Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  tajne służby
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
Weimar Germany, not recognizing the western borders of the Second Polish Republic, never came to terms with the consequences of defeat in World War I. They sought to revise the provisions of the Treaty of Versailles, rebuild military potential and retaliate. The Weimar Republic conducted extensive espionage activity against Poland. An important role in this respect was played not only by state institutions, but also by private and political groups. The Abwehr, implementing the guidelines of the most important German military authorities, used its field posts, which were established at the headquarters of military districts, for intelligence purposes. Its development was related to the expansion of the scope of espionage interests. The 2nd Department of the General Staff (Main) of the Polish Army dealt with the recognition and combating of German intelligence in the Second Polish Republic. The Polish counterintelligence worked out the espionage activities of Germany to the extent possible. The article, based on archival materials, shows that the secret services of Germany conducted a wide range of espionage activities against Poland, the recognition of which was an important part of preparations for military operations.
PL
Niemcy weimarskie, nie uznając zachodnich granic Drugiej Rzeczypospolitej, nigdy nie pogodziły się ze skutkami klęski w I wojnie światowej. Dążyły do rewizji postanowień traktatu wersalskiego, odbudowy potencjału militarnego i odwetu. Republika Weimarska prowadziła rozległą działalność szpiegowską przeciwko Polsce. Istotną rolę w tym zakresie odgrywały nie tylko instytucje państwowe, lecz także prywatne oraz ugrupowania polityczne. Abwehra, realizując wytyczne najważniejszych władz wojskowych Niemiec, wykorzystywała do celów wywiadowczych swe placówki terenowe, które powstały przy dowództwach okręgów wojskowych. Jej rozbudowa wiązała się z poszerzeniem zakresu zainteresowań szpiegowskich. Rozpoznaniem i zwalczaniem wywiadu niemieckiego w Drugiej Rzeczypospolitej zajmował się Oddział II Sztabu Generalnego (Głównego) Wojska Polskiego. Polski kontrwywiad na miarę posiadanych możliwości rozpracowywał działalność szpiegowską Niemiec. W artykule, opartym na materiałach archiwalnych, wykazano, że tajne służby Niemiec prowadziły w szerokim zakresie działalność szpiegowską przeciwko Polsce, których rozpoznanie było istotnym fragmentem przygotowań do działań zbrojnych.
PL
Siedziby tajnych służb i instytucji bezpieczeństwa publicznego są wznoszone najczęściej albo jako podmiejskie parki biurowe otoczone parkingami, albo jako śródmiejskie cytadele, zazwyczaj położone w pobliżu dzielnic rządowych. Są to wielkie budowle, niedostępne i silnie strzeżone. Dawniej wizerunki tych obiektów były utajniane, dziś coraz częściej ich nowoczesna architektura przypominająca uniwersyteckie kampusy i siedziby korporacji służy jako narzędzie kształtowania ich pożądanego wizerunku, sugerując odbiorcy, że ma do czynienia z instytucjami otwartymi, przejrzystymi i demokratycznymi.
EN
Headquarters of secret services and public security institutions are typically built as suburban office parks, surrounded with parking lots, or as downtown citadels, situated close to government districts. They are huge, inaccessible and strongly secured structures. Their images used to be classified, but now, very often, their contemporary architecture, which resembles university campuses or corporation headquarters, is being used as a marketing tool to create a desirable public image, suggesting that they are open, transparent and democratic institutions.
EN
The surveillance by the secret services of People’s Poland of creative circles was intended to neutralise anti-system speeches and, for a certain period, also to limit international contacts. It intensified during periods of political upheaval (1968, 1970, 1976, 1980s). It did not really concern the substantive sphere but rather the social one (association activities, links with the opposition, trespasses of the law in the sphere of publishing and dissemination). However, the creative circles were not the main focus of the secret services, and it was left to party authorities and the administration to steer and control them. In the province, including Bydgoszcz, the scale of relations between the creative circles and the Security Service was much smaller than in such “capitals of culture” as Warsaw, Cracow, Wrocław, Łódź, Gdańsk, Poznań and Katowice. This was mainly due to the small size of Bydgoszcz’s artistic community along with the passive attitude of its members and their submission to the prevailing socio-political order. This, with better or worse results, secured the existence of the artists there and created the conditions for their development.
PL
Nadzór tajnych służb Polski Ludowej nad środowiskami twórczymi miał na celu zneutralizowanie wystąpień antyustrojowych, a przez pewien okres także ograniczenie kontaktów zagranicznych. Wzmagał się w okresach przesileń politycznych (rok 1968, 1970, 1976, lata osiemdziesiąte XX w.). Nie dotyczył w zasadzie sfery merytorycznej, tylko społecznej (działalność stowarzyszeniowa, związki z opozycją, przekraczanie prawa w sferze wydawniczej i upowszechnieniowej). Środowiska twórcze nie były jednak głównym przedmiotem zainteresowania tajnych służb, a sterowanie nimi i kontrole nad nimi pozostawiono instancjom partyjnym oraz administracji.  Na prowincji, w tym w Bydgoszczy, skala relacji między środowiskami twórczymi a SB była znacznie mniejsza niż w takich „stolicach” kultury, jak Warszawa, Kraków, Wrocław, Łódź, Gdańsk, Poznań czy Katowice. Wynikało to głównie z małej liczebności bydgoskiego środowiska artystycznego oraz pasywnej postawy jego członków, poddawaniu się przez nich panującemu porządkowi społeczno-politycznemu, który z lepszym lub gorszym skutkiem zapewniał egzystencję twórcom i stwarzał im warunki rozwoju.
PL
W artykule opisano operacje tajnych służb Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeciwko Polskiemu Stronnictwu Ludowemu we Francji. Władze Polski postrzegały emigrację polityczną za poważnego oponenta i podejmowały działania w celu zdyskredytowania emigrantów w oczach Polaków oraz dezintegrowania działalności emigrantów. Metodami, których używały tajne służby, były: inwigilacja, namawianie do formalnej i nieformalnej kolaboracji, eskalowanie konfliktów personalnych pomiędzy emigrantami, dezinformowanie o postawach Polaków w kraju, namawianie kluczowych polityków na wychodźstwie do powrotu do kraju. Wywiad PRL odniósł wiele sukcesów, wliczając w to powrót ważnych emigrantów do Polski, pozyskanie wielu agentów, eskalowanie wielu wewnętrznych konfliktów w polskiej emigracji.
EN
The article describes operations of the Poland security service against the Polish People’s Party (PSL) in France. The Poland authorities considered the political emigration to be a serious opponent and did its best to discredit this group in the eyes of the Polish society and to disintegrate its activity. The tools utilised by the security service included surveillance, acquisition of informal collaborators, escalation of personal conflicts between emigrants, disinformation concerning the attitudes of Poles in the country, persuading the key politicians in exile to return to the country. The intelligence has had many successes, including the return of important emigrants to Poland, winning many over as agents, and causing internal conflicts among the political emigration.
PL
Połączony System Ewidencji Danych o Przeciwniku (SOUD) otworzył nowy etap współpracy pomiędzy Bułgaria, NRD, Mongolią, Polską, Kubą, Wietnamem, Węgrami, Czechosłowacją i ZSRR w obszarach wywiadu i kontrwywiadu. Ideologia i struktura organizacyjna zostały wypracowane w ZSRR w ramach inicjatywy rozpoczętej w 1975 roku. System został inaugurowany i uruchomiony w 1981 roku. Pod koniec 1989 roku, kiedy system zaczął ulegać dezintegracji, pomiędzy krajami członkowskimi zachodziła intensywna i aktywna wymiana danych wywiadowczych. W tym okresie Bułgaria gromadziła informacje na temat 17 000 osób, a Moskwa – ponad 260 000. Informacje te były wymieniane z pozostałymi krajami członkowskimi SOUD.
EN
The System of Joint Acquisition of Enemy Data (SOUD) ushered in a new stage of the cooperation between Bulgaria, the GDR, Mongolia, Poland, Cuba, Vietnam, Hungary, Czechoslovakia, and the USSR in the sphere of intelligence and counterintelligence. Its ideology and organisation were designed by the Soviet Union – an initiative that started in 1975. The system was inaugurated and came into force in 1981. By the end of 1989, when it started falling apart, there was an intense and active exchange of intelligence data between the member countries. Over this period of time, Bulgaria collected information on 17,000 persons and Moscow on more than 260,000. This information was shared with the rest of the SOUD member countries.
PL
Wiosną 1950 r. rząd sowiecki zakazał prowadzenia działań wywiadowczych wobec tzw. krajów demokracji ludowej. Równocześnie, 17 kwietnia 1950 r. Biuro Polityczne KPZR postanowiło nawiązać kontakty między służbami wywiadowczymi ZSRR i krajów socjalistycznych, aby je wspierać w działaniach wywiadowczych przeciw krajom zachodnim i "klice" Josifa Tito oraz stworzyć w tych krajach przedstawicielstwo polityczne wywiadu sowieckiego. Na Węgrzech metody i sposoby współpracy wypracowano w maju 1950 r., kiedy to przybyła na Węgry również pierwsza grupa sowieckich doradców. W początkowym okresie współpraca dotyczyła wymiany informacji wywiadowczych, później objęła także doradztwo w kwestiach strukturalnych i technicznych, korzystanie z możliwości wywiadowczych partnerów oraz wspólne działania.
EN
In the spring of 1950, the Soviet government forbade intelligence work against the so-called people’s democratic countries. Simultaneously, on 17 April 1950, the Politburo of the CPSU decided to create links between the intelligence services of the Soviet Union and the socialist countries in order to help them in the intelligence against the Western states and “Tito’s clique” and to create Soviet political intelligence representation in these countries. In Hungary the ways and methods of the cooperation were worked out in May 1950 and the first group of Soviet advisors also arrived. In the first period the cooperation meant the exchange of intelligence information, later it included also advice on structural and technical questions, using the intelligence opportunities of the partners, and joint actions.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.