Search results

1

Mniejszość białoruska w Polsce – dwanaście lat po przyjęciu ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym

100%

Budyta-Budzyńska M.

Zoon Politikon

|

2017

|

issue 8

231-250

PL

Artykuł traktuje o relacjach polsko-białoruskich na Białostocczyźnie w drugiej dekadzie XXI wieku, 12 lat po przyjęciu ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym. Dyskutuje w nim, co zmieniała ustawa, jak jest oceniana przez liderów mniejszości i jak może wpłynąć na poczucie identyfikacji narodowej polskich Białorusinów. W drugiej części artykułu opisałam główny konflikt między polską większością a białoruską mniejszością, który dotyczy pamięci i upamiętnień żołnierzy wyklętych, a szczególnie jednego z nich – Romualda Rajsa „Burego”.

EN

The subject of the article are Polish-Belarussian relations in the Białystok region in the second decade of the 21st century, twelve years after the passing of the bill on national and ethnic minorities and regional language. I discuss the changes brought about by the bill, how it is perceived by leaders of the minority, and its possible influence on the sense of national identity among Belarussians in Poland. In the second part of the paper I describe the main conflict between the Polish majority and the Belarussian minority, centered around the memory and commemoration of the “damned soldiers”, and of one of them in particular: Romuald Rajs, alias Bury.

2

Międzypokoleniowe transmisje pamięci. Na podstawie badań we wsiach świętokrzyskich

80%

Karkowska M.

Studia Socjologiczne

|

2016

|

issue 3(222)

101-132

PL

W artykule podjęto kwestie związane z międzypokoleniową transmisją pamięci o traumatycznych doświadczeniach z okresu II wojny światowej. Podstawą analiz przeprowadzonych z tej perspektywy są pamięć i upamiętnianie pacyﬁkacji mających miejsce w 1943 roku w województwie świętokrzyskim, na terenie Michniowa oraz położonych obok siebie Żuchowca i Gębic, obecnie administracyjnie należą¬cych do wsi Godów. Oba przykłady różnią się istotnie od siebie: o ile wydarzenia w Gębicach i Żuchowcu wciąż pamiętane są jako doświadczenie lokalne, a pamięć o nich kultywowana jest głównie wśród mieszkańców z najbliższych okolic; o tyle wojenna historia Michniowa, w którym usytuowano Muzeum Martyrologii Wsi Polskich, urosła do rangi symbolu cierpień polskiej wsi. Porównując sposoby i for-my upamiętniania przeszłości zarówno w sferze prywatnej, jak i publicznej, tre¬ści przekazów dotyczących pacyﬁkacji w obu miejscach autorka analizuje procesy i zjawiska związane z międzypokoleniową transmisją pamięci. W centrum zainteresowania pozostają tym samym kwestie dotyczące zmienności rytuałów kommemoracyjnych w czasie, wizje pacyﬁkacji przedstawiane w momencie krytycznym, gdy powoli odchodzi pokolenie uczestników i świadków wydarzeń; a także nadzieje i zagrożenia związane z przekazem pamięci o pacyﬁkacjach kolejnym generacjom. Wskazuje na wagę religijnego aspektu upamiętnień w Polsce, siłę odgórnych przekazów pamięci modyﬁkujących wizję przeszłości kolejnych pokoleń czy ich potrzeby dostosowania przekazu o przeszłości do własnych doświadczeń i preferowanych form komunikacji. Praca oparta jest na materiałach z badań przeprowadzonych w ramach badań „Milieux de memoire w Europie Środkowo-Wschodniej – przykład Polski”.

EN

The article discusses issues related to the intergenerational transmission of the memory of traumatic experiences during World War II. The basis of analyses conducted from this perspective are the memory and commemoration of paciﬁcations that took place in 1943 in the Świętokrzyskie voivodeship, in the villages of Michniów, Żuchowiec, and Gębice (which now belongs administratively to the village of Godów). Each example differs signiﬁcantly from the others. The events in Gębice and Żuchowiec are still remembered as local experience and memory of them is cultivated mainly among inhabitants in the near vicinity. Michniów, however, has the Mausoleum of the Martyrdom of Polish Villages, and has become a symbol of the suffering of the Polish countryside. The author analyzes processes and phenomena related to the intergenerational transmission of memory, comparing ways and forms of commemorating the past in both the private and public sphere and the content of messages concerning the paciﬁcations that occurred in these villages. The author focuses on issues relating to the variability of commemorative rituals and the presentation of memories of the paciﬁcation at a critical moment, when the generation of participants and eye-witnesses is passing away. The author draws attention to the importance of the religious aspect of commemorations in Poland, the power of top-down memory transfers to modify the vision of past generations, and the need to adjust transmission of the past to a person’s own experiences and also to forms of communication. The article is based on research conducted within the framework of the project ‘Milieux de mémoire in Central and Eastern Europe – a Polish Case’.

3

Upamiętnienia partnerstw zagranicznych w krajobrazie polskich gmin. Przypadek powiatu gnieźnieńskiego

80%

Ksenicz I.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2023

|

vol. 94

|

issue 4

101-119

EN

The aim of the article is to depict the issue of commemorating foreign partnerships of municipalities present in the public space. The municipalities of the Gniezno district were selected as a case study. The author initially verified the following hypothesis: although foreign cooperation is an optional and secondary task of municipalities, their authorities commemorate it as a manifestation of their international ambitions. The source base was: secondary data, first-hand sources (information from town halls), as well as photographic documentation made during field trips. The identified commemorations took various forms: welcome boards at the entrance to the municipality, monuments, and the name of the square. They were established in locations important to the municipalities. In the case of one of the monuments, state diplomacy and paradiplomacy merged.

PL

Celem artykułu jest prezentacja zagadnienia upamiętnień partnerstw zagranicznych gmin obecnych w przestrzeni publicznej. Jako studium przypadku wybrano gminy powiatu gnieźnieńskiego. Autor poddał wstępnej weryfikacji następującą hipotezę: mimo że współpraca zagraniczna jest nieobowiązkowym i drugorzędnym zadaniem gmin, ich władze upamiętniają ją jako manifestację swoich ambicji międzynarodowych. Bazę źródłową stanowiły: dane zastane, wywołane dane bezpośrednie (informacje z urzędów gmin), a także dokumentacja fotograficzna wykonana podczas wyjazdów terenowych. Zidentyfikowane upamiętnienia przyjęły różne formy: tablic powitalnych na wjeździe do gminy, pomników oraz nazwy placu. Ustanowiono je w ważnych dla gmin lokalizacjach. W przypadku jednego z pomników doszło do przeniknięcia się dyplomacji państwowej i paradyplomacji.

4

O używaniu i nadużywaniu historii. Polityka historyczna i kultury pamięci w Europie Środkowo- i Południowo-Wschodniej (1791–1989)

41%

Patrice M. D., Troebst S.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2015

|

issue 1(25)

15-61

EN

Uses and Abuses of the Past. The Politics of History and Cultures of Remembrance in East-Central and Southeastern Europe (1791 to 1989) The ‘long’ 19th century and the wars of the ‘short’ 20th century decisively shaped the cultures of remembrance of the national societies and nation-states of East-Central and Southeastern Europe. The national liberation movements, the wars of 1912/14–1918, the founding of new states in 1918–19, the turn to authoritarian rule in the late 1920s and the war years of 1939/41–1944/45 continue to shape – together with the legacy of communism and medieval myths – the collective memory of contemporary Poles, Hungarians, Slovaks, Czechs, Romanians, Bulgarians, Albanians, Serbs, Macedonians, Croats and others. If Oskar Halecki and Jenő Szűcs have identified a historical meso-region of a ‘wider’ East-Central Europe characterized by common structural features, one can also identify a post-imperial and post-communist ‘community of memory’ between Plžen and Poltava, Tallinn and Thessaloniki. This shaping of the past in people’ s minds has taken place in a threefold manner. First, the individual memory of quite a number of people who had experienced World War II, the interwar period and even the ‘three’ Balkans Wars is still alive. These memories differ substantially depending on ethnicity, political affiliation back then, and on present-day political needs. Those hunted during the Second World War record rather different memories than those who participated in ethnic cleansing, for example. There have been floods of memoirs written about the recent past throughout the region. Second, in these until rather recently non-literate but ‘oral’ societies family memory continues to play an important role – a role that was strengthened considerably under the decades of communism when memories not compatible with the official master narrative were suppressed. And third – and perhaps most importantly – the post-1989/91 governments’ uses and abuses of the past are primarily an iteration of the ‘politics of history’ propagated by governments of the interwar period and earlier.

Refine search results

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Studia Regionalne i Lokalne

1 Studia Socjologiczne

1 Zoon Politikon

1 Budyta-Budzyńska M.

1 Karkowska M.

1 Ksenicz I.

1 Patrice M. D.

1 Troebst S.

1 2023

1 2018

1 2016

1 2015

Mniejszość białoruska w Polsce – dwanaście lat po przyjęciu ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym

Międzypokoleniowe transmisje pamięci. Na podstawie badań we wsiach świętokrzyskich

Upamiętnienia partnerstw zagranicznych w krajobrazie polskich gmin. Przypadek powiatu gnieźnieńskiego

O używaniu i nadużywaniu historii. Polityka historyczna i kultury pamięci w Europie Środkowo- i Południowo-Wschodniej (1791–1989)