Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: vermin

Sort By:

Limit search:

Ślady robactwa. Drobiazgi zoomorficzne w twórczości Stefana Witwickiego

100%

Igliński G.

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

2022

vol. 8

235-254

This text examines the literary works by Stefan Witwicki using subject criticism and a micrological perspective. The considerations are largely cataloguing-document in nature. Their purpose is to look at the intensity of the occurrence of terms related to insects and bugs, their functions and meanings. The text considers the context of cultural tradition and symbolism established by such usage. The conducted review indicates that insects and vermin are referred to infrequently. They may be encountered in different genres of texts, but they do not form a particular dominating component in the imagery. The vermin have two meanings in the poet’s works, representing the poverty of human existence and death. The spider is also linked to death. The butterfly and bee are traditionally associated with spring, meaning hope, rebirth, beauty, joy and happiness. The conventional term “chase (catch) the butterflies” functions in both positive (when it applies to high-flight dreams) and negative meanings (when it indicates reckless dealings with follies). In both cases, it stresses the volatility of experiences. The words “ant”, the Polish diminutive of ant “mróweczka”, and “anthill” do not diverge from the meanings associated with them. They express respectively: laboriousness, mediocrity or an agitated crowd of people. Locusts and flies served Witwicki in criticising human behaviour. He compares Russian soldiers devastating Poland to locusts. On the other hand, flies represent the mentality of then-contemporary tradesmen. Witwicki also presents human behaviours using the glow-worm (coupled with a child) and the grasshopper (associated with a poet). Both those parallels highlight either feelings of sympathy towards or enchantment with somebody. The analysed zoomorphic details participate in creating the metamorphic language of Witwicki. They appear in figurative structures and, on several occasions, in the function of comparison.

W pracy, korzystającej z doświadczeń krytyki tematycznej i perspektywy mikrologicznej, uczyniono przedmiotem badań twórczość literacką Stefana Witwickiego. Rozważania mają w dużym stopniu charakter katalogowo-dokumentacyjny. Ich celem jest przyjrzenie się intensywności występowania określeń związanych z owadami i robakami, ich funkcji i znaczeniom. Uwzględniono kontekst tradycji kulturowej i utrwalonej przez nią symboliki. Z dokonanego przeglądu wynika, że owady i robaki przywoływane są rzadko. Spotkać je można co prawda w tekstach pod względem gatunkowym rozmaitych, ale nie tworzą jakiejś specjalnej dominanty w obrazowaniu. Robak miewa u poety dwa znaczenia: wyobraża nędzę ludzkiej egzystencji oraz śmierć. Ze śmiercią wiąże się również pająk. Motyla i pszczołę tradycyjnie powiązano z wiosną, a więc z nadzieją, odrodzeniem, pięknem, rozkoszą, szczęściem, miłością. Konwencjonalne sformułowanie „gonić (łapać) motyle” funkcjonuje zarówno w sensie pozytywnym (gdy dotyczy górnolotnych marzeń), jak i negatywnym (gdy sygnalizuje beztroskie zajmowanie się głupstwami). W obu przypadkach akcentuje się ulotność przeżyć. Nazwy „mrówka”, „mróweczka”, „mrowisko” wyrażają odpowiednio: pracowitość, przeciętność, zaaferowany tłum ludzi. Szarańcza i muchy posłużyły Witwickiemu do krytyki ludzkiego postępowania. Z szarańczą porównuje się wojska niemieckie i rosyjskie żołdactwo pustoszące Polskę. Muchy zaś ilustrują współczesną kupiecką mentalność. Ludzkie zachowania przedstawia Witwicki, wprowadzając także robaczka świętojańskiego (zestawionego z dzieckiem) i konika polnego (zestawionego z poetą). Obie te paralele podkreślają uczucia sympatii żywionej wobec kogoś lub zachwytu nad kimś. Analizowane „drobiazgi” zoomorficzne współtworzą metaforyczny język Witwickiego. Pojawiają się w konstrukcjach przenośnych, a kilkakrotnie jako porównania.

,,TU ZA SŁUG GROMADY ORSZAK DOŚĆ SZKARADY”. O ROLI ROBACTWA W DYSKURSIE WANITATYWNYM POEZJI POLSKIEJ SCHYŁKU RENESANSU I EPOKI BAROKU

70%

Kawska S.

Rocznik Przemyski

2018

vol. 54

issue 2(22): Literatura i Język

17-32

The article discusses the role of vermin in the vanitas discourse in the Polish poetry from the late 16th until the 18th centuries. The introduction, using the example of Żale nagrobne by Sebastian Fabian Klonowic, shows the change in the manner of discussing death, which came about soon after the death of Jan Kochanowski, making it possible to return to the medieval visions of decomposition, enriched by that poet by a broad range of hideous things, symbols of vanity. The second part of the paper discusses Baroque paintings of worms eating away the corpse based on selected works, and presents major poetic devices which are meant to convey the vanitas message. There are descriptions of metaphysical nature and ones showing the nothingness of existence in a purely earthly dimension. The paper closes with remarks on exhausting the vanitas discourse using the worms imagery, the example of which are poems using the coffin hideousness in an erotic context.

Refine search results

1 Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

1 Rocznik Przemyski

1 Igliński G.

1 Kawska S.

1 2022

1 2018

Search results

Ślady robactwa. Drobiazgi zoomorficzne w twórczości Stefana Witwickiego

,,TU ZA SŁUG GROMADY ORSZAK DOŚĆ SZKARADY”. O ROLI ROBACTWA W DYSKURSIE WANITATYWNYM POEZJI POLSKIEJ SCHYŁKU RENESANSU I EPOKI BAROKU