Search results

1

Demarkacja nauki i religii

100%

Meyer S. C.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2009/2010

|

vol. 6-7

177-196

PL

Demarkacja nauki i religii jest zagadnieniem szeroko dyskutowanym, nurtującym środowiska naukowe i filozoficzne od wielu dziesiątków lat. Uczeni chcieliby dysponować niezawodnym narzędziem umożliwiającym skuteczne odróżnienie obu tych dziedzin. Istnieją wprawdzie modele określające relacje pomiędzy nauką a religią: komplementaryzm oraz kompartmentalizm, jednakże współcześnie coraz częściej są one kwestionowane. W dodatku, wśród naukowców i filozofów nie ma zgody co do jednoznacznych kryteriów wytyczających granicę pomiędzy teoriami naukowymi a tymi, których za naukowe uznać nie można. Stephen C. Meyer w swoim artykule podjął się analizy prób wytyczenia linii demarkacyjnej pomiędzy nauką a religią. Prezentuje argumenty zwolenników idei ścisłego ich odseparowania oraz wskazuje mankamenty tego podejścia. Sugeruje, że zdefiniowanie kryteriów, na podstawie których można by oddzielić naukę od pseudonauki, jest wysoce problematyczne, jeśli nie niemożliwe. Większość współczesnych filozofów coraz bardziej skłania się ku uznaniu, że istotną kwestią nie jest to, czy teoria jest naukowa, ale to, czy jest prawdziwa lub czy ma uzasadnienie dowodowe. Meyer omawia ponadto osiągnięcia współczesnej filozofii nauki, zwłaszcza wyniki prac nad metodami nauk historycznych, które stosowane są także w dyskursach filozoficznych i religijnych. Na ich podstawie przyjmuje, że między różnorakimi teoriami pochodzenia, stanowiącymi przedmiot sporu kreacjonizmu z ewolucjonizmem, występują głębokie podobieństwa metodologiczne i logiczne. Pomiędzy kreacjonizmem i teorią inteligentnego projektu a naturalistycznymi teoriami ewolucji zachodzi - jego zdaniem - relacja "metodologicznej równoważności". Oznacza to, że jeżeli tylko o ich statusie poznawczym rozstrzyga się za pomocą tych samych kryteriów demarkacyjnych, to wszystkie te ujęcia uznać można albo za jednakowo naukowe, albo w równym stopniu nienaukowe.

EN

Author analyzes attempts to draw a demarcation line between science and religion. He presents arguments of proponents of the idea of strict separation of these domains and indicates flaws of this approach. He suggest also that defining the criteria which could serve as the basis of demarcation of science and pseudoscience is highly problematic, if not impossible. Most modern philosophers are more and more inclined toward to recognize that what is crucial is not whether a theory is scientific but whether it is true or evidentially justified. Author discusses also achievements of modern philosophy of science, especially the results of work on the methods of historical science which are applied also in philosophical and religious discourses. On the basis of this methods author concludes that there exist deep methodological and logical similarities between various theories of origin which are the core of creation-evolution controversy. In his opinion, there is relation of “methodological equivalence” between creationism, intelligent design theory and naturalistic theories of evolution. It means that if we determine their epistemic status on the basis of the same demarcation criteria, then all these approaches can be recognized as equally scientific or equally unscientific.

2

DNA a pochodzenie życia. Informacja, specyfikacja i wyjaśnienie

100%

Meyer S. C.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2005/2006

|

vol. 2-3

133-215

PL

Niniejszy esej jest oceną rywalizujących wyjaśnień pochodzenia informacji koniecznej do zbudowania pierwszej komórki żywej. Dokonanie tej oceny wymagało będzie określenia, co biologowie rozumieją przez termin informacja w zastosowaniu do makrocząsteczek biologicznych. Jak wielu badaczy zauważyło, „informacja” może oznaczać kilka teoretycznie odmiennych pojęć. W niniejszym eseju postaram się usunąć tę wieloznaczność i dokładnie określę, jakiego rodzaju informacji badacze pochodzenia życia muszą wyjaśnić „powstanie”. Najpierw należy scharakteryzować informację zawartą w DNA, RNA i białkach jako eksplanandum (fakt wymagający wyjaśnienia), a następnie ocenić skuteczność rywalizujących klas wyjaśnień pochodzenia informacji biologicznej (czyli rywalizujących eksplanansów). W części I postaram się wykazać, że biologowie molekularni stosowali termin informacja konsekwentnie w odniesieniu do łącznych właściwości złożoności i funkcjonalnej specyficzności lub specyfikacji. W części II ocenię rywalizujące rodzaje wyjaśnień pochodzenia wyspecyfikowanej informacji biologicznej, koniecznej do wytworzenia pierwszego układu żywego. Część II obejmie także krytykę adekwatności przyczynowej teorii ewolucji chemicznej, opartych na „przypadku”, „konieczności” i na mieszance tych dwu. W konkludującej części III zawrę sugestię, że zjawisko informacji rozumianej jako wyspecyfikowana złożoność wymaga radykalnie odmiennego ujęcia eksplanacyjnego. Będę w szczególności argumentował, że nasza aktualna wiedza na temat sił przyczynowych nasuwa hipotezę inteligentnego projektu jako lepsze, bardziej adekwatne przyczynowo wyjaśnienie powstania wyspecyfikowanej złożoności (zdefiniowanej tak informacji), występującej w dużych molekułach biologicznych, takich jak DNA, RNA i białka.

EN

This essay will evaluate competing explanations for the origin of the information necessary to build the first living cell. To do so will require determining what biologists have meant by the term information as it has been applied to biomacromolecules. As many have noted, „information” can denote several theoretically distinct concepts. This essay will attempt to eliminate this ambiguity and to determine precisely what type of information origin-of-life researchers must explain „the origin of.” What follows will first seek to characterize the information in DNA, RNA, and proteins as an explanandum (a fact in need of explanation) and, second, to evaluate the efficacy of competing classes of explanation for the origin of biological information (that is, the competing explanans). Part I will seek to show that molecular biologists have used the term information consistently to refer to the joint properties of complexity and functional specificity or specification. Part II will evaluate competing types of explanation for the origin of the specified biological information necessary to produce the first living system. Part II will critique the causal adequacy of chemical evolutionary theories based on „chance,” „necessity,” and the combination of the two. A concluding part III will suggest that the phenomenon of information understood as specified complexity requires a radically different explanatory approach. In particular, I will argue that our present knowledge of causal powers suggests intelligent design as a better, more causally adequate explanation for the origin of the specified complexity (the information so defined) present in large biomolecules such as DNA RNA, and proteins.

3

Wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia jako metodologiczna podstawa teorii inteligentnego projektu

88%

Sagan D.

Zagadnienia Naukoznawstwa

|

2014

|

vol. 50

|

issue 1(199)

41-59

PL

Zgodnie z teorią inteligentnego projektu pewne zjawiska biologiczne i kosmiczne zostały zaprojektowane przez istotę inteligentną, która równie dobrze może być naturalna, jak nadnaturalna, a projekt ten jest wykrywalny naukowo. Krytycy twierdzą jednak, że teoria ta nie jest naukowa, gdyż stosuje wyłącznie argumentację negatywną, a więc jest niepoprawnym argumentem z niewiedzy czy też próbą umieszczenia Boga w lukach wiedzy naukowej. W artykule pokazuję, że teoria inteligentnego projektu posiłkuje się – i musi się posiłkować – zarówno argumentacją negatywną, jak pozytywną. Metodologiczną podstawą tej teorii nie jest argument z niewiedzy, lecz tzw. wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia, będące formą rozumowania abdukcyjnego. Można wykazać, że wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia ma szerokie zastosowanie w nauce – opiera się na nim również teoria ewolucji – zwłaszcza w naukach zajmujących się wykrywaniem projektu, jak archeologia czy kryminalistyka. Samo w sobie nie przesądza to o naukowości teorii inteligentnego projektu, ale może za tym mocno przemawiać.

EN

According to intelligent design theory, certain biological and cosmic phenomena were designed by an intelligent being, which could just as well be natural as supernatural, and this design is scientifically detectable. Critics claim, however, that this theory is unscientific because it employs solely negative argumentation and thus it is an invalid argument from ignorance or an attempt to place God in the gaps of scientific knowledge. In the article, I show that intelligent design theory employs – and must employ – both negative and positive argumentation. The methodological basis of this theory is not an argument from ignorance but the so-called inference to the best explanation which is a form of abductive reasoning. It could be shown that inference to the best explanation has wide application in science – evolutionary theory is based on it too – especially in sciences engaged in the design detection, such as archaeology or forensics. In itself, it does not settle the scientific status of intelligent design theory but it could be a strong indication of this.

4

One Body: Overview

75%

Pruss A. R.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 3

7-19

PL

W niniejszym artykule proponuję odczytanie mojej książki One Body, dotyczącej chrześcijańskiej etyki seksualnej, jako przykładu zastosowania wnioskowania do najlepszego wyjaśnienia wspartego przesłankami z zakresu teologii i filozofii.

EN

I offer a reading of my book One Body on Christian sexual ethics as an application of Inference to Best Explanation based on theological and philosophical data.

5

One Body: Responses to Critics

75%

Pruss A. R.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 3

155-175

PL

W niniejszym tekście formułuję odpowiedzi na zarzuty kierowane wobec mojej książki One Body.

EN

In this article I respond to a number of powerful criticisms of my book One Body.

6

Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego

75%

Pennock R. T.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2012

|

vol. 9

155-185

PL

W niniejszym eseju skoncentruję się na dwóch ważnych aspektach filozoficznego bagażu, który dźwigany jest w każdej dyskusji o stworzeniu i ewolucji. Oba te aspekty związane są z zagadnieniami natury metodologii naukowej. Pierwszy odnosi się do twierdzenia kreacjonistów, że ich hipoteza stworzenia powinna być uznana nie tylko za prawowitą naukową alternatywę dla teorii ewolucji, ale być może nawet za alternatywę lepszą. Drugi aspekt związany jest z ich twierdzeniem, że nauka, z racji stosowanych w niej metod, sama jest "panującą religią" i to o charakterze ateistycznym. Oba te twierdzenia są bezpodstawne. Negatywna kreacjonistyczna krytyka teorii ewolucji jest chybiona - kreacjoniści nie zaproponowali niczego, co choć w najmniejszym stopniu zasługiwałoby na miano pozytywnej naukowej alternatywy dla teorii ewolucji, a tylko wysuwają argument z niewiedzy. Wnioskowanie o projekcie nie potwierdza istnienia transcendentnego projektanta - niezależnie od tego, czy wnioskowanie to interpretowane jest jako argument z analogii, wniosko-wanie do najlepszego wyjaśnienia, czy też jako argument eliminacyjny. Ostatecznie okazuje się, że jest to jedynie błędny argument z Boga w lukach wiedzy. Teza kreacjonistów, że metoda naukowa jest dogmatycznie ateistyczna, także jest bezzasadna. Nauka, we właściwym rozumieniu, nie jest "panującą" religią, lecz zachowuje religijną neutralność.

EN

In this essay I will focus on two important aspects of the philosophical baggage that is carried along in any discussion of the creation/evolution issue. Both involve questions about the nature of scientific methodology. The first deals with creationists’ contention that their creation hypothesis ought to be recognized not only as a legitimate scientific alternative to evolution but perhaps even a better alternative. The second deals with their contention that science, because of its methods, is itself an „established religion”, and an atheist religion at that. In both cases, these contentions are unjustified. Creationists’ negative attacks upon evolution miss their mark — they have not advanced anything close to a positive scientific alternative to evolution, but have simply given an argument form ignorance. The design inference fails to confirm a transcendent designer — whether it is interpreted as an argument by analogy, an inference to the best explanation, or an eliminative argument. In the end, their version is no more than a spurious god-of-the-gaps argument. Creationists’ attack upon scientific method as being dogmatically atheistic is also misplaced. Science, properly understood, is not an „established” religion. It is indeed religiously neutral.

Refine search results

3 Filozoficzne Aspekty Genezy

2 Roczniki Filozoficzne

1 Zagadnienia Naukoznawstwa

2 Meyer S. C.

2 Pruss A. R.

1 Pennock R. T.

1 Sagan D.

2 2015

1 2014

1 2012

Demarkacja nauki i religii

DNA a pochodzenie życia. Informacja, specyfikacja i wyjaśnienie

Wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia jako metodologiczna podstawa teorii inteligentnego projektu

One Body: Overview

One Body: Responses to Critics

Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego