Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  trójpodział władzy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The article focuses on the constitutional principle of subordination of Supreme Chamber of Control to Sejm. Specifically the author describes numerous Sejm prerogatives in the area of state control. In a rule-of-law state, where there is a separation of authorities between the legislative, executive and judiciary, there is also a fourth, control authority that has it place in the legal system and is subordinated to legislative. The subordination of Supreme Chamber of Control to Sejm does not exclude a fine cooperation between those two for the better performance of their own tasks.
PL
Artykuł omawia konstytucją zasadę podporządkowania Najwyższej Izby Kontroli Sejmowi. W szczególności przedstawia uprawnienia przysługujące Sejmowi lub też jego organom wobec Izby. W ustroju demokratycznego państwa prawnego, w którym wyróżnia się obok władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, także władzę kontrolującą, ta ostatnia także zajmuje określone miejsce ustrojowe poprzez podporządkowanie jej władzy ustawodawczej. Stosunek podległości pomiędzy Sejmem a Najwyższą Izbą Kontroli nie wyklucza jednakże współdziałania obu tych organów dla lepszej realizacji przypisanej im funkcji kontrolnej.
2
Publication available in full text mode
Content available

AMERYKAŃSKIE MEANDRY WYBORCZE

100%
PL
Wybory prezydenta Stanów Zjednoczonych zaliczane są do najbardziej skomplikowanych wyborów w historii demokracji. Amerykańska specyfika wyborcza polega na tym, że to paradoksalnie nie wyborcy mają ostateczny i decydujący wpływ na rezultat wyborów, a elektorzy, którzy do lojalności wobec swoich wyborców zobligowani są jedynie prawem moralnym, ponieważ w większości stanów konsekwencjami ich ewentualnej "zdrady" są mocno zliberalizowane kary w postaci tysiącdolarowego mandatu czy zwolnienia ze stanowiska. Kolejnym specyfikiem wyborczym jest to, że na wynik wyborów największy wpływ mają stany z największymi populacjami, jako, że to właśnie one dysponują największą liczbą elektorów. Krótka analiza stosunków amerykańskich kolonii z Anglią, Francją, Hiszpanią oraz innymi europejskimi potęgami ukazują genezę współczesnego systemu wyborczego w USA, który wbrew utartym opiniom setek milionów ludzi, ze względu na "systemową lukę elektorską", trudno nazwać idealnym lub perfekcyjnym. Również wyniki analizy amerykańskich dokumentów historycznych, dotyczących konstytucji, mogą być merytoryczną bazą do polemiki na temat wciąż promowanego mitu o wspaniałej, stworzonej przez "Ojców Założycieli" demokracji, w której to białe kobiety, biali mężczyźni bez majątku oraz ludność kolorowa nie posiadali prawa wyborczego.
PL
Celem artykułu jest analiza wyjątku od zasady incompatibilitas, ustanowionego w art. 103 ust. 1 in fine Konstytucji RP, pozwalającego na łączenie mandatu parlamentarnego ze stanowiskami członka Rady Ministrów i sekretarza stanu w administracji rządowej. Analizie poddano uregulowanie zasady incompatibilitas w kontekście mandatu parlamentarnego i wyjątku od niej w Konstytucji RP oraz to, jak doktryna i orzecznictwo interpretują omawiany wyjątek. Poddano również ocenie pozytywne i negatywne aspekty możliwości łączenia funkcji w ramach władzy ustawodawczej i wykonawczej. Do badań zastosowano m.in. metodę dogmatycznoprawną oraz historyczną. Autor negatywnie ocenia ustanowienie omawianego wyjątku przez ustrojodawcę, jako niekorzystnego dla funkcjonowania władzy ustawodawczej. Postuluje jednocześnie wprowadzenie instytucji zawieszenia mandatu na czas zasiadania w rządzie, a także instytucji tzw. zastępcy, wykonującego obowiązki parlamentarzysty w miejsce członka rządu.
EN
Author analyzes the exception to the principle of incompatibilitas, established in art. 103 sec. 1 in fineof the Constitution of the Polish Republic, allowing to combine a parliamentary mandate with the membership in the Council of Ministers and function of secretary of state in government administration. The article exam-ines incompatibilitas in the context of the parliamentary mandate, the exception from it and interpretations of doctrine and jurisprudence. Positive and negative aspects of combining legislative and executive functions were also assessed. Author used e.x. legal and historical methods. The author negatively evaluates discussed exception as unfavorable for the legislative authority and proposes the institution of suspending the mandate and function of „deputy”, performing parlamentary duties in place of cabinet member.
Ius Novum
|
2022
|
vol. 16
|
issue 3
146-166
EN
The article discusses the issues concerning the influence of the Polish legislative poweron the functioning of the Constitutional Tribunal that started in the autumn of 2015. Theanalysis covers all legal acts passed between 2015 and 2017 that introduced changes in thestructure and functioning of the Constitutional Tribunal and modified the status of its judges.The research made use of the innovative method devised by Professor Paweł Chmielnicki,which consists in the examination of substantial sources of law, i.e. real reasons for passinga given statute. The analysis covers, inter alia, materials developed by a group of specialists,including the author, employed by the Centre for Legislative Process Research at LazarskiUniversity. The article shows that the changes in the Constitutional Tribunal do not serveto exercise citizens’ rights. They aim to strengthen the political authorities (the Parliamentand its emanation, the Government) at the judicial power expense. It matches the generaltendency visible after the 2015 parliamentary election targeted at weakening the position of the judiciary and personal influence of the legislative on this power. The activities do not follow the constitutional rule of separation of powers and are in conflict with the principle ofseparation and independence of courts and tribunals guaranteed by the Constitution. Takinginto account the fact that authorities change in the conditions of a democratic system, theonly panacea for the restoration of the shape and prestige of the Constitutional Tribunal isthe change of the authorities. There will be an opportunity for that in the autumn of 2023.
PL
W artykule poruszono problematykę wpływu polskiej władzy ustawodawczej na funkcjonowanieTrybunału Konstytucyjnego, zapoczątkowane jesienią 2015 roku. Analizie poddanowszystkie ustawy uchwalone na przestrzeni lat 2015–2017, wprowadzające zmiany w ustrojui funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego oraz modyfikujące status sędziów tego organu.Przy prowadzeniu badań posłużono się nowatorską metodą opracowaną przez prof. PawłaChmielnickiego, polegającą na badaniu materialnych źródeł prawa, tj. faktycznych przyczynuchwalenia danej ustawy. Analizie poddano między innymi materiały opracowane przyudziale specjalistów zatrudnionych w Centrum Badań Procesu Legislacyjnego w UczelniŁazarskiego, w gronie których jest również autor tekstu.W tekście wykazano, że zmiany w obrębie Trybunału Konstytucyjnego nie służą realizacjipraw obywatelskich. Ich celem jest wzmocnienie władzy politycznej (parlamentu i – stanowiącegojego emanację – rządu) kosztem władzy sądowniczej. Wpisuje się to w ogólną tendencjęwidoczną po wyborach parlamentarnych w 2015 roku, nakierowaną na osłabienie pozycjiwładzy sądowniczej oraz personalny wpływ legislatywy na tę władzę. Działania te nie mieszcząsię w konstytucyjnej regule podziału władzy oraz pozostają sprzeczne z zagwarantowanąkonstytucyjnie zasadą odrębności i niezależności sądów i trybunałów. Mając na względzie, żew warunkach ustroju demokratycznego władza ulega zmianie, jedynym panaceum na przywróceniedawnego kształtu i autorytetu Trybunału Konstytucyjnego jest zmiana władzy. Takamożliwość zaistnieje jesienią 2023 roku.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.