Search results

1

Sovereignty and Decentralization – two competing perspectives on the crisis of the French monarchy in the 16th century

100%

Wilmanowicz M.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2021

|

vol. 73

|

issue 1

145-169

PL

Celem artykułu jest analiza dwóch istotnych dzieł dotyczących struktury konstytucyjnej XVI-wiecznej monarchii francuskiej – Sześciu ksiąg o Rzeczpospolitej Jeana Bodina oraz Vindiciae, contra tyrannos anonimowego Brutusa – jako odpowiedzi na kryzys instytucjonalny królestwa, zwłaszcza w perspektywie ściśle ze sobą powiązanych kwestii decentralizacji i słabości królewskiego aparatu administracyjnego. Ukazano, w jaki sposób napięcie między administracją monarszą a lokalnymi ośrodkami władzy zmusiło Bodina i Brutusa do opowiedzenia się po jednej ze stron oraz jak to wpłynęło na kształt ich teorii. Analiza ujęcia przez Bodina i Brutusa skomplikowanych realiów instytucjonalnych monarchii francuskiej w swoich teoriach rzuca światło na ich stosunek do funkcjonowania w państwie lokalnych ośrodków władzy, ich teoretycznego unieszkodliwiania bądź celowego wykorzystywania, jak również wskazuje, jak bardzo faktyczna decentralizacja państwa wpływała na kształt teorii obu autorów.

EN

The purpose of this paper is to analyze two significant treatises concerning the constitutional structure of the 16th century French monarchy, namely Jean Bodin’s Les Six livres de la République and Vindiciae, contra tyrannos written under the pseudonym of Brutus. The texts were answers to an ongoing institutional crisis of the monarchy, especially in light of the strictly connected issues of decentralization and the weakness of the royal administrative apparatus. The paper portrays how the tension between the royal administration and the complicated structure of the local networks of power not only rendered it impossible for both Bodin and Brutus not to take a stance on the matter but also how it influenced the shape of their theories. An analysis of how Brutus and Bodin tried to incorporate the complex institutional realities of the French kingdom into their own theories sheds some light on the authors’ attitude towards the functioning of the local centres of power, their theoretical disabling or using them on purpose; it also points to how much the actual decentralization of the state influenced the shape of the theories of both authors.

2

Władza autorytarna w Grecji i w Rzymie

81%

Buchner W.

Horyzonty Polityki

|

2019

|

vol. 10

|

issue 32

11-29

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The goal of this article is the presentation and analysis of two different forms of the authoritarian power in Greece and in republican Rome: tyranny and constitutional dictatorship. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The basic method of this paper is an analysis of the texts based on authority of the ancient authors and of theirs posterior interpreters dealing with the political and legal thought of the antiquity. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article consists of the two fundamental parts. The first one presents questions connected with the tyrannical power in Greece; the second part analyses the particular character of the Roman political pragmatism, which becomes manifest in the originally Roman institution of the constitutional dictatorship. RESEARCH RESULTS: The essential result of the analysis is the thesis that an authoritarian power is an indispensable safeguard of the State self-preservation in the emergency situations; it can be testified also by the reality of our contemporary demo-liberal States, where the public security can be in danger owing to the lack of the strong executive power in the periods of the serious political, social and economic crises. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: On account of its historical references the paper can be of service to the reflection on the contemporary crises in the demo-liberal systems and can be also of use as a warning against the slight of the forms of authoritarian power having at it’s disposal the authorization and the measures for staving off the existential dangers.

PL

CEL NAUKOWY: Artykuł stawia sobie za cel prezentację i analizę dwóch odmiennych form władzy autorytarnej w Grecji i w republikańskim Rzymie: tyranię i dyktaturę konstytucyjną. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawową metodę stanowi analiza tekstów źródłowych oraz ich interpretacji przez późniejszych autorów zajmujących się myślą polityczną i prawniczą starożytności. PROCES WYWODU: Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza prezentuje kwestie związanie z tyranią w Grecji, druga analizuje szczególny charakter rzymskiego pragmatyzmu politycznego, który przejawia się zwłaszcza w działaniu oryginalnie rzymskiej instytucji dyktatury konstytucyjnej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zasadniczym wnioskiem płynącym z analizy jest teza o nieodzownym charakterze władzy autorytarnej jako gwaranta zachowania państwa w sytuacjach wyjątkowych, o czym także poucza nas współczesna rzeczywistość państw demoliberalnych, w których dochodzi do osłabienia gwarancji bezpieczeństwa wskutek braku instytucji silnej władzy wykonawczej w okresach ostrych kryzysów politycznych, społecznych i gospodarczych. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z uwagi na swe odniesienia historyczne artykuł może się przysłużyć refleksji nad współczesnymi kryzysami systemów demoliberalnych, stanowiąc niejako ostrzeżenie przed lekceważeniem form władzy autorytarnej dysponującej uprawnieniami i środkami skutecznego zażegnywania głębokich kryzysów.

3

Opresyjna lub porządkująca funkcja prawa. Karla Poppera i Erica Voegelina interpretacja Platońskiego projektu polis

58%

Subczak M.

Studia Gdańskie

|

2016

|

issue 38

179-200

PL

Według Karla Poppera Platoński projekt organizacji „idealnej” polis jest projektem antydemokratycznym, totalitarnym i rasistowskim, a prawo, na którym się on opiera, jest ze swej istoty tyrańskie, opresyjne i dławiące godność oraz wolność obywateli. Z kolei, zdaniem Erica Voegelina, ten sam projekt ma charakter terapeutyczny – jest środkiem wychowawczym, który ma na celu przywrócenie ładu, duchowego porządku polis i zapewnienie szczęścia obywatelom. W swoim artykule zwracam uwagę na fakty, które pozwalają porównać propozycje obu badaczy: przede wszystkim to, że obaj zgodnie odnajdują w filozofii Platona wymiar „diagnostyczny”, a następnie to, że dostrzegają też konieczność terapii. Zasadniczo różnią się jednak, jeśli chodzi o jej konkretyzację. W dalszej części artykułu wskazuję na przesłanki, których przyjęcie pozwoliło na sformułowanie tak skrajnych opinii. Ukazuję więc założenia, które wpłynęły na to, że Popper dostrzegł w Platonie tyrańskiego prawodawcę, a Voegelin kogoś, kto leczy duchową kondycję polis.

EN

According to Karl Popper, Plato’s project of an „ideal” organization polis is anti-democratic, totalitarian and racist, and the law on which it is based, is inherently tyrannical, oppressive and diminishing the dignity and freedom of the citizens. On the other hand, according to Eric Voegelin, the same project is therapeutic in its nature – it is an upbringing measure, which aims to restore order, the spiritual unity of polis and provide the citizens with happiness. In my paper, I draw attention to the facts that allow to compare the proposals of both researchers: first of all that both find in the philosophy of Plato the „diagnostic” dimension and that they also see the need for therapy. Basically, however, they differ when it comes to its concretization. In the further part of the article I am pointing to the presumptions, the adoption of which led to the formulation of such extreme opinions. Therefore, I show the assumptions that influenced the fact that Popper saw in Plato tyrannical legislator and Voegelin someone who heals the spiritual condition of polis.

4

MASZYNA WOJENNA PRZECIW TYRANII. KSIĄŻKA WŚRÓD LUDZI HELENY RADLIŃSKIEJ – ISKRY NA CZAS OBECNY

58%

Maliszewski K.

Edukacja Dorosłych

|

2018

|

vol. 1(78)

13-23

PL

To jest próba namysłu nad wymiarami praktyki lektury na marginesach książki o książkach Heleny Radlińskiej, jednej z najwybitniejszych animatorek refleksji andragogicznej. W jego centrum umieszczam wątpliwość́ co do tego, czy potrafimy jeszcze/już czytać. Kontekstem tych rozważań będzie jakość sfery publicznej niepodległego państwa i towarzyszący jej cień tyranii. Tyranom nie przeszkadzają ci, którzy nie czytają, ani ci, którzy czytają̨ płytko i w pośpiechu.

EN

This is an attempt to reflect on the dimensions of the practice of reading in the margins of the book about the books by Helena Radlińska, one of the greatest animators of andragogical reflection. At its centre, I place a doubt as to whether we are already (or still) able to read. The context of these considerations will be the quality of the public sphere of an independent state and the shadow of tyranny accompanying it. Those who do not read, or those who read in a shallow and hurried manner do not disturb tyrants.

Refine search results

1 Czasopismo Prawno-Historyczne

1 Edukacja Dorosłych

1 Horyzonty Polityki

1 Studia Gdańskie

1 Buchner W.

1 Maliszewski K.

1 Subczak M.

1 Wilmanowicz M.

1 2021

1 2019

1 2018

1 2016

Sovereignty and Decentralization – two competing perspectives on the crisis of the French monarchy in the 16th century

Władza autorytarna w Grecji i w Rzymie

Opresyjna lub porządkująca funkcja prawa. Karla Poppera i Erica Voegelina interpretacja Platońskiego projektu polis

MASZYNA WOJENNA PRZECIW TYRANII. KSIĄŻKA WŚRÓD LUDZI HELENY RADLIŃSKIEJ – ISKRY NA CZAS OBECNY