Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: subjunktyw

Sort By:

Limit search:

Independent directive (a) da-constructions with the imperfect tense in the Macedonian language

100%

Tofoska S.-S.

Rocznik Slawistyczny

2015

vol. 64

141-157

Предмет на интерес на оваа статија се самостојните да-конструкции со глаголска форма во имперфект во македонскиот јазик, кои изразуваат нефактивно дејство, секогаш се изговараат со прашална интонација и пред кои речиси секогаш стои сврзникот/партикулата А. Примери: 1. А да ми се јавеше некогаш? (‘jави се некогаш, не си ми се јавил одамна/никогаш‘) 2. А да ја потскратеше косата? 3. А да дојдеше со нас? 4. А да седневме на кафе? Карактеристични се за разговорниот јазик, и обично се употребуваат во комуникација меѓу луѓе кои по некоја основа се чувствуваат блиски. Тие се употребуваат со директивно значење и тоа за да изразат молба, барање, желба, предлог, незадоволство, прекор и сл. што зависи од повеќе фактори, иако најмногу од интонацијата, и тоа ќе биде разгледано во оваа статија. Тргнуваме од поставката дека да-конструкциите во македонскиот јазик функционираат како експонент на субјунктивот (Конески 1986, Минова-Ѓуркова 1994, Тополињска 2008, 2009), сфаќајќи го субјунктивот како несамостојна, подредена модална конструкција, во функција на реченичен (пропозиционален) аргумент на предикати од повисок ред, чија фактивност и модално-темпорална карактеристика ја одредува надредениот предикат (сп. Karolak 1995). Исказите со самостојно употребените да-конструкции со имперфект, според функционалните зони во кои се јавуваат и значењата кои ги изразуваат соодветствуваат на некои од значењата на субјунктивот. Специфичноста на исказите со овој тип субјунктивни конструкции е во тоа што во нив се испреплетуваат семантички вредности и од деонтичката од епистемичката модалност. Исказите со да-конструкциите кои овде нè интересираат ги нарекуваме директиви (директивни) затоа што со нив на соговорникот му се дава насока, (дирекција) за некакво однесување и/или за дејство што треба да се изврши. (сп. Kramer 1986, Бужаровска 1999, Ницолова 2008). Тие соодветствуваат на манипулативните говорни чинови (manipulative speech acts) кај Гивон (Givon 1994:273), а тоа се наредбите, молбите/барањата, поттикнувањата/ наговарањата, кои искажуваат настани проицирани во иднина и ја засегаат деонтичката модалност. А токму таква употреба имаат и да-конструкциите кои ги анализираме. Целта на оваа анализа е да утврди: во какви типови на ситуации се употребуваат исказите со овие конструкции; дали спаѓаат во деонтичката или епистемичката модалност и дали се поблиску до едната или другата страна на зоната; дали има и какви се семантичките и прагматичките разлики меѓу истите типови на искази изразени со конструкциите со да+ имперфект наспрема исказите со да+презент; кои други фактори влијаат на значаењето на овие искази.

The subject of interest in this paper are directive da-constructions with imperfect in Macedonian, which are non-factive, have interrogative intonation and almost always are preceded by the particle/conjunction a. Examples: 1. А да ми се јавеше некогаш? 2. А да ја потскратеше косата? 3. А да дојдеше со нас? 4. А да седневме на кафе? They are very common in informal use, in communication between people who are close to each other (friends, parent-child etc). They have a directive meaning and can express request, wish, exhortation, dissatisfaction, reproach etc., which depend on different factors, especially on the intonation, which will be analyzed in this paper. We assume that da-constructions in Macedonian function as an exponent of the subјunctive (Конески 1986, Минова-Ѓуркова 1994, Тополињска 2008, 2009), and we consider the subјunctive to be a dependant, subordinated modal construction which functions as a propositional argument of higher degree predicates and whose modal and temporal characteristics are determined by the superordinated predicate (Karolak 1995, Givón 1994). The meaning of the directive expressions with da-constructions + imperfect in Macedonian also belongs in the functional zones of the subjunctive. A peculiarity of this type of subjunctive constructions is that they have semantic features of both deontic and epistemic modality. They are directive (and as such belong to the deontic modality) by expressing a proposal of a course or a pattern of behaviour which should be carried out (Kramer 1986), and by expressing uncertainty (formulated as a question) they belong to the epistemic modality. The aim of this analysis is to determine in what types of situations they are used, which types are closer to the deontic and the epistemic zones of the modality, whether there are any semantic and pragmatic differences between directive da-constructions + imperfect and da-constructions + present, and what other factors shape the meaning of the expressions formed with these constructions.

Negation raising and mood. A corpus-based study of Polish "sądzić" ‘think’ and "wierzyć" ‘believe’

100%

Trawiński B.

Polonica

2021

vol. 41

111-127

Artykuł opisuje dystrybucję dwóch czasowników podnoszących negację w języku polskim: sądzić i wierzyć w Narodowym Korpusie Języka Polskiego ze szczególnym uwzględnieniem ich cech morfoskładniowych oraz trybu orzeczenia w zdaniach dopełnieniowych. Celem była analiza korelacji zachodzących między tymi dwoma parametrami oraz zbadanie, w jakim stopniu zjawisko podnoszenia negacji wykazuje cechy performatywne (w ujęciu Prince, 1976). Wyniki przeprowadzonych badań korpusowych przemawiają za performatywnym podejściem do podnoszenia negacji jedynie w przypadku zdań z subjunktywem. Ponadto sugerują one, że polskie czasowniki podnoszące negację kodują dwa różne stopnie (nie)pewności mówiącego co do prawdziwości propozycji zawartej w zdaniu dopełnieniowym. Zdania z subjunktywem w zdaniu dopełnieniowym zdają się wyrażać większą niepewność niż zdania z orzeczeniem w trybie orzekającym.

The paper describes the distribution of two negation raising predicates in Polish: sądzić ‛think’ and wierzyć ‛believe’ in the National Corpus of Polish with a particular focus on their morphosyntax and the mood of their clausal complements. The aim was to examine whether there are any correlations between these two parameters, and to what extent negation raising with those verbs exhibits performative features (in terms of Prince, 1976). The results of the study support the performative approach to negation raising as per Prince (1976) only for cases with subjunctive complements. The corpus findings further imply that Polish negation raising predicates encode two different degrees of (un)certainty concerning the truth of the embedded proposition depending on the mood of their complements. Structures with indicative complements express weaker uncertainty than structures with subjunctive complements.

Refine search results

1 Polonica

1 Rocznik Slawistyczny

1 Tofoska S.-S.

1 Trawiński B.

1 2021

1 2015

Search results

Independent directive (a) da-constructions with the imperfect tense in the Macedonian language

Negation raising and mood. A corpus-based study of Polish "sądzić" ‘think’ and "wierzyć" ‘believe’