Search results

1

Uwodzenie okiem pragmalingwisty

100%

Kondzioła-Pich K.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2019

|

vol. 18

91-107

EN

The article contains apragmalinguistic analysis of seduction as adeliberate communicative activity. The analysed material comes from Internet guide for men, according to which there are several pragmatic conditions of effectiveness necessary to talk about seducing. Among them there are: the condition of context appropriateness, the adequacy of response to the situation, the credibility of the sender and the condition of frankness. Equally important is the conscious use of non-verbal communication, which consists in skilful use of facial expression and body movements. The process of seduction has been divided into two phases, and in both of them there are speech acts. The first phase contains an act of question, but the purpose is not to get the answer, the point is to establish contact. The second phase consists in complimenting, and the most important thing is to make it credible. That is why several communicative strategies are used, which enhance the credibility. Next, the sender applies an act of proposal, which enables him to control the interaction.

PL

Artykuł jest próbą pragmalingwistycznej analizy uwodzenia traktowanego jako celowe działanie komunikacyjne. Materiał pochodzi z internetowych poradników dla mężczyzn. Jego analiza pokazuje, że istnieje kilka pragmatycznych warunków skuteczności niezbędnych do tego, aby mówić o uwodzeniu. Należą do nich: warunek stosowności kontekstowej, adekwatność wypowiedzi do sytuacji, wiarygodność nadawcy i warunek szczerości. Ważne jest także świadome posługiwanie się komunikacją niewerbalną, polegające na umiejętnym stosowaniu mimiki oraz ruchów i postawy ciała. Proces uwodzenia został w artykule podzielony na dwie fazy, z których każda charakteryzuje się występowaniem w niej innych aktów mowy. W fazie pierwszej mamy do czynienia z aktem pytania, którego celem nie jest jednak otrzymanie odpowiedzi, ale skuteczne nawiązanie kontaktu. Faza druga polega natomiast na prawieniu komplementów, w których najważniejsze jest to, aby były przekonujące. W tym celu stosuje się szereg strategii komunikacyjnych, podnoszących wiarygodność. W dalszym stadium kontaktu nadawca posługuje się aktem propozycji, który umożliwia mu kontrolowanie przebiegu interakcji.

2

Skuteczność formalna i materialna performatywu

100%

Łukowski Ł., Uniwersytet Łódzki W. P. i. A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2015

|

vol. 75

PL

Skuteczność performatywu jest zazwyczaj rozumiana jako spełnienie wszystkich warunków gwarantujących jego poprawną prezentację. Takie podejście jest uzasadnione na gruncie logiczno-filozoficznym. Na gruncie prawoznawstwa wydaje się jednak równie ważne rozważenie innego rodzaju skuteczności performatywu, przyznawanej ze względu na to, czy performatyw faktycznie prowadzi do orzekanej przez siebie zmiany rzeczywistości. Wyróżniona przez Searle’a skuteczność pierwszego rodzaju nazwana jest w pracy formalną, drugiego zaś – materialną. Kombinatoryczne połączenie osiągnięcia bądź nie tych dwóch skuteczności daje cztery przypadki. W warunkach państwa demokratycznego pożądane są przypadki spełnienia materialnego performatywów, które są również spełnione formalnie oraz niespełnienia materialnego performatywów, które nie są także spełnione formalnie. Pozostałe konfiguracje spełnienia performatywów są niepożądane. Jak pokazuje analiza konkretnych przypadków performatywów na gruncie prawa (norm prawnych), prawidłowość ta nie zachodzi w sytuacji, gdy funkcjonowanie demokracji doznaje uszczerbku. Fakt ten stwarza możliwość „performatywnego” zdefiniowania systemu demokratycznego rozumianego jako państwo prawa.

EN

Effectiveness of the performative is usually understood as fulfillment of all the conditions ensuring its proper presentation. This approach is justified on the logical and philosophical basis. On the basis of jurisprudence it seems to be equally important to consider another kind of performative effectiveness which is granted irrespectively of the fact that the performative actually leads to predicate its reality changes. The first type of the effectiveness distinguished by Searle is called in this work formal effectiveness while the second type – material. Combinatorial connection of achieving or not these two kinds of effectiveness gives four cases. In a democratic state there are cases that meet the desired material performatives, which are also met formally, and non-compliance of the material performatives, which are also not formally met. Other configurations to meet performatives are undesirable. As the analysis of specific cases of performatives in the matter of law (legal norms) shows, this regularity does not occur when the functioning of democracy suffers. This fact implies a possibility of „performative” definition of a democratic system, understood as the rule of law.

3

Habermasův pojem komunikativní racionality

100%

Lysoňková M.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2013

|

vol. 61

|

issue 3

323-347

EN

The aim of this article is to critically evaluate Habermas’ concept of communicative rationality. This concept is an expression of the far-reaching attempt to rehabilitate rationality, which would then make possible a theoretical grounding for the practical project of a just society. Communicative rationality, which has been a part of Habermas’ considerations of politics and society from roughly the mid-seventies up to today, is the result of his attempt to adopt the pragmatic turn in analytical philosophy (and at the same time to go beyond this turn). Formal pragmatics, in the framework of which communicative rationality is formulated, draws above all from the theory of speech acts of John L. Austin and John R. Searle and from – primarily Dummett’s – pragmatist semantics. It is with the help of the concepts articulated by these authors that Habermas attempts to reveal “the validity basis of language”, presenting a specific linguistic normativity which is characterised by a basic emancipatory dimension.

CS

Cílem předložené stati je kriticky zhodnotit Habermasův pojem komunikativní racionality, tedy koncept, který je výrazem dalekosáhlého pokusu o rehabilitaci racionality, jež by umožnila teoreticky ukotvit praktický projekt spravedlivé společnosti. Komunikativní racionalita, která provází Habermasovy úvahy o politice a společnosti přibližně od poloviny sedmdesátých let minulého století až do současnosti, je výsledkem jeho snahy připojit se k pragmatickému obratu v analytické filosofii (a zároveň tento obrat překročit). Formální pragmatika, v jejímž rámci je komunikativní racionalita formulována, těží především z teorie řečových aktů Johna L. Austina a Johna R. Searla a z – primárně Dummettovy – pragmatistické sémantiky. Právě za pomoci konceptů artikulovaných těmito autory se Habermas pokouší odkrýt „platnostní základ řeči“, předvést specifickou jazykovou normativitu, která se vyznačuje podstatným emancipačním rozměrem.

4

AKT NOTARIALNY JAKO WYPOWIEDŹ PERFORMATYWNA

84%

PIEPRZYCA P.

Comparative Legilinguistics

|

2016

|

vol. 25

27-40

EN

Performative utterances, or speech acts, shaping the extra-linguistic reality occur frequently in legal documents. One of such documents is a notarial act, drawn up by a notary and containing declarations of the parties which change the civil law relations. However, not all declarations in a notarial act are performative utterances: some of them describe the reality, without changing the civil law relations between the parties. A special case of a performative utterance is the signature of the parties, confirming the declarations written by a notary on behalf of the parties. This paper aims to illustrate the diversity of expressions which can be classified as performative utterances, and thus shows that the catalogue of these expressions is much broader than it is often presented in the linguistics literature.

PL

Wypowiedzi performatywne – akty mowy, kształtujące rzeczywistość pozajęzykową występują często w różnego rodzaju dokumentach prawnych. Jednym z takich dokumentów jest akt notarialny, sporządzony przez notariusza i zawierający oświadczenia stron, które kreują nową rzeczywistość prawną. Nie wszystkie jednak oświadczenia w akcie notarialnym stanowią wypowiedzi performatywne – część z nich opisuje rzeczywistość, nie zmieniając stosunków cywilnoprawnych pomiędzy stronami. Szczególnym przypadkiem wypowiedzi performatywnej jest podpis stron, potwierdzający oświadczenia spisane w imieniu stron przez notariusza. Niniejsza praca ma na celu ukazanie różnorodności wyrażeń, które można zaliczyć do wypowiedzi performatywnych i tym samym ukazać, że katalog tych wyrażeń jest znacznie szerszy, niż często wskazuje się na to w literaturze językoznawczej.

5

Kłamstwo. Analiza terminologiczna

67%

Łukowski P.

Studia z Teorii Wychowania

|

2017

|

issue 3 (20)

9-48

EN

It seems that a lie is a well-understood term. However, on the scientific ground, there is no precise and commonly accepted definition of a lie. There are various proposals how to understand it in psychology, in the theory of communication, and linguistics. In the paper, there is proposed such a definition which could be useful in the fields just mentioned, as well as in the educational sciences. Especially, from the practical point of view an accurate meaning of lying should be important for pedagogues, educators, and teachers. Moreover, a proposed definition of a lie can become the base to define, as precisely as possible, another apparently vague term: psycho-manipulation.

6

Singerova britva, druhizmus a výnimočné postavenie človeka vo vesmíre = : Singer’s razor, speciesism and the exceptional status of man in the universe

34%

Sýkora P.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2013

|

vol. 61

|

issue 3

415-426

XX

The aim of this study is to refute the frequent and repeated critical objections to Singer’s almost four-decades-old argument against speciesism. These objections are based, above all, on misunderstanding. There is misunderstanding not only of the argument itself, but also of Singer’s methodological starting point, which we have termed “Singer’s ethical razor”. In the text we show why it is not possible to reject Singer’s utilitarian argument only by rejecting utilitarianism en bloc. In the same way, we show why it is not appropriate to charge Singer with failing to extend his ethics to include plants and lifeless nature. In fact the opposite is true because Singer clearly demonstrates how environmental ethics relating to the protection of the wild can be based on the same principle of the equal consideration of interests which is the basis for the moral unacceptability of speciesism.

Refine search results

2 Filosofický časopis (Philosophical Journal)

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

1 Comparative Legilinguistics

1 Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

1 Studia z Teorii Wychowania

1 Kondzioła-Pich K.

1 Lysoňková M.

1 PIEPRZYCA P.

1 Sýkora P.

1 Uniwersytet Łódzki W. P. i. A.

1 Łukowski P.

1 Łukowski Ł.

1 2019

1 2017

1 2016

1 2015

2 2013

Uwodzenie okiem pragmalingwisty

Skuteczność formalna i materialna performatywu

Habermasův pojem komunikativní racionality

AKT NOTARIALNY JAKO WYPOWIEDŹ PERFORMATYWNA

Kłamstwo. Analiza terminologiczna

Singerova britva, druhizmus a výnimočné postavenie človeka vo vesmíre = : Singer’s razor, speciesism and the exceptional status of man in the universe