powiatu suwalskiego stały się areną protestów miejscowych rolników żądających obniżenia wysokości szarwarku – podatku świadczonego w naturze, z reguły w postaci pracy przy budowie lub naprawie gminnych dróg. W trakcie wystąpień doszło do starć z funkcjonariuszami policji. Aresztowano kilkudziesięciu uczestników zajść. Protesty zakończyły się ustąpieniem władz powiatowych i gminnych oraz amnestią dla oskarżonych.
EN
The text presented here is an account by Jarosław Broda, one of the leading dissident activists in Wroclaw under communism, along with commentary. The narrator recalls events that took place in Wroclaw Bus Depot Number Seven in August 1980. This is an interesting source of information about the mood of those who were on strike, including the collaboration between the workers and the dissident activists who supported them, as well as the functioning of an underground printing press and the importance of the wave of August strikes to the democratic transition that would later take place in Poland.
PL
Prezentowany tekst to relacja Jarosława Brody, jednego z czołowych działaczy opozycyjnych we Wrocławiu w czasach komunizmu, opatrzona komentarzem naukowym. Świadek historii przywołuje wydarzenia, które miały miejsce we wrocławskiej Zajezdni autobusowej nr VII w sierpniu 1980 r. To ciekawe źródło informacji o nastrojach strajkujących, w tym o współpracy robotników i wspierających ich działaczy opozycyjnych, a także o funkcjonowaniu podziemnej drukarni i znaczeniu fali sierpniowych strajków dla przemian demokratycznych, które miały nastąpić później w Polsce.
Dzieje Najnowsze
|
2020
|
vol. 52
|
issue 4
73-116
EN
The article addresses the conflict in the Agricultural Facility at Lubogóra, part of the Świebodzin Agricultural Conglomerate in the Zielona Góra Voivodeship. It was one of the most widely known and last conflicts between the state authorities and the Solidarity Trade Union before martial law was declared in Poland. The conflict passed through several interrelated stages and involved both commonly known expectations and goals of both parties to the conflict as well as the basis and aims not known to a larger group of people. The strike at Lubogóra, between 13 October and 12 November 1981, was an external expression of the conflict, which reached public opinion. After a month, the strike was suspended without final resolutions.
PL
Tematem artykułu jest konflikt w Zakładzie Rolnym w Lubogórze, który był częścią Świebodzińskiego Kombinatu Rolnego w województwie zielonogórskim. To jeden z głośniejszych i ostatnich sporów pomiędzy władzą a NSZZ „Solidarność” przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego. Przebiegał w powiązanych ze sobą etapach i miał zarówno powszechnie znane oczekiwania i dążenia stron sporu, jak też nieznane szerszemu kręgowi ludzi podłoże i cele. Zewnętrznym wyrazem konfliktu, który docierał do opinii publicznej, był strajk w Zakładzie Rolnym w Lubogórze trwający od 13 X do 12 XI 1981 r. Po miesiącu strajk został zawieszony bez ostatecznych rozstrzygnięć.
PL
międzywojennym Na przestrzeni lat 1920-1930 działalność ukraińskiego radykalnego ruchu lewicowego była jednym z decydujących czynników wpływających na układ stosunków politycznych we wschodnich województwach Polski. Działalność partii i organizacji prokomunistycznych miała szczególny wpływ na życie polityczne międzywojennego Wołynia. Wspieranie radykalnych idei przez miejscową ludność świadczyło o tym, iż władze nie rozwiązywały wielu problemów natury społecznej, gospodarczej, politycznej, kulturalnej i narodowościowej. Ponadto polityka ZSRS, który w ciągu całego dwudziestolecia międzywojennego prowadził na tych terenach aktywną działalność dywersyjną i szpiegowską, sprzyjała rozpowszechnianiu się propagandy bolszewickiej. Biorąc pod uwagę, iż wspomniane kwestie nie są dostatecznie zbadane zarówno w historiografii ukraińskiej, jak i zagranicznej, niniejszy artykuł ma na celu pogłębienie zagadnienia ukraińskiego radykalnego ruchu lewicowego na ziemiach Wołynia Zachodniego w latach 1920-1930. Przedmiotem analizy jest działalność ukraińskich partii i organizacji lewicowo-radykalnych, działających na terenie województwa wołyńskiego w okresie międzywojennym. Należy omówić przyczyny i źródła rozpowszechnienia się ideologii skrajnie lewicowej wśród miejscowej ludności, a także metody propagandy komunistycznej i scharakteryzować wysiłki administracji polskiej zmierzające do zahamowania radykalizacji ukraińskiego świata politycznego na Wołyniu w okresie międzywojennym.
PL
W marcu 1936 r. ukazał się poświęcony Związkowi Sowieckiemu numer wydawanego przez ZNP czasopisma dla młodzieży „Płomyk". Część ów­czesnej prasy określiła go jako element sowieckiej propagandy. W obronie swojego dobrego imienia wydawcy pisma wytoczyli jednej z gazet proces, który przegrali. Półtora roku później, we wrześniu 1937 r., rząd zawiesił Za­rząd Główny ZNP i wyznaczył kuratora. Jednym z zarzutów, oprócz tych dotyczących nieprawidłowości finansowych, były prokomunistyczne sym­patie polityczne. W odpowiedzi na działania rządu część pracowników Zarządu Głów­nego zorganizowała strajk okupacyjny, wkrótce poparty przez samych na­uczycieli i wiele organizacji związkowych i politycznych. Strajk okazał się zwycięski, najpierw rząd odwołał dotychczasowego i powołał nowego ku­ratora, a następnie zjazd ZNP wyłonił nowy Zarząd Główny, złożony z klu­czowych działaczy sprzed strajku. Dla badaczy bliskich ZNP działania rządu stanowiły zamach na wol­ności związkowe, a strajk miał charakter jedynie obrony wolności i swobód obywatelskich. Można jednak odnaleźć ślady bezpośrednich kontaktów KPP z inicjatorkami strajku i dążeń — przynajmniej niektórych działaczy, jak Wanda Wasilewska i Janina Broniewska — do eskalacji konfliktu i wy­wołania strajku generalnego.
EN
In March 1936, a Soviet edition of the youth periodical „Płomyk" was pub- lished. Some papers of that time denounced it as a part of the Soviet prop­aganda. To defend their good name, the publishers of the periodical sued one of such newspapers, but they lost the case. A year and a half later, in September 1937, the government suspended the Executive Board of Polish Teachers' Union (ZNP) and appointed an administrator. One of the charg­es, along with financial inaccuracies, was that the organization harboured pro-communist political sympathies. In response to the government's actions, some of the members of the Executive Board organized a sit-in, soon followed by teachers and many trade unions as well political organizations. The strike proved successful. First, the government pulled out on the previous appointment and assigned a new administrator. Subsequently, the Polish Teacher's Union convention appointed a new Executive Board, composed of key pre-strike activists. For activists closely connected with the ZNP, government's activities constituted an attempt to curb trade union liberties, and the industrial ac- tion was merely an act of defence of freedom and civil liberties. However, one can find traces of the Polish Communist Party's direct contacts with strike initiators can and their aspirations, at least in the case of certain ac- tivists such as Wanda Wasilewska and Janina Broniewska, to escalate the conflict and call a general strike.
EN
In the article there is presented the position of Law and Justice government and of the opposition parties against teachers’ community protest including teacher trade unions and regarding imple- menting of changes in education system in Poland in 2019. Than main demand was the increase of basic teachers’ remuneration. Apart from that, teachers expected more financial support for education from the country budget, changes in teachers’ professional assessment criteria and in promotion system as well as the resignation of National Education Ministry Ms Anna Zalewska. The protesting teachers were represented by three trade unions. That were Polish Teachers’ Union (ZNP), Independent Self-Governing Labour Union ‘Solidarność’ – Country Section of Education and Upbringing (KSOiW NSZZ Solidarność) and Free Trade Union ‘Solidarność-Oświata’ (WZZ Solidarność-Oświata) a memeber organisation of Trade Unions’ Forum. The president of ZNP is Sławomir Broniarz, Ryszard Proksa is the chairman of KSOiW NSZZ Solidarność and WZZ ‘Solidarność-Oświata’ is represented by Sławomir Wittkowicz. The aim of this article is to present the decisions of Mateusz Morawicki’s government and the position of parliamentary opposition against the protest action in education system public institutions in 2019. There are presented the reasons, the course and the consequences of teachers’ strike for children and parents as well as for the educational employees not being teachers. In the article the following research methods have been used: decisional, institutionary-legal, comparison, statistical, content analysis. It was an attempt to answer research questions re- garding reasons and consequences of teacher trade unions’ protests in the case of changes in educational system in Poland in 2017 and governmental decisions as well as parliamentary opposition stance against the demands of teachers’ trade unions.
PL
W artykule przedstawiono stanowisko rządu Prawa i Sprawiedliwości oraz partii opozycyjnych wobec protestu środowiska nauczycielskiego w tym nauczycielskich związków zawodowych dotyczącego wprowadzonych zmian w systemie oświaty w Polsce w 2019 roku. Głównym postulatem protestujących była podwyżka wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli. Ponadto środowisko nauczycielskie domagało się większych nakładów finansowych na oświatę z budżetu państwa, zmian w ocenie pracy i awansie nauczycieli oraz dymisji minister edukacji narodowej Anny Zalewskiej. Protestujących nauczycieli reprezentowały trzy związki zawodowe. Był to Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP), Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” (KSOiW NSZZ Solidarność) oraz Wolny Związek Zawodowy „Solidarność-Oświata” (WZZ Solidarność-Oświata) będący organizacją członkowską Forum Związków Zawodowych. Funkcję prezesa ZNP pełni Sławomir Broniarz. Z kolei stanowisko przewodniczącego KSOiW NSZZ Solidarność zajmuje Ryszard Proksa, a WZZ Solidarność-Oświata – Sławomir Wittkowicz. Celem artykułu jest ukazanie decyzji rządu Mateusza Morawieckiego i stanowiska opozycji parlamentarnej wobec akcji strajkowej w publicznych placówkach systemu oświaty w 2019 roku. Zaprezentowano przyczyny, przebieg i konsekwencje strajku nauczycieli – zarówno dla uczniów, jak też rodziców i pracowników oświaty niebędących nauczycielami. W artykule wykorzystano następujące metody badawcze: decyzyjną, instytucjonalno-prawną, porównawczą, statystyczną oraz analizy treści. Starano się do odpowiedzieć na pytania badawcze dotyczące przyczyn i skutków protestu nauczycielskich związków zawodowych w sprawie zmian w systemie oświaty w Polsce po 2017 roku oraz decyzji rządu i stano- wiska opozycji parlamentarnej wobec żądań nauczycielskich związków zawodowych.
EN
According to the Social Doctrine of the Church the employees have a right to associate in trade unions in order to defend their interests. The activity of the trade unions increases the social solidarity awareness which manifests itself in the communal interactions, the relationship between the capital and the labour as well as the state engagement in the welfare policies. This solidarity is put into practice among the members of the trade unions. First of all, they promote the subjective concept of labour. They also organise strikes. Finally they educate people about the dignity of work. This article makes references to selected documents of the Social Doctrine of the Church, starting with the magisterium of Pope Leo XIII. 
PL
W nauczaniu społecznym Kościoła jest przywołane prawo do związków zawodowych, których misję stanowi obrona praw ludzi pracy. Zaangażowanie organizacji związkowych prowadzi do podnoszenia świadomości solidarności w ramach współzależności wspólnotowych, odniesienia pracy do kapitału oraz stosunku państwa do szeroko rozumianej sfery socjalnej. Postulowana solidarność przybiera w działalności związkowej konkretne kształty. Pierwszym działaniem jest promowanie podmiotowego aspektu pracy. Drugą forma aktywności jest organizowanie strajków. Trzecim i ostatnim działaniem jest inicjowanie procesu wychowawczego, podkreślającego godziwość pracy. W artykule wykorzystano elementy nauczania społecznego Kościoła, począwszy od dokumentów Leona XIII.
EN
Poland’s regaining of independence in 1918 contributed to increased activi­ty of workers’ movements. Employees who wanted improved working con­ditions, normalised work hours and increased wages in many cases organi­sed demonstrations to achieve their goals. Members of the Trade Union of Waiters with the central office in Warsaw, who could not communicate with the stubborn owners of restaurants and cafes, undertook atypical forms of striking, which sometimes became a threat to the health and lives of the customers. Members of the Lublin branch, following the example of the wa­iters from Warsaw, organised many protests in restaurants, at the same time disputing with their employers in the local press.
PL
Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku przyczyniło się do wzrostu aktywności ruchów robotniczych. Pracownicy, chcąc poprawy warunków, unormowania godzin pracy oraz podwyższenia pensji, w wielu sytuacjach organizowali demonstracje, aby osiągnąć swoje cele. Istniejący wówczas Związek Zawodowy Kelnerów z centralną siedzibą w Warszawie, nie mogąc porozumieć się z nieustępliwymi właścicielami lokali gastrono­micznych, podejmował się organizowania nietypowych form strajków, któ­re niekiedy stanowiły zagrożenie dla zdrowia i życia klientów. Członkowie lubelskiego oddziału tej organizacji, wzorując się na działaniach warszaw­skich kelnerów, przeprowadzili wiele akcji protestacyjnych w lokalach, jed­nocześnie polemizując ze swoimi pracodawcami na łamach lokalnej prasy.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2018
|
vol. 28
|
issue 1
53-68
PL
Artykuł porusza problem dochodzenia praw oraz interesów ogółu pracowników, którzy reprezentowani są przez organizacje związków zawodowych w sporach z pracodawcą. Celem artykułu jest przedstawienie w sposób szczegółowy problematyki zbiorowych sporów pracowniczych. Założony cel został zrealizowany poprzez dokładne przedstawienie etapów dochodzenia praw i interesów w sporach zbiorowych o charakterze pracowniczym. W pracy została zastosowana metoda dogmatyczno-prawna. Dokonano analizy, a następnie interpretacji przepisów odnoszących się do sporów zbiorowych z zakresu prawa pracy. Podstawą było badanie norm prawnych ustanowionych przez ustawodawcę. Dokonano również opisu oraz systematyzacji obowiązujących przepisów. Tematyka rozwiązywania zbiorowych sporów pracowniczych została przedstawiona w teorii z dokładnym omówieniem poszczególnych etapów. Praca ta została podzielona na cztery części. Pierwszą z nich jest przedstawienie podstawowych pojęć z zakresu pracowniczych sporów zbiorowych. Natomiast w kolejnych częściach przedstawiono problematykę poszczególnych etapów dochodzenia roszczeń ze stosunku pracy, tj. rokowania, mediacja, arbitraż. Omówione zostały również zasady przystępowania do konkretnych etapów rozwiązywania wyżej wymienionych sporów. Przedstawiona problematyka w znacznym stopniu przybliża czytelnikom, a przede wszystkim podmiotom uczestniczącym w konfliktach zbiorowych z zakresu prawa pracy drogę dochodzenia własnych praw i interesów.
EN
Article raises the problem of claiming the rights and interests of all employees who are represented by trade union organizations in disputes with the employer. The purpose of the above-mentioned article is to present in detail the problem of collective labor disputes. The assumed goal was implemented by accurately presenting the stages of claiming rights and interests in collective disputes of an employment nature. The dogmatic and legal method was used in the work. The analysis and subsequent interpretation of provisions relating to labor disputes in the field of labor law were made. The basis was the examination of legal norms established by the legislator. A description and systematisation of applicable provisions was also made. The subject of solving collective labor disputes was presented in the theory with a detailed discussion of individual stages. This work has been divided into four parts. The first of these is the presentation of basic concepts in the field of collective labor disputes. In the following parts, the issues of individual stages of pursuing claims from the employment relationship, i.e. prognosis, mediation, arbitration are presented. The principles of accessing specific stages of solving the aforementioned disputes are also discussed. The presented issues largely bring readers and, above all, entities involved in collective conflicts in the field of labor law a way to assert their own rights and interests.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.