Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wiek XVII
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Confessio im Konflikt. Eine Projektvorstellung

100%
Witt C. V.
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
|
2017
|
vol. 61
PL
Sieć Niemieckiej Wspólnoty Badawczej „Wyznania w konflikcie. Religijne postrzeganie siebie i innego w XVII w.” ma na celu śledzenie związków pomiędzy wyrażanym w różnych mediach i w rozmaitym dyskursie postrzeganiem siebie i innego a indywidualnie i subiektywnie przeżywanymi wyznaniami religijnymi w ich nowożytnym kształcie. Dąży do wyjaśnienia wzajemnego oddziaływania aktu wyznania wiary i wykształcania się postrzegania oraz bada formy jego realizacji i wyrażania w XVII w. W tym kontekście podkreślić należy wpływ wyznania i jego wyrazu poprzez różne media, jak również jego znaczenia dla ujęć historiograficznych. The German Research Foundation Network “Confessions in conflict. Religious perception of self and others in the seventeenth century” intends to pursue the connections between medially and discursively expressed perceptions of self and others and subjective individual confessions in their early modern forms. It will illuminate the interaction of the act of confession and the formation of perception, and investigate its forms of realization and articulation in the seventeenth century. In this context the influencing factors of the confession, as medially expressed, should be emphasized just as much as its impact through historiographical reception.
2
Publication available in full text mode
Content available

Uprowadzanie mieszkańców Rzeczypospolitej do niewoli przez Tatarów i Turków w oczach siedemnastowiecznych pamiętnikarzy

84%
Ryba R.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
|
2021
|
vol. 21
339-351
EN
In the 17th century, both the Turks and (much more often) the Tatars invaded Poland. According to historians, the Tatars in particular treated the Polish Republic as an area of economic exploitation. Its most severe form was the forced captivity of inhabitants of the south-eastern borderlands. This was documented by diarists and memorialists of Polish seicento, including Jan Florian Drobysz Tuszyński, Mikołaj Jemiołowski, Joachim Jerlicz, Samuel Maskiewicz, Zbigniew Ossoliński, and Kazimierz Sarnecki. They drew attention to the mass character of the Tatar-Turkish thraldom: not only soldiers but also many civilians were kidnapped by the Tatars, who benefited from human trafficking and thus made them captives. The authors of the diaries documented the circumstances of the attacks, including the time and routes taken by the looters. They drew attention to the state of the captives and reconstructed the human martyrdom.
3
Content available remote

Through the Body: Chiromancy in 17th-Century England

84%
Rutkowski P.
Świat i Słowo
|
2019
|
vol. 32(1)
33-44
EN
Through the Body: Chiromancy in 17th-Century England The early modernity inherited the ancient and medieval conviction that normally hidden knowledge about fellow humans could be obtained by an inspection of particular parts of their bodies. It was the hand that was considered especially informative, as it contained lines and other natural marks that were supposed to form a kind of alphabet that could disclose the “Inclinations, the Motions of the Soul, the Vertues and Vices”, and were even capable of revealing the examined person’s future. The present article explores the English boom in chiromancy in the 17th century, which saw new editions of old authorities as well as new treatises by, for instance, Richard Saunders and George Wharton, whose chiromantic texts aimed at elevating palmistry to the status of science that pursued the ancient nosce te ipsum philosophy. The striking feature of chiromancy was its preoccupation with the material and the bodily. Each chiromantic session was in fact a kind of sym- bolic dissection that consisted in identifying, naming and interpreting particular anatomical parts of the hand. Furthermore, palmists had to consider all unique physical attributes of their clients’ hands, whose varied size and shape – together with palm lines’ length, depth, colour, straightness or crookedness – always had to be taken into account. Chiromancy was thus founded on acknowledgment and contemplation of variety and changeability observable in the human bodies, which provided access to knowledge about humanity.
4
Publication available in full text mode
Content available

Ogród zoologiczny w Ogrodzie, ale nie plewionym Wacława Potockiego

67%
Książek-Bryłowa W.
Facta Simonidis
|
2009
|
vol. 2
|
issue 1
231-254
EN
The present study concentrates on animal names mentioned in the poems by Wacław Potocki who lived in the XVII century. The author of the present article has compiled a dictionary of animals which consists of 198 lexical items used 2000 times. She has observed that the predominant category belongs to animals found in Poland and which the poet was well familiar with. In his texts the names of animals denote the value of man.
PL
Przedmiotem opisu są zwierzęta występujące w wierszach Potockiego, poety żyjącego w XVII wieku. Autorka zestawiła słownik nazw zwierząt liczący 198 leksemów użytych 2000 razy. Stwierdziła, że dominują zwierzęta żyjące w Polsce, znane poecie z osobistego kontaktu. W tekstach nazwy te były wykorzystywane do wartościowania człowieka.
5
Publication available in full text mode
Content available

Ogród zoologiczny w Ogrodzie, ale nie plewionym Wacława Potockiego

67%
Książek-Bryłowa W.
Facta Simonidis
|
2009
|
issue 2
223-246
PL
Przedmiotem opisu są zwierzęta występujące w wierszach Potockiego, poety żyjącego w XVII wieku. Autorka zestawiła słownik nazw zwierząt liczący 198 leksemów użytych 2000 razy. Stwierdziła, że dominują zwierzęta żyjące w Polsce, znane poecie z osobistego kontaktu. W tekstach nazwy te były wykorzystywane do wartościowania człowieka.
EN
The present study concentrates on animal names mentioned in the poems by Wacław Potocki who lived in the XVII century. The author of the present article has compiled a dictionary of animals which consists of 198 lexical items used 2000 times. She has observed that the predominant category belongs to animals found in Poland and which the poet was well familiar with. In his texts the names of animals denote the value of man.
6
Publication available in full text mode
Content available

Un cementerio de la armada de Antonio de Oquendo en Rosas (España)

67%
de la Fuente de Pablo P.
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
|
2018
|
issue 58(1) Filologia
133-152
ES
Durante unos trabajos en la C-260 a la entrada de Rosas (provincia de Gerona, España) fue descubierta una necrópolis de época moderna. Del estudio realizado de los restos no se llegó ni a precisar la cronología ni a establecer su origen. Este trabajo se basa en una investigación de archivo que reinterpreta los datos y demuestra más allá de cualquier duda razonable que la necrópolis fue un improvisado cementerio en que se dio sepultura al personal de la armada de D. Antonio de Oquendo muerto a consecuencia de una epidemia desatada entre 1636 y 1637.
EN
During road works on the C-260 road close to the entrance to the town of Rosas (the Province of Gerona, Spain), a necropolis belonging to the Early Modern Period was discovered. A study of the remains was conducted but it did not lead to establishing the exact chronology or nature of the site. This paper, based on a thorough research carried out in the archives, gives a re-interpretation of the archaeological data. It demonstrates beyond any doubt that the necropolis is an improvised cemetery where the personnel of the fleet commanded by Admiral Don Antonio de Oquendo were buried. They were victims of the epidemic sweeping the country in 1636-37.
PL
Podczas prac remontowych prowadzonych na drodze C-260 przy wjeździe do miasta Rosas (w prowincji Gerona, w Hiszpanii) odkryto nekropolię z czasów nowożytnych. Przeprowadzone wówczas badania szczątków nie doprowadziły ani do ustalenia jej chronologii, ani powodów jej powstania. Niniejsza praca, oparta na materiałach dostępnych w archiwach wskazuje, że nekropolia ta była stworzonym ad hoc cmentarzem, na którym grzebano personel floty admirała Antonio de Oquendo. Były to ofiary epidemii panującej w latach 1636-1637.
7
Publication available in full text mode
Content available

Chronologia medica Bartłomieja Dylągowskiego — pierwsza polska historia medycyny i bibliografia medyczna z XVII wieku wraz z tekstem łacińskiego oryginału i przekładem na język polski

67%
Wróblewski A., Bieganowski L.
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
|
2014
|
vol. 77
80-100
PL
Zaprezentowana została sylwetka Bartłomieja Dylągowskiego działającego w Krakowie w XVII w. Był on absolwentem Akademii Krakowskiej, gdzie z tytułem magistra ukończył Fakultet Filozoficzny. Posiadał także tytuł bakałarza medycyny. Miał również niższe święcenia kapłańskie. Był autorem trzech prac wydanych drukiem: Questio physica. De natura motus (wyd. 1634), Chronologia medica (wyd. 1635) oraz Syncretismus peripateticus (wyd. 1648). Jego praca Chronologia medica uznana jest za pierwszą historię medycyny oraz bibliografię medyczną w Polsce. W opracowaniach poświęconych Dylągowskiemu, poza informacjami biograficznymi dotyczącymi jego osoby, znaleźć można opisy wyglądu drukowanego wydania Chronologia medica oraz przegląd treści tego opracowania. Postanowiono zatem uzupełnić te wiadomości, umieszczając w aneksie tekst oryginalny (łaciński) oraz jego przekład na język polski.
EN
The article presents Bartłomiej Dylągowski, who lived and worked in Kraków in the 17th century. He graduated from the Faculty of Philosophy of the University of Kraków with a master’s degree. He also obtained the title of bachelor of medicine and received minor holy orders. He was the author of three printed works, namely Questio physica. De natura motu (published in 1634), Chronologia medica (published in 1635) and Syncretismus peripateticus (published in 1648). His work Chronologia medica is considered the first history of medicine and medical bibliography in Poland. The literary sources devoted to Dylągowski include both information on his biography and descriptions of his printed work, Chronologia medica, with an outline of its content. Therefore, it was decided to supplement the above information with the original Latin text and a Polish translation of Chronologia medica in the annex to the article.
8
Publication available in full text mode
Content available

Francuzi w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej

67%
Michalczuk A.
Studia Podlaskie
|
2019
|
vol. 27
61-74
EN
The 17th century was a period when the French became more interested in the Polish-Lithuanian Commonwealth. One of the reasons was Marie Louise Gonzaga’s arrival in Poland. The relations between the Poles and the newcomers were changeable. As long as they were satisfied with low offices and were not interested in political affairs, they were welcomed in the country. When they began to intervene in politics, they met a wave of criticism. This also referred to the queen. Nevertheless, French travellers seldom described in his accounts examples of aggression on the part of the Poles. On the contrary, they wrote about the hosts’ kindness and hospitality.
PL
XVII wiek był okresem, w którym nastąpił wzrost zainteresowania Francuzów Rzeczypospolitą. Jednym z powodów było przybycie nad Wisłę Ludwiki Marii Gonzagi. Stosunki Polaków z przybyszami układały się w sposób zmienny. Dopóki zadowalali się niskimi urzędami i nie interesowali sprawami politycznymi, byli mile widziani w kraju. Gdy zaczęli ingerować w politykę, spadała na nich fala krytyki. Dotyczyło to również królowej. Niemniej jednak, francuscy podróżnicy w swoich relacjach rzadko opisywali przypadki agresji ze strony Polaków. Wręcz przeciwnie, pisali raczej o życzliwości i gościnności gospodarzy.
9
Publication available in full text mode
Content available

Criminal activity in Silesia during the Thirty Years’ War (1618–1648). Contribution to the research

43%
Wojtucki D.
Przegląd Zachodniopomorski
|
2019
|
issue 4
125-152
EN
It must be assumed that every war created people of the criminal margins and demobilization made the people, used to fighting and robbing, left with no prospects. They were inclined to continue the activities they had been engaged in so far, but at the time, outside the ranks of the military units. During the wars, masses of various marauders and mercenaries followed the armies and sometimes they were absorbed into the ranks of the army they were shadowing. Only on the example of large cities in Silesia at that time, i.e. Legnica or partially Wrocław and Świdnica, can we learn about the scale of the phenomenon of common crime at that time, both that committed by soldiers and civilians. The unrest during the period of armed conflict in the years 1618–1648 also brought about protests of the population against the then authorities. However, theft was the most common crime in modern penal systems, for which criminal sanctions were imposed on the most serious ones – the death penalty, corporal punishment, or discharge. The thieves’ plunders were all that had any material value and were left without proper supervision. Particularly negatively perceived in the eyes of the law was the theft by an employed service or journeyman to their employers or a church robbery. During or just after the Thirty Years’ War, we also observe an increase in persecution of people who were accused of harmful magic, i.e. witches and sorcerers. Apart from the living, accusations of sinister, posthumous activity were also made against the dead (posthumous magic). In Silesia, epidemics also broke out, which were often brought with them by soldiers of the army, for whom the area became a place of accommodation or march. Witches or gravediggers from Silesian towns were accused of calling some of them. The Thirty Years’ War “created” various kinds of criminals. Undoubtedly, the “product” of t he 1618–1648 c onflict was a wellknown, serial killer Melchior Hedloff, who being tortured, confessed to 251 murders. He was executed in Oleśnica in January 1654. Many new penitentiary facilities appeared both in Silesia and also in the whole Reich as a result of the outbreak of the Thirty Years’ War. They were mostly exhibited by municipal authorities (not military) and built on the markets or directly in front of city gates. Among them, new wooden gallows were built, less often pillories.
PL
Należy przyjąć, iż każda wojna tworzyła ludzi marginesu, a demobilizacja sprawiała, że pozostali po niej ludzie byli przywykli do walki i rozboju. Skłonni do kontynuowania dotychczasowych zajęć, którymi się trudnili, ale już poza szeregami oddziałów wojskowych. W trakcie wojen za armiami ciągnęły masy przeróżnych maruderów i hultajów, którzy czasem zostawali wchłonięci do szeregów armii, za którymi podążali. Jedynie na przykładzie dużych miast ówczesnego Śląska, tj. Legnicy czy częściowo Wrocławia i Świdnicy możemy poznać skalę zjawiska ówczesnej przestępczości pospolitej, zarówno tej popełnianej przez żołnierzy, ale też cywilów. Niepokoje w okresie konfliktu zbrojnego w latach 1618-1648 przyniosły też wystąpienia ludności przeciwko ówczesnym władzom. Jednak to kradzieże stanowiły w nowożytnych systemach karnych najpowszechniejszy delikt, za który orzekano sankcje karne od tych najpoważniejszych – kary śmierci, cielesnych, czy relegacji. Łupem złodziei padało wszystko, co miało jakąkolwiek wartość materialną i pozostawione zostało bez stosownego nadzoru. Do szczególnie negatywnie postrzeganych w świetle prawa była kradzież dokonana przez zatrudnioną służbę lub czeladź względem swoich pracodawców oraz rabunek kościoła. W okresie wojny trzydziestoletniej lub tuż po niej obserwujemy również wzrost prześladowań osób, które oskarżano o magię szkodliwą, a więc czarownice i czarowników. Oprócz żywych, oskarżenia o złowrogą, pośmiertną aktywność wysuwano również wobec zmarłych (magia posthuma). Na Śląsku wybuchły również epidemie, które nierzadko przywlekli ze sobą żołnierze armii, dla których tereny te stały się miejscem kwaterunku lub przemarszu. O wywołanie części z nich oskarżono czarownice lub grabarzy ze śląskich miast. Wojna trzydziestoletnia „stworzyła” też różnej maści przestępców. Niewątpliwie „produktem” konfliktu 1618-1648 był znany w jej końcowej fazie i tuż po niej były żołnierz, seryjny morderca Melchior Hedloff, który przyznał się na torturach do 251 morderstw. Stracono go w Oleśnicy w styczniu 1654 r. Na Śląsku, ale też w całej Rzeszy wraz z wybuchem wojny trzydziestoletniej pojawiło się wiele nowych urządzeń penitencjarnych. Na ich wystawienie decydowały się przeważnie władze miejskie (nie wojskowe), a obiekty wznoszono na rynkach lub bezpośrednio przed bramami miejskimi. Wśród nich powstały nowe drewniane szubienice, rzadziej pręgierze.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.