Search results

1

Represje władz komunistycznych wobec radomskiego proboszcza ks. Jana Wiącka

100%

Stanaszek B.

Folia Historica Cracoviensia

|

2017

|

vol. 23/2

367-404

PL

Ks. dr Jan Wiacek (1900-1973) był duchownym diecezji sandomierskiej. Przez 13 lat był proboszczem w Radomiu, a następnie przez kolejne 20 lat w Koprzywnicy koło Sandomierza. Proboszczem parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Radomiu-Glinicach został w okresie okupacji niemieckiej latem 1941 r. Po zakończeniu wojny kontynuował budowę tamtejszego kościoła parafialnego. W 1949 r. bp Jan Lorek, ordynariusz diecezji sandomierskiej mianował go proboszczem eksponowanej parafii Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu, pełnił także funkcję dziekana. Jego zasługą było spłacenie sporych, przedwojennych długów parafii. Restrykcje ze strony władz państwowych dotknęły go w 1950 r. Początkowo były to sankcje finansowe (niewspółmiernie wysokie podatki). Władze chciały także przymusowo dokwaterować na plebanię dodatkowych lokatorów. Próbowano go zastraszyć, nękano nocnymi telefonami i pogróżkami. Naciskano, by włączył się w działania ruchu tzw. „księży patriotów”, wspierających władze państwowe i występujących z krytyką hierarchii kościelnej. Kiedy stanowczo odmówił, władze państwowe zażądały usunięcia go ze stanowiska. Do tego celu wykorzystano dekret z 9 lutego 1953 r. Bp Lorek bronił ks. Wiącka, kierował odwołania do władz centralnych. Spór trwał osiem miesięcy, a w końcu przymuszony hierarcha udzielił ks. Wiąckowi urlopu. W lutym 1954 r. przeniósł go na probostwo w Koprzywnicy. Mimo podejmowanych starań po odwilży politycznej na przełomie 1956/1957 r. władze państwowe nie dopuściły do jego powrotu do Radomia.

EN

Rev. dr Jan Wiącek (1900—1973) was a cleric of the Sandomierz diocese. Wiącek was a parish priest in Radom for 13 years, and then in Koprzywnica near Sandomierz for another 20 years. He started leading the parish of the Sacred Heart of Jesus in Radom-Glinice in the summer of 1941 under the Nazi occupation. After the war ended, he continued to build the local church. In 1949, Bishop Jan Lorek, the ordinary of the Sandomierz diocese, put him in charge of the parish of the Care of the Blessed Virgin Mary in Radom; Wiącek also served as a dean. It was thanks to him that the parish repaid large pre-war debts. He was first troubled by restrictions on the part of state authorities in 1950. Initially these included financial sanctions (dis- proportionately high taxes). The authorities also wanted to forcibly accom- modate additional tenants in the presbytery. Rev. Wiącek was intimidated, harassed by night phone calls and threatened. The authorities insisted that Wiącek should join the movement of the so-called "patriotic priests" who supported the government and criticised the Church hierarchy. When he flatly refused, state authorities demanded that he be removed from his po- sition. To this end, they used the decree of 9 February 1953. Bishop Lorek defended Rev. Wiącek by submitting appeals to central authorities. The dispute lasted eight months; faced with pressure, the bishop finally granted Rev. Wiącek a period of leave. In February 1954 he transferred Wiącek to the parish in Koprzywnica. Despite efforts made after the political thaw of late 1956/early 1957, the state authorities did not allow him to return to Radom.

2

Straty majątkowe w Archidiecezji Poznańskiej w latach 1939-1956

100%

Dosz I.

Kościół i Prawo

|

2013

|

issue 2 (15) nr 2

9-40

EN

Initially, property damages in the Archdiocese of Poznań were difficult to determine. It happened because the things were inventoried carelessly, the parish archives were destroyed and scattered because of hostilities and finally, the painful decisions of communist regime in the People's Republic of Poland. In the years 1939-1956 in the Archdiocese of Poznań the temples, chapels and church buildings were destroyed. The interior of the churches were designedly devastated i.e. pews, confessionals, ambos, floors, organs and liturgical things. Polish literary work was underestimated because of racism so most of the parish libraries were devastated. Works of art were destroyed or stolen and then exported. Only a few dozen out of the hundreds of pre-war churches and chapels could have fulfilled the sacred functions. The other buildings needed at least to be cleaned and more often to be rebuild or a thorough renovated. However, many monuments, church things, works of art, books and magazines were saved. People kept and hid these things in their houses even with putting their life at risk. It should be noted that the scale of destruction and property damages at that time is not everything what happened. Much more important were losses of life in the Archdiocese of Poznań. Almost one-third of the clergy did not survive the war.

3

Polityka państwa wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w sferze inwestycji budowlanych

80%

Kumor-Mielnik J.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 2: Historia. Zeszyt specjalny

137-158

PL

Problematyka artykułu koncentruje się wokół zagadnień związanych z postawą władz komunistycznych wobec podejmowanych przez rektorów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego inwestycji remontowo-budowlanych. Złożoność polityki państwa wobec KUL-u w sferze inwestycji budowlanych wynikała z wielu czynników, które kształtowały stosunek władz partyjno-państwowych do władz uniwersyteckich. W latach 50. i 60. władze komunistyczne skutecznie przeciwdziałały wielokrotnie podejmowanym przez rektorów KUL-u próbom rozbudowy zaplecza lokalowego uczelni. Kierowane do władz powiatowych i wojewódzkich wnioski z prośbą o zezwolenie na budowę nowych gmachów czy na rozbudowę istniejących już budynków rozpatrywane były odmownie. W latach 70. wraz z dokonującymi się na KUL-u zmianami polityka państwa wobec podejmowanych przez nowe władze uczelni przedsięwzięć budowlanych zmieniła się. W konsekwencji już w latach 70. przystąpiono do stopniowej rozbudowy gmachu uniwersytetu, która właściwej dynamiki nabrała w latach 80.

EN

The issue of the article concerns issues related to the attitude of the communist authorities towards the renovation and construction investment undertaken by the rectors of the Catholic University of Lublin. The state policy towards building investments undertaken at the Catholic University of Lublin depended on the relationship of party-state authorities to this university. In the 50s and 60s, communist authorities opposed the attempts to expand the buildings of the university. Addressed to district and provincial authorities applications for permission to build and expand university buildings, were refused. In the 70s, with the changes that have taken place at the university, the attitude of the state to building investments undertaken by the new university authorities has also changed. As a result of these changes, it was possible to start a gradual development of the University’s buildings, which did not have the proper dynamics until the 80s.

4

Żądania „Solidarności” wobec władz komunistycznych dotyczące wolności słowa w radiu i telewizji

80%

Dziekan-Łanucha A.

Studia Socialia Cracoviensia

|

2019

|

vol. 11

|

issue 2

27-42

EN

Demands of Solidarity against communist authorities concerning freedom of speech on radio and television. Independent Self-governing Trade Union “Solidarity” which was founded in the early 1980s fought for media freedom, eliminating the monopoly of the communist authorities on the radio and television, allowing independent environments to speak, from the beginning of its activity. It started just before the outbreak martial law with demands of free radio and television access for itself and all environments which played important role in public life of the country. During Round Table talks oppositionists demanded liquidation of the Radio and Television Committee and creating media system which would work under social control. The aim of the article is to present findings based on analysis of source materials (official documents, press reports) which were created in the 1980s and referred to opinions and demands of the representatives of Solidarity concerning electronic media pluralism.

PL

Żądania „Solidarności” wobec władz komunistycznych dotyczące wolności słowa w radiu i telewizji. Formujący się na początku lat 80. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” od pierwszych momentów swojej działalności walczył o wolność mediów, likwidację monopolu władz komunistycznych w radiofonii i telewizji, dopuszczenie do głosu niezależnych środowisk. Rozpoczynał tuż przed wybuchem stanu wojennego od żądań dostępu do radia i telewizji dla siebie oraz dla wszystkich środowisk odgrywających istotną rolę w życiu publicznym kraju. W czasie obrad Okrągłego Stołu opozycjoniści domagali się likwidacji Komitetu do spraw Radia i Telewizji oraz stworzenia systemu mediów poddanego kontroli społecznej. Celem artykułu jest prezentacja wyników badań polegających na analizie głównie materiałów źródłowych (oficjalnych dokumentów, doniesień prasowych) wytworzonych w 80. latach, a odnoszących się do poglądów i żądań przedstawicieli „Solidarności” dotyczących pluralizmu w mediach elektronicznych.

Refine search results

1 Folia Historica Cracoviensia

1 Kościół i Prawo

1 Roczniki Humanistyczne

1 Studia Socialia Cracoviensia

1 Dosz I.

1 Dziekan-Łanucha A.

1 Kumor-Mielnik J.

1 Stanaszek B.

1 2019

1 2018

1 2017

1 2013

Represje władz komunistycznych wobec radomskiego proboszcza ks. Jana Wiącka

Straty majątkowe w Archidiecezji Poznańskiej w latach 1939-1956

Polityka państwa wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w sferze inwestycji budowlanych

Żądania „Solidarności” wobec władz komunistycznych dotyczące wolności słowa w radiu i telewizji