Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  tłumacz przysięgły
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
Obtainment of the right to practice the profession of a sworn translator, which in Poland belongs to regulated occupations, consists in the fulfilment of legally defined formal requirements. Among them, however, there is no place for soft competences, such as assertiveness. Furthermore, scientific studies on the competence of a sworn translator mainly focus on linguistic, cultural, translation skills, specialist knowledge, and rarely ethical competence. However, on the basis of problems related to the profession discussed in the literature, it is possible to determine soft skills that are useful or necessary in the work of a sworn translator. The aim of the article is to attempt to systematize such soft competences.
PL
Uzyskanie uprawnień do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego, który w Polsce nadal należy do zawodów regulowanych, zakłada spełnienie prawnie określonych wymogów formalnych. Wśród nich nie znajdziemy jednak kompetencji miękkich, takich jak np. otwartość czy asertywność. Także opracowania naukowe na temat kompetencji tłumacza przysięgłego koncentrują się głównie na kompetencji językowej, kulturowej, tłumaczeniowej, wiedzy specjalistycznej, rzadziej kompetencji etycznej. Jednakże na podstawie omówionych w literaturze przedmiotu problemów związanych z wykonywaniem tego zawodu można ustalić kompetencje miękkie, które są przydatne lub niezbędne w pracy tłumacza przysięgłego. Celem artykułu jest próba usystematyzowania takich kompetencji miękkich.
EN
This paper presents a problematical issue regarding the right of a legal translator to „execute certified copies of documents drawn up in a foreign language, verify and certify copies of documents drawn up in a foreign language and prepared by another person”. After a brief commentary concerning the development of the institution and the sources of this right in other modern regulations, the meaning of the term ‘certified copy’ is discussed in the light of other binding legal acts. The term ‘certified copy’ used in relation to the profession of a certified translator under the Act on the profession of certified translators and the Regulation of the Minister of Justice on certified translators’ fee, and profession of a notary in the Act on Notary Public Law and the Regulation of the Minister of Justice on the maximum notaril fee are discussed. Finally, recommendations concerning proposed legislative changes and conclusions are presented.
PL
Opracowanie porusza kwestię bardzo problemową w zawodzie tłumacza przysięgłego -uregulowanie prawne, interpretację oraz stosowanie uprawnienia do „sporządzania poświadczonych odpisów pism w języku obcym, sprawdzania i poświadczania odpisów pism, sporządzonych w danym języku obcym przez inne osoby” przez tłumaczy przysięgłych w Polsce. Po wprowadzeniu historycznym, przedstawiającym źródła współczesnych uregulowań tego zagadnienia, przedstawiono pojęcie „poświadczonego odpisu” w innych aktach prawnych w celu odszukania zarówno jego pierwotnego, jak i współczesnego znaczenia. Następnie porównano „poświadczony odpis” w zawodzie tłumacza przysięgłego na podstawie Ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego i Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego oraz notariusza na podstawie Ustawy prawo o notariacie i Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Szeroko omówiono kwestie problematyczne dla tłumaczy przysięgłych oraz propozycje zmian i wnioski końcowe.
EN
The author has been regularly cooperating with law enforcement bodies in the field of sworn translation and interpreting. The article is a thorough analysis of two extensive translation commissions, during the performance of which an attempt was made at the optimization of the translation process to save the translator’s time and public funds. The author assumes that completion of extensive translation services delivered for the Public Prosecutor’s Office is not always optimal. The author gives reasons for this situation and offers potential solutions aimed at the improvement and optimization of the work on more extensive translations. Due to the fact that both these cases differ in terms of efficiency of actions aimed at the optimization of the process, analytical criteria slightly differ, yet conclusions drawn are complementary. In the first case, an obstacle for effective communication between the translator and law enforcement bodies is the intermediary role of district prosecutor’s offices while applying for legal assistance, which substantially restricts the possibility of the translator contacting the person for whom translation is provided. The source of problems in the second case can be found in provisions of the Act of 25 November 2004 on the Profession of Sworn Translator, and specifically in Article 13. Conclusions are of a more practical nature, and their implementation can contribute to the improvement of communication between sworn translators and law enforcement bodies, to more effective spending of public funds and accelerating proceedings.
PL
Autor współpracuje na co dzień z przedstawicielami organów ścigania zarówno w zakresie wykonywania tłumaczeń poświadczonych, jak i tłumaczeń ustnych. Artykuł stanowi dokładną analizę dwóch przypadków obszernych zleceń tłumaczeniowych, podczas których podjęto próbę optymalizacji zakresu przekładu w celu zaoszczędzenia czasu pracy tłumacza i środków publicznych. Autor wychodzi z założenia, że proces realizacji dużych zleceń tłumaczeniowych na rzecz organów państwa, a w szczególności na rzecz prokuratury, nie (zawsze) przebiega w sposób optymalny. Ustala przyczyny takiego stanu rzeczy i sugeruje, co poprawić, by spowodować większą optymalizację w tym zakresie, w szczególności w odniesieniu do obszernych tłumaczeń. Ponieważ oba opisane przypadki różnią się pod względem skuteczności działania podjętego w celu optymalizacji, kierunek analiz jest nieco inny, a wyciągnięte wnioski są komplementarne. Podczas gdy w pierwszym przypadku przeszkodą w skutecznej komunikacji między tłumaczem a przedstawicielami organów ścigania jest rola pośrednicząca prokuratur okręgowych w przypadku kierowania wniosków o pomoc prawną, ograniczająca w znacznym stopniu możliwość kontaktu tłumacza z osobą, dla której tłumaczenie jest wykonywane, źródeł problemu w drugim przypadku autor dopatruje się w zapisie ustawy z 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego, a dokładniej w jej art. 13. Wnioski mają charakter praktyczny, a ich wdrożenie może przyczynić się do poprawy komunikacji między tłumaczami przysięgłymi a organami ścigania, do efektywniejszego wydawania środków budżetowych oraz przyspieszenia postępowań.
EN
The article deals with the problem of using the certification formula in certified translations in the context of the Polish-German language pair. The formula is a mandatory formal part of each certified translation, placed at its end in the appropriate language version. At the beginning of the article, the author discusses Polish guidelines relating to the formula, prepared by professional associations or found in the relevant literature. Next, in order to compare the rules for formulas in Poland and German speaking countries, he describes binding guidelines in this respect developed by German institutions and translators' associations in Germany and Austria. In the second part of the article, he presents several examples of the certification formula used by sworn translators of German in Poland and then analyses both their content and language. He also examines this issue from the perspective of the examination to become a sworn translator. Finally, the author proposes a correct and complete certification formula which could be binding on all sworn translators in Poland and should prove particularly useful to candidates for sworn translators.
PL
Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie problemów użycia formuły poświadczającej w tłumaczeniach poświadczonych na przykładzie pary językowej polski-niemiecki. Jest to obligatoryjny element formalny tłumaczenia poświadczonego, umieszczany w odpowiedniej wersji językowej na końcu tłumaczenia uwierzytelnionego. Na wstępie przedstawiono polskie zalecenia odnoszące się do formuły poświadczającej tłumacza przysięgłego opracowane przez stowarzyszenia branżowe lub spotykane w literaturze przedmiotu. Następnie w celu porównania zasad sporządzaniaformuł uwierzytelniających w Polsce i krajach niemieckojęzycznych zreferowano wytyczne instytucji niemieckich oraz branżowych stowarzyszeń tłumaczy w Niemczech i Austrii obowiązujące tłumaczy przysięgłych w tym zakresie. Natomiast w drugiej części artykułu zaprezentowano kilka przykładów brzmienia formuły poświadczającej pochodzących z praktyki tłumaczeniowej tłumaczy przysięgłych języka niemieckiego w Polsce, a następnie odniesiono się krytycznie zarówno od strony merytorycznej, jak i lingwistycznej do ich treści. Omówiono także to zagadnienie z perspektywy egzaminu na tłumacza przysięgłego. Zwieńczeniem rozważań jest propozycja poprawnie zredagowanej i kompletnej formuły poświadczającej tłumaczenie, która mogłaby obowiązywać wszystkich tłumaczy przysięgłych w Polsce i stanowić cenną pomoc dla adeptów tej profesji.
PL
Początki historii regulacji prawnych, dotyczących zawodu tłumacza przysięgłego w ustawodawstwie Rzeczypospolitej Polski sięgają pierwszej połowy XX wieku. Już początkowe akty prawne uregulowały prawa i obowiązki tłumaczy, które powielane były, z uwzględnieniem odpowiednich zmian językowych i ówczesnych realiów prawnych, przez kolejne dziesięciolecia aż do czasów współczesnych. Opracowanie stanowi analizę aktów prawnych, regulujących zasady dokonywania czynności przez tłumaczy przysięgłych w Polsce, które weszły w życie w latach 1920-1930, począwszy od Ustawy z dnia 16 lipca 1920 roku zmieniającej ustawę o postępowaniu karnem dla byłego zaboru austriackiego, poprzez kolejno obowiązujące rozporządzenia o tłumaczach przysięgłych oraz rozporządzenia w sprawie ich wynagrodzenia. Główną uwagę poświęcono kształtowaniu się regulacji prawnych w kontekście ich pośredniego wpływu na obecne Rozporządzenie w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego i Ustawę o zawodzie tłumacza przysięgłego.
EN
The accession of Poland to the European Union in 2004 contributed to the development of a new, modern status of sworn translators, according to the European legal standards. The history of regulations concerning the profession of sworn translator in the Republic of Poland dates back to the first half of the 20th century. The rights and duties of translators set out in the primary legal acts, have been repeated (with relevant adjustments to the language and legal realities) over the following decades up to the present day. The authors analyze the historical legal acts enacted between 1920 and 1930 which regulated the procedures to be abided by sworn translators in Poland. The main focus of this paper is on the development of relevant regulations and their impact on both the present Ordinance on remuneration of sworn translators and the Polish Sworn Translation Act.
RU
Начало истории правовых регуляций, касающихся профессии присяжного переводчика, в законодательстве Польши достигает первой половины XX века. Уже первые правовые акты урегулировали права и обязанности переводчиков, которые потом повторялись с учётом соответствующих языковых изменений и правовых реалий, на протяжении десятилетий до настоящего времени. Данная работа представляет собой анализ правовых актов, регулирующих деятельность присяжных переводчиков в Польше, которые были изданы в 1920-1930 годах и взявшие начало с Закона от 16 июля 1920 года. Данный закон сменил Закон об уголовном процессе для бывшей австрийской аннексии путём последующих действующих приказов о присяжных переводчиках, а также приказов об оплате их деятельности. Основное внимание уделено формированию правовых регулирований в контексте их косвенного влияния на действующий Приказ об оплате деятельности присяжного переводчика и Закон о профессии присяжного переводчика.
PL
W artykule omówione zostają problemy wynikające w relacji pomiędzy strategiami translatorskimi i narzędziami wspomagającymi tłumaczenie. Punkt wyjściowy stanowią teoretyczne wymagania dla profesionalnych tłumaczeń tekstów prawnych wynikające z pojęcia ekwiwalencji legilingwistycznej oraz teorii skoposu. Autor podkreśla, że planowanie strategii translatorskich, jak również stosowanie narzędzi wspomagających tłumaczenie są działaniami zależnymi od wyboru teorii. W tym kontekście koniecznym wydaje się rozwinięcie eksplicytnego modelu strategii translatorskich związanych z wyborem narzędzi wspomagających tłumaczenie, które dotychczas są jedynie domyślne w praktyce translatorskiej. Ponadto, w instytucjach w których wykonywane są przekłady mają zastosowanie dyrektywy dla tłumaczy, które regulują kwestie związane z wyborem i zastosowaniem narzędzi wspomagających tłumaczenie. Cyfrowe narzędzia wspomagające przekład rozszerzyły dotychczasowe pojęcia leksykograficzne i przyczyniły się do racjonalizacji trybu pracy udostępniając tłumaczowi do wyboru przegląd ekwiwalentów tłumaczeniowych. Jednakowoż, tradycyjne i cyfrowe narzędzia wspomagające są pomocne głównie przy rozwiązywaniu rutynowych problemów przekładów. Ich znaczna liczba odpowiada ilości problemów przekładu prawnego o charakterze dynamicznym, które nie mogą być rozwiązane w sposób sztywny. Z tego powodu kreatywne tłumaczenie prawne pozostaje działalnością wykonywaną przez ludzi. Jednakże istniejąca mnogość podejść do identyfikacji strategii translacyjnych mogłaby w przyszłości doprowadzić do stworzenia tezaurusu języka prawa dokumentującego całokształt prawnych aktów mowy, które tworzą dyskurs prawny. Tezaurus języka prawa, który mógłby stać się głównym narzędziem wspomagającym, nie wyklucza jednak rozwoju innych narzędzi mniejszego pokroju wspomagających przekład. Dlatego, pomimo zachodzących zmian, odpowiedzialny wybór strategii translatorskich i narzędzi wspomagających przekład pozostaje jedną z podstawowych umiejętności zawodowych tłumacza w jego codziennej pracy
EN
The article deals with translation strategies in their relation to translation tools. It reflects the theoretical requirements for professional legal translations in the light of the legallinguistic equivalence and the skopos-theory. The author stresses that developing translatorial strategies as well as designing and using translation tools are theory-dependent activities. What remains to be developed is the explicit model of hitherto implicitly followed particular translatorial strategies in relation to all types of translation tools. In the institutional setting the relevant translatorial strategies are influenced by guidelines that regulate many issues that are subject to choices made by individual translators. These guidelines often also determine the use of translation tools. As of now, on-line translation tools widen considerably the traditional lexicographical notions and they contribute to work rationalization in that they offer the translator a survey of already existing translation alternatives. However, available translation tools, traditional and digital, tend towards solving problems of translatorial routine.Their multitude corresponds with the number of dynamic problems in legal translation that cannot be rigidly determined. Therefore, creative legal translation remains an essentially human activity. Meanwhile, the multitude of existing approaches might lead in future to the emergence of a legallinguistic thesaurus that would display the totality of legal speech acts that constitute the legal discourse. The legal-linguistic thesaurus, that would constitute the main translation tool, does not preclude developing of other goal-oriented translation tools of limited scope. Therefore, notwithstanding the on-going changes, strategically responsible choice of translatorial strategies and the corresponding informed choice of translatorial tools are essential techniques for daily translation work.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie działalności Komisji Odpowiedzialności Zawodowej Tłumaczy Przysięgłych w Ministerstwie Sprawiedliwości z perspektywy jej blisko dziesięcioletnich doświadczeń. W części teoretycznej omówimy ramy prawne, procedurę postępowania oraz rodzaje wydawanych przez KOZ kar. W części praktycznej przeprowadzimy analizę ilościową i jakościową przypadków, które były dotychczas rozpoznawane na rozprawach prowadzonych przed komisją. Analiza ta pozwoli na wyodrębnienie różnych typów błędów popełnianych przez tłumaczy przysięgłych. W centrum zainteresowania znajdą się błędy merytoryczne tłumaczy przysięgłych, zwłaszcza te, które wywarły lub mogły wywołać negatywne skutki prawne.
EN
The aim of the paper is to present the operation of the Commission for Professional Accountability of Sworn Translators at the Minister of Justice looking back on its almost ten-year history. In the theoretical part, we will discuss the legal framework within which it operates, the procedure it follows and the types of penalties it may impose. In the practical part, we will carry out a quantitative and qualitative analysis of the cases which have been heard so far at hearings conducted before the Commission. The analysis will allow us to distinguish different types of infringements committed by sworn translators. We will focus our attention on translation errors, especially those which had or might have had adverse legal consequences.
EN
Copy certificates of civil registry records are a specific type of documents, whose translation takes a special place in certified translators’ everyday work. Translators are faced with a series of rather important problems. The aim of this paper is to analyse the most serious of those problems. The author attempts the analysis by dividing the problems into those resulting from the differences between the French and the Polish legal systems and the ones connected with the language as such, and which can actually be divided into four groups of difficulties arising from terminology, morphosyntax, stylistics and orthography.
PL
Odpisy aktów stanu cywilnego stanowią specyficzny rodzaj dokumentów, których tłumaczenie zajmuje szczególne miejsce w codziennej praktyce tłumacza przysięgłego. Przy tłumaczeniu tego typu tekstów napotyka on na serię poważnych trudności. Celem niniejszego artykułu jest analiza najważniejszych z nich. Autorka przeprowadza ją z podziałem na problemy mające swoje źródło w różnicach istniejących między francuskim i polskim porządkiem prawnym i te, które wiążą się z samym językiem, a wśród których wydzielić można cztery grupy: trudności terminologiczne, morfosyntaktyczne, stylistyczne i ortograficzne.
EN
The paper addresses the issue of remunerating sworn translators by Polish law enforcement agencies and courts in the light of applicable legislation, first of all in the light of the Regulation of the Minister of Justice of 24 January 2005 on Remuneration for the Services of Sworn Translators. The authors analyze particular provisions of the Regulation and other legal acts and examine a number of court decisions relating to the remuneration of sworn translators in which for various reasons the translator was refused the full remuneration requested.
PL
W artykule podjęto problem wynagradzania tłumaczy przysięgłych przez polskie organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości w świetle obowiązujących aktów prawnych, przede wszystkim w świetle rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego. Rozważając ów problem, za wątek przewodni obrano omówienie poszczególnych przepisów rozporządzenia i pozostałych aktów prawnych, analizując egzemplarycznie szereg postanowień sądów w przedmiocie wynagrodzenia tłumacza, w których z różnych powodów odmówiono mu przyznania całego wynagrodzenia wnioskowanego fakturą.
PL
W tekście omówiono rosnącą potrzebę przygotowania tłumaczy przysięgłych do nowych wyzwań wynikających ze zmian, jakie zaszły od chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Wskazano luki w prawnej podstawie funkcjonowania zawodu tłumacza przysięgłego, a także jej nieadekwatność do współczesnych realiów obrotu translatami. Zwrócono uwagę na stale zwiększającą się liczbę oraz różnorodność dokumentów wymagających tłumaczenia uwierzytelnionego, a co za tym idzie – na konieczność podnoszenia świadomości i kompetencji tłumaczy przysięgłych. Praca akcentuje potrzebę wsparcia dydaktycznego tłumaczy rzadszych języków w związku z brakiem programów akademickich oraz szkoleń branżowych dedykowanych tej grupie zawodowej. W pracy zaproponowano proces szkolenia tłumaczy przysięgłych wykorzystujący model mistrz-uczeń.
EN
The paper focuses on the growing demand to prepare sworn translators for new challenges resulting from the changes that have taken place since the moment of Poland’s accession to the European Union. It points to loopholes in the law governing the profession of a sworn translator, and its inadequacy to the contemporary reality of translations’ exchange. The paper notes the quantitative and qualitative aspect of the growth in the number of documents that require sworn translation which calls for awareness and competence-raising of sworn translators. It stresses the need of providing didactic support to translators of less common languages due to a virtual lack of academic programmes and in-service workshops dedicated to this professional group. The paper proposes the introduction of a training process for sworn translators based on the master-apprentice model.
DE
In diesem Artikel werden die neuesten Studien auf dem Gebiet der Wahrnehmung des Übersetzer- und Dolmetscherberufs vorgestellt, die aus dem Buch mit dem Titel Tłumacz oczami społeczeństwa, herausgegeben unter der Redaktion von Katarzyna Liber-Kwiecińska, stammen. Diese Monographie enthält Artikel, die die bisherigen Forschungsarbeiten zur Wahrnehmung der Rolle und Arbeit des Übersetzers und Dolmetschers ergänzen. Nach einem einleitenden Artikel über die Identität des Gerichtsdolmetschers werden die Ergebnisse der Arbeit von sechs Teams junger Forscher vorgestellt. Diese Forschungen können in drei Gruppen unterteilt werden. Die erste bezieht sich auf die Wahrnehmung der Rolle des Dolmetschers durch Prozessbevollmächtigte, Richter und Studenten aus nicht philologischen Studienrichtungen sowie auf die Zusammenarbeit zwischen Dolmetschern und Richtern. Die zweite Gruppe umfasst eine Umfrage unter Studenten aus philologischen und nicht philologischen Studienrichtungen zum erforderlichen Bildungsniveau des Übersetzers/Dolmetschers. Die letzte Gruppe umfasst Studien über die Auswirkungen des Niveaus der Fremdsprachkenntnisse und des Alters der Probanden auf ihre Wahrnehmung des Übersetzer-/Dolmetscherberufs sowie über den Einfluss der Anwesenheit des Dolmetschers auf die Attraktivität der Rede.  
PL
Artykuł przedstawia najnowsze badania z zakresu postrzegania zawodu tłumacza, które pochodzą z książki wydanej pod redakcją Katarzyny Liber-Kwiecińskiej pod tytułem Tłumacz oczami społeczeństwa. Recenzowana monografia obejmuje artykuły, które uzupełniają dotychczasowe prace badawcze nad postrzeganiem roli i pracy tłumacza. Po zaprezentowaniu artykułu wprowadzającego na temat tożsamości tłumacza sądowego, przedstawiono wyniki pracy sześciu zespołów młodych naukowców. Badania te można podzielić na trzy grupy. Pierwsza grupa odnosi się do sposobu postrzegania roli tłumacza przez pełnomocników procesowych, sędziów i studentów kierunków niefilologicznych oraz do współpracy między tłumaczami a sędziami. Druga grupa obejmuje badanie przeprowadzone wśród studentów kierunków filologicznych i niefilologicznych na temat wymaganego wykształcenia tłumacza. Do ostatniej grupy można natomiast zaliczyć prace badawcze w zakresie wypływu poziomu znajomości języka obcego i wieku probantów na postrzeganie zawodu tłumacza oraz wpływu obecności tłumacza na atrakcyjność wypowiedzi.
EN
This article presents the latest research on the perception of the translating profession from the book Tłumacz oczami społeczeństwa edited by Katarzyna Liber-Kwiecińska. The reviewed monograph includes articles that complement current research on the perception of the role and work of interpreters. The presentation of an introductory article concerning the identity of a court interpreter is followed by the results of the work conducted by six teams of young scientists; these studies can be divided into three groups. The former relates to the perception of the interpreter's role by attorneys ad litem, judges, and students of non-philologic faculties, and to the cooperation between interpreters and judges. The second group includes a study on the required education of translators among students of philologic and non-philologic faculties. Finally, the last group contains research on the impact of the level of knowledge of a foreign language and the age of probants on the perception of the translating profession and the impact of the presence of an interpreter on the attractiveness of statements.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.