Search results

1

Current Meanings of the Legal Culture Concept and the Question of Truth Regarding its Elements

100%

Iovan M.

Academicus. International Scientific Journal

|

2019

|

issue 19

49-64

EN

The article introduces and approach of the philosophical concept of legal culture from the perspective of a global vision on the structure and evolution of society as a whole, of the legal life as part of it. In this context, the underlined idea is that the sphere of legal culture contains, in addition to the knowledge of law - the information from the field of legal sciences, elements of common knowledge, beliefs, attitudes, mentalities, legal norms, traditions, the active customs in the operation and enforcement of laws, the functioning mechanisms of state institutions in connection with the behaviour of social action agents: natural persons and legal persons. The anatomy of the legal culture is analyzed, highlighting the idea that its core is the legal knowledge, the scientific information in the field of law, which contains truthful and verified assertions. The article questions the truth of the components of legal culture, starting from the premise that judicial systems that violate the truth are incapable of producing justice. The act of justice is guided entirely by the truth, by truthful information. The achievement of justice and equity in society, the efficient functioning of the judiciary depends, not as much on the level of development of legal knowledge, the law sciences, but on the unity and functional coherence of the legal culture subsystem in its entirety.

2

Kontrowersje wokół normatywnego podziału na osoby prawne publiczne i osoby prawne prywatne (kan. 116 KPK)

100%

Dzierżon G.

Annales Canonici

|

2014

|

issue 10

43-56

EN

In the presented article, the focus of the author’s attention is the question of the differentiating criteria for public and private juridical persons. By analysing such premises as the purposes of the persons and the way they are fulfilled he proves that these criteria are of ambivalent nature. As the author believes, this results from the fact that in the canonical system the public area of the Church has its implications on the entire legal reality.

3

Estetyka – zapomniany piąty człon filozofii prawa

81%

Zajadło J.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2016

|

vol. 78

|

issue 4

17-30

EN

The philosophy of law concerns such traditional philosophical issues as ontology, epistemology, logic and ethics. It usually fails to include the fifth main philosophical issue – aesthetics. An attempt is made to fill in this gap by pragmatic aesthetics formulated by Richard Schusterman. Using Latin terminology, the author claims that lex (law) ought to be not only certa, praevia, scripta et stricta (settled, prior, written and strict) but also pulchra (beautiful). Three different aspects of the relationship of law and aesthetics have been presented. Finally, an example of an aesthetic assessment of the system of law as an entirety is made based on the analysis of Jurisprudenz, a painting by Gustav Klimt.

PL

Filozofia prawa dotyczy takich tradycyjnych kwestii filozoficznych, jak ontologia, epistemologia, logika i etyka. Zwykle jednak nie uwzględnia ostatniego z głównych zagadnień filozoficznych ‒ estetyki. Autor próbuje wypełnić tę lukę tzw. estetyką pragmatyczną, sformułowaną przez Richarda Schustermana. Stosując terminologię łacińską, twierdzi, że lex (prawo) powinna być nie tylko certa, praevia, scripta et stricta, ale również pulchra (pewne, uprzednie, pisemne, ścisłe, ale również piękne). W artykule przedstawiono też trzy różne perspektywy związków prawa z estetyką. W podsumowaniu autor próbuje dokonać przykładowo estetycznej oceny systemu prawa jako całości, posiłkując się analizą obrazu Gustava Klimta Jurisprudenz.

4

Reforma europejskiego systemu ochrony praw człowieka na tle niektórych wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przeciwko Wielkiej Brytanii

72%

Gawłowicz I., Łaski P.

Acta Iuris Stetinensis

|

2013

|

issue 4

21 - 30

PL

Autorzy analizują możliwe konsekwencje trwającej właśnie kolejnej reformy europejskiego system ochrony praw człowieka w świetle niektórych wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przeciwko Wielkiej Brytanii (głównie z powodu zaangażowania tego państwa w działania reformujące). Autorzy prezentują pewne wątpliwości i obawy co do kierunku i długofalowych skutków projektowanych zmian mając na uwadze główny cel i ważną cechę europejskiego systemu ochrony praw jednostki, jaką jest jego dostępność. Wybrane orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i reakcja państw na nie ilustrują niektóre problemy z właściwym pojmowaniem roli Trybunału w całym europejskim systemie ochrony i w relacji do samych państw (korzystania przez nie z suwerennych uprawnień, działalności ich organów i funkcjonowania procesu decyzyjnego, poziomu ich demokracji). Autorzy nie przesądzają, czy wzmiankowane wyżej problemy wywarły istotny wpływ na kształt obecnej reformy systemu europejskiego, a zwłaszcza tych czynników które mogą prowadzić do ograniczenia dostępności systemu europejskiego, uznają jednak konieczność dyskusji na ten temat w najlepiej pojętym interesie ochrony praw jednostki.

EN

The authors examine the possible effects of the pending reform of the European human rights system in the light of some European Court’s of Human Rights (ECHR) judgments against Great Britain (much because of this country involvement in the process). The authors share some fears and doubts about the shape of this reform and it’s possible long-term effects in the perspective of the most important aim of the European system which was always it’s accessibility to the individuals. The chosen judgments and mostly country reactions to them illustrate some problems with understanding the role of ECHR in the whole European law system (seeing in the most possible broad sense) and in relation to the state itself (it’s organs functioning and decisions-making, it’s sovereignty, it’s democracy level ects.). The authors do not predestine whether those problems had any meaningful impact on the shape of the European system reform (especially this part which is a way to limit the access to the Tribunal), but they want to put this important question to the public debate due to the best human rights interest.

5

Polska po 1989 roku. Jak ją widzę

72%

Czerniakiewicz J., Maślak Z.

Studia Administracji i Bezpieczeństwa

|

2019

|

issue 7

13-24

PL

W artykule autorzy dokonali próby oceny zmian systemu prawnego Polski po 1989 r., jakie dokonały się w wyniku demokratycznej transformacji. Po 1989 r dokonano w Polsce szeregu zmian ustrojowych, systemowych, prawnych, gospodarczych oraz społecznych. Konstytucja z 1997 r. określiła ramy systemu sprawowania władzy w Polsce uwzględniając takie te wymagania prawne, które wynikają z przynależności Polski do NATO i Unii Europejskiej. Przemiany podniosły sprawność demokratycznego systemu prawa, dając możliwość efektywnego uczestnictwa obywateli w życiu społecznym. Jednak społeczeństwo w Polsce ma niski poziom zaufania do prawa, sądów oraz sędziów. Polski system prawa po transformacji nie wyzbył się charakteru biurokratycznego, spolityzowanego układem rządzących. Ponadto poszanowanie prawa, które jest modelem postępowania administracji państwowej, jako niezbędne minimum dla jej oceny politycznej, zderza się z konfliktowością polityki i wytwarza funkcjonalne podziały w sferze realizacji demokratycznej natury państwa prawa.

EN

In the article, the author sat tempted to assess the changes in the Polish legal system after 1989, which took place as a result of the democratic transformation. After 1989, a number of political, systemic, legal, economic and social changes were made in Poland. The Constitution of 1997 defined the frame work for the system of governance in Poland and resulting from Poland’s accession to NATO and the European Union. Transformation shave improved the efficiency of the democratic system of law by enabling citizen stop articipate effectively in the life of society. However, society in Poland has a low level of trust in law, courts and judges. The Polish legal system after the transformation did not get rid of its bureaucratic character, politicised by the system of government. Moreover, respect for the rule of law, which is a model of conduct for the state administration, as anecessary minimum for its political assessment, is confronted with conflicts of policy and creates functional divisions in the sphere of implementation of the democratic nature of the rule of law.

6

O trzech aspektach jakości prawa

71%

Kaźmierczyk S.

Studia z Polityki Publicznej

|

2015

|

vol. 2

|

issue 1(5)

81-94

EN

Traditionally, the quality of law is associated with observing certain principles of law making, the so-called principles of good legislation. Such a way of thinking, however, seems to be an over-simplification. Thus, the author indicates that the high-quality of legislation and the principles of good legislation are not the same. Law passed on the basis of good legislation procedures does not automatically result in the high-quality law, in particular, if one makes an assumption that the quality of law depends, above all, on legal certainty being ensured. The reflections presented here express an opinion on the immediate connection between the quality of law and the theory of law. In this perspective, thoughts on the quality of law resulted in an opinion how firmly the process of improvement in law quality is associated with the development of the theory of law. As regards the studies on the quality of law as a measure of legal certainty, three issues are pointed out in the material: 1. the quality of law from the point of view of its formation in reference to certain general social phenomena, 2. the quality of law relating to a person, 3. the quality of law in judicial activities.

PL

Tradycyjnie jakość prawa wiązana jest z dochowaniem pewnych reguł jego tworzenia (tzw. reguł dobrej legislacji). Myślenie to jest wielce uproszczone. W rozważaniach zwrócono uwagę na to, że czym innym jest jakość prawa, a czym innym przestrzeganie reguł jego tworzenia. Wszak może być i tak, że prawo stworzone w zastosowaniu dobrej legislacji nie musi być prawem wysokiej (zadowalającej) jakości. Zwłaszcza przy założeniu, że o jakości prawa stanowi głównie poziom dostarczanego bezpieczeństwa prawnego. Rozważania oparto na przekonaniu, że problematyka jakości prawa należy przede wszystkim do sfery badawczej prawa. W tym kontekście refleksje nad jakością prawa umożliwiły spostrzeżenie, że rozwój tej jakości nieodzownie kojarzy się z rozwojem teorii prawa. Jeżeli chodzi o badanie jakości prawa jako miary bezpieczeństwa, to nasuwające się zagadnienia ujęto w szkicowej postaci w trzech zakresach: 1. Jakość prawa z punktu widzenia jego formacji, formacjogenności w odniesieniu do zjawisk społecznych ogólnie wziętych, 2. Jakość prawa w odniesieniu do osoby oraz 3. Jakość prawa w działalności sądowej.

7

Spójność terminologiczna w systemie prawa – spojrzenie na problem interpretacyjny z perspektywy praktyki legislacyjnej

58%

Suska M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 34

|

issue 1

58-71

EN

The goal of the article is to determine whether the legal interpretation should be made with the assumption of consistency of terminology at the level of a branch of law or at the global level. The question is therefore whether the interpreter should presume that the legislator ‘by default’ refers those who apply the law only to the legal definitions contained in a certain, most general act within one branch of law, or whether, regardless of the branch, the legislator always uses a uniform terminology. An analysis of the law-making practice may be a source of useful cues to answer this question. First, the article reconstructs the requirements imposed on the drafters by the Principles of Legislative Technique. Secondly, several dozen acts passed by the Sejm of the 7th and 8th term of office are examined in terms of the presence of ‘definitional’ references to acts from the same branch of law and acts from another branch of law. In this way, it is established that only the presumption of a legal act maintain terminological consistency with legal definitions set out in the basic act for a given branch of law seems to be legitimate. The basic act should not be understood in an institutional way, but as one relating to a quasi-branch. The article also identifies at least some cases where it is justified or unjustified to use ‘explicit’ references to point out branch-level or global terminological consistency. The results of the analyses may find application in the discussion on the meaning of the directive of legal language in the theory and practice of interpretation, as well as in the theory and practice of legislation – in determining when it is necessary to use a provision referring to a legal definition.

PL

Celem artykułu jest określenie, czy wykładni prawa należy dokonywać z założeniem dziedzinowej czy globalnej spójności terminologicznej. Chodzi tu zatem o ustalenie, czy interpretator powinien domniemywać, że prawodawca „domyślnie” odsyła stosujących prawo jedynie do definicji legalnych zawartych w pewnej najogólniejszej ustawie w granicach jednej dziedziny prawa, czy też iż zawsze, niezależnie od dziedziny, prawodawca posługuje się jednolitą siatką terminologiczną. Źródłem wskazówek przydatnych do udzielenia odpowiedzi na to pytanie może być analiza praktyki legislacyjnej. W artykule dokonano, po pierwsze, rekonstrukcji wymagań, które legislatorom narzucają Zasady techniki prawodawczej. Po drugie zaś – przebadano kilkadziesiąt ustaw uchwalonych w Sejmie VII oraz VIII kadencji pod kątem występowania w nich „definicyjnych” odesłań do ustaw z tej samej dziedziny prawa oraz ustaw z innej dziedziny prawa. W ten sposób ustalono, że uprawnione wydaje się jedynie domniemanie zachowania w akcie prawnym spójności terminologicznej z definicjami legalnymi określonymi w ustawie podstawowej dla danej dziedziny prawa, którą należy rozumieć na sposób quasi-gałęziowy, a nie instytucjonalny. Określono także co najmniej niektóre przypadki, w których uzasadnione lub nieuzasadnione jest stosowanie „wyraźnych” odesłań w celu zasygnalizowania zachowania dziedzinowej lub globalnej spójności terminologicznej. Wyniki analiz mogą znaleźć zastosowanie w dyskusji nad znaczeniem dyrektywy języka prawnego w teorii i praktyce wykładni, a także w teorii i praktyce legislacji przy określaniu, kiedy potrzebne jest użycie przepisu odsyłającego do definicji legalnej.

8

Grocjuszowska systematyka prawa

58%

Makiłła D.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2020

|

vol. 30

|

issue 2

35-49

EN

The subject of this article is rendering of law conception presented in Hugo Grotius (1583-1545) learning enclosed in his main work Ius belli ac pacis libri tres (1625). The Grotius law conception that have been had its own systematics was based however not on normative settlements or statements of law regulations serving in juridical practice and also didactics whereas it was construction of law resulting of ideological premises containing law principles and rules being the express of philosophical and theological approach of Grotius to law. Grotius law systematics built on hierarchic order of laws existed on the levels of law from the highest placed and having widest extent law of nature to expanded and differentiated positive law had still also in Grotius understanding a practical meaning. It was a construction of law order existing and functioning in social relations reflecting a certain natural order being an essential element consciousness of men adhering to it. In this approach to law and law order Grotius has been seen the fundamental purpose of his intention.

PL

Przedmiotem artykułu jest odtworzenie koncepcji prawa przedstawionej w nauce Hugo Grocjusza (1583-1545), zawartej w jego głównym dziele Ius belli ac pacis libri tres (1625). Koncepcja prawa Grocjusza mająca swoją systematykę, nie była jednak oparta na ujęciach normatywnych bądź zestawieniach przepisów prawa, służących praktyce jurydycznej czy też dydaktyce; była natomiast konstrukcją wynikającą z przesłanek ideowych, zawierającą zasady i reguły prawne stanowiące wyraz filozoficznego i teleologicznego podejścia Grocjusza do prawa. Systematyka prawa Grocjusza, zbudowana na hierarchicznym porządku praw, występujących w poziomach od najwyżej ustanowionego i najszerszego zasięgiem prawa natury do rozbudowanego prawa pozytywnego, miała jednak w rozumieniu Grocjusza także znaczenie praktyczne. Była ona bowiem konstrukcją istniejącego i funkcjonującego w stosunkach społecznych ładu prawnego, stanowiącego istotny element świadomości ludzi stosujących się do niego. W takim też podejściu do prawa i porządku prawnego Grocjusz upatrywał zasadnicze przeznaczenie swojego przedsięwzięcia.

9

Ograniczenia praw i wolności obywatelskich w dobie pandemii Covid-19 w świetle charakterystyki prawa jako systemu

58%

Wentkowska A., Tkacz S.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. 1

|

issue XXI

117-133

EN

The time of COVID- 19 pandemia presents a number of challenges for policymakers and enforcement of law. On the one hand, they are related to the need to quickly respond to threats concerning the spread of the epidemic, on the other hand, the need to maintain standards related to the obligation to implement the values of law. The measures taken to protect the life and health of citizens, in particular the restrictions introduced by executive acts, undoubtedly undermine the assumption that the law creates a system. The first part of the article present philosophical and legal reference to the issues of law-making in the time of pandemia. The second part contains a study of cases of the Ombudsman. The text ends with short reflections presented as a summary.

PL

W niniejszym opracowaniu zajmiemy się rozwiązaniami przyjętymi przez prawodawcę w Polsce w dobie pandemii w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy sprostał on wyzwaniom związanym z realizacją w tych czasach zasady państwa prawnego. W pierwszej części artykułu przedstawione zostanie filozoficzno-prawne i konstytucyjno-prawne odniesienie do problematyki stanowienia prawa w dobie pandemii COVID-19. Druga zawiera studium przypadków, które stanowiły przedmiot wystąpień Rzecznika Praw Obywatelskich. Tekst zamykają krótkie przemyślenia przedstawione tytułem podsumowania.

Refine search results

1 Academicus. International Scientific Journal

1 Acta Iuris Stetinensis

1 Annales Canonici

1 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Roczniki Administracji i Prawa

1 Roczniki Nauk Prawnych

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Studia Administracji i Bezpieczeństwa

1 Studia z Polityki Publicznej

1 Czerniakiewicz J.

1 Dzierżon G.

1 Gawłowicz I.

1 Iovan M.

1 Kaźmierczyk S.

1 Makiłła D.

1 Maślak Z.

1 Suska M.

1 Tkacz S.

1 Wentkowska A.

1 Zajadło J.

1 Łaski P.

1 2023

1 2021

1 2020

2 2019

1 2016

1 2015

1 2014

1 2013