Search results

1

Migracje rodziców, migracje dzieci – wyzwania dla instytucji opiekuńczych, pomocowych oraz edukacyjnych

100%

Ślusarczyk M.

Zeszyty Pracy Socjalnej

|

2014

|

vol. 19

|

issue 3

75-89

EN

Parent and Child Migration – Challenges and Solutions for Social Support SystemAccording to the most recent demographic data, Poland remains a country of net emigration, with population outflows significantly higher than the numbers for the incoming flows. A high ratio of 75% of the temporary migrants has remained abroad for 12 months and longer becoming residents of immigration countries. Intensive international movements of Poles lead to changes in social relations and in family functioning and often to it temporary or permanent restructuring. They generate the full range of problems which in many cases require not just the extemporary reactions of social care institutions but the design of entire social security system to help and support families and children themselves. This article is focused on two significant challenges. First one is the situation of children whose parents (one or both) migrate and which are colloquially and stigmatizingly called Euro-orphans. The second one – connected mostly with education system – is the help for children returning to Poland and to the Polish school after a period of staying abroad.

2

Przedsiębiorczość i innowacyjność – próba refleksji nad ich miejscem w systemie oświaty

100%

Bieńkowska B.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 489

44-56

PL

Przedsiębiorczość i innowacyjność należą współcześnie do najbardziej pożądanych cech w otoczeniu o ogromnej zmienności, przynoszącym zaskakujące rozwiązania i zwroty, wymagającym z jednej strony szybkiego reagowania, a z drugiej kreatywnego rozwiązywania pojawiających się problemów oraz podejmowania decyzji w warunkach niepełnej informacji. Celem artykułu jest próba oceny miejsca, jakie te dwa pojęcia zajmują w polskim systemie oświaty. Skupiono się w szczególności na analizie zawartości podstawy programowej dla takich przedmiotów, jak: wychowanie do życia w rodzinie, podstawy przedsiębiorczości, ekonomia w praktyce, oraz zmianach, jakie wprowadzane są w związku z nową strukturą tego systemu. Istotność problemu nauczania zachowań przedsiębiorczych, innowacyjnych i kreatywnych pokazano na tle teorii „silnika innowacyjności” autorstwa T.L. Seelig.

3

Rola systemu oświaty w kreowaniu warunków rozwoju gospodarki opartej na wiedzy w Polsce

100%

Popczyk W.

Horyzonty Wychowania

|

2016

|

vol. 15

|

issue 34

103-121

PL

Cel naukowy: Celem artykułu jest analiza dwóch przypadków systemów edukacyjnych w Singapurze i w Finlandii, porównanie ich z systemem edukacji w Polsce, konfrontacja wyników analizy z wybranymi wskaźnikami pozycji konkurencyjnej gospodarek tych krajów. Problem i metody badawcze: Autor formułuje następujący problem badawczy: jaki powinien być system oświaty, aby wspierał konkurencyjność gospodarki aspirującej do miana opartej na wiedzy? Autor stawia hipotezę, iż warunkiem kształtowania i powiększania orientacji przedsiębiorczej społeczeństwa polskiego oraz innych jego kompetencji niezbędnych w procesie budowania gospodarki opartej na wiedzy jest gruntowna przebudowa programowa edukacji podstawowej i gimnazjalnej na wzór rozwiązań wprowadzonych w Singapurze i Finlandii. Kształcenie krytycznego myślenia, umiejętności zadawania pytań i formułowania rozwiązań, kompetencji interpersonalnych i pracy zespołowej, wzbudzanie ciekawości i pasji u dzieci, wpajanie im wzorców zachowań innowacyjnych i przedsiębiorczych oraz indywidualizacja procesu kształcenia oparta na ich zainteresowaniach i zdolnościach na wczesnych etapach edukacji są uznawane za czynniki sukcesu społeczno-gospodarczego tych dwóch państw.Jako metody badawcze zastosowano analizę przypadków (case study) trzech wybranych systemów oświaty oraz analizę statystyk wielonarodowych charakteryzujących konkurencyjność poszczególnych gospodarek narodowych.Proces wywodu: Nowa ekonomia XXI wieku oznacza reorientację współczesnej gospodarki polegającą na stopniowym przechodzeniu od gospodarki tradycyjnej do gospodarki opartej na wiedzy. Dotychczasowe konkurowanie państw, regionów i przedsiębiorstw na bazie ich zasobów materialnych ustępuje powoli miejsca konkurowaniu zasobami niematerialnymi, takimi jak: kapitał intelektualny, wiedza czy innowacyjne technologie. O możliwościach rozwoju w coraz większym stopniu będzie decydować potencjał intelektualny i społeczny. Warunkiem krytycznym w procesie budowania gospodarki opartej na wiedzy są kompetencje zawodowe pracowników, ich obycie w technologiach ICT, umiejętności komunikacyjno-lingwistyczne, obycie międzynarodowe a przede wszystkim silna orientacja przedsiębiorcza: skłonność do podejmowania ryzyka, innowacyjność, kreatywność i pasja – stanowiące kompetencje miękkie. Najlepszym środowiskiem regularnego i efektywnego kształtowania tego typu kompetencji jest szkoła podstawowa i ponadpodstawowa.Wyniki analizy naukowej: Konkurencyjność polskiej gospodarki jest niska a polski system oświaty nastawiony na transfer werbalnych treści programowych nie kształci kompetencji kluczowych w nowej ekonomii XXI wieku.Rekomendacje: Autor rekomenduje wprowadzenie zmian do systemu oświaty w Polsce na wzór sprawdzonych rozwiązań w Singapurze i Finlandii.

4

Czy polską oświatę można zmieniać czy już tylko reanimować?

75%

Ziółkowski P.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki, seria Edukacja - Rodzina - Społeczeństwo

|

2016

|

issue 1

75-92

EN

March 20, 2014, higher education in Poland suffered irreparable loss of eminent scientist – educational researcher, moving between sociology and pedagogy – professor Ryszard Borowicz. His whole academic life, Professor Ryszard Borowicz sought answers to questions and doubts interesting both sociologists of education and pedagogues, and tried to solve the so-called. unsolvable social issues. One of those unsolved social issues proves to be the state of Polish education system. Numerous reforms, incessant changes and modifications of programs basis, the contradiction of many legal regulations are only examples of the problems that have plagued Polish education for years. This article is devoted to an attempt to answer questions about the condition of the Polish education system and the need for its reform, as well as the direction of these changes. This theme was the subject of number of unfinished debates between the author of this article and already mentioned late professor Ryszard Borowicz, to Whose memory I dedicate this text. The article is a collection of selected author’s thoughts concerning the problems of modern education.

PL

20 marca 2014 szkolnictwo wyższe oraz oświata w Polsce poniosły niepowetowaną stratę – zmarł prof. zw. dr hab. Ryszard Borowicz, wybitny naukowiec, którego obszar badań rozciągał się od socjologii po pedagogikę. Badacz ten przez całe swoje życie zawodowe poszukiwał odpowiedzi na nurtujące socjologów edukacji i pedagogów pytania i wątpliwości oraz próbował rozwiązać tzw. nierozwiązywalne kwestie społeczne. Jedną z takich kwestii okazuje się stan polskiego systemu edukacji. Liczne reformy i nieustające zmiany podstaw programowych, sprzeczność wielu regulacji prawnych – to tylko przykłady problemów, z jakimi od lat boryka się polska oświata. Niniejszy artykuł stanowi zbiór wybranych przemyśleń autora z zakresu problemów współczesnej edukacji i poświęcony jest próbie odpowiedzi na pytania na temat kondycji polskiego systemu edukacji oraz potrzeby jego reformowania, jak również kierunków tych zmian. Ta tematyka była bowiem przedmiotem wielu niedokończonych dyskusji toczonych między autorem tekstu a śp. prof. Ryszardem Borowiczem, którego pamięci ten tekst jest dedykowany.

5

Cracks in Education: Alternative Schooling in Cultic Groups

71%

Nowakowski P. T.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2021

|

vol. 12

|

issue 2

95-107

PL

Edukacyjne pęknięcie: o kształceniu alternatywnym w grupach kultowych Cechujący sektę rozbrat z wartościami ogólnospołecznymi, wyrażający się w ograniczaniu kontaktów jej członków z osobami spoza własnego środowiska, przejawia się w jej krytycznym stosunku do powszechnego systemu szkolnego, a w związku z tym – w powoływaniu własnych szkół, gdzie obowiązuje formuła kształcenia odmienna od spotykanej w tradycyjnych instytucjach oświatowych. Niektóre ugrupowania wykorzystują też zapisy prawne umożliwiające realizowanie nauczania domowego, co pozwala im uchronić dzieci przed – szkodliwym w ich mniemaniu – wpływem środowiska zewnętrznego. Wszystko to prowadzi do swoistego pęknięcia w relacjach sekty z systemem oświaty, będąc przyczyną utraty przez nią tak zewnętrznych, jak i wewnętrznych mechanizmów kontroli służących ograniczaniu potencjalnych nadużyć, przez co dzieci ze środowisk kultowych stają się bardziej bezbronne aniżeli rówieśnicy wzrastający w społeczeństwie wyposażonym we wspomniane mechanizmy, nawet jeśli są one czasem implementowane w sposób niezadowalający. Uczniowie odbywający naukę w ramach powszechnego systemu szkolnego utrzymują regularny kontakt z rówieśnikami pochodzącymi z różnych rodzin i grup społecznych. Podobnie w odmiennych kontekstach społecznych osadzeni są nauczyciele i pozostali pracownicy oświaty, co daje im pespektywę umożliwiającą dostrzeżenie potencjalnego problemu i pospieszenie dziecku z pomocą.

EN

The breakdown of cross-social values characteristic in a cult, expressed in limiting its members’ contacts with people from outside their own community, manifests itself in its critical attitude towards the common education system, and therefore in establishing its own schools, with a formula of education that is different from that found in traditional educational institutions. Some groups also use legal provisions enabling the implementation of home education, which allows them to protect children against the harmful, in their opinion, impact of the external environment. All this leads to a kind of gap in the cult’s relationship with the education system, causing it to lose both external and internal control mechanisms to limit potential abuse, making children from cultic milieu more vulnerable and defenseless than their peers growing up in a society equipped with the mentioned mechanisms, even if they are sometimes insufficiently implemented. Pupils taught in the mainstream school system maintain regular contact with their peers from different families and social groups. Similarly, teachers and other employees of the education system are embedded in different social contexts, which provides them with a perspective that lets them notice an occurring problem and offer help to the child.

6

Lifelong Learning: History and the Present State of the Politically-Educational Concept

63%

Nuissl E., Przybylska E.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2016

|

vol. 19

|

issue 4

33-48

EN

Learning, which has always been an inherent feature of human life activity, naturally inscribed in human biographies, is today an intriguing phenomenon representatives of various scientific disciplines. They come with the help of educational policy. This article presents the genesis of the idea of learning throughout life, whose beginnings can be discerned in ancient times. The evolution of this idea is the result of social change, new challenges to the man, his knowledge and skills. Today, learning is seen as a requirement for the individual; as a condition of her personal development and success in professional and social life. At the same time politics and the economy put their knowledge and skilled workers hope for economic development and to meet competitive in the global world. The authors point to the need to support the learning processes of individuals and societies, politics, economy, education and science. By pressure on the society should go to activities supporting man in his throughout life learning process. Hence the need, among others, research on learning of adults commitment of budgetary resources to the development of modern institutions of adult education or creating incentives for learning throughout life.

PL

Uczenie się, które zawsze było immanentną cechą ludzkiego życia, aktywnością w sposób naturalny wpisaną w ludzkie biografie, stanowi dziś fenomen intrygujący przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Przychodzą oni z pomocą polityce oświatowej. Celem artykułu jest przedstawienie genezy idei uczenia się przez całe życie, której początków można dopatrzeć się już w czasach starożytnych. Ewolucja tej idei jest wynikiem zmian społecznych, nowych wyzwań wobec człowieka, jego wiedzy i umiejętności. Współcześnie uczenie się jest postrzegane jako wymóg stojący przed każdą jednostką; jako warunek jej osobistego rozwoju i pomyślności w życiu zawodowym i społecznym. Równocześnie polityka i gospodarka pokładają w wiedzy i kwalifikacjach pracobiorców nadzieję na rozwój ekonomiczny i sprostanie konkurencyjności w globalnym świecie. Autorzy wskazują na konieczność wspierania procesów uczenia się jednostek i społeczeństw przez politykę, gospodarkę, instytucje edukacyjne i naukę. Za presją wywieraną na społeczeństwie winny iść działania wspierające człowieka w jego całożyciowym procesie uczenia się. Stąd potrzeba m.in. badań nad uczeniem się ludzi dorosłych, zaangażowania środków budżetowych w rozwój nowoczesnych instytucji edukacji dorosłych czy tworzenia bodźców do uczenia się przez całe życie.

7

Funkcjonowanie systemu edukacji w Polsce w okresie transformacji systemowej

63%

Adamowicz M., Kmieciński M.

Rozprawy Społeczne

|

2016

|

vol. 10

|

issue 4

39-45

PL

Przedmiotem pracy jest system edukacji w Polsce, jego zmiany i sposoby finansowania. Celem jest przedstawienie obowiązującego systemu szkolnictwa przedszkolnego, wczesnoszkolnego, podstawowego, gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego. Wykazano trendy w liczbie placówek edukacyjnych, liczbie i poziomie kwalifikacji nauczycieli oraz liczbie uczniów. Drugim głównym celem jest przedstawienie stanu i sposobu finansowania szkół. Materiał badawczy zaczerpnięto ze statystyki GUS, danych resortu, literatury problemu oraz dokumentów prawnych. Badania wykazały względną stabilizację systemu oświatowego w Polsce od ostatniej większej reformy w 1999 roku i ciągłe wprowadzanie korekt usprawniających jego funkcjonowanie. Zauważono stopniowe ograniczanie liczby placówek szkolnych, znaczny spadek liczby uczniów i poprawę kwalifikacji nauczycieli co pozwoliło podnosić poziom jakościowy oświaty mimo niejednoznacznych ocen niektórych zmian w systemie oświatowym. Mimo spadkowych tendencji w liczbie szkół i liczbie uczniów ciągle wzrastały nakłady finansowane na funkcjonowanie szkolnictwa.

EN

The subject of the article is the educational system in Poland, its changes and mode of financing. Its aim is to present the actual educational system of preschool, early years school and primary school education forms as well as gymnasium and lyceums. The trends related to the number of education institutions, number of teachers and pupils as well as the level of teachers’ qualifications are presented. The other aim of the paper is to describe the level and mode of schools financing. The research materials were retrieved from official statistics, educational administration data, other research literature and legal documents. The research results indicate a relative stability of the educational system in Poland since the last reform in 1999 and continuous introduction of minor corrections improving its functioning. The research results points to a decreasing number of schools and population of pupils and an increasing level of quality of education. Some achievements in education are however questioned. Despite negative trends in the number of schools and pupils, an increase in educational expenditures has been noted.

8

Ewolucja systemu szkolnictwa na ziemiach słowackich od czasów oświecenia do lat powojennych

63%

Wojda M.

Rozprawy z Dziejów Oświaty

|

2017

|

vol. 54

127–146

EN

The article discusses the evolution of the education system on Slovak territories from the Habsburg Empire in the Age of Enlightenment, through Austria-Hungary and the First Slovak Republic, to the post-war period of Stalinism. The author underlines the importance to isolate Slovak territories from the historical narration that treats them merely as part of the history of other states. The focus is given to the absorption of many diverse education systems on the Slovak territories, their reception and further changes under partial independence of the First Slovak Republic and thereafter. Educational institutions and their reforms are also presented. The study examines the influence the Catholic Church had on the education system of the First Slovak Republic, the ideologization of education in accordance with the Catholic doctrine and the combination of the public and religious spheres in education that used to be separated. A detailed analysis is given on how the dependence on the Church transformed after a great reform of the system that was undertaken by communists in the post-war period. The model presented in the article shows the long way from religion-based to completely secularized education. It was found that the great influence the Catholic Church had on the Slovak education system was followed by severe consequences in the form of persecutions of the Church during the Stalinist period.

9

Poprawność polityczna wobec systemu oświaty – wybrane przykłady i konsekwencje

63%

Rojek M.

Forum Oświatowe

|

2012

|

vol. 24

|

issue 2(47)

33-47

EN

This paper aims at analysing political correctness in the context of education. Political correctness has already been widely studied and commented on; however, the phenomenon has received surprisingly little attention in relation to schooling and, particularly, teachers. In the Polish system of education, political correctness is manifest first of all in the overt policy applied by people in charge of education, who refrain from using terminology of e.g. “free market,” “commercial value,” “product,” “competition,” or “profit,” which could be unfavourably received or assessed by teachers. It turns out that political correctness, though founded upon proper assumptions and ideally contributing to common good, can be incorrectly understood or used for political purposes, and thus lose its initial sense, thwart communication between politicians and teachers and hinder their mutual understanding or even render it impossible. This paper attempts to reveal yet another set of conditions, this time the language-related ones, in which contemporary teachers work.

PL

Artykuł ten stanowi próbę zwrócenia uwagi na mało dotychczas rozpoznane zjawisko poprawności politycznej w obszarze szkolnictwa i w odniesieniu do szkolnictwa, zwłaszcza nauczycieli. Polityczna poprawność w polskiej oświacie przejawia się w jawnym powstrzymywaniu się przez osoby odpowiedzialne za oświatę od używania wyrażeń, które mogłyby być negatywnie przez środowisko nauczycielskie odebrane lub negatywnie przez nie wartościowane jak „wolny rynek”, „wartość rynkowa”, „produkt”, „konkurencja” i „zysk”. Okazuje się, że idea poprawności politycznej słuszna z założenia, ponieważ mająca przyczyniać się do dobra wspólnego, rozumiana opacznie lub wykorzystywana do celów politycznych, traci swoje pierwotne przeznaczenie i wprowadza chaos między komunikującymi się podmiotami, utrudniając lub wręcz uniemożliwiając zbudowanie płaszczyzny porozumienia. Artykuł ten odsłania kolejne społeczno-kulturowe, ściślej – językowe uwarunkowanie funkcjonowania współczesnych nauczycieli.

10

Kompetencje dyrektora istotne w zarządzaniu placówką oświatową

63%

Kaniewska-Mackiewicz E.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki, seria Edukacja - Rodzina - Społeczeństwo

|

2021

|

issue 6

181-198

EN

This article presents the competencies of a headmaster of an educational facility which are required to manage it smoothly and effectively. The author draws attention to hard skills, such as knowledge and competencies, soft skills which belong to social competencies, and personality predispositions of a headmaster. It turns out that expertise is not enough to build and manage a team or achieve goals required for a given educational facility to succeed.

PL

W artykule przedstawiono kompetencje dyrektora placówki oświatowej, które są niezbędne do sprawnego i skutecznego zarządzania nią. Autorka zwraca uwagę na umiejętności twarde, takie jak wiedza i kompetencje, umiejętności miękkie należące do kompetencji społecznych oraz predyspozycje osobowościowe dyrektora szkoły. Okazuje się, że wiedza specjalistyczna nie wystarczy do zbudowania zespołu i zarządzania nim czy osiągnięcia celów wymaganych dla powodzenia danej placówki edukacyjnej.

11

Prawo do nauki. Prawa dziecka-ucznia

63%

Grzejdziak-Przybyłowicz A.

Studia Prawa Publicznego

|

2017

|

issue 4 (20)

95-126

EN

The subject matter of this article was the right to education with a particular regard to the rights of the child being a pupil and his/her right to personal treatment in the teaching and the whole educational process, the right to the open and motivated assessment of the progress in learning, the right to impact the school life via local government activities, as well as the right to the freedom of conscience and religion, and the right to recognise and preserve the national identity in the teaching process. The issue of pupil’s responsibilities, and in particular compulsory schooling and compulsory education, have also been raised. The article deﬁ ned the right to education and placed it among other acts of international law – the Universal Declaration of Human Rights, the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, the Declaration of the Rights of the Child, as well as the Convention on the Rights of the Child, known as the World Constitution of the Rights of the Child. In addition to the nature of the right to education, the subject matter of the consideration was also the principles and guarantees of its implementation, contained in the Basic Law. Their analysis led to the conclusion about the limited nature of the right of parents to bring up the child according to their own convictions, the implementation of which should be compatible with the welfare of the child and the constitutionally guaranteed right to receive education. An analysis of the regulations applicable in the prescribed scope statutory, and in particular in terms of universal and equal access to education have also been discussed. The reﬂ ections presented in the article have been enriched with case law examples and judgments delivered by the European Court of Human Rights in Strasbourg, the Supreme Court, and the Common Courts. The analysis of the existing legal references, the doctrine, and the case law has allowed to reach a conclusion on the fundamental nature of the right to education, the implementation of which conditions the development of an individual and the full use of its rights.

12

Doświadczenia szkolne w retrospekcji studentów

63%

Dankowska-Kosman M., Staszkiewicz-Grabarczyk I., Małyska A. M.

Studia z Teorii Wychowania

|

2018

|

issue 4 (25)

175-193

EN

In public discourse as well as in expert writings, an analysis of the shape and operation of the Polish school is undertaken. Unfortunately it criticises many aspects of its shape and operation. The main aim of this study was to get opinions of students about everyday life based on their experiences from earlier education.

PL

W dyskursie toczącym się w przestrzeni publicznej, a także w opracowaniach ekspertów podejmowana jest analiza kształtu i działania polskiej szkoły. Niestety w odniesieniu do wielu aspektów jej funkcjonowania formułowane są krytyczne refleksje. Celem niniejszego opracowania było poznanie opinii młodzieży studenckiej na temat wybranych wymiarów codzienności szkolnej. Badani przywoływali swoje doświadczenia z wcześniejszych etapów edukacji.

13

Informatization of education in the era of globalization of educational space

63%

Makarenko L., Słabko W.

Szkoła - Zawód - Praca

|

2015

|

issue 10

20-29

EN

The article discusses the importance of informatization of education in accordance with modern trends of modernization of the educational system in Ukraine, in the era of globalization of global educational space. Pedagogical activity is regarded to be the way to practice social and cultural personality, which implements the tasks of preserving national traditions, adaptation and regulation of professional development of future teachers. Modernization of the educational system in Ukraine, determined by the trends of European integration, which can be regarded to be an essential level of success, in not only an economic and political transformation of society, but also of strategic changes of educational policy of Ukraine.

PL

W artykule zanalizowano modernіzację systemu edukacyjnego na Ukrainіe pod kątem procesów eurointegracyjnych, nie tylko jako czynnika ekonomіcznych i polіtycznych transformacji społeczeństwa obywatelskiego, ale też jako czynnika strategіcznych, edukacyjnych zmian na Ukrainie, w czasach procesów globalizacyjnych. Opierając się na analizie badań teoretycznych, określono tendencje rozwoju edukacji w społeczeństwie informacyjnym, w tym tendencje rozwoju technologii informacyjnych: ciągłość; jej korelację z obecnym poziomem nauki; tworzenie edukacyjnego środowiska informacyjnego; humanizację, liberalizację, fundamentalizację, orientację technologii informacyjnych na działalność; ewolucję technologii informacyjnych jako uniwersalnych, wielofunkcyjnych zasobów rozwoju procesów poznawczych; pogłębienie funkcji światopoglądowej nauki jako formacji metaprzedmiotowej.

14

Główne obszary rozwoju oświaty samorządowej od początku lat 90-tych poprzedniego wieku

63%

Kurzyna-Chmiel D.

Studia z Teorii Wychowania

|

2018

|

issue 4 (25)

55-70

EN

This article applies to educational tasks of local government. The paper presents the growing importance of local government. Especially the long time is showing the biggest changes in educational tasks. Trends in decentralization started with the transformation of the political system. The main purpose of this article is to show areas of changes in the implementation of educational tasks by local authorities. Over the last (about)30 years big changes have made in education. They fit into the process of political transformation and are made primarily in the spirit of the principles of decentralization and subsidiarity. Local government units have taken over most public schools and educational institutions. Surely we can say, that in the current state of the law, local government education is a major segment of the education system. It should be noted, that the educational tasks of local government are also the tasks of the state. It seems, that the major challenges currently facing local government, are a phenomenon of privatization of educational tasks and provide adequate income for their implementation.

PL

Artykuł ukazuje główne zmiany, które zaszły w okresie od lat 90-poprzedniego wieku w procesie realizacji przez samorząd terytorialny oświatowych zadań publicznych. Podkreślono, że wraz z rozwojem samorządu terytorialnego następowało wzmacnianie jego pozycji i stopnia odpowiedzialności za realizację zadań. Tendencje decentralizacyjne zapoczątkowane wraz z transformacja ustrojową nasilają się z czasem. Nakłada się na nie wynikający z zasady subsydiarności (pomocniczości) podział zadań i kompetencji pomiędzy szczeble samorządu jak też pomiędzy samorząd, a administrację rządową. Liczne zmiany organizacyjne i prawne doprowadziły do stosunkowo stabilnego podziału zadań oświatowych. Ostatnie reformy zainicjowane w 2016 roku to kolejny, gruntowny etap zmian. Struktura systemu ulega przebudowie, a koszty reformy w znacznym stopniu ponosi samorząd.

15

Odwołanie od wyniku egzaminu maturalnego

63%

Flisek K.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2017

|

vol. 17/zeszyt specjalny

201-207

PL

Artykuł analizuje procedurę wzruszenia wyniku egzaminu maturalnego na podstawie art. 44zzz ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, wskazując kolejne jej etapy oraz przytaczając poglądy doktrynalne prawa w tym przedmiocie. Tekst, opierając się na wykładni literalnej i systemowej, uwypukla mocne i słabe strony obecnego stanu prawnego oraz proponuje możliwości polepszenia działania systemu oświaty w Polsce. Tekst analizuje także nowelizację, która weszła w życie 1 stycznia 2017 roku, a która wprowadza do wyżej wymienionej ustawy instytucję Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.

EN

The article analyses the procedure of challenging the matura exam results on the grounds of the Article 44zzz of Education System Act of September 7th 1991 by pointing its stages and quoting doctrinal views on this topic. Basing on literary and system interpretation, the text brings out strengths and weaknesses of the current law and proposes the ways of improving efficiency of the Education System in Poland. The text also analyses the freshest amendment of abovementioned act, which entered into force on 1st January, 2017, and which introduced the new institution of Arbitral Examination College.

16

Wolontariat uczniów w szkole – problemy teraźniejszości, spojrzenie w przyszłość

63%

Całek G.

Praca Socjalna

|

2021

|

vol. 36(4)

193-204

EN

The article presents the role in the education system of student social activities based on volunteering, taking place both at school and outside in non-governmental organizations. Further, problems and dilemmas concerning student volunteering and related to the system recognition of these activities during recruitment to secondary schools are also discussed.

PL

Artykuł prezentuje, jakie miejsce w systemie oświaty zajmuje aktywność społeczna uczniów w formie wolontariatu zarówno na terenie szkoły, jak i w organizacjach pozarządowych działającymi poza nią. W dalszej części przedstawione są problemy oraz dylematy dotyczące wolontariatu uczniów, związane z systemowym docenianiem wolontariatu uczniów podczas rekrutacji do szkół ponadpodstawowych.

17

Edukacja w czasie pandemii COVID–19 w świetle aktów prawnych

63%

Staszkiewicz-Grabarczyk I.

Rozprawy Społeczne

|

2021

|

vol. 15

|

issue 2

25-39

EN

Abstract The legal conditions of the educational system in Poland are based mainly on the Constitution of the Republic of Poland, the School Education Act of 7 September 1991, and the Act of 14 December 2016 on Educational. LawDuring the COVID-19 pandemic, it is difficult to plan the form of classes in school institutions. Teaching, advisory, and caring activities can take place according to the schedule in a stationary, remote, or hybrid system. The unpredictable transmission of the coronavirus limits and enforces the rules of social distancing, and thus isolating social groups. For many years, online education was a complementary education but in a pandemic situation it became the basis of systemic education. Material and methods -- Results -- Conclusions --

PL

Streszczenie Uwarunkowania prawne systemu oświaty w Polsce opierają się głównie na Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawie z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty oraz Ustawie z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe. W czasie pandemii trudno zaplanować formę zajęć w instytucjach szkolnych. Zajęcia dydaktyczne, wychowawcze czy opiekuńcze mogą odbywać się zgodnie z harmonogramem w systemie stacjonarnym, zdalnym lub hybrydowym. Nieprzewidywalna transmisja koronawirusa ogranicza i wymusza zasady społecznego dystansowania się, a co za tym idzie, izolowania grup społecznych. Edukacja online przez wiele lat była edukacją uzupełniającą, natomiast w sytuacji pandemii stała się podstawą edukacji systemowej. Materiał i metody -- Wyniki -- Wnioski --

18

Szkolni tutorzy i rodzice – sprzymierzeńcy czy wrogowie? Prezentacja zastosowania tutoringu jako obszaru do badań nad relacjami szkoła – rodzice

63%

Sarnat-Ciastko A.

|

2017

|

vol. XV

|

issue (1/2017)

221-232

EN

The year 2008 brought some change in the Polish educational system. Since that year, in few secondary schools in Wrocław, a new pedagogical innovation – tutoring has been implemented. This proposal would support the traditional model of upbringing in school by creating conditions for the existence of the individual relationship between teacher-tutor and pupil. So far, tutoring has been implemented in different levels in hundreds of schools in Poland. Its implementation is usually associated with the reorganization of school system and an improvement of quality of pupil–teacher contact. This situation would not have been possible without parents’ knowledge and without their permission. But to what extent will tutoring gain their approval? Will this method brings some benefits which can be valuable for the Polish families? Does the presence of a tutor represent a chance or maybe a threat? Is the tutoring an answer for a school to problems that affect modern families? In the presented article the author hopes to show that the method of tutoring that is implemented in schools is an interesting space to study the relationship between a school and parents. Her consideration relates to her own research on the development of tutoring in the Polish educational system.

PL

Rok 2008 przyniósł pewną zmianę w polskim systemie oświaty. Od tego roku w wielu gimnazjach we Wrocławiu rozpoczęto wprowadzanie innowacji pedagogicznej – tutoringu. Propozycja ta miała wspierać tradycyjny model wychowania w szkole, poprzez stworzenie warunków do zaistnienia indywidualnej relacji nauczyciela–opiekuna z uczniem. Tutoring, jak dotąd, w mniejszym bądź większym stopniu zaistniał w kilkuset szkołach w Polsce. Jego implementacja zwykle wiązała się ze zmianą organizacji pracy szkoły, a także poprawą jakości kontaktów uczniów z nauczycielami. Ta sytuacja nie mogłaby mieć jednak miejsca bez wiedzy rodziców i bez ich zgody. W jakim stopniu tutoring może jednak zyskać ich aprobatę? Czy metoda ta niesie ze sobą korzyści, które mogą być cenne dla polskich rodzin? Czy obecność tutora może być odbierana jako szansa a może zagrożenie? Czy tutoring może być odpowiedzią szkoły na problemy, które dotykają współczesne rodziny? Poprzez prezentowany artykuł jego autorka ma nadzieję pokazać, iż metoda tuto ringu, wdrażana w szkołach staje się interesującą przestrzenią do badań nad relacjami szkoły z rodzicami. Swoje rozważania odnosi do prowadzonych przez siebie badań nad rozwojem tutoringu w polskim systemie oświaty.

19

Dwie dekady systemu egzaminów w oświacie - zewnętrzne ocenianie osiągnięć uczniów

63%

Zaleski-Ejgierd A.

|

2020

|

vol. 65

|

issue 2 (391)

42-70

EN

Two Decades of Examination System in Education – External Verification of Students’ Achievements The system of external examinations, which verify the fulfilment of the requirements set out in the core curriculum, was introduced as a result of the education reform in 1999. In 2016, as a result of the liquidation of middle schools and transformation of six-year elementary schools into eight-year schools, and secondary schools into four or five-year schools, the structure of external examinations has changed. That is why NIK, one more time, has evaluated the functioning of the system and its impact on the quality of education. The author of the article, on the basis of the results of the latest audit and of the previous ones, presents a critical pinion on the examination system: it was tailored to the education system that was introduced twenty-one years ago, but after the first successful decade, it is no longer innovative and does not meet the current needs. The amount of PLN 245,748,600 that was spent on the examina tion system in the years 2007–2013 did not, unfortunately, lead to its modernisation.

PL

Egzaminy zewnętrzne stanowią jeden z podstawowych elementów polskiego systemu oświaty, dzięki któremu poznajemy efekty kształcenia. Mogą też oddziaływać na kwestie programowe czy zarządzanie. Pomimo istotnych nakładów na modernizację ich systemu, po dwudziestu latach funkcjonowania wymaga on istotnych zmian. Dowodzą tego wyniki systematycznie przeprowadzanych kontroli NIK.

20

La democracia, la secularización y el renacimiento de las escuelas católicas en Polonia

51%

Bar W.

Studia Prawnicze KUL

|

2013

|

issue 2 (54)

17-26

PL

System szkolnictwa publicznego w Polsce zaczął się kształtować po przyjęciu chrześcijaństwa - przy klasztorach i parafiach, zwłaszcza od XII w. W 1364 r. powstała pierwsza szkoła wyższa w Krakowie. Istotny wkład wnieśli jezuici i pijarzy (od XVI w.). Do powstania Komisji Edukacji Narodowej (1773) szkolnictwo pozostawało poza zainteresowaniem państwa. Pod zaborami ostoją polskości stały się prywatne szkoły prowadzone przez instytucje kościelne, od XIX w. licznie przez zakony żeńskie. System tych szkół stał się podstawą oświaty publicznej po odzyskaniu niepodległości (1918); nowego znaczenia nabrał w czasie II wojny światowej i okupacji Polski przez Niemcy i ZSRR. Dopiero przemiany ustrojowe z 1989 r. otworzyły na nowo prowadzenie edukacji przez inne podmioty niż państwo. Aktualnie system oświaty dzieci i młodzieży obejmuje ponad 5,5 mln osób, czyli 14,% populacji. Ponad 55 000 uczy się w 518 szkołach katolickich w rozumieniu prawa kanonicznego: w 142 szkołach podstawowych, 139 liceach ogólnokształcących, 20 szkołach ponadgimnazjalnych przygotowujących do zawodu, w 3 szkołach policealnych oraz 20 szkołach specjalnych dla dzieci niepełnosprawnych. Pracuje z nimi ok. 10 000 nauczycieli, z tego ok. 4 000 na pełnym etacie. Mimo, że liczba uczniów w polskich szkołach spadła o 1/3 w ciągu minionych 10 lat, to do szkół katolickich ustawiają się kolejki. Pojawiają się postulaty czy próby ograniczania ich działalności, ale szkoły te bronią ich wyniki. Na przykład katolickie licea ogólnokształcące, które w skali kraju stanowią 5,2%, wśród najlepszych dwustu stanowią 12 %; natomiast w 3 województwach (na 16) okazały się najlepsze, w 13 innych znalazły się w czołówce. Łącznie na pozycjach od 1 do 10 uplasowała się ich ponad połowa. Siłą szkolnictwa katolickiego jest nie tylko kadra, poziom nauczania i bogatsza oferta programowa, ale też wychowanie. Szczególną popularnością cieszą się szkoły podstawowe i gimnazja. Wizytówką szkół jest system wartości oparty na doktrynie chrześcijańskiej. Coraz więcej rodziców pragnie wychowywać dzieci na bazie tych uniwersalnych wartości, o czym świadczą też podane statystyki.

EN

The system of public education in Poland has begun to form after the acceptance of Christianity – schools were established next to monasteries and parishes, especially after 12th century. In 1364 the first school of higher education was established in Cracow. In this subject an important role was performed by the Jesuit and Piarist Orders (since 16th century). Until the creation of the Commission of National Education (1773) the system of education was outside the scope of state’s interest. During the partition times private schools run by the Church institutions, after 19th century very often by female convents, constituted a safe refuge for the Polish language, religion, culture. The system of those schools was the base for creating the system of public education after regaining independence (1918) and acquired a new meaning during the World War II and the time of the German and Soviet occupation. Only after the transformation in 1989 the possibility of educating by the institutions not owed by the state was reestablished. At present the system of children and youth education involves over 5,5 million people, that is 14% of the Polish population. Over 55 000 of the students are enrolled in 518 the Catholic schools defined as the Catholic schools in accordance with the Canon Law. Among them are: 142 primary schools, 139 high schools, 20 schools of the secondary education with the purpose of preparation for particular professions, 3 schools offering education after graduating of the high school and one special school for children with special needs. Within those schools there are 10 000 teachers working, out of that 4 000 with the status of full time teachers. Despite the fact that the number of students in Polish schools has decreased about 1/3 of the total number in last 10 years, the number of students willing to enroll to the Catholic schools is increasing. From time to time there are suggestions or attempts of limitation of the activities of the Catholic schools but they are staying strong due to their educational results. For instance: the Catholic high schools that constitute 5,2% of total number of Polish high schools, within the group of 200 the best high schools in Poland constitute 12%. What is more, in three voivodeships (out of 16) Catholic high schools were evaluated as the best high schools, and in the remaining 13 voivodeships Catholic high schools are in the top of list (half of those schools were evaluated in the top 10). Among of the strengths of the Catholic education there is not only the quality of the staff, level of education or the better curriculum but also learning values. The Catholic schools of primary and secondary education are those schools with most popularity and value. The showcase of those schools is the value system based on the Christian doctrine. More and more parents want their children to be raised in the accordance of those universal values what is supported by the statistical data.

RU

Система народного образования в Польше начала формироваться после принятия христианства в монастырях и приходах, особенно од ХII века. В 1364 году создано первое высшее учебное заведение в Кракове. Значительный вклад внесли иезуиты и пиары (с ХVI в. ). До возникновения Комиссии народного образования (1773) образование оставалось без внимания со стороны государства. Во времья оккупации польским оплотом были частные школы под руководством костела, начиная с ХIХ века, в большинстве под руководством женских монастырей. Система этих школ стала основой для государственного образования после провозглашения независимости (1918); новое значение она приобрела во время Второй мировой войны и окупации Польши Германией и Советским Союзом. Только политические изменения 1989 года открыли кроме государственного еще и новые возможности образования в инных негосударственных учреждениях. В настоящее время система образования детей и молодежи включает более 5,5 млн. человек, или 14% населения. Более 55000 учится в 518 в католических школах в смысле канонического права: в 142 начальных школах, 139 общеобразовательных лицеях, 20 средних школ в рамках подготовки к профессии, в трех средних полицеальных школах и 20 специальных школах для детей с ограниченными возможностями. С ними работает около 10000 учителей , из которых около 4000 полный рабочий день. Хотя число учеников в польских школах сократилось на треть за последние 10 лет, много желающих учиться в католических школах. Были требования, которые пытаются ограничить их деятельность, но эти школы защищаются своими результатами. Например, католические общеобразовательные лицеи, которых в Польше 5,2%, среди лучших двухсот приходится 12%, а в трех воеводствах (из 16 ) оказались найлучшими, в 13 других были в первых рядах. Всего на позициях с 1 по 10 разместилась более половины из них. Сила католического образования не только в кадрах, в уровне обучения и в предла- гаемом более широком спектре программ; но также и в воспитании. Особенно популярными являются начальные школы и гимназии. Визытной карточкой школ является система ценностей, основанных на христианской морали. Все больше и больше родителей хотят воспитывать своих детей на этих общечеловеческих ценностях, о чем свидетельствуют и статистические данные.

Refine search results

Migracje rodziców, migracje dzieci – wyzwania dla instytucji opiekuńczych, pomocowych oraz edukacyjnych

Przedsiębiorczość i innowacyjność – próba refleksji nad ich miejscem w systemie oświaty

Rola systemu oświaty w kreowaniu warunków rozwoju gospodarki opartej na wiedzy w Polsce

Czy polską oświatę można zmieniać czy już tylko reanimować?

Cracks in Education: Alternative Schooling in Cultic Groups

Lifelong Learning: History and the Present State of the Politically-Educational Concept

Funkcjonowanie systemu edukacji w Polsce w okresie transformacji systemowej

Ewolucja systemu szkolnictwa na ziemiach słowackich od czasów oświecenia do lat powojennych

Poprawność polityczna wobec systemu oświaty – wybrane przykłady i konsekwencje

Kompetencje dyrektora istotne w zarządzaniu placówką oświatową

Prawo do nauki. Prawa dziecka-ucznia

Doświadczenia szkolne w retrospekcji studentów

Informatization of education in the era of globalization of educational space

Główne obszary rozwoju oświaty samorządowej od początku lat 90-tych poprzedniego wieku

Odwołanie od wyniku egzaminu maturalnego

Wolontariat uczniów w szkole – problemy teraźniejszości, spojrzenie w przyszłość

Edukacja w czasie pandemii COVID–19 w świetle aktów prawnych

Szkolni tutorzy i rodzice – sprzymierzeńcy czy wrogowie? Prezentacja zastosowania tutoringu jako obszaru do badań nad relacjami szkoła – rodzice

Dwie dekady systemu egzaminów w oświacie - zewnętrzne ocenianie osiągnięć uczniów

La democracia, la secularización y el renacimiento de las escuelas católicas en Polonia