Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  widmontologia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Nawiedzony ekran. Przyczynek do widmontologii współczesnego kina

100%
Stelmach M.
Kwartalnik Filmowy
|
2016
|
issue 96 Film i metafizyka
102-113
PL
Artykuł stanowi próbę przedstawienia kina jako medium nawiedzonego. Podejmując refleksję nad ontologią kina (w nawiązaniu do takich teoretyków, jak André Bazin, Stanley Cavell czy Garett Stewart), autor stara się wykazać, że sposób funkcjonowania aparatu filmowego oraz fikcji ekranowej przypomina kontakt z duchami, usprawiedliwiający semantyczną dwuznaczność terminu medium, odsyłającą zarówno do kontekstu medioznawczego, jak i mediumicznego. Kino, ze względu na oscylowanie między trwałością i ulotnością oraz podwójną strukturę czasową, a także z uwagi na związki ze śmiercią może być nazywane sztuką widmową lub sztuką widm. Te naturalne predyspozycje medium sprawiają, że można je doskonale analizować, wykorzystując narzędzia sformułowanej przez Derridę widmontologii, która – zwłaszcza dzięki pracom jego późniejszych komentatorów – dowodzi potrzeby wprowadzenia kategorii widmowości do rozważań nad nowoczesnością oraz współczesną kulturą. Najnowsze kino (zarówno komercyjne, jak i artystyczne) doskonale wyraża oba te wątki refleksji, potwierdzając raz jeszcze wstępną tezę o spektralności medium kina.
EN
The article is an attempt to present cinema as a haunted medium. In his reflection on the ontology of the cinema (in relation to such writers as André Bazin, Stanley Cavell and Garett Stewart), the author seeks to show that the way the camera (and the on screen fiction) functions is similar to contact with spirits, that legitimate the semantic ambiguity of the term ‘medium’, referring both to the media of media studies, and spiritualistic media. Because of cinema’s oscillation between permanence and transience, and its double time structure, and because of its links with death, it can be called a spectre art, or art of spectres. These natural predispositions of the medium mean that it can be analysed using the notions of hauntology defined by Derrida, which thanks to the work of his later commentators proves the need of the introduction of the category of spectrality into the reflection on modernity and contemporary culture. The latest cinema (both commercial and artistic) perfectly expresses both of these threads of reflection, confirming once again the initial thesis of spectrality of the medium of cinema.
2
Publication available in full text mode
Content available

Umieć sobie wybaczyć. Widmontologiczne ujęcie Umiłowanej Toni Morrison

61%
Moryń J.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2020
|
issue 40
133-143
EN
Reconciliating with one’s self. Hauntological decoding of Toni Morrison’s Beloved. This article focuses on Toni Morrison’s novel Beloved and its reading that may be uncovered through the theory of hauntology. As a novel, Beloved inscribed itself into the discussion of the image of memory in literature thanks to its retrospective nature. The reality observed in this work by Toni Morrison is actively shaped by the past and haunted by the specters of past atrocities and deceased characters. Among the problems tackled in this article are the differences between memory and interpretation; traumatic memories; and the relation between one’s memory and identity. Events and characters present in this book are characterized by their ambiguity, their contestation of binary oppositions, such as presence/absence; life/death; freedom/slavery, and being defined through a plethora of meanings and traces. Despite all these characteristics pointing towards deconstructionism as the proper theory with which the novel may be decoded, the article proposes to dissect Beloved through hauntology. This work presents hauntology as a theory applicable to literary criticism that is capable of producing a captivating reading of the discussed novel, as well as outlines the main differences between hauntology and trauma theory, with the latter being the dominant approach used in analyzing Morrison’s book. This article employs the theory of hauntology in the shape in which it is proposed by Jacques Derrida, Mark Fisher, Jodey Castricano and Andrzej Marzec.
PL
Przedmiotem niniejszego artykułu jest powieść Umiłowana autorstwa Toni Morrison oraz odczytanie jej z perspektywy widmontologicznej. Umiłowana jest powieścią wpisującą się w dyskurs dotyczący pamięci w literaturze ze względu na swoją retrospektywną naturę: rzeczywistość w dziele Toni Morrison jest aktywnie kształtowana przez przeszłość oraz nawiedzana przez widma minionych koszmarów oraz nieżyjących postaci. Pośród zagadnień poruszonych w tej pracy znajdują się różnice pomiędzy pamięcią a interpretacją, traumy pamięci oraz relacja pomiędzy pamięcią a tożsamością. Zarówno wydarzenia jak i postaci występujące w utworze charakteryzują się ambiwalencją, kontestacją binarnych przeciwieństw (obecność/abscencja; życie/śmierć; wolność/niewola) oraz są podszyte szeregiem nadających im znaczenia śladów. Pomimo że cechy te wskazują na dekonstrukcjonizm jako teorię odpowiednią do rozszyfrowania powieści, artykuł proponuje spojrzenie na Umiłowaną przez pryzmat widmontologii. Praca ta przedstawia widmontologię jako teorię krytyki literackiej zdolną do wyprodukowania interesującego odczytania powieści, oraz zaznacza różnice dzielące widmontologię od teorii traumy, jednej z dominujących teorii wykorzystywanych w analizowaniu Umiłowanej. Ten artykuł posługuje się teorią widmontologii proponowaną przez Jacquesa Derridę, Marka Fishera, Jodey Castricano oraz Andrzeja Marca.
3
Publication available in full text mode
Content available

Czas, który wypadł z ram. Antropocen i ekokrytyczna lektura tekstów literackich

51%
Szaj P.
Forum Poetyki
|
2021
|
issue 24
6-25
EN
The first part of the paper offers a theoretical consideration of the Anthropocene as an epoch in which human and geological times have radically mixed. It outlines insights formulated within the Anthropocene discourse, as well as findings of climatology. They encourage developing the Anthropocene’s hauntology as an epoch in which “the time is out of joint”. The second part of the paper applies theory to literary studies practice (especially in terms of ecocriticism). Author reconstructs proposals to practice ecocriticism in the times of the Anthropocene formulated by Timothy Clark and Lynn Keller, and undertakes initial attempts at translating them into the Polish context.
PL
Pierwsza część artykułu podejmuje teoretyczny namysł nad antropocenem jako epoką, w której nastąpiło radykalne wymieszanie czasu ludzkiego i geologicznego. W części tej przedstawione są wglądy formułowane w obrębie dyskursu antropocenu, a także ustalenia klimatologii. Skłaniają one do wypracowania widmontologii antropocenu jako epoki, w której „czas wypadł z ram”. Druga część artykułu przekłada ustalenia teoretyczne na praktykę literaturoznawczą (zwłaszcza ekokrytyczną). Autor rekonstruuje propozycje uprawiania ekokrytyki w czasach antropocenu sformułowane przez Timothy’ego Clarka oraz Lynn Keller i podejmuje wstępne próby przełożenia ich na kontekst literatury polskiej.
4
Publication available in full text mode
Content available

Przemyśleć nowoczesność jeszcze raz – i jeszcze raz. Wokół książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności

51%
Hoffmann K.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2017
|
issue 34
EN
Krzysztof HoffmanAdam Mickiewicz UniversityPoznań, Poland Re-thinking Modernity Again – and Again Reflections on Jakub Momra’s BookWidmontologie nowoczesności [Spectrontologies of Modernity]Tekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Keywords: cultural theory, deconstructions, spectrontology, modernityPrzemyśleć nowoczesność jeszcze raz – i jeszcze raz. Wokół książki Jakuba Momry Widmontologie nowoczesnościTekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Słowa kluczowe: teoria kultury, dekonstrukcja, widmontologia, nowoczesność
PL
Krzysztof HoffmanAdam Mickiewicz UniversityPoznań, Poland Re-thinking Modernity Again – and Again Reflections on Jakub Momra’s BookWidmontologie nowoczesności [Spectrontologies of Modernity]Tekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Keywords: cultural theory, deconstructions, spectrontology, modernityPrzemyśleć nowoczesność jeszcze raz – i jeszcze raz. Wokół książki Jakuba Momry Widmontologie nowoczesnościTekst jest krytyczną lekturą książki Jakuba Momry, Widmontologie nowoczesności. Artykuł problematyzuje  kluczowy dla publikacji problem genezy, uwypukla zawarte w książce związki późnej fazy dekonstrukcji z jej wcześniejszymi odczytaniami Freudowskiej psychoanalizy, stawia wreszcie pytanie o przyszłe rozwinięcia zarysowanego projektu.Słowa kluczowe: teoria kultury, dekonstrukcja, widmontologia, nowoczesność
5
Publication available in full text mode
Content available

History, Spectres, and Deconstruction

41%
Kula A.
Historyka Studia Metodologiczne
|
2020
|
vol. 50
6
Publication available in full text mode
Content available

Widmowa aktualizacja marksizmu czy spektralna bujda

41%
Brzeziński J.
Praktyka Teoretyczna
|
2016
|
vol. 19
|
issue 1
290-303
EN
The article is a critical reading of Jacques Derrida’s Spectres of Marx. Apart from presenting the Eagleton's and Negri’s critical interpretations and philosophical unproductiveness of Derrida's proposals, I also try to show their inability to fulfill the ethical and political promises, which they makes.
PL
Artykuł jest krytyczna interpretacją Widm Marksa Jacquesa Derridy. Obok przedstawienia krytycznych odczytań Eagletona czy Negriego, próbuję pokazać nie tylko filozoficzną jałowość propozycji Derridy, ale także niezdolność do wywiązania się z politycznych i etycznych obietnic, które składa.
7
Publication available in full text mode
Content available

POLSKOROMANTYCZNE WIDMA JOSEPHA CONRADA. PROLEGOMENA DO BADAŃ NAD POLSKIM OBLICZEM PISARZA

41%
Samsel K.
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
|
2020
|
vol. 18
198-210
PL
Studium, czerpiąc z doświadczeń badawczych najwybitniejszych interpretatorów intertekstualności w prozie Conrada, w tym m.in. Yves’a Hervoueta, dąży do ustalenia interpretacyjnego punktu zero w wypadku badania niejasnych, a wręcz podprogowych oddziaływań romantyzmu polskiego na pisarstwo Conrada. Są one tak wieloznaczne i zróżnicowane, że – czerpiąc z tytułu imponującej monografii Hervoueta The French Face of Joseph Conrad – należałoby je określić mianem aspektu, nawet – dominanty „polskiego oblicza pisarza”. By konteksty polskoromantyczne u Conrada doprecyzować oraz uwypuklić, trzeba byłoby przetworzyć klasyczne pojęcie intertekstualności, skrzyżowawszy je z tzw. metodologią hontologiczną, u której podstaw spoczywa Derridiańska teoria widm. Syntetyczne badanie intertekstualno-komparatystyczne tomu Opowieści niepokojące z 1898 roku wskazuje, że (oprócz odwołań do Flauberta czy Merimée) równie istotne pozostają dla ujęcia Conradowskiej intertekstualności konteksty polskoromantycznej szkoły litewskiej (Mickiewicz) i ukraińskiej (Słowacki). W toku analizy – jako dwa konkurencyjne kręgi intertekstualne – powinny być zawsze oddzielane od siebie i wyodrębniane.
EN
The study, drawing from the research experience of the most prominent interpreters of intertextuality in Conrad’s prose, including Yves Hervouet, seeks to establish an interpretative zero point in the case of the study of the vague, or even subliminal influences of Polish Romanticism on Conrad’s writing. They are so ambiguous and varied that – drawing from the impressive monograph of Hervouet The French Face of Joseph Conrad – they should be described as an aspect, or even – the dominant feature of the „Polish Face of the writer”. To clarify and emphasize Polish-romantic contexts in Conrad’s texts, it would be necessary to transform the standard concept of intertextuality, crossing it with the so-called hontological methodology based on Derridian Theory of Spectres. A synthetic intertextual-comparative study of the volume Tales of Unrest from 1898 indicates that (apart from references to Flaubert or Merimée) the independent contexts of the Lithuanian (Mickiewicz) and the Ukrainian (Słowacki) School of Polish Romanticism should remain equally important for Conrad’s intertextuality. Therefore during the analysis – as two competing intertextual circles – they should always be separated and differentiated. Biogram
8

Krytyka kapitalizmu jako krytyka kultury

36%
Fereński P. J.
Prace Kulturoznawcze
|
2019
|
vol. 23
|
issue 1
59-72
EN
The text is devoted to scientific and journalistic achievements of Marek “k-punk” Fisher. The author tries to show the originality of thought of the English theorist of culture and his contribution to the critical reflection on contemporary cultural phenomena. Fisher gained popularity in 2009 with the book Capitalist Realism: Is There No Alternative. He published in such magazines as The Guardian, The New Statesman, The Wire. In particular, he was interested in popular culture. The researcher and academic lecturer — with counter-cultural background — was often involved in defending the interests of the working class. The idea of the article is to familiarize the Polish reader with the concepts of Fisher, which are especially connected with the thought of Jacques Derrida.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.