Search results

1

Weltmächte und Weltrevolution: Das Jahr 1917 als globale Zäsur in der Historiographie der Zwischenkriegszeit

100%

von Knorring M.

Prague Papers on the History of International Relations

|

2018

|

issue 2

78-91

EN

The year 1917 ist still widely accepted as a caesura of global history, according to the emerging of the USA as a world power and to the „world revolution“, arising from Russia as a threat to almost all societies in europe and the western world. Normally, the german historian Hans Rothfels ist named to be the first having defined this caesura at the beginning of the 1950s. But has he really been the first to do so, and was the ending of the Second World War a condition sine qua non for those thoughts? The article shows, that several inter-war historians dealt with the question of the meaning of „1917“ for global history, that some of them already drew conclusions very near to Rothfels’s considerations and that actually one of them — Paul Schmitthenner — forestalled his deliberations about 20 years before him.

2

Manès Sperbers Weg aus dem „Städtel“ in das Kampfgetümmel der „Weltrevolution“

85%

Światłowski Z.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2011

153-175

PL

Przedmiotem analizy jest trzytomowa autobiografia Manèsa Sperbera (1905-1984) All das Vergangene… (Wszystko, co minione). Opisana w niej przemiana pobożnego chłopca z wschodniogalicyjskiego miasteczka w rewolucyjnego marksistę i komunistę ma egzemplaryczne znaczenie. Sile oddziaływania marksistowskiej ideologii ulegli liczni intelektualiści wielu krajów. Stwierdzenie powyższe dotyczy szczególnie żydowskich intelektualistów pochodzących ze wschodniej Europy. Fakt to ogólnie znany. Mniej znane są psychologiczne i społeczne motywacje podejmowanych przez nich światopoglądowych decyzji. A przecież dopiero one pozwalają zrozumieć, dlaczego idea „światowej rewolucji“ zapuściła najgłębsze korzenie w tej socjalnej sferze. W kontekście zarysowanej tu problematyki wspomnienia Sperbera posiadają ogromny walor poznawczy. Początek narracji przypada na pierwsze dziesięciolecie minionego stulecia, urywa się ona wraz z końcem II Wojny Światowej. Obejmuje zatem ona cztery najbardziej dramatyczne dekady historii współczesnej.

EN

The subject of the analysis is a three-volume-autobiography by Manès Sperber (1905-1984) All das Vergangene… (All that is gone…). The transformation of a pious boy of an eastern Galician village into a revolutionary Marxist and communist has an exemplary importance. Many intellectuals from various countries were in thrall to the power of the Marxian ideology. The foregoing statement refers especially to the Jewish intellectuals from the Eastern Europe, which is a commonly known issue. What is less known, are the psychological and social motives of their worldview driven decisions. And it is only them that allow to understand why the idea of a „world revolution“ puts down its deepest roots in this social sphere. In the context of the problems depicted here, Sperber’s memories have immense cognitive value.

DE

Im Mittelpunkt der Analyse steht All das Vergangene, die dreibändige Autobiographie Manès Sperbers (1905-1984). Die in ihr beschriebene Entwicklung von der frommen Gesinnung der frühen Lebensjahre zum revolutionären Marxisten (Kommunisten) ist exemplarisch gewesen. Den Verlockungen der marxistischen Ideologie sind zahlreiche Intellektuelle aus aller Herren Ländern erlegen. In besonderer Weise galt das für jüdische Intellektuelle aus Europas Osten, aus den osteuropäischen „Städtels“. Das ist allgemein bekannt. Weniger bekannt sind psychologische und soziologische Voraussetzungen sowie Motivierungen ihrer weltanschaulichen Entscheidungen. Sie sind es aber, die erkennen lassen, warum die Idee der „Weltrevolution“ gerade in dieser Lebenssphäre besonders tiefe Wurzeln schlug. Im Zusammenhang mit der hier umrissenen Problematik besitzen Sperbers Lebenserinnerungen einen unschätzbaren Erkenntniswert. Im ersten Jahrzehnt des vergangenen Jahrhunderts setzt Sperbers Lebensbericht ein, mit dem Ende des Zweiten Weltkrieges klingt er aus, umfasst also vier blutigste, insoweit höchst denkwürdige Dekaden der modernen Geschichte.

3

Идейные истоки литературного движения «Скифов» (от Владимира Соловьева к Александру Блоку)

61%

Kirichenko O.

Roczniki Humanistyczne

|

2022

|

vol. 70

|

issue 7

261-274

PL

Ideologia scytyjska wyrosła z dwóch źródeł: sofiologii Włodzimierza Sołowjowa, dostosowanego przez Aleksandra Błoka do rewolucyjnego standardu «apokalipsy antychrześcijańskiej» i idei Razumnika Iwanowa-Razumnika, który bazował na opiniach okcydentalistów Piotra Czaadajewa i Aleksandra Hercena. Dla Błoka scytyzm stał się formą wyrazu jego antychrześcijańskich, nietzscheańskich idei, które długo dojrzewały pod przykrywką jego sofinizmu. Rewolucja pozwoliła mu wyrazić je otwarcie i przyciągnąć uwagę założyciela scytyjskiego ruchu literackiego. Radykalizm Błoka umożliwił włączenie scytyzmu w życie partyjne lewicowych eserowców, nadając ruchowi nowy charakter i nowe wytyczne związane z rewolucją światową rozumianą na sposób niebolszewicki.

EN

The Scythian ideology grew from two sources: the sophiology of Vladimir Solovyov, adapted by Alexander Blok to the revolutionary standard of the “anti-Christian apocalypse”, and the ideas of Razumnik Ivanov-Razumnik, who relied on the opinions of the Westernisers Pyotr Chaadaev and Alexander Herzen. For Blok, Scythianism became a form of expression of his anti-Christian, Nietzschean ideas, which had matured for a long time under cover of his sophiology. The revolution allowed him to express them openly and attract the attention of the founder of the Scythian literary movement. Blok’s radicalism made it possible to include Scythianism in the party life of the Left Socialist-Revolutionaries, giving the movement a new character and new guidelines associated with the world revolution in a non-Bolshevik manner.

RU

Скифская идеология выросла из двух источников: софиологии Владимира Соловьева, адаптированной Александром Блоком к революционному стандарту «антихристианского апокалипсиса», и идей Разумника Иванова-Разумника, опиравшегося на мнения западников Петра Чаадаева и Александрa Герценa. Для Блока скифство стало формой выражения его антихристианских, ницшеанских идей, долго зревших под прикрытием его софиинизма. Революция позволила ему открыто выразить их и привлечь внимание основателя скифского литературного течения. Радикализм Блока позволил включить скифство в партийную жизнь левых эсеров, придав движению новый характер и новые ориентиры, связанные с мировой революцией на небольшевистский лад.

Refine search results

1 Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

1 Prague Papers on the History of International Relations

1 Roczniki Humanistyczne

1 Kirichenko O.

1 von Knorring M.

1 Światłowski Z.

1 2022

1 2018

1 2011

Weltmächte und Weltrevolution: Das Jahr 1917 als globale Zäsur in der Historiographie der Zwischenkriegszeit

Manès Sperbers Weg aus dem „Städtel“ in das Kampfgetümmel der „Weltrevolution“

Идейные истоки литературного движения «Скифов» (от Владимира Соловьева к Александру Блоку)