Search results

1

Od fluoryzacji wody do Iluminatów, czyli o strukturze teorii spiskowych. Recenzja książki: Struktura Teorii Spiskowych. Antologia pod red. Franciszka Czecha Wydawnictwo NOMOS, Kraków 2014.

100%

Stefański R., Katedra Socjologii Polityki i Moralności I. S., Robert Stefański – mgr j. a. I. N. i. K. S. P. K. W. r. u. t. m. w. I. S. W. E.-S. U. Ł. O. j. d. w. K. S. P. i. M. I. S. U. Ł. W. t. s. d. n. k. s. n. r. n. m. i. g. s. i. w. k. n. p. s., stefanski.robert@gmail.com

Władza sądzenia

|

2015

|

vol. 5. Bezpieczeństwo Między sądzeniem a stanem rzeczy

2

Psychologiczne źródła teorii spiskowych

38%

Guzowski J., Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2016

|

vol. 33 (2)

EN

Conspiracy theory, according to the definition proposed by Sunstein and Vermeule is an effort to explain some event or practice by reference to the machinations of powerful people, who attempt to conceal their role (at least until their aims are accomplished). In this article I would like to present cognitive mechanisms that make some people prefer conspirational thinking. To explain the source of conspiratorial thinking and the emergence of conspiracy theories I will use distinction introduced by Wiktor Stoczkowski between productive and limited rationality. This mechanism can explain the adoption of beliefs underlying limited rationality.

3

Permacrisis, Conspiracy Stories and Metaphors

32%

Musolff A.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2023

|

vol. 8

|

issue 1

5-21

PL

Opowieści spiskowe (znane również jako „teorie spiskowe”) utrzymują, że dostarczają prawdziwych i jednoznacznych odpowiedzi na doświadczenia kryzysowe i rozwijają się w połączeniu z tymi ostatnimi: im więcej kryzysów, tym więcej spisków! Nic więc dziwnego, że niedawnym, rozległym i wielopoziomowym kryzysom towarzyszyła kakofonia „modnych” opowieści, w których kryją się spiski, m.in. dotyczące COVID-19, zmiany klimatu, migracji, stagnacji gospodarczej i konfliktów zbrojnego. Te opowieści spiskowe łączą się z globalnymi teoriami spiskowymi (np. Great Reset, QAnon), a także z lokalnymi gwałtownymi protestami opartymi na teoriach spiskowych na poziomie krajowym lub regionalnym. Pomimo braków merytorycznych i logicznych, które często są wskazywane, teorie spiskowe mają dwie istotne zalety. Jedną jest ich struktura narracyjna, stanowiąca „rozwiązanie” pewnego narracyjnego „problemu”, utożsamianego z omawianym kryzysem. Opowiadają rzekomo tajną historię, która „wyjaśnia” obecny kryzys i na jej podstawie dają wgląd w innowacyjne rozwiązanie. Drugą zaletą jest ich przenośne, niedosłowne sformułowanie w formie metaforycznych i metonimicznych scenariuszy, co pozwala użytkownikom na mentalne anulowanie części swoich opowieści, gdy zostaną one zdemaskowane jako nieprawdziwe, a tym samym zachowanie opowieści, jako całości. Artykuł zawiera korpusową analizę użycia metafor w opowieściach spiskowych na temat COVID-19 w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i Niemczech. Wyjaśnia ich funkcję i szkicuje perspektywy dalszych badań. Omawia również szanse „przeformułowania” wzbogaconych metaforą opowieści spiskowych podczas (perma-)kryzysów i argumentuje, że takie przedsięwzięcie nie może ograniczać się do sprawdzania i poprawiania faktów. Zamiast tego należy wziąć pod uwagę atrakcyjność narracyjną opowieści spiskowych, opartą na ich przenośnej strukturze, aby tym samym ujawnić ich potencjalnie katastrofalne konsekwencje polityczne i społeczne.

EN

Conspiracy stories (also known as ‘conspiracy theories’) pretend to provide truthful and unambiguous responses to crisis experiences and thrive in conjunction with the latter: the more crises, the more conspiracies! Hence, it is no surprise that the recent, extended and multi-level crises have been accompanied by a cacophony of ‘trending’ stories that see conspiracies behind, e.g. COVID-19, climate change, migration, economic stagnation and military conflicts. These conspiracy stories link up with global master-conspiracies (e.g. Great Reset, QAnon) as well as with localised violent protests based on conspiracy stories at national or regional levels. Despite their oft-lamented factual and logical deficiencies, conspiracy stories have two important assets. One asset is their narrative structure that presents a ‘solution’ to the narrative ‘problem’, which is identified with the topical crisis. They tell a supposedly secret back-story that ‘explains’ the current crisis and, based on it, provide a glimpse of an innovative solution. Their second asset is their figurative, non-literal formulation in terms of metaphor scenarios and metonymies, which enables users to mentally cancel part of their stories when they are exposed as untrue, and thus to maintain the story as a whole. The article provides a corpus-based analysis of metaphor use in conspiracy stories about COVID-19 in the UK, America and Germany. It explains their function and sketches perspectives for further research. It also discusses the chances of “reframing” metaphor-enhanced conspiracy stories during (perma-)crises and argues that such an endeavour must not restrict itself to fact-checks and -corrections. Instead, the narrative appeal of conspiracy stories, based on their figurative structure, needs to be taken into account, in order to expose their potentially disastrous political and social consequences

4

Izolacja i komunikacja. Rodzaje izolacji i towarzyszące im deficyty komunikacyjne

32%

Wasilewski J.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2021

|

vol. 27: IZOLACJA I KOMUNIKACJA – ROZWAŻANIA NAD FORMAMI KOMUNIKACJI LITERACKIEJ I KULTUROWEJ

9-23

EN

The article considers various types of isolation and the communication deficits that characterize them. Taking into account oppositions: individual-collective and willcoercion, the following four isolation situations could be created: when a group isolates itself from others (stronghold), when a group isolates individuals from itself (prison), when an individual isolates itself from others (hermitage) and when an individual is not able to integrate with others (wilderness). These four situations have consequences in how a person communicates, gaining control over the environment, and how he deals with problems through the interpretation of events. These situations are also associated with a specific body of knowledge and the ability to dispose of it, and the ability to regulate relationships with others. As examples of the intersection of these categories – knowledge and relations – the article cites the fate of doctors in a pandemic and conspiracy theories related to it, as well as key cases of certain problems in communication, such as the case of Kaspar Hauser or Japanese hikikomori.

5

Masoneria w dyskursie polskich środowisk prawicowych po 1989 roku

32%

Strutyński M.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2018

|

vol. 25

164-179

EN

Contemporary anti-masonic circles in Poland are noticeable on the political scene. There are numerous publications, both books and articles in right-wing magazines. Ideological schemas present in pre-war journalism of hostile freemasonry are still used. The situation in the Catholic Church is particularly interesting, especially in connection with the changes that take place in it from the Second Vatican Council, which is critically assessed by the Antimony community. Important elements in the anti-masonic discourse are issues related to globalization and the development of the European Union. Critics attribute these phenomena to the construction of the Masonic world government (New World Order).

6

Conspiratio maligna w naczyniu, czyli globalne teorie spiskowe a sceptycyzm

32%

Makuła S.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2021

|

vol. 56

53-73

EN

The paper presents a comparison of a particular type of conspiracy theory, the so-called global malevolent conspiracy theory, with Hilary Putnam’s famous thought experiment concerning brains in a vat. Holding the belief that there is such a thing as a malevolent conspiracy places one in a position similar to the aforementioned brain in a vat situation. This is a result of conspiratio maligna’s unrestricted ability to influence, control, or even to create every aspect of our social, political and economic life. The unlimited power of such a mysterious organization is the reason why its victims cannot trust anyone, including their government, scientists, or even other conspiracy theorists. Literally every man, woman and institution are suspected of being bribed, controlled or intimidated by conspiracy. There is only one possible solution to this situation, and it is to remain skeptical about everything.

PL

Celem artykułu jest porównanie szczególnej odmiany teorii spiskowych, tzw. globalnej teorii spiskowej do sławnego eksperymentu myślowego autorstwa H. Putnama o mózgach w naczyniu. Uznanie istnienia złowrogiego spisku światowego stawia wierzącą weń osobę w podobnej sytuacji do tej, w której znajduje się człowiek próbujący rozstrzygnąć, czy jest mózgiem w naczyniu. Dzieje się tak, ponieważ conspiratio maligna ma niczym nieograniczoną moc wywierania wpływu, kontrolowania, a nawet tworzenia dowolnych aspektów naszego społecznego, politycznego i ekonomicznego życia. Wszechmoc tej tajemniczej organizacji jest powodem, dla którego jej ofiary nie mogą nikomu ufać, ani rządowi, ani naukowcom, a nawet innym wyznawcom teorii spiskowych. Wszystkich – ludzi i instytucje – podejrzewa się o to, że są przekupieni, kontrolowani lub zastraszeni przez spisek. Zachować sceptycyzm wobec wszystkiego, to jedyne wyjście z tej sytuacji.

7

Superroznosiciele wątpliwości. Sceptycyzm i teorie spiskowe w dobie koronawirusa

32%

Wróblewski M.

Dyskurs & Dialog

|

2020

|

vol. II

|

issue 4 (6)

23-41

EN

In the article, using the metaphor of a super-spreader, the phenomenon of spreading scepticism about science and medical expertise was analysed. The author wants to show that in the debate on the coronavirus, specific actors contribute to the dissemination of negative beliefs about the virus. In the first part of the text, earlier cases of conspiracy theories and attempts to delegitimize medical knowledge are mentioned, showing that these are quite frequent reactions to epidemics. The second part of the text analyzes the statements made by politicians related to the Sars-Cov-2 pandemic in order to show why they play the role of the super-spreaders of doubts.

PL

W artykule używając metafory superreroznosiciela zanalizowano zjawisko rozprzestrzeniania się sceptycyzmu wobec nauki i ekspertyzy medycznej. Autor chce pokazać, że w debacie na temat koronawirusa konkretni aktorzy przyczyniają się do utrwalania negatywnych przekonań na temat samego wirusa, jak i sposobów jego okiełznania. W pierwszej części tekstu przywołane zostały wcześniejsze przypadki teorii spiskowych i prób delegitymizowania wiedzy medycznej, pokazując, że są to dość częste reakcje na epidemie. W drugiej natomiast dokonano analizy wypowiedzi medialnych polityków Konfederacji związanych z pandemią Sars-Cov-2, by pokazać, dlaczego odgrywają oni rolę tytułowych superroznosicieli wątpliwości.

8

Teorie spiskowe na temat wojny w Ukrainie

32%

Jankowiak A.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2022

|

issue 4

27-47

EN

The Russian invasion of Ukraine is unprecedented in recent history. Since the end of February 2022, fights have been taking place not only in Ukraine, but also in the media space, where all kinds of fake news are used, especially by Russians. Conspiracy theories play an important role in Russian disinformation campaigns. They are more or less likely but their impact on social attitudes should not be underestimated, as could be seen in recent years in the BREXIT referendum or the presidential elections in the United States. This article analyzes the conspiracy theories used by Russian propaganda during the invasion of Ukraine and their impact on the attitudes of societies and even state policies.

PL

Rosyjska inwazja w Ukrainie jest bezprecedensowym wydarzeniem w najnowszej historii. Od końca lutego 2022 roku walki toczą się nie tylko na terytorium Ukrainy, ale też w przestrzeni medialnej, gdzie wykorzystywane są, zwłaszcza przez Rosjan, wszelkiego rodzaju fake newsy. W rosyjskich kampaniach dezinformacyjnych ważną rolę odgrywają teorie spiskowe. Są one mniej lub bardziej prawdopodobne, jednakże nie należy lekceważyć ich wpływu na postawy społeczne, co można było zaobserwować w minionych latach na przykładzie referendum, dotyczącego BREXIT-u czy wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. W niniejszym artykule zostaną przeanalizowane teorie spiskowe, wykorzystywane przez rosyjską propagandę w trakcie inwazji w Ukrainie oraz ich wpływ na postawy społeczeństw, a nawet na politykę państw.

9

Zaprzeczenie jako forma oswajania sytuacji kryzysowej . Teorie spiskowe wokół pandemii wywołanej koronawirusem wśród społeczności internetowych

32%

Veltzé K.

|

2021

|

vol. 4

|

issue 1

22-35

EN

The paper explores the problem of conspiracy theories about the pandemic caused by the SARS-CoV-2, commonly known as the coronavirus. These theories have become a way of responding to the crisis situation and it is the definition of this phenomenon that is the starting point for further considerations. Later in the paper, we outline the role of the media in the era of the pandemic. We also define a conspiracy theory as a means to deny the situation as well as describe the most popular Internet conspiracy theories in Poland. The last part of the paper focuses on selected groups existing within Facebook, members of which are called "coronasceptics". In addition to observing the behavior of such communities, we also analyze the topics discussed by their most active members. Finally, we indicate the effects of creating and disseminating conspiracy theories about the coronavirus.

PL

Artykuł porusza problematykę teorii spiskowych koncentrujących się wokół pandemii spowodowanej wirusem SARS-CoV-2, potocznie zwanym koronawirusem. Teorie te stały się sposobem reakcji na doświadczenie sytuacji kryzysowej i to właśnie jej zdefiniowanie stanowi punkt wyjścia dla rozważań. W dalszej części została nakreślona rola mediów w dobie pandemii. Teoria spiskowa jako sposób zaprzeczenia zaistniałej sytuacji została zdefiniowana wraz ze wskazaniem i scharakteryzowaniem najbardziej popularnych koncepcji w polskiej przestrzeni internetowej. Ostatnia część artykułu skupia się na wybranych grupach istniejących na portalu społecznościowym Facebook, których użytkownicy uzyskali miano „koronasceptyków”. Oprócz obserwacji ruchu wśród tego typu społeczności, analizie poddano tematykę, jaką poruszają w postach najbardziej aktywni internauci. Na koniec wskazane zostały skutki tworzenia i rozpowszechniania teorii spiskowych związanych z koronawirusem.

10

The Antichrist and His Plot Against Russia: Conspiracy Theories and Eschatology

32%

Dolińska-Rydzek M.

Colloquia Humanistica

|

2022

|

issue 11

1-18

PL

We współczesnej Rosji, podobnie jak w innych krajach, można zaobserwować rosnącą popularność teorii konspiracyjnych. Wiele osób jest przekonanych, że wydarzenia takie jak rewolucja bolszewicka, II wojna światowa czy upadek ZSRR nie były wynikiem przypadku, lecz skomplikowanego spisku, którego celem jest zniszczenie Rosji. W zależności od potrzeb politycznych wróg spiskujący przeciw Rosji ma twarz Żyda, muzułmanina, masona, oligarchy lub liberała, działającego zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz kraju. Co ciekawe, wielu rosyjskich prawosławnych fundamentalistów zdaje się wierzyć, że spisek przeciw Rosji nie jest dziełem ludzi, lecz Antychrysta – ostatecznego wroga chrześcijaństwa, który nie tylko uosabia wszelkie zło, ale też zwiastuje rychły koniec świata. W niniejszym artykule, odwołując się do dosłownego znaczenia greckiego słowa apokalypsis, czyli „odsłaniać, ujawniać”, zamierzam wykazać narracyjną bliskość teorii konspiracyjnych i dyskursów apokaliptycznych oraz omówić ich implikacje w kontekście debaty publicznej we współczesnej Rosji.

EN

In post-Soviet Russia, there is a relatively widespread conviction that events such as the Bolshevik Revolution, World War II, and the collapse of the Soviet Union were not the results of historical contingency but of a complex vicious plot exercised by some evil forces aiming to destroy Russia. Depending on political needs, the enemy plotting against Russia has the face of a Jew, Muslim, Freemason, oligarch, or liberal, operating both from outside and inside of the country. Interestingly, many conservatives and religious fundamentalists seem to believe that the plot against Russia is orchestrated not by human agents but by the embodiment of all evil and the herald of the end of the world – the Antichrist. In my paper, I will address these beliefs and discuss the proximity between conspiracy theories and eschatological discourses. Referring to the literal meaning of the Greek word apokalypsis (to disclose, to unveil), I will attempt to explain the role of apocalyptic and conspiratorial narratives that offer to reveal the hidden reality behind what ordinary people can see. Also, I will demonstrate their implications in the broader context of the public discourse in contemporary Russia.

11

Tajemnica obrazu. Czescy pisarze prowadzą śledztwo w świecie sztuki

26%

Gawarecka A.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 13

6-23

EN

The structural parameters for crime literature have been the subject of numerous overviews, critical essays, and recapitulations. Yet the renaissance of this literature unfolding today calls for new interpretations. To be more specific, this renaissance takes place in a climate of postmodern penchants for popular narrative and structural schemas, a blending of genre categories, and a predilection for heterogeneous discourses. This very fact should compel us to reflect on the factors contributing to the thriller’s appeal as a genre form that writers so often evoke to provide the reader with a fictional and “deep” statement on the various deficits of the contemporary world. In Czech literature, prose writers such as Roman Ludva and Miloš Urban have taken cues from Umberto Eco and Dan Brown’s tendencies to experiment with well-worn narrative strategies, as well as their local tradition (the tales of the 19th-century neoromantic Jakub Arbes). Following suit, Ludva and Urban embed the templates of the thriller in a broadly organized interrogation of the contemporary condition of art. Simultaneously, using the strategy of “amplified” intersemiosis, they impart an autothematic dimension to their narratives.

PL

Reguły konstrukcyjne literatury kryminalnej doczekały się licznych opisów, opracowań i rekapitulacji. Dzisiejszy renesans tej literatury wywołuje jednak potrzebę nowych odczytań i, zwłaszcza że odbywa się w atmosferze postmodernistycznej pobłażliwości dla korzystania z popularnych schematów fabularnych i konstrukcyjnych, mieszania kategorii gatunkowych oraz predylekcji do heterogenizacji dyskursów, zmusza do zastanowienia się nad przyczynami atrakcyjności thrillera jako formy genologicznej, po którą nierzadko sięgają pisarze, by zaprezentować czytelnikowi fikcjonalną wypowiedź „pogłębioną” o diagnozowanie rozmaitych mankamentów nowoczesnego świata. W literaturze czeskiej prozaicy Roman Ludva i Miloš Urban, zainspirowani nie tylko Ecowsko-Brownowską grą z utartymi rozwiązaniami fabularnymi, lecz także tradycją rodzimą (opowiadaniami dziewiętnastowiecznego neoromantyka, Jakuba Arbesa), wpisują szablony „dreszczowca” w szeroko zakrojoną dyskusję na temat współczesnej kondycji sztuki i jednocześnie – dzięki strategii „wzmożonej” intersemiotyczności – nadają swym narracjom wymiar autotematyczny.

12

Critical Thinking in the “Post-Truth” Era

26%

Pukhta I.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2019

|

vol. XVI (2019)

|

issue 1: Filozofia: Lwów-Preszów-Rzeszów

67-76

EN

The aim of the present essay is mainly to deconstruct the contemporary turn of post-truth politics by examining the various phenomena to the point where post-truth’s Weltanschauung challenges the boundaries between veritas and fake news’ reduction as an intellectual voyage into/of the voiceless cultivation of emotional policy in view to destroy an establishing worldly tradition of critical thinking reclaiming a transformative appraisal of new “datum” to believe and to develop the notion of the rationality which likewisely has constructed the multileveled responsibility of truth toward the generations of humanity to come. In our research we wish to interrogate the inner and outward faces of post-truth phenomena, their fakes and acts of simulating truth.

PL

Celem niniejszego eseju jest przede wszystkim dekonstrukcja roli krytycznego myślenia we współczesnej idei post-prawdy poprzez zbadanie różnych fenomenów dotyczącej danego zjawiska. Horyzont światopoglądowy (Weltanschauung), oceniając granice między prawdą a fałszywą redukcją treści wiadomości w zakresie kultywacji polityki emocjonalnej, ma na celu odnalezienie możliwości transformacyjnej oceny nowej „bazy danych”, aby uwierzyć i podobnie pokazać metodę post-prawdy, która przyjmuje istnienie jednej irracjonalnej metody w społeczeństwie. Stąd w niniejszej pracy Autor zastanawia się, czy zjawisko post-prawdy jest wiarygodną i systematyczną propozycją krytyczną na uzasadnienie norm społecznych. Czy stosowanie warunków tejże post-prawdy pozwala na bezbłędność w podejmowaniu decyzji w różnorodnych sytuacjach moralnych? W tych badaniach celem jest przeanalizowanie wewnętrznego i zewnętrznego oblicza zjawisk post-prawdy, ich podróbki oraz aktów symulowania prawdy.

RU

Целью данного эссе является, прежде всего, деконструкция роли критического мышления в современной идее пост-правды путем изучения различных явлений, связанных с данным явлением. Мировоззренческий горизонт (Weltanschauung), оценивая границы между правдой и ложным сокращением содержания сообщений в области культивирования эмоциональной политики, направлен на то, чтобы найти возможность трансформационной оценки новой «базы данных», чтобы поверить и аналогичным образом показать метод пост-правды, который принимает существование одного иррационального метода. в обществе. Поэтому в этой статье автор занимается вопросом: является ли феномен пост-правды надежным и систематическим критическим предложением для обоснования социальных норм? Позволяет ли применение условий этой пост-правды безошибочно принимать решения в различных моральных ситуациях? В этих исследованиях цель состоит в том, чтобы проанализировать внутреннее и внешнее лицо явлений пост-правды, их подделок и актов симуляции истины.

13

Plotki, dezinformacje i złośliwe informacje we współczesnym dyskursie o prawach człowieka

23%

Demczuk A.

Polityka i Społeczeństwo

|

2022

|

vol. 20

|

issue 3

18-35

EN

The contemporary discourse on human rights is a discourse in which its participants are using the language of polarization, exclusion and stigmatization towards various social groups, e.g. Ukrainians, women, migrants, refugees, LGBT. The inalienable and universal nature of human rights is being questioned as well as an equality before the law. In political communication, the language of discrediting political opponents is increasingly used, as well as the rhetoric of fear, aversion and hostility towards "strangers" is used. This is because the contemporary public discourse on human rights is increasingly infected with mis(dis)information and malicious information and its participants – from Kremlin propagandists to national agents of influence – use the manipulative infrastructure of social media.

PL

Współczesny dyskurs o prawach człowieka to dyskurs, w którym jego uczestnicy coraz częściej posługują się językiem polaryzacji, wykluczenia i stygmatyzacji wobec różnych grup społecznych, np.: Ukraińców, kobiet, migrantów, uchodźców, osób LGBT+. Podważana jest niezbywalność i powszechność praw człowieka, kwestionowana jest równość wobec prawa. W komunikacji politycznej używany jest coraz częściej język dyskredytacji oponentów politycznych, stosowana jest retoryka strachu, niechęci i wrogości wobec „obcych”. Dzieje się tak dlatego, iż dyskurs o prawach człowieka coraz skuteczniej jest infekowany mylnymi informacjami, dezinformacjami i złośliwymi informacjami, a jego uczestnicy – od propagandystów kremlowskich po krajowych agentów wpływu – wykorzystują manipulacyjną infrastrukturę mediów społecznościowych.

14

Saturation of the media with conspiracy narratives: content analysis of selected Polish news magazines

23%

Czech F.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2019

|

issue 2

151-171

PL

Artykuł ma trzy płaszczyzny: metodologiczną, teoretyczną i empiryczną. Punktem wyjścia do refleksji metodologicznej jest charakterystyka trzech głównych nurtów badawczych prowadzonych w ramach dynamicznie rozwijających się interdyscyplinarnych badań nad teoriami spiskowymi. Na takim tle omówiona jest analiza zawartości treści jako metoda badawcza pozwalająca w innowacyjny sposób uchwycić kluczowe zjawisko. W części teoretycznej przybliżona jest koncepcja narracji spiskowych w odniesieniu do potocznego rozumienia teorii spiskowych. Głównym celem części empirycznej jest określenie w jakim stopniu media są nasycone różnego rodzaju narracjami spiskowymi. Analiza obejmuje ponad 200 artykułów z dwóch opiniotwórczych tygodników („Sieci” i polska edycja „Newsweeka”), które znajdują się po dwóch stronach politycznego konfliktu w Polsce spolaryzowanych między innymi przez spiskowe podejrzenia dotyczące katastrofy prezydenckiego samolotu w 2010 roku w Rosji.

EN

The article has three dimensions: methodological, theoretical, and empirical. A point of departure for the methodological remarks is a characterization of the three main approaches in the vibrant interdisciplinary research field dealing with the phenomenon of conspiracy theories. In this context, the content analysis method is discussed as a promising approach to gain new data on conspiracy narratives. On the theoretical level, the concept of conspiracy narratives is discussed in reference to the popular understanding of the conspiracy theory. The main aim of the empirical part is determining to what extent the media are saturated with different kinds of conspiracy narratives. The analysis covers over 200 articles from two popular Polish news magazines (Sieci and the Polish edition of Newsweek) which occupy positions on opposite sides of the political divide in a society polarized, inter alia, by a conspiratorial suspicion that in 2010 an airplane carrying President Lech Kaczyński on board was deliberately crashed in Russia.

15

Wpływ pandemii na polską, bułgarską i czeską leksykologię w roku 2020 i na początku 2021

23%

Satoła-Staśkowiak J.

Językoznawstwo

|

2021

|

vol. 15

23-37

EN

I discuss the linguistic consequences of the current pandemic, such as the emergence of new words and/or an increase in the frequency of use of some pre-existing words, and issues linked to communication. The paper refers to the Polish, Bulgarian and Czech languages. A frequentative approach is applied. Although the outlined linguistic processes are global in nature, several key aspects differentiate the three chosen languages in terms of frequency (including the occurrence of words and functions of speech). The linguistic data was gathered using online resources, including: The National Corpus of Polish, the Czech National Corpus, the Bulgarian National Corpus, the Polish-Bulgarian-Russian parallel Corpus (co-authored by the author of this paper), popular word browsers (frazeo.pl, slowanaczasie) and digital dictionaries (miejski.pl), journalism and information programs, and some of the most recent academic literature.

PL

Przedmiotem uwagi są szybko następujące, podczas pandemii, konsekwencje językowe – leksykalne (nowe słowa, zwielokrotniona częstotliwość użycia istniejących słów) i komunikacyjne, stanowiące dla językoznawców ciekawą podstawę badań współczesnych języków, z których trzy: polski, bułgarski, czeski stały się fundamentem analizy i badań frekwencyjnych. Mimo, że omawiane procesy językowe mają charakter globalny, to tendencje leksykalne w poszczególnych językach, jak i funkcje mowy, realizowane są w różny sposób, z heterogenicznym natężeniem, dlatego warto przyjrzeć im się bliżej. Prezentowany w artykule materiał został wyekscerpowany z dostępnych w sieci i na bieżąco notujących jednostki języka źródeł. Były nimi korpusy językowe: Narodowy korpus języka polskiego, Bułgarski narodowy korpus, Czeski narodowy korpus, autorski Polsko-bułgarsko-rosyjski korpus równoległy, którego autorka artykułu jest współautorką i przeglądarki typu: frazeo.pl czy slowanaczasie oraz słowniki elektroniczne, np.: miejski.pl. Pomocne stały się polskie, bułgarskie i czeskie programy publicystyczne i informacyjne, a także najmłodsza, choć nieliczna, literatura naukowa.

Refine search results

Od fluoryzacji wody do Iluminatów, czyli o strukturze teorii spiskowych. Recenzja książki: Struktura Teorii Spiskowych. Antologia pod red. Franciszka Czecha Wydawnictwo NOMOS, Kraków 2014.

Psychologiczne źródła teorii spiskowych

Permacrisis, Conspiracy Stories and Metaphors

Izolacja i komunikacja. Rodzaje izolacji i towarzyszące im deficyty komunikacyjne

Masoneria w dyskursie polskich środowisk prawicowych po 1989 roku

Conspiratio maligna w naczyniu, czyli globalne teorie spiskowe a sceptycyzm

Superroznosiciele wątpliwości. Sceptycyzm i teorie spiskowe w dobie koronawirusa

Teorie spiskowe na temat wojny w Ukrainie

Zaprzeczenie jako forma oswajania sytuacji kryzysowej . Teorie spiskowe wokół pandemii wywołanej koronawirusem wśród społeczności internetowych

The Antichrist and His Plot Against Russia: Conspiracy Theories and Eschatology

Tajemnica obrazu. Czescy pisarze prowadzą śledztwo w świecie sztuki

Critical Thinking in the “Post-Truth” Era

Plotki, dezinformacje i złośliwe informacje we współczesnym dyskursie o prawach człowieka

Saturation of the media with conspiracy narratives: content analysis of selected Polish news magazines

Wpływ pandemii na polską, bułgarską i czeską leksykologię w roku 2020 i na początku 2021