Search results

1

The Archive, the Historian, and the Relationships of Change

100%

Cochrane C.

Pamiętnik Teatralny

|

2022

|

vol. 71

|

issue 2

35-54

PL

Archiwa powstają dzięki ludzkiej aktywności, której siłą napędową są indywidualne i/lub zbiorowe filozoficzne i ideologiczne systemy wartości i priorytety. Z tego wynika władza archiwów, powiązana zazwyczaj z kontrolą dostępu. Zbiory stale się rozwijają dzięki pozyskiwaniu kolejnych materiałów oraz wyczuleniu na zagrożenie zniszczeniem, rozpadem i utratą. Historia jest konstruowana i przekształcana dzięki relacjom między zasobami materialnymi a historykami. Autorka artykułu szerszą refleksję wyprowadza z doświadczenia w archiwum Birmingham Repertory Theatre Company, stanowiącego jeden z najważniejszych zbiorów poświęconych teatrowi regionalnemu w Wielkiej Brytanii, z którym łączą ją szczególnie intensywne relacje. Właśnie to archiwum stworzyło ją jako historyczkę teatru, najpierw w trakcie przygotowywania doktoratu, później – kolejnych publikacji. Artykuł problematyzuje również relacje między archiwum a historyczką kształtowane przez inne osoby: młodych badaczy akademickich oraz wolontariuszy-entuzjastów nieskrępowanych akademickimi ograniczeniami i wybierających materiały przemawiające do ich wyobraźni. Dzięki zainteresowaniom obu grup powstają nowe historie, z których część bezpośrednio podważa wcześniejsze założenia i priorytety, a także prowokuje nowe pytania. Jeśli kluczowe pytanie ontologiczne dotyczy natury rzeczywistości, to co jest bardziej realne – archiwum i jego zawartość, czy tworzone historie? W jaki sposób relacje powstałe w wyniku spotkań z materiałami archiwalnymi – rodzące poczucie własności lub potencjalnej utraty – funkcjonują w historiografii, w procesie tworzenia i przekształcania zapisu historycznego?

EN

Archives come into existence through human agency driven by individual and/or collective philosophical and ideological value systems and priorities. As such, they are sites of power and usually controlled access. They continue to grow through the acquisition of more materials and maintain vigilance in the face of the constant threat of damage, decay, and loss. Out of the relationships formed between their material resources and historians, history is made and remade. This article draws on the archive of the Birmingham Repertory Theatre Company, one of the most substantial collections dedicated to a regional theatre in the UK, with which the author has had a particularly intense relationship. In the course of decades of engagement, firstly through doctoral research and then subsequent publications, Rep’s archive produced the author as a theatre historian. The article also problematizes the relationships formed by other individuals: new young academic researchers and volunteering enthusiasts, untroubled by academic restraints, keen to delve and select material which speaks to their preferences. Out of both constituencies of interest, more new histories are made, some of which directly challenge previous assumptions and priorities, provoking new questions. If a key ontological question concerns the nature of reality, which is more real: the archive and its contents or the histories which are made? How do the relationships forged through material archival encounters-relationships which generate feelings of ownership or potentially loss-function historiographically as the historical record is made and remade?

2

Szklane domy Mieczysława Rulikowskiego: U początków powojennej nauki o teatrze

100%

Krasiński E.

Pamiętnik Teatralny

|

1983

|

vol. 32

|

issue 4

483-518

EN

This article presents the role of Mieczyslaw Rulikowski (1881-1951) in the process of shaping and institutionalizing postwar theater studies in Poland. The author highlights the scholar's contributions to the development of book studies and the modernization of bibliography, as well as the significance of his archive and library for the advancement of theater studies. He also discusses his activities for the organization of theater studies, the preservation and consolidation of theater collections, and the establishment of a theater museum and archive. He describes the plans prepared during World War II for an edifice that would include the Theater Institute, the Theater Library and the Museum. Recalls post-war activities related to the attempt to establish the Theater Institute. In the appendix to the article, selected materials from Rulikowski's archive from the Special Collections of the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences are published.

PL

Artykuł przedstawia rolę Mieczysława Rulikowskiego (1881–1951) w procesie kształtowania i instytucjonalizacji powojennej teatrologii w Polsce. Autor podkreśla zasługi uczonego dla rozwoju nauki o książce i unowocześnienia bibliografii, a także wagę jego archiwum oraz biblioteki dla rozwoju badań teatrologicznych. Omawia także jego działania na rzecz organizacji nauki o teatrze, ochrony i scalania zbiorów teatralnych oraz utworzenia muzeum i archiwum teatralnego. Opisuje przygotowywane podczas drugiej wojny światowej plany gmachu, który obejmowałby Instytut Teatrologiczny. Bibliotekę Teatralną i Muzeum. Przypomina powojenne działania związane z próbą utworzenia Instytutu Teatrologicznego. W aneksie do artykułu opublikowano wybrane materiały z archiwum Rulikowskiego ze Zbiorów Specjalnych Instytutu Sztuki PAN.

3

Teatry pozawarszawskie w latach osiemdziesiątych w perspektywie historii mówionych

84%

Królikowska J.

Pamiętnik Teatralny

|

2023

|

vol. 72

|

issue 4(287)

165-218

EN

This article concerns theater life in Poland in the 1980s, with a focus on the functioning of theaters in mid-size cities. It presents the results of research into the economic and political conditions of their operation, which involved in-depth interviews with five directors managing theaters during that period: Zbigniew Bogdański (Teatr Dramatyczny, Gdynia, 1981–1986), Tomasz Grochoczyński (Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego, Płock, 1985–1990), Maciej Grzybowski (Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego, Kalisz, 1982–1991), Józef Jasielski (Teatr Dramatyczny, Legnica, 1981–1990), and Andrzej Rozhin (Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego, Koszalin, 1979–1981; Teatr Polski, Szczecin, 1981–1983; Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin, 1985–1993). This research material has been analyzed using categories related to oral history, which enable individual voices of participants in theater life to be taken into account in historical narratives. The interviewees’ recollections, interlocked with their emotions and reflections on their own activity, provide insight into the principles of constructing self-narratives and inscribing them into the dominant ways of ordering and problematizing theater history in Poland. Abridged versions of the interviews have been appended to the article, and the conclusion indicates their potential uses in further research in theater history.

PL

Artykuł dotyczy życia teatralnego w Polsce w latach osiemdziesiątych, a w centrum refleksji jest funkcjonowanie teatrów w miastach średniej wielkości. W ramach badań nad ekonomicznymi i politycznymi uwarunkowaniami działalności tych placówek przeprowadzono wywiady pogłębione z pięcioma dyrektorami sprawującymi funkcję w tamtym okresie: Zbigniewem Bogdańskim (Teatr Dramatyczny w Gdyni, 1981–1986), Tomaszem Grochoczyńskim (Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku, 1985–1990), Maciejem Grzybowskim (Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, 1982–1991), Józefem Jasielskim (Teatr Dramatyczny w Legnicy, 1981–1990) i Andrzejem Rozhinem (Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie, 1979–1981; Teatr Polski w Szczecinie, 1981–1983; Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie, 1985–1993). Do analizy materiału badawczego zostały wykorzystane kategorie związane z historią mówioną, które umożliwiają uwzględnienie indywidualnych głosów uczestników życia teatralnego w narracjach historycznych. Wspomnienia dyrektorów, splecione z ich emocjami i refleksją na temat własnej działalności, dają wgląd w zasady konstruowania autonarracji i wpisywania ich w dominujące sposoby porządkowania i problematyzowania historii teatru w Polsce. Do artykułu zostały dołączone skrócone wersje rozmów, a w podsumowaniu wskazano możliwości ich wykorzystania w kolejnych pracach historycznoteatralnych.

4

Theater/Performance Historiography: A Preamble

84%

Kobialka M.

Pamiętnik Teatralny

|

2021

|

vol. 70

|

issue 4

11-24

PL

Wstęp do bloku tematycznego „Pamiętnika Teatralnego”, w którym poddano refleksji wątki podejmowane w anglo-amerykańskich pracach na temat historiografii teatru/performansu. Biorąc pod uwagę złożoną naturę i zapośredniczenie wiedzy historycznej, autorzy proponują zbiór esejów, które na różne sposoby zwracają uwagę na wewnętrzne sprzeczności wynikające z napięć między 1) czasem, przestrzenią i materią, wykorzystywanymi do tworzenia ram praktyk akademickich, a 2) wydarzeniami i przedmiotami badań, które są historycznie zdeterminowane nie tylko przez przeszłe i obecne wyobrażenia, ale także przez to, jak czas, przestrzeń i materia funkcjonują w historiografii teatru/performansu. W esejach postawiono następujące pytania: Jak można myśleć o sposobach ujmowania przeszłości (archiwum, wydarzenie, przedmiot badań) oraz o doświadczaniu przeszłości (czas, przestrzeń, materia)? Jak można myśleć o historiografii w sposób, który nie tylko jest niebinarny (np. ja i inny, główny nurt i margines), lecz także ułatwia postrzeganie historycznych tematów/podmiotów jako rozchwianych przez czas (a nie osadzonych w nim), pełnych sprzeczności (a nie odzwierciedlających status quo) i będących konstruktami znaczeniowymi (a nie znormalizowanymi ideami)? I wreszcie, jak można negocjować dynamikę i sprzeczności pomiędzy wieloma wymiarami czasowymi i przestrzennymi zawartymi w przedmiocie badań lub wydarzeniu historycznym?

EN

The introduction to the issue of Pamiętnik Teatralny which gestures towards current work on theater/performance historiography published in the Anglo-American academe. Reflecting on insights about the complex nature and the mediality of historical knowledge, we would like to offer a collection of essays which, in their singularity, draw attention to internal contradictions prompted by tensions between 1) time, space, and matter, which are used to frame academic practices, and 2) events and objects, which are determined historically not only by past and present imaginations but also by how time, space, and matter function within the field of theater/performance historiography. We ask the following questions: How are we to think about the ways of housing the past (the archive, the event, the object) and the experience of the past (time, space, matter)? How are we to think about historiography in ways that are not only not dualistic (e.g., self and other, mainstream and margin), but that facilitate seeing historical subjects as unsettled by (rather than settled in) time, as riddled with contradictions (rather than reflective of a status quo), and as constructs of meaning (rather than as regulated thought)? And finally, how are we to negotiate the dynamics and the contradictions between multiple temporalities and spatialities housed in one and the same object or event?

5

Dokumentacja teatralna wczoraj i dziś

84%

Raszewski Z.

Pamiętnik Teatralny

|

1991

|

vol. 40

|

issue 2

EN

This article discusses the definitions and typology of theater documentation. The author comments on the existing distinction between: 1) documentation of theater performances, which, according to his 1970 concept, is divided into process records (giving insights into performance preparation) and product records (enabling the reconstruction of a performance); 2) documentation of theater life, comprising variously arranged inventories of performances, referred to as repertories (e.g., of a given historical period, city, theater or ensemble, artist, etc.). He proposes a new distinction: between passive documentation (comprising various library, archive, and museum collections) and active documentation (comprising all types of elaboration). He also distinguishes between current and historical documentation. He analyzes the relationship between documentation and interpretation, emphasizing that while active documentation always involves a degree of interpretation, it remains credible provided that it is characterized by interpretive restraint, so that different, even contradictory interpretations of the material are possible. The article discusses institutions in charge of current and historical theater documentation (the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences) and collecting historical documentation (Warsaw theater museum). The author also indicates the most important direction for this strand of theater research: the urgent need to undertake documentary research on pre-photographic and photographic iconography of actors.

PL

Artykuł poświęcony definicjom i typologii dokumentacji teatralnej. Autor omawia dotychczasowe rozróżnienia na: 1) dokumentację przedstawień teatralnych, którą zgodnie z własną propozycją z 1970 roku dzieli się na dokumenty pracy (dające wgląd w proces przygotowania przedstawienia teatralnego) i dokumenty dzieła (dające możliwość zrekonstruowania przedstawienia), 2) dokumentację życia teatralnego obejmującą różnie uporządkowane spisy przedstawień określane jako repertuary (np. w okresie historycznym, mieście, teatrze albo określonego zespołu, artysty etc.). Proponuje wprowadzenie innego podziału: na dokumentację bierną (obejmującą różne zbiory o charakterze bibliotecznym, archiwalnym, muzealnym) i czynną (obejmującą opracowania wszelkiego typu). Rozróżnia także dokumentację bieżącą i historyczną. Analizuje relację między dokumentacją a interpretacją. Podkreśla, że dokumentacja czynna zawiera zawsze jakiś element interpretacji, zachowuje jednak dokumentacyjną wiarygodność, jeśli cechuje ją interpretacyjna powściągliwość, dzięki której możliwe są różne, nawet sprzeczne interpretacje materiału. W artykule omówione są instytucje zajmujące się bieżącą i historyczną dokumentacją teatralną (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk) oraz gromadzące dokumentację historyczną (warszawskie muzeum teatralne). Autor wskazuje także najważniejszy kierunek rozwoju tego nurtu badań teatralnych: pilną konieczność podjęcia dokumentacyjnych badań nad przedfotograficzną i fotograficzną ikonografią aktorską.

6

Fotograficzna dokumentacja teatru w Polsce

84%

Got J.

Pamiętnik Teatralny

|

1960

|

vol. 9

|

issue 1

71-94

EN

This article is concerned with the history of photographic documentation in Polish theater, with a particular focus on the 19th and early 20th centuries. The author begins by discussing the oldest Polish theater photograph: a daguerreotype dated 1840–1850, showing the actress Leontyna Żuczkowska-Halpertowa in costume. He then discusses the development of theater photography in relation to photographic techniques. He analyzes the development of studio photography (individual portraits of actors – private and in costume, group scenes) and stage photography (since the late 19th century). The photographers mentioned in the article, whose ateliers produced the most important pictures for the history of Polish theater, include Karol Beyer, Konrad Brandel, Jan Mieczkowski, Maurycy Pusch, Aleksander Karoli, Edward Troczewski, and Walery Rzewuski. The author describes the style of Polish 19th-century photographers and emphasizes the quality of their works, confirmed by awards in international competitions. He also discusses the ways in which 19th-century photographs have been used as documents. The article contains ample iconographic material.

PL

Artykuł poświęcony historii dokumentacji fotograficznej teatru polskiego, ze szczególnym uwzględnieniem fotografii dziewiętnastowiecznej i pierwszych dekad XX wieku. Autor rozpoczyna od omówienia najstarszej polskiej fotografii teatralnej – datowanego na lata 1840–1850 dagerotypu przedstawiającego aktorkę Leontynę Żuczkowską-Halpertową w kostiumie scenicznym. Następnie omawia rozwój fotografii teatralnej w powiązaniu z technikami fotograficznymi. Analizuje rozwój fotografii w atelier (indywidualne portrety aktorów – prywatne i w kostiumach, sceny grupowe) i na scenie (od końca XIX w.). Wśród omawianych w artykule fotografów, z których zakładów pochodzą najważniejsze dla historii teatru polskiego zdjęcia, są: Karol Beyer, Konrad Brandel, Jan Mieczkowski, Maurycy Pusch, Aleksander Karoli, Edward Troczewski, Walery Rzewuski. Autor charakteryzuje styl polskich dziewiętnastowiecznych fotografów i podkreśla wysoki poziom ich prac potwierdzany nagrodami w konkursach międzynarodowych. Problematyzuje także sposoby wykorzystywania dziewiętnastowiecznych zdjęć jako dokumentów. Artykuł zawiera bogaty materiał ikonograficzny.

7

Missionaries and Borderlands: «The Mission Play» and Missionary Practices in Alta California

67%

Melendez D.

Pamiętnik Teatralny

|

2021

|

vol. 70

|

issue 4

61-78

PL

Artykuł podejmuje kluczowe pytanie tego zeszytu „Pamiętnika Teatralnego”: jak mamy myśleć o historiografii, jeśli chcemy przekroczyć dualizm, wynikający z osadzania wydarzeń w czasie i odzwierciedlania status quo. W odniesieniu do misji kalifornijskich historyczne ujęcia kolonizacji oscylują wokół binarnego myślenia o moralnym wymiarze tych przedsięwzięć: czy misje pomogły kalifornijskim Indianom, czy też im zaszkodziły. Przedstawienia teatralne, na przykład cieszące się wielkim powodzeniem na początku XX wieku misterium The Mission Play, przedstawiały taką wersję historii misji, która dowodziła słuszności pierwszej interpretacji. Jako reprezentacja dziejów misyjnej działalności sztuka wiązała instytucję misji z moralnością misjonarzy, konstruując w ten sposób fantazję i utrwalając dualistyczną perspektywę. Jednak analiza praktyk misyjnych, takich jak odmierzanie czasu za pomocą dzwonu, ujawnia, że misje były miejscem ciągłego konfliktu między tubylczą a kolonialną rzeczywistością. W praktyce relacje między misjonarzami i autochtonami wytworzyły przestrzeń, która nie była ani ściśle kolonialna, ani rdzenna, choć miała po trosze z obu jako przestrzeń pograniczna. Refleksja nad pograniczem, jako kategorią dialektyki przestrzennej, może podważyć dualizm leżący u podstaw reprezentacji dziejów misji, a zarazem unaocznić, w jaki sposób ten dualizm powstał.

EN

This essay takes up a core question of this issue of Pamiętnik Teatralny: how are we to think about historiography beyond a dualism, settled in time and reflective of the status quo? With respect to the California missions, historical treatments of colonization revolve around a dualism shaped by moral dimensions of the missionary enterprise-did the missions help California Indians or harm them? Theatrical representations, like the wildly successful early twentieth century pageant drama, The Mission Play, staged a version of mission history that argued for the former. As a representation of the mission past, the play conflated missions, as institutions, with the moral character of missionaries, thus edifying a fantasy and entrenching the dualism. However, attention to missionary practices, like keeping time using the mission bell, reveal how the missions were sites where indigenous and colonial realities were in constant conflict. Through practices, relations between missionaries and indios produced a space that was neither strictly colonial nor indigenous, and yet both-a borderland. As a mode of spatial dialectics, borderlands thinking can unsettle the duality underlying representations of the mission past to question how that dualism has come into being.

Refine search results

7 Pamiętnik Teatralny

1 Cochrane C.

1 Got J.

1 Kobialka M.

1 Krasiński E.

1 Królikowska J.

1 Melendez D.

1 Raszewski Z.

1 2023

1 2022

2 2021

1 1991

1 1983

1 1960

The Archive, the Historian, and the Relationships of Change

Szklane domy Mieczysława Rulikowskiego: U początków powojennej nauki o teatrze

Teatry pozawarszawskie w latach osiemdziesiątych w perspektywie historii mówionych

Theater/Performance Historiography: A Preamble

Dokumentacja teatralna wczoraj i dziś

Fotograficzna dokumentacja teatru w Polsce

Missionaries and Borderlands: «The Mission Play» and Missionary Practices in Alta California