Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  tkaniny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The article discusses the modern analytical techniques as a source of information on past documents as in the example of an analysis of metal threads from 15th and 16th century velvet from the collection of the Wawel Cathedral treasury
PL
Artykuł omawia analizy metalowych nici z piętnasto i szesnastowiecznych aksamitów ze zbiorów skarbca katedralnego na Wawelu.
PL
Wpisując się w ożywioną, aktualną dyskusję na temat obecności tekstyliów, tkanin, ubiorów i akcesoriów modowych w kolekcjach oraz działaniach muzealnych, celem artykułu jest pokazanie szerokiej gamy przedsięwzięć i inicjatyw podejmowanych w ostatnich latach przez polskie muzea. Przedstawione analizy i konkluzje opierają się na wynikach ogólnopolskiej ankiety dotyczącej działalności muzeów w latach 2019–2021, przeprowadzonej przez autorki we współpracy z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w pierwszym kwartale 2022 r., pozwalającej na całościowe pokazanie tego zjawiska w skali kraju. Założeniem ankiety było uwzględnienie różnych wymiarów obecności tego typu obiektów i nawiązań do nich w muzeach, zarówno tych o bardziej tradycyjnym charakterze (np. uwzględnianie obiektów dotyczących mody w kolekcji muzealnej, ich konserwacja, badania z nimi związane, pokazywanie w ramach wystaw), jak i nowym (np. współpraca z firmami odzieżowymi i projektantami mody, organizacja pokazów mody, warsztatów i konkursów mających związek z tym tematem).
EN
This article is based on an archival inventory of property (clothing, fabrics, accessories, gold and silver products) of Mikołaj Szydłowiecki, Grand Treasurer of the Crown (1515–1515), castellan of Sandomierz (1515), Starosta of Radom (1507–1532), Olsztyn (1523). It is not a list of what the treasurer has, but also a register of what he had and is no longer in his possession due to alterations to clothing and the transfer of movable property to other people. This register is a current and practically used list, not just a documentation one. The amount of information included in the register is therefore significantly wider than is usually the case in movable property, especially in the context of the history of individual objects, referred to in sociological literature as the “life of things”. Giving them a “second life” is clearly visible, i.e. transforming ready-made clothes by tearing them and reusing individual parts to repair, finish or decorate other parts of the wardrobe. The second aspect is the use of clothes and fabrics in interpersonal relations, creating and maintaining social networks, building customer relationships, and finally using them to promote one’s position and prestige. A total of 160 ready-made clothes and textile accessories were listed in Mikołaj Szydłowiecki’s inventory. Of all the clothes included in this register, 109, i.e. 68%, were in the possession of the treasurer. Of the 51 pieces of clothing (32%) that no longer belonged to Szydłowiecki, 49 were given as gifts and two were loaned to other people. Of the 160 included in the register, 17 (10.5%) came from gifts to the treasurer.
PL
Artykuł został oparty na archiwalnym inwentarzu mobiliów (ubiorów, tkanin, dodatków, wyrobów ze złota i srebra) Mikołaja Szydłowieckiego, podskarbiego wielkiego koronnego (1515–1532), kasztelana sandomierskiego (1515), starosty radomskiego (1507–1532), olsztyńskiego (1523). Nie jest to tylko wykaz tego, co podskarbi ma, ale także rejestr tego, co miał, a co już nie jest w jego posiadaniu z powodu tak przeróbek odzieży, jak i na skutek przekazywania ruchomości innym osobom. To ważna właściwość tego inwentarza, która w znacznej mierze decyduje o jego unikatowości. Rejestr ten ma charakter spisu aktualnego i praktycznie użytkowanego, a nie jedynie dokumentacyjnego. Zasób ujętych w rejestrze informacji jest więc znacząco szerszy niż zazwyczaj w przypadku ruchomości mobiliów, zwłaszcza w kontekście historii poszczególnych przedmiotów, określanej w literaturze socjologicznej jako „życie rzeczy”. Dobrze uchwytne jest nadawanie im „drugiego życia”, czyli przekształcanie gotowych ubiorów poprzez ich prucie i ponowne wykorzystywanie poszczególnych części do naprawy, wykończenia czy ozdobienia innych części garderoby. Drugi z tych aspektów to wykorzystywanie ubiorów i tkanin w stosunkach międzyludzkich, tworzeniu i utrzymywaniu sieci społecznych, budowaniu relacji klientalnych, a w końcu korzystanie z nich w propagandzie własnej pozycji i prestiżu. Łącznie w inwentarzu Mikołaja Szydłowieckiego zostało wymienionych 160 gotowych ubiorów i tekstylnych dodatków. Spośród wszystkich ujętych w tym rejestrze ubrań w posiadaniu podskarbiego pozostawało 109, czyli 68%. Z 51 ubiorów (32%), które nie należały już do Szydłowieckiego, 49 zostało podarowanych, a dwa pożyczone innym osobom. Z owych 160 ujętych w rejestrze 17 (10,5%) pochodziło z podarunków dla podskarbiego. „Drugie życie” otrzymało 12 ze 160 ubiorów spisanych w rejestrze (7,5%).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.