Search results

1

O subiektywizacji w filmie raz jeszcze

100%

Kłys T.

Kwartalnik Filmowy

|

2020

|

issue 109 Przestrzeń architektoniczna w filmie

211-215

PL

W książce Podwójna perspektywa. O subiektywizacji zapośredniczonej w filmie (2019) Robert Birkholc omawia problematykę zastosowania w filmie fabularnym funkcjonalnego ekwiwalentu literackiego chwytu mowy pozornie zależnej. Temat ten autor rzutuje na tło zagadnienia subiektywizacji w filmie fabularnym, przywołując historię technik subiektywizacyjnych w historii kina i historyczny zarys tej problematyki w badaniach filmoznawczych. Ekwiwalent ten zostaje nazwany subiektywizacją zapośredniczoną. Opisanie tej kategorii jest możliwe na tle refleksji nad relacjami między perspektywą instancji narracyjnej a perspektywą postaci przedstawionej. Autor wykorzystuje przejęte z teorii literatury kategorie fokalizacji zewnętrznej i wewnętrznej. Decydująca jest kategoria fokalizacji wewnętrznej i jej podział na narratywizację, personifikację i subiektywizację. W drugiej części pracy autor demonstruje przydatność przywołanych i wypracowanych przez siebie narzędzi pojęciowych w drobiazgowych analizach pięciu filmów, których formalną dominantą jest subiektywizacja zapośredniczona.

EN

Robert Birkholc’s book Podwójna perspektywa. O subiektywizacji zapośredniczonej w filmie [The Double Perspective. On Mediated Subjectivisation in Film] (2019) is devoted to the use of a functional equivalent of the literary device of free indirect speech in narrative film. The author projects this topic onto the broader background of subjectivization in the fiction film (i.e. the different techniques of subjective narration in film history and the history of this topic in film studies). Birkholc calls this film equivalent of free indirect speech “mediated subjectivisation”. He describes this category against a reflection on the relationship between the perspective of the narrative instance and the perspective of the film character. The author uses the notions of external and internal focalization, borrowed from the theory of literature. The category of internal focalization and its differentiation into narrativisation, personification and subjectivisation is the final and decisive tool for the meticulous analyses of five films in the second part of the book; according to the author, the formal dominant of these films is the mediated subjectivisation.

2

Z genealogii nowożytnego doświadczenia świadomości. Chrześcijański rachunek sumienia

51%

Wawrzyniak S.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2021

|

vol. 55

|

issue 4

1-23

EN

The article aims to investigate the modern self-experience of an individual from the point of view of the historical conditions that make this experience possible. This undertaking will be supported by the turn to a theory and practice of self-examination as it appears in early Christianity. It is widely recognized that there is a connection between modernity and subjectivity. One of the areas where it is reflected is philosophy. By founding the paradigm of modern philosophy, Descartes finds in his turn to himself a certain basis of cognition and a space where forward progress in the process of building a new system of knowledge may take effect. For Descartes consciousness is, however, a means, not an end. This is one of the reasons why it is not "questioned" sufficiently. Among many questions that were not addressed at all for a long time, one should mention, how the experience on which Descartes bases his reasoning became possible. In the history preceding the Cartesian turn inward, we can identify many interesting moments - which can be found with great confirmation in early Christianity - that play a significant role in the constitution of the experience that will become so important for modernity.

3

Paranoja noir. Ukryta rzeczywistość czarnego kryminału

51%

Włodek P.

Kwartalnik Filmowy

|

2022

|

issue 117 Kino nieznane/ukryte

77-97

PL

Paranoja jest częstym tematem filmowo-serialowym, ujawniającym się zarówno w udramatyzowanych reprezentacjach zaburzeń, jak i w narracjach spiskowych. Niekiedy paranoja funkcjonuje nie tylko jako element fabularny, ale też określa strukturę narracji oraz dobór pozostałych środków filmowych. Może również funkcjonować jako metafora. Przykładem zjawiska filmowego, w którego tożsamość jest wpisana – zarówno jako temat, jak i kategoria determinująca atmosferę danego dzieła – jest film noir. W trzech konwencjach należących do szerokiego spektrum filmowego czarnego kryminału paranoja stanowi także metaforę i pozwala zbudować komentarz do świata pozaekranowego. Są to gothic noir, puzzle/mind-game films i stoner noir, których twórcy, posługując się subiektywizującymi zabiegami narracyjnymi, łączą jednostkowe postrzeganie paranoiczne z obiektywnie istniejącymi spiskami, problematyzując w ten sposób rzeczywistość współczesną realizacji w kategoriach zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych.

EN

Paranoia is a frequent cinematic subject in movies depicting both representations of paranoid personalities and conspiracy theories. It might be not only part of the plot (events), but also an important factor influencing the narrative structure and other filmic devices. It might also serve as a metaphor. This happens in film noir, where paranoia is both a subject and an element influencing the general vibe. In three categories of film noir – gothic noir, puzzle/mind- -game films and stoner noir – filmmakers use subjectivisation and other narrative devices in order to introduce paranoia both as a metaphor and a commentary on contemporary social reality.

4

Wyprawy na Wschód – literatura współczesna wobec problemu tożsamości

45%

Czyżak A.

Polonistyka. Innowacje

|

2018

|

issue 8

127-138

EN

The article contains consideration on changes of ways to create pictures of East in Polish literature after the second World War. In the 80s of the twentieth century writers start breaking stereotypes with assitance of intertextuality and subjectivization (e.g. Zostało z uczty bogów by Igor Newerly, Stankiewicz. Powrót by Eustachy Rylski, Drabina Jakubowa by Władysław Terlecki). In the twenty-first century those tendencies increased – an important example is Sońka written by Ignacy Karpowicz, the novel is very popular among young readers.

PL

Artykuł zawiera rozważania dotyczące przemian w kreowaniu obrazów Wschodu w powojennej literaturze polskiej. W latach 80. XX wieku pisarze zaczęli w rozmaity sposób naruszać istniejące stereotypy, przede wszystkim przez wprowadzanie intertekstualnych gier oraz subiektywizację obrazu (m.in. Igor Newerly Zostało z uczty bogów, Eustachy Rylski Stankiewicz. Powrót, Władysław Terlecki Drabina Jakubowa). W XXI wieku tendencje te zaczęły narastać – wyrazistym przykładem może być Sońka Ignacego Karpowicza, powieść, która zdobyła popularność także wśród młodych czytelników.

5

Myślenie i poezja. Czesław Miłosz i Martin Heidegger

45%

Lubelska-Renouf M.

Prace Polonistyczne

|

2014

|

vol. 69

177-198

EN

Philosophy, which is an effort of thought, often strives to become pure thought above and beyond language. This attempt, which is doomed to failure (we always think in words), challenges poetry and positions itself not beyond language but short of poetry. The classic example of this is the philosophy of Wittgenstein. The contrary of this de-poeticised thought is poetry which lieson this side of thought: it is unreflective poetry (that which does not reflect the world) and the absurd (deaf to the world). The classic example of this is the poetry of Mallarmé. Martin Heidegger and Czesław Miłosz challenge these two positions in philosophy and poetry and strive to think in a poetic way: The philosopher dreams of a poeticising thought while the poet dreams of a philosophising poetry. Their preoccupations reflected major themes, in particular western nihilism of the 20th century and its metaphysical roots; the subject /object dialectic and the radical subjectivisation which arises from it; the death of God, man and the world which is brought about by this subjectivisation; remedies to fight against this; the quiddity (essential essence) of things, their grain and physical substance, concrete and sensual; their deep wondermentatthat which exists; their deep respect and piety in the face of that which exists; the language itself, the words that they use to try to express that which exists. In terms of their thought, they are on the same path. But there are thoughts which they do not share or which they consider differently. Heidegger does not consider Evil: Nothing is more alien to his philosophy than the Good/Evil dualism. Miłosz, on the other hand, is obsessed by the question of Unde Malum? and to approach it he leans towards Transcendence. Heidegger holds to the concept of absolute Immanence. As a result they are worlds apart when they consider eschatological matters such as death. This article aims to provide an outline of the constellation of subjects considered in the philosophy of Heidegger and the poetry of Miłosz.

Refine search results

2 Kwartalnik Filmowy

1 Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

1 Polonistyka. Innowacje

1 Prace Polonistyczne

1 Czyżak A.

1 Kłys T.

1 Lubelska-Renouf M.

1 Wawrzyniak S.

1 Włodek P.

1 2022

1 2021

1 2020

1 2018

1 2014

O subiektywizacji w filmie raz jeszcze

Z genealogii nowożytnego doświadczenia świadomości. Chrześcijański rachunek sumienia

Paranoja noir. Ukryta rzeczywistość czarnego kryminału

Wyprawy na Wschód – literatura współczesna wobec problemu tożsamości

Myślenie i poezja. Czesław Miłosz i Martin Heidegger