Search results

1

Dostoevsky’s Reception of Polish and Russian Internet Users (Religious-Ethical Aspect)

100%

Borowski M. M., Ptaszyński T.

Slavia Orientalis

|

2017

|

vol. LXVI

|

issue 4

2

Ateista, agnostyk, niewierzący…? Socjologii niereligii problemy z terminologią

71%

Tyrała R.

Studia Socjologiczne

|

2015

|

issue 1(216)

149-181

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy istnieje optymalny termin na określenie postawy niereligijnej. Optymalny, czyli taki, który zajmujący się zjawiskiem niereligijności socjolog mógłby zastosować niezależnie od kontekstu geograficznego i kulturowego prowadzonych badań. Istnieje bowiem niezwykle dużo określeń postawy niereligijnej. Na początku postuluję odróżnić od siebie dwie płaszczyzny: etic i emic. W kolejnym kroku dokonuję przeglądu głównych określeń o charakterze etic, czyli tych używanych przez badaczy społecznych, dochodząc do wniosku, że optymalny w tym sensie jest termin „niereligijność”. Następnie, na podstawie wyników badań własnych, zdaję relację z tego, jakich określeń własnej niereligijności używają polscy niewierzący i jak je rozumieją (płaszczyzna emic). W badaniach własnych jako terminu wiodącego używałem terminu „niewiara”, co uważam za dobrą strategię definicyjną w warunkach polskich. Jak się jednak okazuje, można mówić o wysokim stopniu indywidualizacji i prywatyzacji użycia poszczególnych określeń, co niestety nie ułatwia odpowiedzi na pytanie o termin optymalny.

EN

The article aims to answer the question whether there is an optimal term describing the attitude of non-religiosity. Optimality means here usefulness for sociologists who deal with the issue of non-religiosity, regardless of the geographical and cultural context of their research. There exist numerous relevant descriptions of a non-religious attitude. At the outset I suggest distinguishing two dimensions of analysis: etic and emic. In the next step I offter a review of the etic descriptions, i.e. those used by social scientists who finally come to the conclusion that the optimal term in this sense is “nonreligiosity”. After that I report, based on the findings of my own research, what kind of terms are used by Polish nonbelievers and how they understand the meaning of these terms (emic dimension). During my own research I used the term “nonbeliever” which, in my opinion, was and still is a good choice in the Polish context. However, one may observe a high degree of individualization and privatization in using particular terms that, unfortunately, do not help to answer the question concerning the optimal term.

3

Wiara w życiu człowieka w ujęciu św. Hilarego z Poitiers

71%

Karczewska H.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 61

343-357

EN

According to Hilary, faith is a recognition of the divinity of Jesus and a proper understanding of the Trinity. As understood by him, faith is important above all in the fight against heresy and in the daily life of the people. He teaches that faith is not opposed to knowledge, although they differ from each other. Rational faith and spiritual education repel the attacks of heretics and pagans. Faith is a remedy against impious doctrine and it heals the inner darkness of the believer. For faith to lead to union with God it must be tempted, because temptation leads to self-discovery. Faith can be strengthened only in danger and suffering, and acts of faith lead the believer to salvation.

4

The Taming of Irreligion. Essay on the Abuse of the Non-Sacred Idea

57%

Piotrowski K.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2014

|

vol. XVI (XXV)

215-242

EN

I am going to outline the problem of the disintegration of the Latin hierarchical opposition religio/irreligio, showing the taming process of irreligion in the (post)modern culture. This marginal phenomenon – situated by ancient Romans in the domain of negativity – is a reactive cultural trend perceptible only in context. According to modern sociology, irreligion is an attitude towards religion which is not a complete rejection of belief (disbelief), but rather a selective lack of belief – unbelief. How did it come about, is it possible today to consider the hypothesis that the above-mentioned opposition functions as an operational unit, generating contemporary sociomorphism – often unconsciously, within the framework of an-tagonistic cooperation? In this view irreligion is not only a contamination of the source of the Latin tradition (religio), but it is subject to demarginalization and adopted as a tool of controlling religion – as its negative or its undeserved, unwanted assistant in the realization of its soteriological mission. I would argue that the increasingly numerous and less and less surprising micro-provocations of the irregulares – some of which were presented during the Brussels exhibition of Irreligia/ Irreligion (2001/2002) – although often intended to be icono-clastic (lately in a soft version), have targeted only the idolatrous and imperial dimension of religion. Therefore, they cannot desecrate the revealed faith.

PL

Zamierzam zarysować problem dezintegracji łacińskiej, hierarchicznej opozycji religio/irreligio, ukazując proces oswajania irreligii w (post)modernistycznej kulturze. To marginalne zjawisko – lokalizowane dotychczas w domenie negatywności bytu – jest reaktywnym i pojmowalnym tyko kontekstualnie dążeniem kultury. Zgodnie z modernistyczną socjologią, irreligia jest taką postawą wobec religii, która nie jest zupełnym odrzuceniem wiary (disbelief), lecz okazuje się raczej selektywną niewiarą (unbelief). Jak to się stało, że jest dziś możliwe rozpatrywanie hi-potezy, iż wspomniana wyżej opozycja funkcjonuje obecnie jako operacyjna całość, generując razem – często nieświadomie, w ramach antagonistycznej kooperacji – współczesny socjomor-fizm? W tej propozycji irreligia jest poskramiana nie tylko jako nieusuwalne, imperialne ska-żenie łacińskiej tradycji (religio), lecz jest poddana demarginalizacji i postrzegana jako sposób kontroli religii – jakby negatywny warunek czy niezasłużona, nieoczekiwana pomoc w realiza-cji jej soteriologicznej misji. Uważam, że coraz liczniejsze i mniej zaskakujące mikroprowo-kacje irregulares – częściowo zaprezentowane na brukselskiej wystawie Irreligia (2001/2002) – chociaż często chcą być ikonoklastyczne (ostatnio w wersji soft), uderzają tylko w idola-tryczny wymiar religii. Dlatego nie mogą one zbezcześcić ikonicznego sensu objawionej wiary.

5

Fonti umanistiche nel pensiero di Christian Francken

57%

Biagioni M.

Odrodzenie i Reformacja w Polsce

|

2017

|

vol. 61

PL

Radykalny reformator Christian Francken (1552–1610?) pozostawał pod ogromnym wpływem Pietra Pomponazziego, a później Sekstusa Empiryka. Znacznie mniej istotny był wpływ neoplatonizmu. Jego wczesne teologiczne i filozoficzne teksty, od Breve colloquium Iesuiticum (1579) do Praecipuarum enumeratio causarum (1584), czerpały przede wszystkim z prac Pomponazziego. Wpływ Sekstusa Empiryka stał się fundamentalny około 1587 r., kiedy Francken zaczął pracę nad dziełem Disputatio de incertitudine religionis Christianae, w którym ujawnił zdecydowanie sceptyczną postawę, graniczącą z niewiarą. The radical reformer Christian Francken (1552–1610?) was deeply influenced by Pietro Pomponazzi and, later, by Sextus Empiricus. Much less important was the influence of Neoplatonism. Pomponazzi’s works were the main sources in his early theological and philosophical writings from the Breve colloquium Iesuiticum (1579) to the Praecipuarum enumeratio causarum (1584). The influence of Sextus Empiricus became crucial from around 1587, when Francken began writing the Disputatio de incertitudine religionis Christianae, where he exhibited a sharp skeptical attitude that led him not far from unbelief.

6

„Bestiariusz niewiary”. Ludzie oddaleni od Boga w nauczaniu św. Hilarego z Poitiers

57%

Karczewska H.

Vox Patrum

|

2013

|

vol. 59

225-239

EN

Bishop of Poitiers, referring to the allegorical interpretation of Scripture, makes the characteristics of people away from God through unbelief. Comparing them to beasts, Hilary creates an unique „bestiary of disbelief”. Bishop of Poitiers shows the catalogue of beasts and gives them a symbolic significance which reveals the nature of opponents of the Church. In the allegorical world of beasts many animals can be found: foxes mean false prophets, ravens – sinners and cattle as a symbol of heathen. In general Bishop of Poitiers indicates symbol of serpent as heretics who reject the gift of faith in Christ and contempt the doctrine of the Church. In Hilary’s works a lot of helpful directions for believers are given. Bishop focuses on gaining spiritual knowledge and proclamation of the Gospel.

Refine search results

2 Vox Patrum

1 Art Inquiry. Recherches sur les arts

1 Odrodzenie i Reformacja w Polsce

1 Slavia Orientalis

1 Studia Socjologiczne

2 Karczewska H.

1 Biagioni M.

1 Borowski M. M.

1 Piotrowski K.

1 Ptaszyński T.

1 Tyrała R.

2 2017

1 2015