Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ubezwłasnowolnienie całkowite
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Ubezwłasnowolnienie to instytucja o szczególnym znaczeniu dla konstytucyjnego statusu jednostki, dotykająca podstawowych praw człowieka w zakresie swobodnego decydowania o swoim życiu. Skutek ubezwłasnowolnienia ma ogromne znaczenie praktyczne także w kontekście zatrudnienia. Niniejsze opracowanie podejmuje problem ubezwłasnowolnienia z perspektywy prawa pracy. Zamiarem rozważań jest zwrócenie uwagi na poglądy dotyczące możliwości nawiązania stosunku pracy z osobą ubezwłasnowolnioną. Celem pracy jest także dostrzeżenie zachodzących w prawie zmian uregulowań dotyczących statusu prawnego osób z niepełnosprawnością, szczególnie intelektualną, a zarazem konieczność wprowadzenia nowych regulacji. Polskie prawo pracy niewątpliwie stoi na straży zasady niedyskryminowania w zatrudnieniu. Pracownik niepełnosprawny, w tym ubezwłasnowolniony, nie może być traktowany gorzej niż osoba zdrowa, o takich samych kwalifikacjach, wykonująca taką samą pracę. Pomimo to należy uznać, iż przyjęte obecnie rozwiązania w zakresie ubezwłasnowolnienia są nadal nieadekwatne do rzeczywistych potrzeb osób wymagających prawnego wsparcia.
EN
This study propose look for the legally incapacitated from the perspective of labor law. The purpose of this consideration is to draw attention to the opinions concerning the possibility of establishing an employment relationship with a person who is legally incapacitated. It is difficult not to notice that it is a problem especially controversial and contentious still. The institution of legal incapacitation has enormous significance from the viewpoint of social, family, and above all persons who are legally incapacitated. The institution of legal incapacitation is a strong intervention in the sphere of the personal rights as an entity, and hence an impact on the fundamental rights of the citizen in the range of any administration he/she proceedings. For the proper functioning, this institution needs consistency of regulation within the different branches of laws for example substantive civil law, procedural right and guardianship right.
PL
Tekst stanowi częściowo krytyczną polemikę dotyczącą uchwały SN z dnia 17 maja 2018 r., III CZP 11/18, w której Sąd Najwyższy stwierdza, że rodzicom dorosłego dziecka, które jest ubezwłasnowolnione całkowicie z powodu niepełnosprawności umysłowej i dla którego ustanowiono opiekuna, nie przysługuje uprawnienie do żądania rozstrzygnięcia przez sąd opiekuńczy o sposobie utrzymywania kontaktów z tym dzieckiem. Teza ta zasługuje na aprobatę, lecz jej uzasadnienie jest niewyczerpujące i oparte na błędnych ustaleniach. Podstawą wspomnianego uprawnienia nie jest ani przepis art. 87 k.r.o. ani przepisy art. 113–1136 k.r.o. Wzajemne obowiązki wsparcia i kontaktu rodziców oraz dzieci, oparte na więzi rodzinnej, mają charakter osobisty i nie są opatrzone sankcją bezpośredniego przymusu państwowego. Sąd Najwyższy pomija jednak znaczenie instrumentów nadzoru sądu opiekuńczego nad sprawowaniem opieki przez opiekuna, w tym w szczególności zarządzenia nadzorcze (art. 168 k.r.o.), które są wiążące dla opiekuna. Wskutek stosowania instrumentów nadzoru nie dojdzie co prawda do sądowego ustalenia kontaktów rodziców z dorosłym dzieckiem, ale niejako pośrednio instrumenty te mogą uskutecznić kontakt ubezwłasnowolnionego całkowicie z rodzicami, gdy nie stoi temu na przeszkodzie jego dobro.
EN
The paper is a partially critical polemic with the Supreme Court’s resolution of May 17, 2018, III CZP 11/18, in which the Supreme Court states that the parents of an adult child who is totally incapacitated due to mental disability and for whom a guardian has been appointed are not entitled to demand that the guardianship court decides on how to maintain contact with that child. This thesis deserves an approval but its justification is not exhaustive and based on erroneous findings. The basis of this right is neither the provision of article 87 nor the provisions of article 113 - article 1136 of the Family and Guardianship Code. Mutual obligations of support and contact between parents and children, based on family ties, are personal and do not bear the sanction of direct state coercion. However, the Supreme Court ignores the importance of instruments for the supervision of the guardianship court over the caregiver's care, including in particular supervisory orders (article 168 of the Family and Guardianship Code), which are binding on the legal guardian. As a result of the use of supervision instruments, there will be no judicial determination of parents' contacts with the adult child, but indirectly these instruments can make the contacts with the parents of the incapacitated possible, if their good does not prevent it.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2015
|
vol. 25
|
issue 2
87-112
PL
Zapewnienie ochrony prawnej osobie wykazującej zaburzenia psychiczne tak, aby jej sytuacja prawna nie uległa pogorszeniu wskutek ubezwłasnowolnienia, jest możliwe dzięki obligatoryjnemu „zastosowaniu” wobec osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie instytucji opieki. Na treść stosunku opieki nad osobą pełnoletnią całkowicie ubezwłasnowolnioną składają się: piecza nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie, zarząd jej majątkiem oraz jej reprezentacja. Obowiązkiem opiekuna w zakresie sprawowania pieczy nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie jest przede wszystkim troska o zapewnienie odpowiedniego leczenia, dbanie o zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych podopiecznego w zakresie wyżywienia, ubrania, czystości, a także innych potrzeb wynikających z fizjologii człowieka oraz zapewnienie odpowiednich warunków egzystencji. W stosunku opieki nad osobą pełnoletnią na plan pierwszy wysuwają się starania o poprawę jej stanu zdrowia, zapewnienie odpowiedniego leczenia. Ze względu na przesłanki ubezwłasnowolnienia szczególne znaczenie ma określenie roli przedstawiciela ustawowego w przypadku potrzeby czy też konieczności umieszczenia osoby ubezwłasnowolnionej w szpitalu psychiatrycznym lub „jedynie” poddania jej badaniu psychiatrycznemu. Zasady wykonywania funkcji opiekuna w tym zakresie regulują przepisy ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego. Obowiązek troski o stan zdrowia podopiecznego nie ogranicza się, co oczywiste, do zdrowia psychicznego. Przedstawiciel ustawowy jest także uprawniony do decydowania o wykonaniu innych (niż objęte psychiatryczną opieką zdrowotną) świadczeń. Zasady udzielania zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych zostały zawarte w przepisach ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Analiza unormowań ustaw o ochronie zdrowia psychicznego oraz o zawodach lekarza i lekarza dentysty uprawnia do stwierdzenia, że ustawodawca konsekwentnie realizuje postulat znacznego współdziałania pacjentów ubezwłasnowolnionych w podejmowaniu decyzji dotyczących ich stanu zdrowia. Zgodzić się należy, że tego rodzaju rozwiązania nie pozostają bez wpływu na sytuację prawną i sprawowanie opieki przez przedstawiciela ustawowego osoby ubezwłasnowolnionej, którego uprawnienia co do wyłącznego decydowania o udzielaniu podopiecznemu świadczeń zdrowotnych ulegają ograniczeniu. Ze względu na to, że pacjent ubezwłasnowolniony całkowicie dysponuje prawną kompetencją do wyrażenia zgody, jedynie wówczas, gdy jest „niezdolny do świadomego wyrażenia zgody”, decyzje co do interwencji medycznych podejmuje wyłącznie jego przedstawiciel ustawowy. Czynności przedstawiciela ustawowego, sposób sprawowania opieki podlegają nadzorowi sądu opiekuńczego.
XX
To assure legal protection to body corporate with mental disorders to avoid worsening of his legal status due to incapacitation is possible with the obligatory care institution which includes care for completely incapacitated individuals, their wealth agency and representation. The most important duties of the care provider comprise proper medical treatment provision well as activities to satisfy the needs of everyday life with regard to nutrition, clothing, hygiene and living conditions. Since health care seems to be the most important part of care institution it is crucial to establish precise role of the legal representative of incapacitated persons, especially in the case of need for psychiatric examination and treatment, which has been established in the Mental Health Protection Act published on 19th of August, 1994. Care provider is also obliged to help with other medical needs, especially with regard to giving consent to undergo diagnostic and treatment strategies according to Medical and Dental Profession Act issued on 5th of December 1996. Despite incapacitation individuals under the care should be encouraged to participate in medical decision making. Nevertheless, if they are not able to give an informed consent for any procedure it is the health care provider under the supervision of the Guardianship Court who gives the consent on their behalf.
EN
The rules contained in the Civil Code of the Kingdom of Poland concerning incapacitation were based on Napoleonic law. Reservation of the court procedure for the application of this institution of law and limitation of the role of the family council solely to the function of an opinion provider aimed at the protection of personal and property interests of the person to be incapacitated. Moreover, it also protected the interests of the closest kin of such a person. Making it possible to resort to this institution in the case of the emancipated and non-emancipated minors in the Civil Code, in the opposition to the principles of the Napoleonic Code, seems by all means justified. The good of not only an incapacitated emancipated person but also of a non-emancipated person aff ected with disability requires protection, which incapacitation served.
PL
Przepisy KCKP dotyczące ubezwłasnowolnienia zostały sformułowane na wzór przyjętych w kodyfikacji napoleońskiej. Zastrzeżenie drogi sądowej dla stosowania tej instytucji prawnej oraz ograniczenie roli rady familijnej tylko do funkcji opiniodawczej miało na celu ochronę interesów osobistych i majątkowych osoby w stosunku, do której miało być orzeczone ubezwłasnowolnienie. Poza tym chroniło również interesy najbliższej rodziny tej osoby. Przyznanie w KCKP, w przeciwieństwie do zasad uregulowanych w KN, możliwości zastosowania tej instytucji do małoletnich usamowolnionych i nieusamowolnionych wydaje się ze wszech miar uzasadnione. Nie tylko dobro ograniczonej osoby usamowolnionej, ale również nieusamowolnionej, dotkniętej niesprawnością wymagało ochrony, czemu służyć mogło właśnie ubezwłasnowolnienie.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.