Search results

1

Symbol hermeneutyczny a symboliczność dzieła sztuki według Hansa-Georga Gadamera

100%

Sołtysiak M.

Logos i Ethos

|

2014

|

issue 2(37)

21–46

PL

H.-G. Gadamer odróżnia symbol hermeneutyczny od symbolu religijnego (metafizycznego) i czysto konwencjonalnego. Symbol metafizyczny reprezentuje to, czym sam nie jest. Jego istotą jest zastępowanie i uobecnianie tego, co jest symbolizowane. Według Gadamera pomiędzy symbolem metafizycznym a symbolem w sensie hermeneutycznym (dziełem sztuki) występują zasadnicze różnice. Dzieło sztuki, jako przykład symbolu hermeneutycznego, przynosi przyrost bytu temu, co reprezentuje. Nie odsyła do czegoś symbolizowanego przez siebie, ale ujawnia to, co zawiera się w nim samym. Jest to zatem swoista transcendencja w immanencji. Ze względu na swoją istotę, którą jest autoprezentacja, charakteryzuje się niekończącą się grą odsłaniania i skrywania. Autoprezentacja stanowi o hermeneutycznej symboliczności każdego dzieła sztuki, jak również każdego bytu. To, co jest jawne w autoprezentacji dzieła sztuki (bytu), odsyła do tego, co jest w nim skryte. Symboliczność dzieła sztuki (bytu) ma także wymiar syntaktyczny. W poznaniu żaden byt nie ma znaczenia pojedynczego, zawsze jest powiązany ze znaczeniem innych bytów. Występuje określony system wzajemnych powiązań. Szczególnie widoczne jest to w mowie, w której każde słowo jest zrozumiałe tylko w kontekście innych słów. W symbolu hermeneutycznym można wyróżnić również jego egzystencjalną funkcję. Dzieło sztuki wzywa do przemiany życia tego, kto się z nim spotkał, przez ukazanie prawdy o nim samym i o świecie, w którym przyszło mu żyć.

2

Symbol religijny w literackich nieortodoksyjnych użyciach. Szkic o kulturowej roli profanacji

88%

Jankowska M.

Stan Rzeczy

|

2015

|

issue 1(8)

246-265

PL

Artykuł ma na celu analizę przekształceń symbolu religijnego. Jego rozmaite nieortodoksyjne użycia widoczne są m.in. we współczesnych narracjach apokryficznych. Teksty te, wykorzystujące postaci, motywy i symbole obecne w Piśmie Świętym, mają często charakter profanacji czy obrazoburstwa, lecz propagując treści stojące niejednokrotnie w sprzeczności z kanonem, paradoksalnie utrzymują go w centrum semiosfery. Analiza tego typu przekształceń pozwala dostrzec rolę, jaką symbol odgrywa w procesach autokomunikacji kultury, łącząc to, co tradycyjne, z tym, co nowe, a tym samym umożliwiając kulturze kontakt z przekazami źródłowymi. To szczególnie ważny bodziec do postrzegania tożsamości kulturowej jako ciągłej i spójnej. Symbol jest najtrwalszym i najstarszym nośnikiem pamięci kulturowej, a jego przekształcenia (choćby były profanacją) wspomagają jej pracę. Wchodząc w nowy kontekst nie traci on swoich poprzednich znaczeń, lecz nabywa nowe, ujawniając tym samym swe bogactwo semantyczne. Symbol jest zatem ważnym elementem dynamizującym kulturę i zapobiegającym jej petryfikacji.

EN

"The aim of the paper is to analyze transformations of the religious symbol. Various unorthodox uses of the symbol may be found in modern apocrypha. The texts utilize some biblical figures and motifs, which can be regareded as a profanity. Although their contents are often contradictory to the biblical canon, the traditional myth as it is presented in them paradoxically remains in the centre of the semiosphere. An analysis of this kind of transformations of the religious symbol enables us to see the role it plays in the processes of cultural autocommunication. Those unorthodox uses connect the traditional with the modern and allow dynamically changing culture „to remember” its own roots. The fact that culture is able to communicate with itself is a basic condition of its cohesive identity. The religious symbol is the oldest and most permanent medium of cultural memory and its transformations (profane or not) enhance the memory. As used in a new context, symbol does not lose its previous meanings but gains new ones instead. In the process its semantic wealth becomes apparent. The changes and reinterpretations of the symbol prevent the ossification of culture."

3

Symbol religijny w szkole jako wyraz wolności religijnej

75%

Bielecki M.

Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL

|

2009

|

vol. 5

|

issue 1 Prawo

161-171

EN

In the present article an attempt is made to analyze the place of religious symbols in the public space. The reason for undertaking the deliberations was the ruling by the European Court of Human Rights of November 2009. The article tries to confront the religious expression with the principle of the state’s world view neutrality. Also the questions of upbringing children in accordance with their parents’ and legal guardians’ convictions have been discussed.

4

Symbol krzyża w sferze publicznej w kontekście wybranych orzeczeń

63%

Romanko A.

Kościół i Prawo

|

2013

|

issue 2(15)

207-226

EN

There are lively debates – both in Poland and in Europe – concerning the symbol of the cross in the public sphere. Opponents of the exposition of the cross in public places in secular state claim that such situations may suggest identification with specific religion. They maintain that the cross is just a religious symbol without any further meaning. The main purpose of this article is to show the historical and cultural meaning of the cross in the context of the selected judgments. The Author makes an attempt to answer the question: Why do people think that cross does not have any further meaning apart from religious values? There is analyses of selected judgments of Polish courts and the judgement of European Court of Human Rights in the case of Lautsi v. Italy. At the beginning there is presentation of the sign of the cross in Polish culture and history. In judicial decisions it was emphasised that this sign symbolizes the universal values derived from Christian tradition, which is part of Polish material and spiritual culture. Such an invincible belief is embedded in the minds of Poles since the beginning and no one is competent to deprive of this conviction. In Italian history the cross also has significant meaning. It reminds of the principles which can be respected by all people regardless of their faith. The showing of democracy is included without the values symbolised by the cross. It is necessary to conduct a dialogue with respect for religious freedom and other people.

5

Pojęcie i funkcja symbolu religijnego

51%

Nowicki A.

Studia Włocławskie

|

2022

|

vol. 24

199-212

EN

The start point of our reflection is an attempt to define the meaning of a symbol. This endeavour is based on the analysis of the spectrum of its evolution, beginning from the ancient times right until the present day. The subsequent subject of our study is the epistemic value of religious symbols looked at in terms of their functions and meanings. In that aspect it is vital to verify the substance of a relationship between the symbol itself and the religious language, as well as to specify the said symbols based upon their essence and irreducible complexity.

PL

Punktem wyjścia naszej refleksji jest najpierw próba zdefiniowania pojęcia symbolu w oparciu o analizę zakresu jego ewoluowania począwszy od starożytności, aż po czasy współczesne. Następnie przedmiot naszych analiz stanowi wartość poznawcza symboli w religii rozpatrywana z punktu widzenia ich funkcji i znaczenia. W tym kontekście działaniem koniecznym staje się potrzeba weryfikacji przestrzeni relacji między symbolem a językiem religijnym oraz specyfikacja symboli religijnych rozpatrywana pod kątem ich istoty, warstw i nieredukowalności.

6

ŚWIĘCI I POSTACIE BIBLIJNE W HERBACH MIAST W WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO-MAZURSKIM

51%

Piechocka M.

Forum Teologiczne

|

2017

|

vol. 18

89-103

PL

Obecnie w województwie warmińsko-mazurskim aż trzynaście miast spośród czterdziestu dziewięciu w swoim herbie przywołuje świętych, postacie biblijne lub atrybuty i symbole z nimi związane. Wizerunek Matki Bożej widnieje na tarczy herbowej trzech warmińsko-mazurskich miast: Iławy, Fromborka i Pasymia. Jan Chrzciciel patronuje miastu Pisz. W miejskich herbach na terenie Warmii i Mazur swoje miejsce znaleźli także apostołowie: św. Jakub (Olsztyn), święci Piotr i Paweł (Olsztynek, Pieniężno) oraz św. Jan (Zalewo, Kisielice). W omawianym regionie w herbach miast znajdują się nie tylko postacie biblijne, ale również i postacie świętych, tj. św. Katarzyna patronuje miastu Działdowo, św. Rozalia miastu Susz, zaś św. Jerzy identyfikowany jest z miastem Ostróda.

EN

Fourteen cities of the forty-nine evoke currently the saints, biblical figures or symbols and attributes associated with them in their coats of arms in the province of Warmia and Masuria. The image of Our Lady appears on the shield of cities: Iława, Frombork and Pasym. John the Baptist is the patron of Pisz. The apostles find also their place in urban coats of Warmia and Masuria: St. Jacob (Olsztyn), St. Peter and Paul (Olsztynek, Pieniężno) and St. Jan (Zalewo, Kisielice). There are not only biblical figures, but also persons of saints in the coats of the cities, ie. St. Catherine in Działdowo, St. Rozalia in Susz and St. George is identified with the city of Ostróda.

Refine search results

1 Forum Teologiczne

1 Kościół i Prawo

1 Logos i Ethos

1 Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL

1 Stan Rzeczy

1 Studia Włocławskie

1 Bielecki M.

1 Jankowska M.

1 Nowicki A.

1 Piechocka M.

1 Romanko A.

1 Sołtysiak M.

1 2022

1 2017

1 2015

1 2014