Search results

1

Porcelanowa arlekinada

100%

Raszewski Z.

Pamiętnik Teatralny

|

1957

|

vol. 6

|

issue 1

121-130

EN

This article discusses the development of research into the presence of commedia dell’arte in Poland and its influence on Polish theater. The author polemically engages with the work of scholars of the Polish Enlightenment. He argues that research on the origins of professional theater in Poland has neglected the traditions of the Saxon period (1697–1763), notably those connected with commedia dell’arte. He emphasizes the importance of performances by masters of this genre, such as Angelo Constantini or Cesare D’Arbes, in the first half of the 18th century, as an important part of the history of theater in Poland and its links with the history of European theater. In this context, he draws attention to the valuable contributions by Mieczysław Brahmer, Bohdan Korzeniewski, and Barbara Król, who researched this topic. He also proposes to include iconographic material as a research source, especially the famous porcelain figurines from the Meissen workshop of Johann Joachim Kändler (1706–1775), which depict 18th-century Italian comedians. The author counters Sacheverell Sitwell’s claim that these figures were modelled on Dresden fair theater actors. He stresses that one ought to be very cautious in ascribing documentary value to the Meissen figures, as they were already proven to have been largely modelled on François Joullaine’s engravings illustrating Luigi Riccoboni’s Histoire du theatre italien. However, he posits that some of them were modelled on the famous roles of Italian comedy masters who performed at the House of Wettin courts in Dresden and Warsaw.

PL

Artykuł dotyczy rozwoju badań nad obecnością komedii dell’arte w Polsce oraz nad jej wpływem na kształtowanie się polskiego teatru. Autor polemizuje z badaczami polskiego oświecenia i podkreśla, że w rozważaniach na temat początków teatru zawodowego w Polsce za mało miejsca poświęca się tradycjom z czasów saskich, w tym tradycjom komedii dell’arte. Podkreśla, że waga występów mistrzów tego gatunku w Polsce, takich jak Angelo Constantini, czy Cesare D'Arbes, w pierwszej połowie XVIII wieku stanowi ważny wątek historii teatru w Polsce, a także jej związków z historią teatru w Europie. Zwraca uwagę na cenne badania Mieczysława Brahmera, Bohdana Korzeniewskiego i Barbary Król poświęcone tym zagadnieniom. Proponuje również włączenie do tych badań materiału ikonograficznego, zwłaszcza słynnych porcelanowych figurek z miśnieńskiej pracowni Johanna Joachima Kändlera (1706–1775), które przedstawiają włoskich komediantów z XVIII wieku. Autor polemizuje z tezami Sacheverella Sitwella, który twierdzi, że modeli dla tych figur dostarczył drezdeński teatr jarmarczny. Podkreśla, że wartość dokumentalną miśnieńskich należy oceniać bardzo ostrożnie, skoro znacznie wcześniej wykazano, że modelem ich znacznej części były sztychy François Joullaine’a ilustrujące historię teatru włoskiego Luigiego Riccoboniego. Stawia jednak tezę, że niektóre z nich były wzorowane na słynnych kreacjach włoskich mistrzów komedii występujących na dworze saskim w Dreźnie i Warszawie.

2

Dokumentacja teatralna wczoraj i dziś

100%

Raszewski Z.

Pamiętnik Teatralny

|

1991

|

vol. 40

|

issue 2

EN

This article discusses the definitions and typology of theater documentation. The author comments on the existing distinction between: 1) documentation of theater performances, which, according to his 1970 concept, is divided into process records (giving insights into performance preparation) and product records (enabling the reconstruction of a performance); 2) documentation of theater life, comprising variously arranged inventories of performances, referred to as repertories (e.g., of a given historical period, city, theater or ensemble, artist, etc.). He proposes a new distinction: between passive documentation (comprising various library, archive, and museum collections) and active documentation (comprising all types of elaboration). He also distinguishes between current and historical documentation. He analyzes the relationship between documentation and interpretation, emphasizing that while active documentation always involves a degree of interpretation, it remains credible provided that it is characterized by interpretive restraint, so that different, even contradictory interpretations of the material are possible. The article discusses institutions in charge of current and historical theater documentation (the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences) and collecting historical documentation (Warsaw theater museum). The author also indicates the most important direction for this strand of theater research: the urgent need to undertake documentary research on pre-photographic and photographic iconography of actors.

PL

Artykuł poświęcony definicjom i typologii dokumentacji teatralnej. Autor omawia dotychczasowe rozróżnienia na: 1) dokumentację przedstawień teatralnych, którą zgodnie z własną propozycją z 1970 roku dzieli się na dokumenty pracy (dające wgląd w proces przygotowania przedstawienia teatralnego) i dokumenty dzieła (dające możliwość zrekonstruowania przedstawienia), 2) dokumentację życia teatralnego obejmującą różnie uporządkowane spisy przedstawień określane jako repertuary (np. w okresie historycznym, mieście, teatrze albo określonego zespołu, artysty etc.). Proponuje wprowadzenie innego podziału: na dokumentację bierną (obejmującą różne zbiory o charakterze bibliotecznym, archiwalnym, muzealnym) i czynną (obejmującą opracowania wszelkiego typu). Rozróżnia także dokumentację bieżącą i historyczną. Analizuje relację między dokumentacją a interpretacją. Podkreśla, że dokumentacja czynna zawiera zawsze jakiś element interpretacji, zachowuje jednak dokumentacyjną wiarygodność, jeśli cechuje ją interpretacyjna powściągliwość, dzięki której możliwe są różne, nawet sprzeczne interpretacje materiału. W artykule omówione są instytucje zajmujące się bieżącą i historyczną dokumentacją teatralną (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk) oraz gromadzące dokumentację historyczną (warszawskie muzeum teatralne). Autor wskazuje także najważniejszy kierunek rozwoju tego nurtu badań teatralnych: pilną konieczność podjęcia dokumentacyjnych badań nad przedfotograficzną i fotograficzną ikonografią aktorską.

3

Fotograficzna dokumentacja teatru w Polsce

100%

Got J.

Pamiętnik Teatralny

|

1960

|

vol. 9

|

issue 1

71-94

EN

This article is concerned with the history of photographic documentation in Polish theater, with a particular focus on the 19th and early 20th centuries. The author begins by discussing the oldest Polish theater photograph: a daguerreotype dated 1840–1850, showing the actress Leontyna Żuczkowska-Halpertowa in costume. He then discusses the development of theater photography in relation to photographic techniques. He analyzes the development of studio photography (individual portraits of actors – private and in costume, group scenes) and stage photography (since the late 19th century). The photographers mentioned in the article, whose ateliers produced the most important pictures for the history of Polish theater, include Karol Beyer, Konrad Brandel, Jan Mieczkowski, Maurycy Pusch, Aleksander Karoli, Edward Troczewski, and Walery Rzewuski. The author describes the style of Polish 19th-century photographers and emphasizes the quality of their works, confirmed by awards in international competitions. He also discusses the ways in which 19th-century photographs have been used as documents. The article contains ample iconographic material.

PL

Artykuł poświęcony historii dokumentacji fotograficznej teatru polskiego, ze szczególnym uwzględnieniem fotografii dziewiętnastowiecznej i pierwszych dekad XX wieku. Autor rozpoczyna od omówienia najstarszej polskiej fotografii teatralnej – datowanego na lata 1840–1850 dagerotypu przedstawiającego aktorkę Leontynę Żuczkowską-Halpertową w kostiumie scenicznym. Następnie omawia rozwój fotografii teatralnej w powiązaniu z technikami fotograficznymi. Analizuje rozwój fotografii w atelier (indywidualne portrety aktorów – prywatne i w kostiumach, sceny grupowe) i na scenie (od końca XIX w.). Wśród omawianych w artykule fotografów, z których zakładów pochodzą najważniejsze dla historii teatru polskiego zdjęcia, są: Karol Beyer, Konrad Brandel, Jan Mieczkowski, Maurycy Pusch, Aleksander Karoli, Edward Troczewski, Walery Rzewuski. Autor charakteryzuje styl polskich dziewiętnastowiecznych fotografów i podkreśla wysoki poziom ich prac potwierdzany nagrodami w konkursach międzynarodowych. Problematyzuje także sposoby wykorzystywania dziewiętnastowiecznych zdjęć jako dokumentów. Artykuł zawiera bogaty materiał ikonograficzny.

4

Podobizny aktorów warszawskiego Teatru Narodowego

100%

Szwankowski E.

Pamiętnik Teatralny

|

1968

|

vol. 17

|

issue 2

244-246

EN

This article refers to four color etchings found in the Bibliothèque Polonaise in Paris depicting four actors of the National Theater in Warsaw in theatrical costumes: Bonawentura Kudlicz in the role of Boratyński in Alojzy Feliński's tragedy Barbara Radziwiłłówna, Franciszek Wolski in the role of Tarnowski in the same work, Ignacy Werowski in the role of Sambor in Ludwik Kropiński's tragedy Ludgarda, and Konstancja Dmuszewska in the role of Queen Jadwiga in Kurpiński's opera, to words by Julian Ursyn Niemcewicz, Jadwiga the Queen of Poland. The author presents the materials and premises on the basis of which he determined that the etchings were made in the first half of the 19th century by Jakub Sokołowski and Jan Feliks Piwarski. He points out that this is a valuable addition to the iconography of the National Theater of the Congress Kingdom period, especially since the popular and esteemed artists of the stage were depicted superbly in costume, makeup and movement. The etchings are reproduced in the article.

PL

Artykuł dotyczy czterech odnalezionych w Bibliotece Polskiej w Paryżu akwafort kolorowanych przedstawiających czworo aktorów Teatru Narodowego w Warszawie w kostiumach teatralnych: Bonawenturę Kudlicza w roli Boratyńskiego w tragedii Alojzego Felińskiego Barbara Radziwiłłówna, Franciszka Wolskiego w roli Tarnowskiego w tym samym utworze, Ignacego Werowskiego w roli Sambora w tragedii Ludwika Kropińskiego Ludgarda i Konstancję Dmuszewską w roli królowej Jadwigi w operze Kurpińskiego, do słów Juliana Ursyna Niemcewicza, Jadwiga królowa Polski. Autor przedstawia materiały i przesłanki, na podstawie których ustalił, że akwaforty zostały wykonane w pierwszej połowie XIX wieku przez Jakuba Sokołowskiego i Jana Feliksa Piwarskiego. Podkreśla, że jest to cenne uzupełnienie ikonografii Teatru Narodowego z okresu Królestwa Kongresowego, zwłaszcza że popularni i cenieni artyści tej sceny zostali przedstawieni znakomicie w kostiumach, w charakteryzacji i w ruchu. W artykule umieszczono reprodukcje omawianych akwafort.

Refine search results

4 Pamiętnik Teatralny

2 Raszewski Z.

1 Got J.

1 Szwankowski E.

1 1991

1 1968

1 1960

1 1957

Porcelanowa arlekinada

Dokumentacja teatralna wczoraj i dziś

Fotograficzna dokumentacja teatru w Polsce

Podobizny aktorów warszawskiego Teatru Narodowego