Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 15

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  tekstologia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Akihiro Sato, Chūsei surabugo kenkyū : "Sugishi toshitsuki no monogatari" no gengo to kokyōkai surabugo. – Kioto, Graduate School of Letters : Kyoto University, 2005

100%
Morita K.
Rocznik Slawistyczny
|
2007
|
vol. 56
118-123
2
Publication available in full text mode
Content available

Procesualność w tekście homilii

100%
Klementowicz M.
Seminare. Poszukiwania naukowe
|
2020
|
vol. 41
|
issue 1
11-20
EN
The purpose of this paper is to explain an important question related to the text theory, which concerns understanding of processuality. In other words, a concept in which the text “is not” but “is becoming one“. According to the etymology of the term, the homily, in textological practice, may concern different elements that will influence its processuality. In the paper, those elements have been divided into two groups. The first part concerns the substantial content of the homily text. The second refers to its structure. Those two elements enable structuring the text of the homily in such a way as to allow the listeners to follow the train of thought presented by the preacher.
PL
Celem artykułu jest wyjaśnienie istotnego zagadnienia teorii tekstu związanego z zagadnieniem procesualności. W innych słowach: koncepcji, gdzie tekst nie „jest”, ale „staje się”. W lingwistyce tekstu homilia może, zgodnie z etymologią terminu, dotyczyć różnych elementów, które mogą wpłynąć na jej procesualność. W opracowaniu te elementy zostały podzielone na dwie grupy. Pierwsza dotyczy zawartości materialnej tekstu homilii. Druga jest związana ze strukturą. Dzięki tym elementom tekst homilii może zostać uporządkowany w sposób, który pozwoli słuchaczom podążać za prezentowanymi myślami mówiącego.
3
Publication available in full text mode
Content available

Wobec rzeczywistości. Nazwy własne w polskim reportażu dwudziestowiecznym - próba analizy diachronicznej

94%
Rejter A.
Onomastica
|
2017
|
vol. 61
|
issue 1
225-239
EN
The paper is concerned with the problem of proper name-functions in Polish reportages of the 20th century. The analysis is focused on diachronic changes. For the research, two periods of polish history were chosen: soc-realism and post-socialism epochs. The observation of onomastic material proved that culture had a significant impact on proper name functions in reportage understood as a dynamic and polyphonic speech genre. Furthermore, the proper name as a specific language sign is undoubtedly an important element which informs of the cultural and social factors, customs and traditions of a particular period. The results of this study confirm the benefits of contextualizing onomastic research within a broadly understood cultural background.
4

Gdy tekst staje się obrazem. Funkcja wizualna tekstu na przykładzie wybranych tekstów medialnych

84%
Kapuścińska A.
Prace Językoznawcze
|
2012
|
issue 14
111-118
EN
Nowadays one can observe a gradual blurring of the earlier hardly disernible boundary between text and image. Apart from the apparent phenomenon of adopting the text function by the image, there is also the phenomenon of adopting the image function (i. e. the visual function) by the text. Thanks to the development of the media, texts have acquired some features that used to be reserved only for images. It is justified to state that sometimes a given text loses its distinctiveness among other graphical elements to such an extent that it turns into one of them, having a different form (as it consists of the signs of the language system) but a similar function. The subject of this article is the visual function of text. It has been characterized on the basis of the of selected text units in the media.
5

Od lingwistyki tekstu do analizy dyskursu — polonistyczne badania nad tekstem w latach 1989–2014

84%
Sujkowska-Sobisz K.
Język Polski
|
2015
|
vol. 95
|
issue 1-2
106-113
PL
W artykule pokazane zostały główne osiągnięcia polskiego językoznawstwa w zakresie tekstologii i analizy dyskursu w latach 1989–2014. Autorka krótko prezentuje najważniejsze prace o charakterze syntetycznym i szczegółowym. Omawia ewolucję badań nad tekstem, ukazując zarówno ujęcie statyczne, jak i dynamiczne myślenia o tekście. Jako komplementarną względem tekstologii traktuje analizę dyskursu, wyraźnie transdyscyplinarną i traktującą komunikowanie jako praktykę społeczną.
EN
The article is devoted to the main achievements of the Polish linguistics within the scope of text studies and discourse analysis between 1989 and 2014. The author presents briefly the most important studies, including synthetic and more detailed papers. She discusses the changes in the text-oriented studies, showing the static and dynamic text conceptualisations. The author treats discourse analysis as a complementary method to text studies and finds it interdisciplinary and focused on communication as a social practice.
6
Publication available in full text mode
Content available

Między antropologią a tekstologią – o konstruowaniu interpretacji pisemnej w szkole

84%
Kaniewski J.
Polonistyka. Innowacje
|
2021
|
issue 14
87-100
EN
The topic of this reflection is the interpretation of literary texts in schools, especially the analysis and interpretation of poetry in high school. I start with some thoughts about the status of interpretation in didactics and literature studies in schools to show and contextualize the complicated history of shaping the reading and understanding skills of students and the methods that have been utilized to check them from the 1970s until today. I am especially interested in issues around composing an interpretive statement, especially in the ability of a student to harmonize their reading and writing, their ability to capture in text their own thoughts and reflections. I focus my attention on the comparative interpretation of two poems and recall the accomplishments of Bożena Chrząstowska, looking at her position on this topic from the perspective of didactics today.
PL
Tematem wypowiedzi jest szkolna interpretacja tekstu, zwłaszcza analiza i interpretacja utworów poetyckich w szkole średniej. Wychodzę od refleksji na temat statusu interpretacji w literaturoznawstwie i dydaktyce szkolnej, by na tym tle pokazać skomplikowane dzieje kształcenia umiejętności odbiorczych uczniów i sposobów ich sprawdzania od lat 70. ubiegłego wieku po dzień dzisiejszy. Szczególnie interesują mnie kwestie dotyczące budowania wypowiedzi interpretacyjnej, zwłaszcza umiejętność zharmonizowania czytania z pisaniem, tekstowego ujmowania własnych refleksji przez ucznia. Najwięcej uwagi poświęcam interpretacji porównawczej dwóch wierszy, przypominam tu dokonania Bożeny Chrząstowskiej i oceniam jej propozycje z perspektywy współczesnej dydaktyki.
7

Pierwsza i druga edycja „Trenów” Jana Kochanowskiego a wybór podstawy wydania naukowego

84%
Krzywy R.
Pamiętnik Literacki
|
2024
|
vol. 115
|
issue 1
101-121
PL
Wbrew dotychczasowym wydawcom „Trenów”, którzy na ogół przyjmowali, że wznowienie zbioru z 1583 roku to publikacja adiustowana przez Jana Kochanowskiego, autor artykułu dowodzi, że poprawniejszy jest pierwodruk z 1580 roku, a poeta w żaden sposób nie uczestniczył w przygotowaniu ostatniej za swego życia edycji lirycznego arcydzieła. Przesłanek do tych twierdzeń dostarcza szczegółowe porównanie wznowienia z zakupionym przez Waldemara Łysiaka unikatem pierwszego odbicia, którego reprodukcję pisarz udostępnił w 2001 roku (dwa znane przed drugą wojną światową egzemplarze uległy zatracie). Skolacjonowanie obu wydań wykazało rozmaite rozbieżności (m.in. błędy rytmu i rymowania), co każe uznać editio princeps za wersję przygotowaną o wiele staranniej, bliższą nawykom językowym autora. Ona też powinna stać się podstawą przyszłych wydań naukowych.
EN
Although to this day the editors of “Treny” (“Laments”) largely admitted that the 1583 reprinting was revised by Jan Kochanowski, the author of the paper argues that the 1580 first issue is more accurate and that the poet by no means took part in the preparation of this masterpiece’s last impression before his death. Evidence to support his claim is provided by a detailed comparison of the republication with the unique first version purchased by Waldemar Łysiak that the writer rendered available in 2001 (two copies known before the World War II perished). Collation of the two specimens reveals various discrepancies (e.g. errors in rhythm and rhyming) which makes the researcher consider editio princeps as more diligently prepared and closer to Kochanowski’s language habits. Eventually, it should serve as a basis for future scientific publications.
8
Publication available in full text mode
Content available

Włodzimierz Odojewski’s writing archive in the light of genetic criticism. Initial study

71%
Krystek J., Nawrot J., Nowakowska D.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2019
|
vol. 55
|
issue 4
131-145
PL
Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza obejmuje prezentację zbiorów Archiwum Włodzimierza Odojewskiego w Poznaniu i refleksję nad metodą twórczą pisarza, a druga przedstawia zarys perspektyw badawczych w dziedzinie krytyki genetycznej, które otwierają zgromadzone w tymże archiwum materiały. Autorzy zastanawiają się nad tym, jak można badać maszynopisy i rękopisy pisarza oraz jak powinno się opracowywać je edytorsko, mając na uwadze indywidualny sposób pracy Odojewskiego.
EN
The article consists of two parts. The first includes a presentation of the records collected in the Archive of Włodzimierz Odojewski in Poznań and a reflection on the writer’s creative method. The second part presents an outline of research prospects in the field of genetic criticism, which opens materials gathered in that archive. The authors discussed how to study typescripts and manuscripts of the writer and how editors should prepare them, bearing in mind Odojewski’s specific work method.
9
Publication available in full text mode
Content available

“Manuscripts don’t burn:” The reconstruction of the text of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota

67%
Madyda A.
Forum Poetyki
|
2023
|
issue 32
EN
The article is devoted to the reconstruction of the missing fragments of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota. Expert knowledge of Haupt’s entire oeuvre and style, characterized by recurring motifs and corresponding expressions, was the basis for the reconstruction. The context of the reconstructed gap as well as grammatical and stylistic considerations were also taken into account in the reconstruction process.
PL
Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji brakujących fragmentów opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota, której dokonano na podstawie znajomości całego dorobku pisarskiego, charakteryzującego się powtarzalnością motywów i odpowiadających im sformułowań językowych. Przy wyborze konkretnej leksyki kierowano się również najbliższym kontekstem rekonstruowanego miejsca oraz względami gramatycznymi i stylistycznymi.
10

Tekst „edytorski” czy „wieloautorski”. Kilka uwag o heterogeniczności edytorstwa naukowego

67%
Bem P.
Pamiętnik Literacki
|
2020
|
vol. 111
|
issue 4
19-30
PL
Artykuł dotyczy teoretycznych i praktycznych problemów edytorstwa naukowego. Autor w szczególności skupia się na metodologicznej polaryzacji edytorstwa na świecie. Przedstawione argumenty przekonują, że nie istnieje i nie będzie istnieć jeden sposób uprawiania edytorstwa, a dążenia do ustalenia uniwersalnych metod stosowanych w tej dyscyplinie nie mogą przynieść skutku. Różne są bowiem – jak twierdzi autor – cele, jakie wyznaczają swojej pracy edytorzy, oraz rozbieżne stosowane przez nich definicje podstawowych pojęć, będących fundamentem i determinantem rozwiązań praktycznych. Na podstawie tekstologicznej historii wydania „Podróży Gulliwera” autor przekonuje, że edytor, chcący przygotować współczesną edycję tego tekstu, niezależnie od reprezentowanej opcji metodologicznej, stanie przed zadaniem karkołomnym, którego wynik nie będzie mógł satysfakcjonować wszystkich czytelników.
EN
The article refers to the theoretical and practical problems of scholarly editing. The author primarily focuses his attention on the methodological polarisation of editing in the world. The presented arguments convince that there is not, and never will be, a single mode of editing practice, and striving to formulate universal methods within this discipline cannot be conceived. There are various aims, as the author claims, with which the editors equip their work, and so dissimilar are definitions of the central notions that establish ground and determine the practical solutions. As based on the textological history of “Gulliver’s Travels”, the author assures that the editor wishing to prepare a contemporary edition of the text faces a challenging task, the result of which will fail to satisfy all the readers.
11
Publication available in full text mode
Content available

Przedmowy do Ewangelii bł. Teofilakta Bułgarskiego w cyrylickich tetraewangeliach lwowskich

67%
Ostapczuk J.
Rocznik Teologiczny
|
2018
|
vol. 02
155-173
PL
Artykuł został poświęcony badaniom tekstologicznym Przedmów do Ewangelii autorstwa bł. Teofilakta Bułgarskiego w cyrylickich starych drukach ze Lwowa. Te cztery krótkie teksty, które poprzedzają każdą z Ewangelii, zostały poddane analizie tekstologicznej. Wskazała ona, że tekst wszystkich tetraewangelii ze Lwowa został poddany niewielkiej redakcji, a szczególności ten w wydaniach Michała Ślozki. Podane zostały wszystkie warianty tekstologiczne charakterystyczne dla tetrów lwowskich.
EN
The article is devoted to the textology of the Introductions to the Gospels by St. Theophylact, Archbishop of Bulgaria, in early printed Cyrillic tetraevangelions from Lviv. Th ese four short texts that precede every Gospel book have been analyzed from a textological point of view. It has been proven that all tetraevangelions from Lviv have undergone some editing, in particular in the Gospels published by Michal Slozka. All textological variants that are characteristic to the tetras from Lviv have been enumerated.
12
Publication available in full text mode
Content available

Perykopy liturgiczne okresu po święcie Pięćdziesiątnicy w dwu serbskich apostołach-ewangeliarzach krótkich (Sv-17 i KM-512)

67%
Ostapczuk J.
Rocznik Teologiczny
|
2012
|
vol. 54
|
issue 1-2
31-68
EN
The article is devoted to two Serbian Apostol-Gospel abbreviated lectionaries, from collections: the Russian State Library in Moscow, P.I. Sevastianov collection (f. 270), no. 17 (Sv-17) and Bulgarian National Library (St.St. Cyril and Methodius) in Sofia, no. 512 (KM-512). The collation of liturgical readings from the Gospel of Matthew (from second period of Synaxarion (after Pentecost)), based on 70 manuscripts, has shown that these two Cyrillic manuscripts have unusual textual readings (translation, additions, omissions, harmonizations, etc.) that are characteristic only for these two lectionaries. On this basis Sv-17 and KM-512 can be classified as textologically homogeneous manuscripts with common archetype.
13

Каллиграфическое письмо Ф. М. Достоевского в рукописях к роману "Преступление и наказание"

67%
Баршт К.
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej
|
2018
|
vol. 24: Nie tylko wiersz, nie tolko roman. Literatura polska i rosyjska w kontekście gatunków literackich
242-287
PL
Artykuł poświęcony jest opisowi kaligraficznych zapisów F.M. Dostojewskiego, które znajdują się w jego notesach i powstały w trakcie pracy nad powieścią "Zbrodnia i kara". Zapisy te nie znalazły się w wydaniu dzieł wszystkich pisarza (Leningrad 1972-1990), odgrywają jednakże ważną rolę w powstawaniu znaczeń, istotnych dla budowania fabuły i wymowy powieści. W prezentowanym tekście materiał ten został wykorzystany w postaci facsimile; kaligramy Dostojewskiego zinterpretowano także w kontekście danej stronicy notatek (wyjaśniając znaczenia sąsiadujących z nimi zapisów) oraz w szerszym kontekście twórczości pisarza w latach sześćdziesiątych XIX wieku.
EN
The article is devoted to the description of calligraphic notes of F.M. Dostoevsky as found in his notebooks, which came into being during his work on the novel Crime and Punishment. The notes were not included in the author’s complete works edition (Leningrad 1972-1990), however they play an important role in the formation of meanings crucial to building the plot and message of the novel. In the present text, the material has been used in the form of facsimiles. Dostoevsky’s calligrams have also been interpreted in the context of the given page of the notes (explaining the meanings of their neighbouring annotations), as well as in the wider context of the author’s work in the 1860s.
14
Publication available in full text mode
Content available

Cyrylickie pergaminy MS Fragm. 244 ze zbiorów Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie

51%
Wołoszczenko S.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2022
|
vol. 16
|
issue 4
439-478
EN
This article is devoted to the recently attributed eight parchment strips stored in the Сollection of the Archdiocese Archives in Gniezno (MS Fragm. 244). These fragments have not previously appeared in the scientific literature, so the main purpose of this publication is to inform the scientific community about the new sources and their introduction into circulation. All the bits are written with the Ustav script. These fragments were separated from two different Church Slavonic codices as the analysis of handwriting and the content has shown. Six strips belong to the one manuscript with the text from the New Testament. These are two incomplete passages from Eph 3,14–21 and Eph 4,14–16, that allow identifying the original codex as Apostol Aprakos. Two other strips from the liturgical codex. They contain excerpts from prayers, which were read at the evening service on the eve of the feast of the Trinity. The attribution of the content of these two strips has allowed us to consider them an additional part of the Liturgiсon. Those fragments may be dated to the 12th – 13th centuries according to the studies of the material side of the pieces, palaeography of scripts, graphic and orthographic identification, and linguistic features.
15
Publication available in full text mode
Content available

Забельскі рукапісны зборнік: праблемы атрыбуцыі і тэксталогіі

51%
Хаўстовіч М.
Acta Albaruthenica
|
2021
|
issue 21
53-69
PL
Artykuł omawia historię zabialskiego zbioru rękopisów, problemy z odczytaniem jednego z jego tekstów – słynnej Komedii autorstwa Kajetana Moraszewskiego. Stawiane są pytania: czy klasztor Dominikanów Zabielskich miał kolegium – instytucję edukacyjną dla dzieci zamożnej szlachty – i teatr? Naszym zdaniem w Wołyńcach znajdowało się skryptorium – rodzaj centrum przygoto¬wania i przepisywania „ćwiczeń” do szkolenia duchownych Zakonu Domini¬kanów. Uważnie analizując zabialski rękopis z 1787 r. doszliśmy do wniosku, że nie może to być ani autograf K. Moraszewskiego, ani autograf M. Ciecierskiego. Kolejne pytanie, na które historycy literatury będą musieli odpowiedzieć sobie: czy Wolność w niewoli i Komedii to utwory K. Moraszewskiego lub teksty, które on przygotował (zebrał, komponował, przerabiał itp.) na zajęcia ze studentami z poetyki lub retoryki?
BE
У артыкуле разглядаецца гісторыя забельскага рукапіснага зборніка, праблемы расчытання аднаго з ягоных тэкстаў – славутае Камедыі, аўтарам якое лічыцца Каятан Марашэўскі. Ставіцца пытанне: ці існаваў пры Забель-скім дамініканскім кляштары калегіум – навучальная ўстанова для дзяцей заможнае шляхты – і тэатар? На нашую думку, у Валынцах “дзейнічаў” скрыпторый – своеасаблівы асяродак па падрыхтоўцы і перапісванні “прак-тыкаванняў” дзеля навучання клерыкаў дамініканскага ордэна. Уважліва прааналізаваўшы забельскі рукапіс 1787 г., мы прыйшлі да высновы, што ён не можа з’яўляцца ні аўтографам К. Марашэўскага, ні аўтографам М. Цяцер-скага. Чарговае пытанне, на якое неабходна будзе адказаць гісторыкам літаратуры: Вольнасць у няволі і Камедыя – гэта ўласныя творы К. Марашэўскага ці тэксты, якія ён падрыхтаваў (сабраў, склаў, перапрацаваў і інш.) дзеля заняткаў са студэнтамі на лекцыях паэтыкі альбо рыторыкі?
EN
The article examines the history of the Zabelsky manuscript collection, the problems of reading one of its texts – the famous Comedy, authored by Kayatan Marashevsky. The question is: did the Zabelsky Dominican Monastery have a college – an educational institution for the children of the wealthy nobility – and a theatre? In our opinion, in Walyncy there was a scriptorium – a kind of center for the preparation and rewriting of "exercises" for the training of clerics of the Dominican Order. Carefully analyzing the Zabel manuscript of 1787, we came to the conclusion that it can be neither an autograph of K. Marashevsky nor an autograph of M. Tetersky. Another question that will have to be answered by literary historians: Are Liberty in Captivity and Comedy are K. Marashevsky's own works or texts that he prepared (collected, composed, reworked, etc.) for classes with students in lectures on poetry or rhetoric?
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.